واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: چهار دلیل پشت پرده گسترش روابط ایران و روسیه
به نظر میرسد که روابط ایران و روسیه از الگوی سنتی روابط در دنیای شرق پیروی میکند. دو کشور با زبانی نرم با هم سخن میگویند، به طور تلویحی اختلافاتی دارند ولی بر سر منافع مشترک دراز مدت با یکدیگر معامله میکنند حتی اگر بر سر موضوعات کوتاه مدت مانند بقای بشار اسد در حکومت سوریه با یکدیگر اختلاف داشته باشند.
کد خبر: ۴۴۱۰۱۷
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۳ - ۱۸:۰۹ - 10 October 2014
تحولات سریع در عراق و سوریه در حالی بر چهارمین اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر سایه افکند که نگاهی دقیقتر به این اجلاس نشان میدهد که روابط دو کشور اصلی یعنی ایران و روسیه که مواضع انها در قبال اقدامات نظامی علیه داعش که ممکن است به دخالت نظامی نیز کشیده شود، در جهت جالب توجهی در حرکت است. به گزارش «تابناک»، ماکسیم سوچکوف تحلیلگر روس در مطلبی برای المانیتور یادآور میشود که اگر چه دستور کار اصلی اجلاس مسائل حقوقی مرتبط با دریای خزر بود ولی حسن روحانی رئیس جمهور ایران که از نیویورک به طور مستقیم به آستراخان امد، دیداری خصوصی نیز با پوتین داشت که مساله انرژی بر آن سایه افکنده بود. دو رئیسجمهور پیش از این در حاشیه اجلاس سازمان شانگهای در قرقیزستان و سپس در چین نیز با یکدیگر دیدار کرده بودند. ولی روسیه اکنون با تحریمهای غرب مواجه شده و عزم ان را دارد که تامینکننده اصلی انرژی برای اروپا باقی بماند و برای نیل به این هدف حاضر است به هر روشی با ایران ارتباط برقرار کند تا ایران مسیر جایگزین تامین انرژی اروپا نشود. تجربه ایران در مقابله با تحریمهای شدید غرب نیز ممکن است به کار روسیه بیاید. علیرغم تحریمهای شدید علیه ایران و آسیبهایی که به اقتصاد ایران وارد شده، ایران از پیشبرد برنامه هستهای خود دست نکشید و اکنون روسیه نیز باید بتواند در مقابل تحریمها مقاومت کند. به طور تاریخی، روابط ایران و روسیه هیچ گاه یکنواخت نبوده است ولی اکنون این تحریمها هستند که روسیه را واداشته در روابط خود با ایران که روزی با ان مشکلات زیادی هم داشته، تجدیدنظر کند، ولی نمیتوان فراموش کرد که دو طرف منافع مشترکی دارند. اکنون چهار موضوع اصلی سیاست خارجی بین ایران و روسیه مشترک هستند. علاوه بر انرژی، باید برای موضوع برنامه هستهای ایران، ثبات در افغانستان و به طور کلیتر در آسیای مرکزی و در نهایت برای آینده عراق و سوریه اهمیت قائل شد. نگرانیهای ایران و روسیه در قبال درگیر شدن ائتلاف آمریکایی در مسائل سوریه یکسان است، انها تصور میکنند که این دخالت اوضاع را بدتر میکند و احتمالا باعث ظهور گروههای تروریستی جدیدی خواهد شد. فراتر از این، برخی از تحلیلگران و رسانههای ایران و روسیه تصور میکنند که کارزار شروع شده در سوریه با این هدف راه افتاده است که نهایتا به شکل بهانهای برای تهاجم به این کشور در آید. ایران و روسیه در مورد قفقاز جنوبی در این دیگاه استراتژیک که منطقه باید از درگیری نظامی و احتمال نفود نیروهای بیگانه غربی و اسرائیلی دور نگاه داشته شود شریک هستند. مهمتر از آن برای روسیه این است که ایران یکی از معدود کشورهای مسلمانی بود که در جریان جنگ در چچن از تمامیت ارضی روسیه حمایت میکرد و در این دیدگاه با روسها همراه بود که دخالت خارجی به ویژه به وسیله کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز در این ناآرامیها سهمی دارد. ایران به خوبی از واقعیتهای قومی- سیاسی و اجتماعی – مذهبی قفقاز آگاه است و به آرامی در حال تاثیرگذاری نرم فرهنگی به خصوص بر جوامعی است که با آنها پیوندهای فرهنگی و تاریخی دارد. به علاوه ایران، ایده تاثیرگذاری بیشتر بر منطقه قفقاز جنوبی را نیز فراموش نکرده است. مقامات ارشد ایران، اگر چه در موارد زیادی ( مانند اعلام ممنوعیت بر وصیتنامه امام خمینی در سال 2008 و یا تحویل ندادن سیستمهای S-300) از روسها عصبانی میشوند ولی این عصبانیت را به صورت علنی بروز نمیدهند. روسها هنوز هم برخورد ایرانیها با الکساندر گریبایدوف روشنفکر، نمایشنامهنویس و سفیر این کشور در ایران که در سال 1829 در ایران به قتل رسید را فراموش نکردهاند. هنوز هم روسها با توجه به این حادثه میدانند که باید با ایران با آرامش و هوشیاری برخورد کنند. سخن امام خمینی که آمریکا را شیطان بزرگ میدانست و از سوی روسها این گونه تعبیر شد که انها هم شیطان کوچک هستند، از دید تحلیلگران روس نشاندهنده نگاه استراتژیک ایران به روسیه فعلی است. نکته جالب توجه این است که نظرسنجیهای سال 2013 در نزد روسها نشان میدهد که 40 درصد روسها ایران را بازیگری با تاثیرگذاری منفی بر دنیا میدانند در حالی که تنها ده درصد قائل به تاثیرگذاری مثبت ایران بودند. بنابراین به نظر میرسد که روابط ایران و روسیه از الگوی سنتی روابط در دنیای شرق پیروی میکند. دو کشور با زبانی نرم با هم سخن میگویند، به طور تلویحی اختلافاتی دارند ولی بر سر منافع مشترک دراز مدت با یکدیگر معامله میکنند حتی اگر بر سر موضوعات کوتاه مدت مانند بقای بشار اسد در حکومت سوریه با یکدیگر اختلاف داشته باشند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]