واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی:
خورد و خوراك دوره نوجوانی، حساب و كتاب دارد خورد و خوراك دوره نوجوانی، حساب و كتاب دارد...
از اهميت تغذيه در فرايند رشد و نمو در دورههاي مختلف سني زياد شنيدهايم. تغذيه از دوران جنيني گرفته تا دوران سالمندي نقش مؤثري در حفظ و تقويت سلامتي ما دارد اما در سنين خاصي اهميت اين موضوع صدچندان ميشود. دوران نوجواني يا به عبارتي دوره بلوغ يكي از همين دورههاست كه به تأكيد دكتر سياوش صمدپور، متخصص تغذيه، در این دوره بايد به نحوه خورد و خوراكمان اهميت خاصي بدهيم. این متخصص ميگويد: دوران بلوغ یکی از حساسترین دورههای زندگی انسان است که در آن با يك دوره جهش رشد، تغییرات سریع هورمونی، رفتاری و تکاملی مواجه ميشويم، به همين دليل اين دوره سني از نظر کمبودهای غذایی و عاطفی دورهای آسیبپذیر است. در دوران نوجواني يا دوره بلوغ نیازهای تغذیهای ازجمله انرژی، پروتئین، ویتامینها و املاح معدني افزایش مییابد. اما نكته حائز اهميت اين است كه در این دوره سني، تغییر عادات غذایی، تمایل به مصرف غذاهای غیرخانگی مثل انواع ساندویچ، پیتزا و مصرف تنقلاتی که اغلب ارزش غذایی کافی ندارند، كودكان و نوجوانان را به سمت کمبودهای تغذیهای سوق میدهد. از آنجا كه معمولاً این نوع مواد غذایی از نظر املاح معدني بویژه آهن، کلسیم و روی فقیرند، وقتي جایگزین غذاهای خانگی و سنتی شوند و بدتر اينكه به طور مداوم نيز مصرف شود، منجر به كمبود ويتامين و املاح معدني در نوجوانان ميشود.
از رساندن کلسیم به بدن غفلت نکنید دکتر صمدپور درباره نقش حياتي كلسيم در حفظ سلامت میگوید: دريافت كلسيم يكي از مهمترين نكات تغذيهاي در دوره نوجواني است كه نبايد از گنجاندن آن در برنامه غذايي غفلت كنيم. كلسيم نقش بسيار مهمي در ساخت استخوانهاي قوي و رشد آنها دارد. مهمتر اينكه دريافت كلسيم كافي در اين دوره سني از بروز استئوپروز ( پوكي استخوان) در سنين بالاتر پيشگيري ميكند. اما متأسفانه نوجوانان تمايل زيادي به نوشيدن نوشابههاي گازدار دارند. از آنجا كه اين نوشيدنيها حاوي مقادير زيادي فسفر است، مصرف بيرويه آنها هم باعث برهم زدن تعادل كلسيم و فسفر میشود و هم احتمال كمبود كلسيم را افزايش ميدهد. صمدپور با بيان اينكه نوجوانان به طور ميانگين نيازمند دريافت 1200 تا 1500 ميليگرم كلسيم در طول روز هستند، بر مصرف شير و فرآوردههاي لبني، ماست، دوغ، پنير و كشك به مقدار كافي در اين دوره سني تأكيد و خاطرنشان ميكند: یک لیوان شیر، یک لیوان ماست، 2 لیوان دوغ یا 45 گرم پنیر هر کدام حاوی 300 میلیگرم کلسیم است.
نقش آهن در ساختمان بدن این متخصص، درباره اهميت نقش آهن در بدن در دوران نوجواني ميگويد: آهن، نقش بسيار حياتي در افزایش قدرت عضلانی و سنتز گلبولهای قرمز خون دارد و فقر آهن در دوران نوجواني باعث كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي ميشود. بهتر است بدانيم، كمبود آهن در دوران كودكي و نوجواني پيامدهايی مانند احساس ضعف، خستگي زودهنگام، تمايل نداشتن به انجام فعاليتهاي جسماني و ورزشي و همچنين تغييرات رفتاري مانند بيحوصلگي، بي تفاوتي و گوشهگيري را به دنبال دارد. از اين رو، توجه به الگوي صحيح تغذيه كه بتواند زيرمغذيهاي مورد نياز بدن در دوره نوجواني را تأمين كند، اهميت زيادي دارد. بسیاری از مواد غذایی حیوانی و گیاهی حاوي آهن هستند، اما آهن منابع حیوانی راحتتر جذب بدن میشود. گوشت قرمز و سفید، انواع حبوبات، چهار مغزها، انواع خشکبار مثل برگه هلو، آلو، زردآلو و... خرما و سبزیهای برگ سبز تیره مانند جعفری و کاهو حاوي آهن هستند. همچنین مصرف غذاهای حاوي ویتامین ث نيز برای جذب آهن ضرورت دارد. ضمن اينكه پرهيز از مصرف چای و قهوه بلافاصله پس از مصرف منابع غذایی آهندار در پیشگیری از کمبود آهن بسیار مؤثر است.
روی، مهمتر از آنچه تصور میکنید اين متخصص تغذيه با بيان اينكه روي نيز نقش اساسي در ساختمان بيش از 300 نوع آنزيم دارد، تصريح ميكند: از آنجايي كه در دوران بلوغ نياز به جذب پروتئين زياد ميشود و از طرفي عنصر روي يكي از عناصر مورد نياز براي ساخت پروتئين است، كمبود روي در اين دوره سني باعث كاهش سرعت رشد، كوتاه قدي، تأخير در بلوغ سني و تضعيف سيستم ايمني بدن ميشود. بنا به شواهدي، پائين بودن سطح روي با بروز جوشهاي صورت در دوران بلوغ ارتباط دارد. بنابراين ضرورت دارد، در سبد غذايي نوجوانان منابع غذایی حاوی روی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ، حبوبات و مغزها جاي بگيرد.
مصرف مکملهای غذایی، فقط با مشورت پزشک يادمان نرود، روی و آهن برای جذب با هم رقابت میکنند، بنابراین افزایش دریافت روی باعث کاهش جذب آهن میشود. از طرفي خطر ابتلا به كمبود روي در نوجواناني كه مكمل آهن مصرف ميكنند، افزايش مييابد. در واقع اگر میزان آهن دریافتی دو برابر مقدار روی باشد، بدن با كمبود روي مواجه ميشود. به همين دليل مصرف داروهاي مكمل غذايي در سنين مختلف مخصوصاً دوران رشد بايد با مشورت پزشك باشد.نوین پنداراخبارمرتبط:توصیه های تغذیه ای به نوجوانان دربلوغتغذیه در نوجوانانآسیب شناسی تغذیه نوجوانان
شنبه 1 شهریور 1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]