واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۹ آذر ۱۳۹۳ (۱۸:۱ب.ظ)
سد باستاني داريوش هخامنشي سد باستاني داريوش کبير در شهرستان مرودشت بخش درودزن و 800 متري جنوب روستاي درودزن واقع شده است.
به گزارش خبرگزاري موج، سد داريوش كه به نام «سنگ دختر» نيز ناميده مي شود، در ايران منحصر به فرد است که در زمان پهلوي با توجه به احداث سد جديد درودزن در اين منطقه بازمانده هاي سد تاريخي داريوش کبير به حدود 3 کيلومتر پايين تر انتقال داده شد.
احداث سد جديد "درودزن" در پيش از انقلاب بخش هايي از محوطه هاي باستاني مرودشت را غرق کرده است که براي جلوگيري از انهدام بناي اين سد باستاني كه در محوطه ساختمان سد درودزن قرار داشت، آن را منتقل و با فاصله سه كيلومتر از محل اصلي، دوباره برپا كردند.
سد جديد الاحداث درودزن که به عنوان يکي از بزرگ ترين سدهاي انسان ساخت کشور مي باشد نخستين سد خاکي ساخته شده در خاورميانه است و وجه تسميه آن به دليل نزديکي به بخش درودزن مي باشد و سد باستاني داريوش که باقيمانده بخش هايي از آن در پايين دست سد جديد درودزن به جا مانده است به عنوان يکي از آثار مهم تاريخي مورد توجه کاوشگران و باستان شناسان مي باشد و مهم ترين اثر تاريخي منطقه به شمار مي آيد.
عرض دهانه چشمه سد داريوش در پايه 3 متر و عمق آن 3.5 متر و ارتفاع دهانه 2.10 است و ارتفاع موجود سد ـ پل داريوش 3 متر است. با توجه به بخش هاي باقيمانده ستون سد ـ پل، شعاع اين ستون 3.8 متر است.
اين اثر که از دوره هخامنشي برجاي مانده است، از لحاظ پلان عملکردي و تا حدودي شکل ظاهري به سد ـ پل خواجوي اصفهان شباهت دارد.
با اين مشخصات که سد داريوش به مانند بيشتر آثار هخامنشي واقع در دشت ميان کوهي مرودشت از تخته سنگ هاي بزرگ مکعب مستطيل در اندازه هاي مختلف ساخته شده است.
از اين سد پل تنها دو چشمه و نيمي از ستون باقي مانده است.
کارکرد اين ستون ها در سد پل ها به مانند ديگر سد پل هاي قديمي براي شکستن فشار و قدرت جريان آب بوده است و در زمان فصول بارندگي که آب رودخانه زياد مي شود و سطح آب بالا مي آيد اين چشمه ها براي سر ريز آب تعبيه مي شده است.
در بين فعاليت هاي مرمتي مجموعه تخت جمشيد يک دوره مرمتي بين سال هاي 1964 لغايت 1978 انجام شد که به دوره مرمت هاي علمي شهرت گرفت.
آغاز مرمت هاي علمي اين دوره توسط مؤسسه ايتاليايي شرق ميانه و دور (ايزمئو)ISMEO به رياست جوزپه توچي و مديريت كارگاهي سزاره كاربونه از اكتبر تا دسامبر 1964 و از ماه مه تا ژانويه 1965 و از دسامبر1964 تا نيمه اول سال 1978 تحت مديريت كارگاهي جوزپه تيليا انجام گرفت.
در مرمت هاي اين گروه كه شامل آناستولوژي و بيشتر به صورت جايگزين كردن سنگ در محل هاي لازم مي باشد سعي شده است شكل اصلي بنا به دست آيد. عمليات نجات بخشي سد داريوش توسط همين گروه انجام شد.
اين اثر در گذشته مورد شناسايي و بررسي قرار گرفت و اقدامات ثبتي آن در سال 1388 توسط اين اداره مهيا شد و درتاريخ 1/9/88 به شماره 27514در فهرست آثار ملي ايران جاي گرفت.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]