محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826368563
بزرگنمایی رسانه‌ای یا بی‌توجهی به میراث فرهنگی
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
بزرگنمایی رسانه‌ای یا بی‌توجهی به میراث فرهنگی یادش به خیر، سال‌ها پیش برای عزاداری ایام محرم به شهر و دیار پدری می‌رفتیم. مراسم سوگواری سرور و سالار شهیدان در حسینیه‌ای خشتی برگزار می‌شد که برخی، قدمتش را بیش از 200 سال تخمین می‌زدند. حسینیه دوطبقه‌ای که از حجره‌هایی تشکیل شده بود که هر یک سرپناهی بود برای گروهی از عزاداران.
زنان بیشتر در طبقه دوم مستقر می شدند تا بتوانند مراسم را تماشا کنند. از آنجا که بنا قدیمی بود به کمتر کسی اجازه می دادند به پشت بام برود، اما یک بار به بهانه فیلمبرداری به پشت بام رفتم؛ مراسم ابهت دیگری داشت. اگر مراسم و سوگواری و آیین نخل برداری در حسینیه های یزد را دیده باشید، می توانید تصور کنید چه می گویم، اما یک بار که برای مراسم به همان حسینیه رفتم دیدم بنای جدیدی جای آن را گرفته است؛ بنایی نوساز و شیک. مردم همه از حسینیه جدید می گفتند. مراسم شروع شد؛ همه چیز مثل سابق بود؛ اما چیزی کم داشت... تخریب خانه های بافت تاریخی شیراز تخریب بناهای تاریخی و قدیمی خبر تازه ای نیست. مثل زلزله که وقتی می آید تازه همه یادش می افتند و جلسات نقد و بررسی برگزار می کنند که اگر به فلان بخشنامه یا بهمان مقررات عمل می شد، شاهد چنین خساراتی نبودیم و پس از مدتی انگار همه چیز تمام می شود و این آخرین زلزله تاریخ بوده است. هر بار که بنای تاریخی تخریب می شود، صدای فعالان و دلسوزان میراث فرهنگی بلند می شود و مسئولان سازمان ها و نهادها برای توجیه خود در اذهان عمومی یکدیگر را مقصر اعلام می کنند. بنابراین اگر بشنویم عده ای چند بنا از بافت تاریخی شیراز را خراب کرده اند، شاید عجیب نباشد که آهی بکشیم و بگوییم حیف! اما مسأله تخریب بناهای بافت تاریخی شیراز نکته قابل توجهی دارد. نیت بیشتر آنان که بناهای تاریخی را خراب می کنند، دستیابی به منفعت و سود بیشتر است؛ اما حکایت کسانی که نیت خیر دارند و به قصد توسعه و نوسازی بناهای مذهبی دست به تخریب بناهای تاریخی می زنند، مسأله را کمی پیچیده تر می کند. بافت تاریخی شیراز طعمه برج سازان و منفعت طلبان نشد؛ این چند بنای بافت تاریخی شیراز را برای توسعه طرحی که «بین الحرمین» نام دارد، فروریختند. بر بافت تاریخی شیراز چه گذشت دوشنبه بیست و چهارم شهریور، ساکنان محله اسکندری شیراز، محله ای پشت شاهچراغ با صدای لودرها از خواب بیدار شدند. مردم به کوچه و خیابان آمدند تا ببینند چه خبر شده که دیدند لودرها و بیل مکانیکی و ابزارآلات غول آسای عصر ماشین به جان خانه های قدیمی افتاده اند. طولی نمی کشد که دوستداران میراث فرهنگی و اعضای یگان حفاظت میراث فرهنگی خبردار می شوند و از هر گوشه شهر، خود را به محله اسکندری می رسانند. ماشین ها پنج خانه را با خاک یکسان کرده بودند و داشتند خانه تاریخی «پورنواب» را در هم می کوبیدند که دوستداران میراث فرهنگی شیراز مقابل لودرها خوابیدند. علیرضا گل گلی، دبیر انجمن معماران ایران (طرح و شهر) که خود شب حادثه حضور داشت به ایسنا می گوید: «متأسفانه آن شب، پنج خانه قدیمی و تاریخی در ضلع شرقی شاهچراغ تخریب شد و ما فقط توانستیم یکی از مهم ترین و ارزشمندترین خانه های این محدوده یعنی خانه تاریخی پورنواب را که متعلق به دوره زندیه بود، نجات دهیم، هرچند متأسفانه بخشی از آن تخریب شد.» خانه پورنواب متعلق به دختر فتحعلی شاه بوده با مساحتی حدود 2500 مترمربع. با وجود این در طول سال های گذشته به دلیل تخریب هایی که انجام شده، فقط یک بخش 500 متری از آن باقی مانده بود، اما به همان هم رحم نکردند. چرا خانه ها تخریب شدند؟ ظاهرا سال ١٣٧٣ قرار شد امامزاده شاهچراغ و علاءالدین حسین در طرحی با نام بین الحرمین، به هم متصل شود. از همان زمان تخریب بخشی از خانه های تاریخی شیراز هم آغاز می شود اما این بار نوبت محله اسکندری در قلب بافت دوره ایلخانی شهر تاریخی شیراز می رسد. وقتی سلطانی فر دست به کار می شود خبر تخریب خانه های بافت شیراز دهان به دهان می چرخد تا می رسد به خبرگزاری ها و روزنامه ها. مسئولان میراث فرهنگی سراسیمه می شوند. در رأس همه مسعود سلطانی فر، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دست به قلم می شود و پنج نامه جداگانه به دفتر رهبر معظم انقلاب، وزیر کشور، دادستان کل کشور، استاندار فارس و تولیت آستان حرم احمد بن موسی (ع) می نویسد و خواستار توقف آنی تخریب بافت تاریخی شیراز می شود: «حسب اطلاعات واصله و بازدید کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس از بافت تاریخی اطراف مجموعه شاهچراغ، متأسفانه بخشی از بافت ارزشمند تاریخی برای الحاق به طرح بین الحرمین تخریب شده است.» سلطانی فر در این نامه تأکید می کند سازمان متبوعش حسب وظایف قانونی خود موضوع را از طریق مرجع قانونی در دست پیگیری دارد. سلطانی فر همچنین یک هیأت کارشناسی رسمی را به شیراز گسیل می دارد تا علت آسیب به بافت تاریخی شیراز را بررسی کنند. سیاوش صابری، مدیرکل دفتر محوطه ها و بافت های تاریخی ساعت یک نیمه شب به کنار این خانه می رسد: «آن زمان یک لودر و کامیون در حال تخریب و بار زدن نخاله های ساختمانی بودند. آنها ادعا کردند شهرداری دستور این کار را داده است. همان زمان با دستور مقامات قضایی کار را متوقف کردیم و در جلسه ای که جمعه با مدیرکل راه و شهرسازی، فرماندار و دفتر فنی استاندار استان فارس داشتیم موضوع را متذکر شدیم و از آنها توضیح خواستیم، هرچند هیچ کدام از این نهادها مسئولیت تخریب را به عهده نگرفت.» مقصر کیست؟ مسعود سلطانی فر در نامه اش اجرای هرگونه طرح توسعه و عمرانی در بافت تاریخی را به اخذ مجوز از مراجع قانونی، نظیر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شورای عالی معماری و شهرسازی و داشتن طرح مصوب منوط می داند. محمدجواد عباباف، مدیرکل حراست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور نیز انجام هرگونه تخریب و اجرای هر طرحی در محدوده های تاریخی شهرها را نیازمند استعلام رسمی از میراث فرهنگی اعلام می کند و می گوید: «درباره خانه پورنواب استعلامی انجام نشده است.» او در همان روزهای اولیه از تماس تلفنی با معاون اداره کل راه و شهرسازی استان فارس خبر داد. البته این مسئول از موضوع ابراز بی اطلاعی کرد و مسئولیت تخریب را متوجه مجموعه خود ندانست. همچنین به گفته سیاوش صابری، طرح توسعه مجموعه های مذهبی براساس مطالعه تهیه می شود و سپس به تصویب مراجع عالی می رسد: «طرح توسعه حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) تاکنون به تصویب سازمان میراث فرهنگی کشور نرسیده و اجرای آن باید برابر ضوابط سازمان میراث فرهنگی انجام شود و متضمن حفظ هویت تاریخی، فرهنگی و مذهبی شهر باشد.» او اشاره می کند که سازمان میراث فرهنگی به هیچ عنوان مخالف اجرای طرح توسعه حرم نیست، ولی به باور او، این طرح با توجه به حجم گسترده آن پس از طی مراحل مطالعاتی باید در شورای عالی معماری و شهرسازی تصویب شود که تاکنون چنین نشده است. او از شکایت میراث فرهنگی فارس از شهرداری و سازمان راه و شهرسازی به شعبه 21 بازپرسی عمومی و انقلاب شیراز خبر می دهد. به گفته صابری، تخریب روز نخست در این مکان تاریخی توسط پیمانکار سازمان راه و شهرسازی انجام شده است: «آنها می خواستند مسیری برای رفت وآمد هیأت های عزاداری در بین الحرمین ایجاد کنند که برای این منظور مسیری با عرضی کوتاه کافی بود؛ اما چیزی که اکنون تخریب شده سه تا چهار برابر عرضی است که هیأت های عزاداری نیازمند آن بودند.» با همه اینها، حجت الاسلام محسن اسماعیل پور، مدیر حوزه تولیت آستان مقدس احمدی و محمدی(ع) شیراز اشاره می کند که برای طرح توسعه حرم، مصوبات و مجوزهای لازم گرفته شده است. او که از تخریب های اخیر در محدوده بافت تاریخی اطراف حرم اظهار بی اطلاعی می کند، می گوید: «حرم مطهر بهره بردار است و در امور اجرایی ورودی نداشته و ندارد. تصمیم ها درباره طرح توسعه حرم در شورای توسعه حرم گرفته می شود و رئیس این شورا هم استاندار فارس است.» او با بیان این که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در شورای توسعه حرم مطهر شاهچراغ(ع) عضو دارد، اعلام می کند: «بر این اساس میراث فرهنگی باید از تصمیم های این شورا اطلاع داشته باشد. تمام تصمیم هایی که در شورای توسعه حرم گرفته می شود، با حضور نماینده سازمان میراث فرهنگی صورت می گیرد.» سیدمحمد احمدی، استاندار فارس نیز با بیان این که طرح بهسازی و نوسازی 1400 هکتار بافت فرسوده شیراز مصوبه دارد، اشاره می کند که در این محدوده تعدادی خانه تاریخی وجود دارد که توسط میراث فرهنگی ثبت ملی شده و برخی دیگر شماره ثبت ندارد، اما ارزشمند و تاریخی است. او معتقد است در جریان تخریب خانه ها میراث فرهنگی کم کاری کرده است: «اگر میراث فرهنگی پول بگذارد و این خانه ها مرمت بشود، مشکلات حل می شود، نه این که یک خانه به صرف این که ارزشی یا میراثی است بدون متولی بماند و بشود بیغوله و محل تجمع معتادان و مشکلاتی ایجاد کند.» احمدرضا دستغیب از نمایندگان مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز اخبار تخریب بخشی از بافت تاریخی شیراز برای پروژه حرم تا حرم را بزرگنمایی می داند و می گوید: «تا الان برای ما این یقین وجود دارد که هیچ خانه ثبتی در آن منطقه تخریب نشده. البته ممکن است یک منزل قدیمی باشد، اما لزوما به این معنا نیست که جزو آثار ملی است، ضمن این که اگر خانه ای ارزش و اهمیت تاریخی داشته سوال این است که چرا طی سال های گذشته ثبت نشده است.» از سوی دیگر، هوشنگ عشایری، مدیرکل راه و شهرسازی استان فارس با تأکید بر این که اداره متبوعش هیچ نقشی در این تخریب ها نداشته، درخصوص شکایت میراث فرهنگی فارس از اداره راه و شهرسازی فارس می گوید: «ما به لحاظ قانونی، دستگاه متولی طرح توسعه حرم محسوب می شویم و من به عنوان مدیر این مجموعه، به هیچ عنوان از دوستان میراث فرهنگی گلایه ای ندارم، چون به لحاظ قانونی آنان باید از یک دستگاه شکایت می کردند تا پرونده مفتوح و موضوع مشخص شود.» او با بیان این که طرح توسعه حرم مجوز دارد، بیان می کند: «خانه تاریخی تخریب شده، توسط کارشناسان راه و شهرسازی شناسایی شده بود و در مصوبه شورای سیاستگذاری هم تخریب خانه های اطراف خانه مورد نظر بود، اما نمی دانم به چه دلیل گروهی که مشخص نیست، این اقدام را انجام داده است. خانه پورنواب قرار بود در آینده به موزه راه و شهرسازی فارس تبدیل شود.» برخی می گویند این خانه ها اگر ارزشمند بود، چرا میراث فرهنگی آنها را ثبت ملی نکرده است؟ صابری می گوید: «این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده بود، اما از نظر تاریخی و معماری دارای ارزش زیادی بود و شأن ثبت شدن داشت.» راهکارهای مسئولان جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی معتقد است در صورت تعامل تولیت آستان شاهچراغ و سازمان میراث فرهنگی، نه طرح توسعه شاهچراغ متوقف خواهد شد و نه آثار تاریخی شیراز تخریب می شود. به باور او، رسانه ای شدن و انعکاس این موضوع در رسانه ها در سطح ملی مشکلاتی برای کل استان در روند جذب سرمایه و کارهای توسعه ایجاد می کند: «نمایندگان شیراز هم قطعا به میراث فرهنگی و تولیت توصیه خواهند کرد مسائل را در جلسات حل کنند تا به بیرون درز نکند.» دستغیب نیز معتقد است محدوده اطراف مکان های مذهبی در شیراز برای زائران و مجاوران ناامن است و دستگاه های ذی ربط باید تمهیدات لازم را در این زمینه بیندیشند تا امنیت زائران، مجاوران و گردشگران آن منطقه حفظ شود؛ چرا که به هر حال تعداد زیادی گردشگر از محورهای منتهی به حرم های مطهر استفاده می کنند و ضروری است مشکلات آنجا برطرف شود. او با تاکید بر لزوم هماهنگی بین دستگاه ها در مجموعه استانداری عنوان می کند: «مدیران دستگاه های مختلف باید با یکدیگر بحث و تبادل نظر و کارشناسان هم نظرات خود را مطرح کنند. ضرورتی ندارد موضوعی اینچنین و به این سرعت در یک جنجال و کشاکش رسانه ای قرار گیرد .» در نهایت، چهارشنبه گذشته در جلسه ای که با حضور سلطانی فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی و معاونانش در این سازمان و مسئولان دولتی استان فارس درباره وضع بافت تاریخی شیراز تشکیل می شود، تمام دستگاه های شیراز مکلف شدند انجام هرگونه عملیات اجرایی در بافت تاریخی و ارزشمند این شهر را پس از تائید شورای فنی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و شورای عالی معماری و شهرسازی اجرایی کنند .» بناهایی که روح ندارد چند سالی است حسینیه مان مثل سابق نیست؛ یک چیزی کم دارد. انگار دیگر روح ندارد،تاریخ ندارد،هویت ندارد. انگار دسته های عزاداری و مراسم تعزیه با این بنا غریبه اند اما مردم از حسینیه جدید می گویند که چقدر بزرگ است و نو؛ با حسینیه های دیگر شهرها مقایسه اش می کنند. یاد دوران کودکی می افتم که یکی از افتخاراتمان در هیأت طبل جدیدمان بود که از طبل هیأت های دیگر بزرگ تر بود؛ ولی صدایش به اندازه طبل قدیمی نبود. اما چرا مردم به تخریب بناهای تاریخی که جزوی از تاریخشان است اعتنایی نمی کنند؟ چرا فکر می کنند هر چیزی جدیدش خوب است؟ شاید مردم ما تاریخ نمی خواهند. اما انسان چیزی دارد به نام خودآگاهی که مختص انسان هاست. بخش اعظم این خودآگاهی را تاریخ تشکیل می دهد؛ این که فرد از دوران کودکی تا زمان حاضر خاطراتی دارد و می داند چه بر او گذشته است. شاید روزی انسان به جایی برسد که بتواند رباتی کاملا شبیه خودش بسازد؛ اما آن ربات یک چیزی کم دارد؛ خودآگاهی یا روح. بناهای جدیدی که بر خرابه های بناهای قدیمی ساخته می شوند حکم همان ربات را دارند؛ روح ندارند. یادمان باشد انسانی که از تاریخ خود می برد، هویت و خودآگاهی اش را به فراموشی می سپارد؛ هویت و خودآگاهی ای که لابه لای بناهای تاریخی و تاریخ سرزمین اش پنهان شده است. کمیل انتظاری / گروه فرهنگ و هنر
سه شنبه 08 مهر 1393 2:00 بازدید:0
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها