پژوهشکده تاریخ اسلام با برگزاری همایشی تخصصی، به بحث و تبادل نظر در مورد یکی از مهمترین مباحث تاریخنگاری یعنی "دورهبندی" پرداخت. این همایش با حضور جمعی از پژوهشگران برجسته، فرصتی را برای بررسی دقیقتر روشهای مختلف دورهبندی و چالشهای موجود در این حوزه فراهم کرد.
همایش دورهبندی در تاریخ: جستجوی روایتهای جدید از گذشته
پژوهشکده تاریخ اسلام با برگزاری همایشی تخصصی، به بحثی بنیادین در حوزه تاریخنگاری یعنی "دورهبندی" پرداخت. این همایش با حضور جمعی از پژوهشگران و صاحبنظران تاریخ، فرصتی را برای بررسی دقیقتر و عمیقتر روشهای مختلف دورهبندی تاریخی و چالشهای پیش روی آن فراهم کرد.
اهمیت دورهبندی در تاریخ
دورهبندی تاریخی، فرایندی است که در آن رویدادهای تاریخی به دورههای زمانی مشخص تقسیم میشوند تا بتوان به تحلیل بهتر و درک عمیقتری از تحولات تاریخی دست یافت. این فرایند، نه تنها در تدوین تاریخنگاری بلکه در علوم اجتماعی و حتی علوم انسانی دیگر نیز کاربرد گستردهای دارد.
اهداف همایش
هدف اصلی این همایش، ایجاد یک گفتگوی علمی و تخصصی در مورد روشهای مختلف دورهبندی تاریخی، چالشهای موجود در این حوزه و یافتن راهکارهایی برای بهبود روشهای دورهبندی بود. همچنین، این همایش به دنبال آن بود تا به یک تعریف مشترک از دورهبندی تاریخی دست یابد و بتواند رویکردهای مختلف موجود در این حوزه را با یکدیگر مقایسه کند.
مباحث مطرح شده در همایش
در این همایش، طیف گستردهای از مباحث مرتبط با دورهبندی تاریخی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. برخی از مهمترین مباحث مطرح شده عبارتند از:
مقایسه روشهای مختلف دورهبندی: در این بخش، پژوهشگران به مقایسه روشهای مختلف دورهبندی تاریخی، از جمله دورهبندی بر اساس رویدادهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پرداختند. چالشهای دورهبندی تاریخی: در این بخش، چالشهایی مانند نسبی بودن دورهها، تأثیر دیدگاههای ایدئولوژیک بر دورهبندی و مشکل تطبیق دورهبندیهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. دورهبندی در تاریخ ایران: بسیاری از سخنرانیها به بررسی دورهبندی تاریخی ایران اختصاص داشت و پژوهشگران به ارائه دیدگاههای مختلفی در مورد دورهبندی تاریخ ایران باستان، اسلامی و معاصر پرداختند. دورهبندی در تاریخ جهان: برخی از سخنرانیها نیز به بررسی دورهبندی تاریخی در سطح جهانی و مقایسه آن با دورهبندی تاریخی ایران پرداختند.
نتیجهگیری
همایش دورهبندی در تاریخ، گامی مهم در جهت ارتقای سطح پژوهشهای تاریخی در کشور محسوب میشود. این همایش با ایجاد فضایی برای گفتوگو و تبادل نظر بین پژوهشگران، به غنیسازی ادبیات پژوهشی در حوزه تاریخ کمک شایانی خواهد کرد.
پیشنهادات برای تحقیقات آتی:
توسعه روشهای کمی در دورهبندی تاریخی: استفاده از روشهای کمی مانند تحلیل دادههای بزرگ و مدلسازی ریاضی میتواند به دقیقتر شدن دورهبندیهای تاریخی کمک کند. توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی در دورهبندی: علاوه بر رویدادهای سیاسی، باید به ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز در دورهبندی توجه شود. تطبیق دورهبندیهای تاریخی با رویدادهای جهانی: برای درک بهتر تحولات تاریخی ایران، باید دورهبندی تاریخی ایران را با رویدادهای جهانی مرتبط کرد. توجه به دیدگاههای مختلف تاریخی: در دورهبندی تاریخی باید به دیدگاههای مختلف تاریخی توجه شود و از یک رویکرد تکبعدی پرهیز کرد.
اهمیت این همایش:
این همایش نشان داد که موضوع دورهبندی تاریخی همچنان یکی از مباحث مهم و چالشبرانگیز در حوزه تاریخنگاری است. با برگزاری چنین همایشهایی، میتوان به درک بهتری از گذشته دست یافت و برای آینده بهتر برنامهریزی کرد.