تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835793753
چشمه‌هایی که زیر آب رفتند |اخبار ایران و جهان
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: چشمه‌هایی که زیر آب رفتند
علیرضا سعیدی
کد خبر: ۴۴۲۸۲۵
تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۳ - ۱۳:۴۴ - 20 October 2014
رشد روز افزون جمعیت، توسعه اراضی کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، گسترش صنایع، توزیع ناهمگون زمانی و مکانی آب شیرین به لحاظ کمی و محدودیت‌ها و مشکلات روزافزون کیفی منابع آبی، در بسیاری از کشورها، تأمین آب مطمئن را به یکی از چالش‌های اساسی قرن حاضر تبدیل نموده است. مدیریت یکپارچه منابع آبی و ضرورت مهار آب های سطحی ضمن جبران برخی از کمبودها، باعث افزایش ذخیره منابع آبی موجود، حداقل نمودن اثرات منفی استفاده مجزا از منابع و مدیریت مؤثر و بهینه آب می‌شود.
قرن بیست و یکم، قرن جنگ بر سر آب نام گرفته است. در قسمت های مختلف دنیا، بخصوص در کشورهای در حال توسعه، مسائل مرتبط با آب از قبیل: کمبود آب، آلودگی آب و افزایش خسارات ناشی از سیل روز به روز حائز اهمیت می شوند. کمبود آب و کیفیت نامطلوب آن مسائل کمبود مواد غذایی و گسترش بیماریهای مرتبط را در پی خواهد داشت.
به استناد مطالعات طرح جامع آب کشور، منابع آب تجدید پذیر کل کشور به130میلیارد متر مکعب بالغ می گردد. مطالعات و بررسی ها نشان می دهد که در حال حاضر از کل منابع آب تجدیدشونده کشور حدود 5/89 میلیارد متر مکعب جهت مصارف بخش های کشاورزی، صنعت و معدن و خانگی برداشت می شود که5/5 میلیارد متر مکعب به بخش خانگی و حدود 83 میلیارد متر مکعب آن به بخش کشاورزی و مابقی به بخش صنعت و نیازهای متفرقه دیگر اختصاص دارد. رشد سریع جمعیت مهمترین عامل کاهش سرانه آب تجدیدشونده کشور در طول هشتاد سال گذشته بوده است. همانطور که در نمودار های 1 و 2 ملاحظه می شود در 8 دهه جمعیت کشور حدود 8/6 برابر شده است بر این اساس میزان سرانه آب تجدیدپذیرسالانه کشوراز میزان حدود 13000 متر مکعب در سال1300 به حدود 1900 متر مکعب در سال1382 تقلیل یافته و در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهد شد.
نمودار 1- روند افزایش جمعیت در 80 سال گذشته
نمودار 2- روند کاهش سرانه آب تجدیدپذیر کشور
بنابراین در کشورهای در حال توسعه که با کمبود منابع آبی مواجه می‌باشد، استحصال کلیه منابع آبی موجود با در نظرگرفتن ملاحظات زیست محیطی و اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است که این امر در قالب مدیریت یکپارچه منابع آبی قابل اجراء است. مدیریت یکپارچه منابع آب، یک فرآیند سیستماتیک برای توسعه پایدار، تخصیص و پایش منابع آبی است که برای اهداف اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی استفاده می‌شود.
یکی از اثرات ساخت سدها زیر آب رفتن مظهر چشمه ها است. نمونه های متعددی از چشمه ها با آبدهی بسیار زیاد در دنیا وجود دارند که پس از ساخت سدهای بزرگ در مخزن آنها غرقاب شده اند. چند نمونه از چشمه های معروف که در اثر ساخت سد به زیر آب رفته اند به شرح زیر می باشند:
1- چشمه تربیشنیتسا
این چشمه در کشور بوسنی و هرزگوین قرار داشته است. با ساخت سد 123 متری به نام گرانکاروو، چشمه های بزرگ کارستی منطقه غرقاب شده اند نمونه ای از این چشمه ها که دارای میانگین آبدهی چشمه در حدود 80 متر مکعب بر ثانیه بوده که آب بالای سر مظهر چشمه حدود 75 متر شده است.
جهت نجات بخشی چشمه مذکور مطالعات هیدروژئولوژیک و ژئوفیزیک از قبیل تحلیلهای عکسهای زمین شناسی، مانیتور سطح آب زیرزمین، مانیتور آبدهی چشمه انجام شده است موقعیت چشمه در شکل 3 زیر آورده شده است.
موقعیت چشمه و پایه کارستی چشمه
2- چشمه دو مانلی
چشمه دومانلی یکی از بزرگترین چشمه های کارستی جهان می باشد که در منطقه مدیترانه ترکیه واقع شده است. این چشمه با آبدهی بین 25 تا100 متر مکعب بر ثانیه در فاصله حدود دو کیلومتری بالادست سد اویماپنیا با ارتفاع 185 متر قرار گرفته است. رودخانه ماناوگات بیش از یک سوم از آب خود را از این چشمه تأمین میکرده است. پس از آبگیری سد، مظهر چشمه در حدود 120 متر زیر سطح آب قرار گرفته است. نمایی از آبدهی چشمه و کانالهای انتقال آب چشمه دومانلی به ساحل دریای مدیترانه در شکل 4 آورده شده است.
شکل 4-نمونه‌اي از كانالهاي انتقال آب چشمه دومانلي به ساحل درياي مديترانه – حفر شده توسط روميهاي باستان كه بخشي از آنها زير آب مخزن سد اويماپينار غرقاب شده‌اند.
3- چشمه نرایدها
پس از آبگیری سد پلیفیتون با مخزنی حدود 2 میلیارد متر مکعب، که بر روی رودخانه آلیاکمون در یونان بنا شده است، چشمه نرایدها با متوسط دبی آبدهی 10 متر مکعب بر ثانیه غرقاب شده و بر روی مظهر چشمه 40 متر آب واقع شده است.
4- چشمه سینجاک
پس از ساخت سد 220متری پیوا در کشور مونته نگرو، چشمه کارستی سینجاک با آبدهی متغیر بین 4/1 تا 155متر مکعب بر ثانیه که متوسط آن حدود 25 متر مکعب بر ثانیه می باشد، غرقاب گردیده است.
جمع بندی
با توجه به موارد اشاره شده و نمونه های متعدد دیگر در سطح جهان، در مواقعی که به جز ساخت سد جایگزین دیگری برای تامین نیاز آبی و مدیریت یکپارچه آب وجود ندارد، با وجود اثرات نامطلوب احتمالی، امری اجتناب ناپذیر می باشد. آنچه مهم است کاهش اثرات نامطلوب آن و ارایه تمهیدات مناسب برای جبران این اثرات می باشد. باید تلاش نمود تا با جابجایی مظهر چشمه ها آنها را از نابودی نجات داد تا بدینوسیله هم چشمه ها حفظ شوند و هم محیط زیست آسیب نبیند و هم روند توسعه و تامین آب با مشکل مواجه نشود امری که امروز متداول شده و در مطالعات سد سازی نیز لحاظ می شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها