محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830066299
دردسرهاي واژه‌سازي فرهنگستان |اخبار ایران و جهان
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: دردسرهاي واژه‌سازي فرهنگستان
حدود 70کارگروه تخصصي با بيش از 350استاد کارشناس و متخصص در حوزه هاي گوناگون فعاليت دارند.هر کارگروه پس از گرد آوري پيکره واژگاني خود ، براي هر واژه پرونده اي به نام کاربرگه تشکيل مي دهد که در آن اطلاعاتي از قبيل واژه بيگانه به زبان انگليسي و زبان هاي ديگر ،تعريف واژه ،منشا زباني و ريشه شناختي واژه ،ترکيبات و مشتقات و واژه هاي مرتبط با آن،معادل هاي به کار رفته در برابر اين واژه در زبان فارسي،مقوله دستوري و جز آن درج شده است.
کد خبر: ۴۵۲۷۵۳
تاریخ انتشار: ۰۵ آذر ۱۳۹۳ - ۰۹:۵۷ - 26 November 2014
در فرهنگستان زبان و ادب فارسي مي گويند، واژه جديد مثل کفش نو است. اول پا را مي زند ولي به مرور جاي خودش را باز مي کند و اين از ويژگي هاي واژه ها و کلمات جديد است.
به گزارش خراسان، وقتي حدود هشتاد سال پيش به دستور رضا خان ،فرهنگستان زبان و ادب فارسي تشکيل شد،هيچ کس فکر نمي کرد که روزي برسد تا همه به "عدليه "، بگويند "دادگستري" و "شهرداري" جاي واژه "بلديه" را بگيرد. هيچ کس فکر نمي کرد که کسي به اطفائيه بگويد آتش نشاني و يا واژه دانشگاه جاي "اونيورسيته" را بگيرد و يا به "طلبه" بگويند "دانشجو". بسياري از واژه ها يي که از زمان هاي بسيار دور معادل سازي شده ،بر اساس همان،در جامعه رواج پيدا کرده و استفاده مي شود.حالا اگر کسي به جاي "دانشکده " بگويد "فاکولته " همه به او مي خندند. امروز همه با جمله"فارسي را پاس بداريد"آشنا هستند اما آيا همه اين زبان را پاس مي دارند؟آن هم با واژه هاي غريبي که هر روز از زبان هاي ديگر وارد زبان ما مي شود و جامعه از اين واژه ها استقبال مي کند .اما سوال مهمتر اين است که واژه هايي که در فرهنگستان زبان و ادب فارسي معادل سازي مي شود، چقدر مورد استفاده قرار مي گيرد؟ ازعلي مهرامي يکي از اعضاي گروه واژه گزيني فرهنگستان،در خصوص مراحل واژه گزيني و معادل سازي پرسيديم و او نيز با حوصله به سوالات ما پاسخ داد.
۳۵۰ استاد معادل ساز
حدود 70کارگروه تخصصي با بيش از 350استاد کارشناس و متخصص در حوزه هاي گوناگون فعاليت دارند.هر کارگروه پس از گرد آوري پيکره واژگاني خود ، براي هر واژه پرونده اي به نام کاربرگه تشکيل مي دهد که در آن اطلاعاتي از قبيل واژه بيگانه به زبان انگليسي و زبان هاي ديگر ،تعريف واژه ،منشا زباني و ريشه شناختي واژه ،ترکيبات و مشتقات و واژه هاي مرتبط با آن،معادل هاي به کار رفته در برابر اين واژه در زبان فارسي،مقوله دستوري و جز آن درج شده است.پس از تهيه مجموعه اي از واژه ها،آن مجموعه به شوراي هماهنگي و سپس به هيئت فني ارسال مي شود و پس از رفع نواقص ،در جلسات شوراي واژه گزيني مطرح مي شود.در اين شورا پس از بحث و بررسي و شنيدن نظر هاي موافق و مخالف ،سرانجام معادل هايي به تصويب مي رسد.معادل هاي مصوب در پايان هر سال ، به صورت فرهنگ منتشر و براي آگاهي علاقه مندان و کارشناسان ، در وبگاه فرهنگستان درج مي شود و تا سه سال ،در صورت دريافت پيشنهاد ها و معادل هاي بهتر،قابل تغييرند.البته مردم هم نظرات خود را اعلام مي کنند اما کمتر اتفاق مي افتد که واژه هاي پيشنهادي مردم ، توانايي جايگزيني داشته باشد .چون کاري که در فرهنگستان انجام مي شود،علمي و ريشه اي است و واژه ها خوشه اي بررسي مي شوند.
اولويت هاي واژه گزيني
کارشناسان واژه گزيني براي معادل سازي ،سه اولويت کاري دارند.اولويت اول به واژه هايي اختصاص دارد که در جامعه عمومي شده و به زبان مردم راه پيدا کرده مثل "سونوگرافي" که واژه اي آشنا در جامعه است.اولويت دوم مربوط به واژه هايي تخصصي تر است مثل آن چه در کتاب هاي درسي وجود دارد. همانند واژه هايي که مرتبط با رايانه است.اولويت سوم هم به واژه هايي اختصاص دارد که عامه مردم از آن استفاده نمي کنند و کاملا تخصصي است.مثل واژه هايي که بين خلبان و برج مراقبت رد و بدل مي شود.
آيا کسي از معادل ها استفاده مي کند؟
اين پژوهشگر زبان فارسي معتقد است که برنامه ريزي براي زبان ، نيازمند زمان است و در طول زمان بايد منتظر جواب آن بود.نمي توان انتظار تغيير و تحول سريع را در اين مسئله داشت.واقعيت اين است که همه واژه هاي معادل سازي شده ، مورد استفاده عموم قرار نمي گيرند و تنها تعدادي خاص در جامعه رواج پيدا کرده اند .هر چند در مراکز علمي مورد استقبال قرار مي گيرند . براي استفاده عموم از اين واژه ها نيازمند عزمي جدي هستيم و نقش رسانه ها در اين ميان بسيار تاثير گذار است.اگر واژه ها در کتاب هاي درسي و رسانه ها استفاده شوند ، به مرور زمان و در اثر تکرار مي توان انتظار داشت که از واژه هاي جديد استفاده شود. چند سال پيش در يک برنامه تلويزيوني ، به شوخي چند واژه معادل سازي ،عنوان شد و اين کلمات به دل برخي نشست تا جايي که عده اي تصور کردند که اين واژه ها ، به واقع از سوي فرهنگستان ،معادل سازي شده است."کش لقمه" به جاي" پيتزا"، "دراز لقمه" به جاي "ساندويچ" و "گرد لقمه "به جاي "همبرگر" برخي از اين کلمات بودند تا جايي که فرهنگستان نسبت به اين واژه ها واکنش نشان داد .
سه دوره فرهنگستان
مدير روابط عمومي بخش واژه گزيني فرهنگستان مي گويد که فرهنگستان زبان فارسي سه دوره دارد.دوره اول فرهنگستان عمر کوتاهي داشت. سال 1314 تشکيل شد و تا 1323ادامه پيدا کرد. در اين دوره واژه ها اندک اما کاربردي بودند.دوره دوم از سال 1349آغاز شد و تا سال 1358 ادامه پيدا کرد .بسياري از واژه هايي که در اين دوره معادل سازي شد،حتي به گوش مردم هم نرسيد. البته در همين دوره بود که واژه هايي چون "رايانه" انتخاب شد اما همان موقع مورد استفاده واقع نشد.دوره سوم هم از سال 1369آغاز شد البته مقدمات کار اين دوره ، به طول انجاميد و در نهايت نخستين مجلد واژه هاي مصوب فرهنگستان در سال 76با 220واژه منتشر شد.اوايل سرعت کار کم بود اما الان هر سال يک فرهنگ شامل حدود 3500 واژه جديد منتشر مي شود.
چرا مقاومت مي شود؟
از همان دوره اول براي استفاده از واژه هاي جديد ،مقاومت هايي هم از جانب مردم و هم از سوي اهل فن صورت گرفت .به گفته مهرامي در همان دوره نخستِ فرهنگستان ، دکتر عباس اقبال آشتياني که از اعضاي فرهنگستان بود، مي گفت که چه کسي به جاي "اونيورسيته " مي گويد دانشگاه يا به جاي "طلبه "مي گويد، "دانش آموز" و "دانشجو"، اما حالا واژه ديگري غير از اين ها در ذهن نمي آيد .کلمات ديگر هم همين طور. هنوز هم مردم به "رايانه" ، "کامپيوتر" مي گويند يا به "موشي"همچنان "موس" گفته مي شود . در کنارهمه اين ها واژه هايي را هم داريم که از واژه معادل سازي شده اش استفاده مي شود . مثل يارانه و پيامک که در جامعه با بهره گيري درست و زياد و البته تبليغات گسترده ، جايگزين smsو سوبسيد شده اند. اما چنددرصد اين واژه ها درست استفاده مي شوند؟چقدر توانسته ايم از واژه هاي فارسي درست و به جا استفاده کنيم؟و اصلا چرا بعضي از واژه ها در ميان عموم به سخره گرفته مي شود؟ آيا مي توان انتظار داشت که روزي همه واژه هاي فارسي ، به درستي ادا شوند؟آيا مي شود انتظار داشت که روزي همگان ، فارسي را پاس بدارند؟
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها