واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اوباما در شرق آسیا آمریکا و چین به رویارویی می رسند؟ تهران- ایرانا- سفر یک هفته ای «باراک اوباما» رییس جمهوری آمریکا، به چین و منطقه شرق آسیا به منظور شرکت در اجلاس سازمان همکاری های اقتصادی آسیا- اقیانوسیه نشان می دهد که واشنگتن تلاش می کند در 2 حوزه اقتصادی و امنیتی در این منطقه، دست به ائتلاف سازی فرای چین بزند.
سیاست «ثقل آسیایی»(Pivot to Asia) سیاستی که «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه پیشین آمریکا در سال 2009م (1388) در مجله «فارین افیرز» برای نخستین بار از آن سخن به میان آورد، اگرچه در سال 2009 و از سوی دولت دموکرات «باراک اوباما» اعلام شد اما برآیند 10 ساله تفکرات و رویکردهای راهبردی در درون ساختار تصمیم گیری راهبردی آمریکا بود.
آنچه آمریکایی ها طی سال های پس از اعلام این سیاست نیز دنبال کردند در 2 مسیر برنامه ریزی شده بود؛ مسیر نخست، ایجاد ائتلافی سیاسی- اقتصادی از متحدین آمریکا در منطقه شرق و جنوب شرقی آسیا و مسیر دوم که دورنمای آن بر پایه ایجاد یک ائتلاف نظامی و ادغام این منطقه در یک مجموعه امنیتی همگرا گذاشته شده است.
در این چارچوب، مقام های سیاسی و امنیتی در واشنگتن از بالاترین مقام آن یعنی رییس جمهوری، وزیر امورخارجه تا مقام های نظامی و امنیتی گرفته بارها به این منطقه سفر کردند تا سیاست ثقل آسیایی در مسیر عملیاتی قرار بگیرد.
در این زمینه نیز، رییس جمهوری آمریکا روز دوشنبه نوزدهم آبان، در قالب یک سفر یک هفته ای به این منطقه، در حالی به چین رسید که اجلاس سران «سازمان همکاری های اقتصادی آسیا- اقیانوسیه» (اپک) در پکن برگزار شد.
سازمان همکاری های اقتصادی آسیا- اقیانوسیه (APEC) یکی از سازمان هایی است که در سال 1989 م (1368) با هدف ایجاد همگرایی اقتصادی در میان کشورهای حوزه اقیانوس آرام تشکیل شد.
میانمار و استرالیا مقصد سفرهای بعدی اوباما اعلام شده است.
اجلاس اپک را شاید بتوان نخستین ابزار و مسیر واشنگتن برای ایجاد یک منطقه اقتصادی همگرا توصیف کرد؛ به ویژه اینکه آمریکایی ها تلاش می کنند تا با عبور از روسیه و چین در قالب طرحی به نام «همکاری دو سوی اقیانوسیه» با حضور دوازده کشور، این ائتلاف سیاسی و اقتصادی را قوام بخشند.
همچنین، هرچند کشورهای حوزه اقیانوس آرام در طول یک دهه گذشته تلاش کرده اند تا دستکم در حوزه اقتصادی، همگرایی نسبی میان اعضا ایجاد کنند اما رویکرد متفاوت هریک از اعضا به ویژه اعضای قدرتمند این سازمان مانند آمریکا، چین و روسیه به موضوع مدیریت اقتصادی و سیاسی جهان نتوانسته برآیندهای مشخصی داشته باشد و این برآیندها به نتایج عملیاتی منجر شود.
در حوزه امنیتی نیز، واشنگتن از همان آغاز در چارچوب یک سیاست مستقل امنیتی تلاش کرده تا موضوع مهار چین در برنامه و ترتیبات امنیتی منطقه شرق آسیا قرار گیرد؛ طرح ایجاد سپر دفاع موشکی در شرق آسیا (ژاپن و کره جنوبی) و تقویت ناوگان نظامی آمریکا در مرزهای چین از جمله اقدام های امنیتی واشنگتن طی این سال ها بوده است. هرچند اوباما هفته گذشته در گفت و گو با خبرگزاری رسمی چین (شینهوا) اعلام کرد که به دنبال مهار این کشور نیست.
اوباما در این زمینه گفت به طور کامل این ادعا را که آمریکا به دنبال کنترل چین است رد می کند. وی همچنین خواستار کنار گذاشتن افکار مبتنی بر بازی حاصل جمع صفر شد.
اوباما گفت: «من به طور جدی فکر می کنم که ما می توانیم از تکرار تاریخ جلوگیری کنیم، ما پیش از این شاهد رقابت های مخرب میان قدرت های حاضر و قدرت های در حال ظهور بوده ایم».(1)
اما آنچه در شرق آسیا رخ می دهد و اقدام های واشنگتن نیز نشان دهنده آن است، حاکی از تقویت حضور آمریکا در شرق آسیا و منطقه اقیانوس آرام در چارچوب سیاست ثقل آسیایی است. همچنین واشنگتن در شرق آسیا به دنبال ایجاد توازن قدرت هم در حوزه سیاسی- اقتصادی و هم در حوزه نظامی- امنیتی است.
در فرجام به نظر می رسد، حضور باراک اوباما در چین و منطقه شرق آسیا هرچند می تواند فرصتی برای ثبات آفرینی در روابط آمریکا با چین در حوزه های سیاسی و اقتصادی باشد، اما روندهای کنونی در رفتار امنیتی آمریکا در شرق آسیا نشان می دهد که واشنگتن به طور گسترده به دنبال محدودسازی چین در حوزه اقیانوس آرام است؛ به ویژه اختلاف های چین و ژاپن بر سر جزایر مورد مناقشه 2 طرف با حمایت واشنگتن از توکیو همراه بوده است.
منابع
1. http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930820000042
از سهراب انعامی - گروه تحقیق و تفسیر خبر
پژوهشم**2040**1358
24/08/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]