تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1868019745
رفتار ما؛ هدایت‌کننده معنوی کودکان
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
رفتار ما؛ هدایت‌کننده معنوی کودکان ارتباط میان معنویت و کودکان و مسائل پیرامون آن بستگی کامل به تعریف ما از مفهوم معنویت دارد.
بستگی دارد به این که معنویت را نوعی نگاه معناگرایانه و امیدوارانه صرف به زندگی بدانیم که نقطه مقابل عبث انگاری و یأس و پوچی است یا این که این مفهوم را مترادف با عقبی باوری و ایمان به آخرت و زندگی پس از مرگ دانسته و برای معنویت، معنایی منحصرا دینی قائل باشیم. اگر از حد ایمان و باور فراتر رفته و زندگی معنوی را نوعی زندگی اخلاقی مبتنی بر چارچوب های عقل عملی بدانیم آن وقت معنایی دیگر از معنویت را پیش رو خواهیم داشت یا اگر از این مرتبه نیز فراتر رفته و زندگی معنوی را زندگی متشرعانه و متعبدانه مبتنی بر واجبات و محرمات و احکام دینی معنا کنیم با هر تعریف متفاوتی از این واژه، نسبت دیگرگونه ای میان مفهوم آن با مسائلی همچون آموزش معنویت به کودکان برقرار می شود. پس نخست باید به تحدید معنای واژه پرداخت. زندگی در سایه دین مبین اسلام به ما آموخته معنویت اولا دینی است و ثانیا دو ساحت درهم تنیده دارد که از هم جدایی ناپذیرند. یکی ساحت ایمان و دیگری ساحت عمل که فرع بر ساحت ایمان است. از همین روست که از یک طرف با اصول دین مواجهیم که اعتقادی است و لزوما باید مبتنی بر دریافت عقل باشد و از طرف دیگر با فروع دین سر و کار داریم که تعبدی است و پس از قبول عقلی اصول دین، عمل به آن لازم و ضروری شمرده شده است. پس ما در اینجا نسبت میان معنویت و کودکی را از منظری درون دینی و البته با نگاهی عقلی، نه نقلی به تأمل خواهیم نشست. تعیین سن تکلیف برای انسان توسط شارع مقدس، مساله ای است که در این مقال پیش از هر چیز باید مورد توجه قرار بگیرد. یعنی قبل از هر بحث و نظری باید این نکته مهم را مد نظر داشت که کودکان تا قبل از رسیدن به سن تکلیف، مکلف به هیچ گونه پندار، گفتار و رفتار دینی نیستند و اجبار آنان به زندگی متشرعانه به هیچ رو منطبق با دستورات دین نیست. بنابراین هرآنچه با قیودی نظیر باید ( باید) و شاید (سزاوار است) گفته می شود صرفا وجهی ارشادی دارد نه مولوی و سخن بر سر آموزش معنویت به کودکان و پرورش آنان بر مبنای تعالیم معنوی دین است نه امر و نهی یا اجبار و منع آنان به شکلی که مکلف نبودن ایشان را به دست فراموشی بسپارد. شناخت کودک و اقتضائات دوران کودکی چه از منظر فلسفی و چه از منظر روانشناختی، مقدمه لازمی برای شناخت ما از رابطه میان معنویت و این دوران طلایی از زندگی انسان است. دوران کودکی، دوران تعقل و تدبر و باور و اعتقاد نیست و به طریق اولی دوران تشرع و تعبد نیز نمی تواند باشد. پس نخست باید دانست آموزش اعتقاد و عبادت به کودک تنها آماده سازی او برای پذیرش این مفاهیم پس از ورود به سن تکلیف است و اصطلاحاتی همچون کودک معتقد، کودک مؤمن، کودک متشرع و کودک متعبد را باید تعابیری متناقض و پارادوکسیکال دانست. اما مراد از آماده سازی چیست؟ آیا مقصود، نوعی تلقین یا «Inception» است و کاشتن ایده ای در ناخودآگاه ذهن کودک که به مرور زمان پر و بال خواهد گرفت و او را خواه ناخواه به سمت و سویی که مد نظر است، سوق خواهد داد؟ یعنی نوعی هیپنوتیزم که قرار است سالب اختیار و آزادی فرد باشد؟ مسلما چنین انگاره ای نمی تواند با آموزه های دین کاملی همچون اسلام که بیش از همه ادیان الهی متکی بر اراده، آزادی، اختیار و تعقل و بخصوص بازداری از پیروی آبا و اجدادی است منطبق باشد. پس مقصود از تربیت دینی و معنوی چیست؟ تربیت معنوی را باید جهت دهی عملی کودک به سمت رفتارهای دینی و معنوی دانست نه القائات ذهنی و عقلی به او. کودک بر مبنای رفتارهای آموخته شده عمل می کند نه بر اساس آموزه های القا شده. دوران خردسالی برخلاف بزرگسالی نه با انتخاب به معنای واقعی کلمه که مبتنی بر آگاهی و شناخت عقلی است، نسبتی دارد، نه با شک و تردید که مقدمه یقین دانسته می شود. پس نه می توان از کودک انتظار فهم و آگاهی و انتخاب داشت نه می توان از آن طرف بام افتاد و پنداشت که می شود ذهن کودک را از نظریات متفاوت و اغلب متعارض انباشت و با این بهانه از تعصب فکری و اعتقادی او در آینده جلوگیری کرد. دوران خردسالی دوران نسبیت نیست، دوران اطلاق است آن هم اطلاق بی چون و چرا. کودک با استدلال های عقلی ما در پاسخ به پرسش های کنجکاوانه اش نیست که قانع می شود و راه را بر چاه ترجیح می دهد، بلکه این پاداش و عدم آن در قبال هر رفتاری است که سمت و سوی فکر و عمل او را مشخص می کند. یعنی اگر نظریات روانشناختی رفتارگرایان را می توان در خصوص ماهیت انسان در بزرگسالی قابل نقد دانست، در کودکی که انسان رفتاری غریزی تر دارد این نظریات تا اندازه زیادی صادق هستند و نمی توان بی اعتنا از کنار آنها گذشت. برای آموزش معنویت به کودکان، باید بر مبنای ویژگی های رفتاری آنها عمل کرد. باید کودک و کودکی را درست شناخت و مکانیسمی مجزا از اقتضائات بزرگسالی اتخاذ کرد. ثواب و عقاب و نیز بهشت و جهنم به تنهایی ابزارهای مناسبی برای هدایت کودکان در مسیر زندگی معنوی نیستند (چرا که این مفاهیم والای دینی، نیازمند ذهنی پخته تر از ذهن کودک هستند)، برای تربیت آنان باید جور دیگری دید و اندیشید. باید ارزش ها را طبقه بندی کرد و برای هر رفتاری، پاداش و عقاب ویژه ای در نظر گرفت که هم کارا و مؤثر باشد و هم به طمع و ترس بی ثمر و در ادامه، دلزدگی و گریز فرد از آموزه های معنوی نینجامد و البته حرکت در این مسیر حساس و باریک تر از مو کار سخت و طاقت فرسایی خواهد بود؛ همچنان که حرکت بر صراط مستقیم هدایت چنین است. آزاد جعفری / جام جم
چهارشنبه 22 مرداد 1393 2:00 بازدید:0
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها