تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر كس از حرام دورى كند، خداوند به جاى آن عبادتى كه او را شاد كند نصيبش مى‏گردا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821219031




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

گستره نقش رسانه ها در حوزه خودمراقبتی - داود پورصحت


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گستره نقش رسانه ها در حوزه خودمراقبتی - داود پورصحت استادان و علمای ارتباطات، تاکنون تعاریف گوناگونی برای رسانه ارایه کرده اند که تنوع آنها بیانگر اهمیت رسانه ها برای جامعه و تاثیر گذاری بسیار در افکار عمومی و اندیشه سازی است.


برخی از ساده ترین تعاریف:
- هر نوع واسطه یا مجاری انتقال پیام
- هر ابزار برقراری ارتباط
- ابزار یا موقعیت هایی که به وسیله آن پیام ارائه می شود
- وسیله ای برای نقل و انتقال اطلاعات، ایده ها و افکار افراد جامعه
در این برداشت ها، ارتباط از طریق رسانه همه اعم از دیداری، شنیداری و نوشتاری مجازی و غیرمجازی است که وظیفه انتقال پیام را از منبع آن به مخاطبان بر عهده دارند.
به صورت کلی باید گفت که دو کلمه «پیام» و «انتقال» در هر یک در تعریف های ارائه شده وجود دارد و اصل و ریشه عملکرد رسانه نیز در این دو واژه خلاصه می شود.
در همین حال مانند تعریف رسانه، از خود مراقبتی نیز در فرهنگ سلامت تعاریف مختلفی ارایه شده که برخی از آنها از این قرار است:
- اقدامات و فعالیت های آگاهانه، آموخته شده و هدفداری است که فرد به منظور حفظ حیات، تأمین و ارتقای سلامت خود و خانواده اش انجام می دهد.
- کلیه اعمال و رفتاری که مردم برای نگهداری از سلامت جسمی و ذهنی خود انجام می دهند تا سالم و تندرست زندگی کنند.
- فعالیت هایی مشتمل بر ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری، درمان بیماری و مصدومیت ها و درمان و توان بخشی بیماری های مزمن
- مراقبت خوب و بهینه از سلامتی جسمی و روحی
- اعمال اکتسابی ، آگاهانه و هدفدار که مردم برای خود و فرزندان و خانواده انجام می دهند تا تندرست زندگی کنند.
- مراقبت فرد از خویش در جهت سلامتی از جمله بهداشت بدنی، درمانی و ورزش
سازمان بهداشت جهانی نیز خودمراقبتی را توانایی افراد، خانواده ها و جوامع برای حفظ و ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری ها و مقابله با ناخوشی ها و معلولیت ها با حمایت یا بدون حمایت ارایه دهندگان خدمات بهداشتی و مراقبت های سلامت تعریف کرده است.
درباره خودمراقبتی نیز مانند رسانه دو کلمه «مراقبت» و «سلامت» در تعاریف ارائه شده اشتراک بیشتری دارند و باید گفت که از مجموع تعاریف بالا چهار واژه پیام، انتقال، مراقبت و سلامت استخراج شده و می توان در یک عبارت «انتقال پیام سلامت برای مراقبت از خود» را مهم ترین وظیفه رسانه ها در ارتباط با نظام سلامت در جامعه خواند.
باید توجه داشت در عصر کنونی که نام ارتباطات را بر خود دارد و وسایل و ابزار ارتباطی مجازی هر روز چهره ای جدید و پیشرفته به خود می گیرند، رسانه ها همچنان عامل قدرتمندی برای برقراری ارتباط و دسترسی به آحاد مختلف جامعه در هر زمینه و موضوعی هستند و مطابق آمارهای ارائه شده از سوی منابع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 80 درصد مردم رسانه ها را به عنوان مهم ترین منبع اطلاعات سلامتی و بهداشتی خود معرفی می کنند.
با توجه به چنین درصدی باید گفت که رسانه در عصر حاضر مهم ترین رکن خودمراقبتی برای کسب اطلاعات و آگاهی های لازم درباره رفتارهای بهداشتی و حفظ سلامت برای گروه های مختلف سنی جامعه است.
مطابق برخی آمارهای اعلام شده، تخمین زده می شود که 65 تا 85 درصد مراقبت های سلامتی به وسیله خود شخص و خانواده بدون دخالت متخصصان اعمال و در آن از روش های سنتی و غیرطبی یا معالجه بیماری با اضداد آن استفاده می شود.
نگاهی به اطراف و زندگی روزمره نیز قریب بودن این درصد به صحت را نشان می دهد.
در چنین وضعیتی نقش رسانه اعم از دیداری، شنیداری و نوشتاری، شامل مجازی و غیر مجازی برای انتقال پیام های سلامت بیش از پیش جایگاه خود را در عصر کنونی نشان داده و اگر همه در یک ارتباط تنگاتنگ با رسانه ها آخرین اطلاعات و اخبار مربوط به حفظ روش های سلامت خود را از کارشناسان، متخصصان و مرتبط با هر یک از زمینه ها و بخش های سلامت دریافت کنند، می توان برای ساخت یک جامعه سالم و با نشاط تر از حال حاضر در آینده نزدیک امیدوار بود.
از نظر کارشناسان نظام سلامت نیز رسانه ها به عنوان بهترین حامیان سلامت و مروجان خود مراقبتی در سراسر جهان، نقش بسیار مهمی در سلامت فردی و عمومی و پیشگیری از انواع بیماری ها بر عهده دارند و منبع مهمی برای ارتقای سلامت هستند.
افزون بر این، به خاطر دو سویه بودن موضوع رسانه و خودمراقبتی، همواره یکی از بخش های مهم هر رسانه ای را مسایل و موضوعات مربوط به حوزه بهداشت و سلامت تشکیل می دهد تا جایی که زمینه ساز شکل گیری و فعالیت شبکه ها و نشریات تخصصی مختلفی در این حوزه شده است که جایگاه مهم سلامت و ارتقای آن در هر جامعه برای رسیدن به آینده بهتر را نشان می دهد و از سوی دیگر، دست اندرکاران مرتبط با بهداشت و سلامت مردم نیز برای رساندن پیام خود به رسانه نیازمند هستند.
به طور کلی رسانه برای گسترش فرهنگ خودمراقبتی می تواند با شناخت وضعیت کلی و حاکم بر جامعه هدف از نظر روش های مورد کاربرد، در صورت نیاز باورها و نگرش های منفی موجود را اصلاح و دگرگون و ابعاد مثبت را تقویت کند.
برای مثال وقتی در جامعه ای مصرف غذاهای آماده یا «فست فود» به عنوان افزایش یافته و سلامت مردم را تهدید می کند، رسانه ها می توانند با کارکرد آگاهی رسانی خود از واقعیت ها و با استفاده از روش هایی مانند برجسته و پررنگ کردن مضرات آن از طریق مصاحبه با کارشناسان و متخصصان امور بهداشت و تغذیه، تهیه گزارش، گفت و گو با برخی مصرف کنندگان آن، انتشار نتایج علمی، برگزاری میزگردهای تخصصی و یادآوری خطرات آن مبتنی بر رویکرد اقناعی، نسبت به تغییر و اصلاح ذائقه افراد جامعه اقدام کنند.
عکس این موضوع نیز صادق است که در صورت وجود یک روند مثبت در سبک غذایی افراد جامعه، رسانه ها می توانند با روش های حرفه ای خود نسبت به گسترش بیش از پیش آن اقدام کرده و حتی به این اقدام بعد جهانی بدهند.
رسانه ها برای موفقیت بیشتر در این زمینه و اشاعه هر چه فزونتر فرهنگ خودمراقبتی با رعایت سیاست های خرفه ای خبری خود می توانند، ضمن شناخت مخاطبان و تقسیم بندی مورد نظر از جمله سنی و گروه های اجتماعی، راهبردهایی را نیز برای رسیدن به هدف مورد نظر با در نظر گرفتن سیاست های کلی نظام سلامت تعریف کرده و فعالیت های حرفه خود را مطابق آن پیش ببرند.
در همین حال باید یادآور شد که تهیه و تولید انبوهی از گزارش ها، مصاحبه ها و مطالب و اطلاعات مطمئن در ارتباط با زمینه های مختلف خودمراقبتی و انتشار آن به خصوص در فضای مجازی و غیر مجازی این امکان را فراهم می کند تا فرد در هر لحظه و مکانی که خواست بتواند به آنها دسترسی داشته و نیاز اطلاعاتی و عملی خود را برطرف کند.
در این زمینه حتی رسانه می تواند با تهیه بسته های آموزشی و علمی مطابق با نوع جامعه هدف، فعالیت خود را به صورت ریزتر تعریف کرده و مطابق خواست هر گروه سنی و یا مقطع مورد نظر فعالیت خود را انجام دهند و نباید فراموش کرد که فرهنگ سازی در این زمینه نیازمند زمان، استمرار و پایندگی هر دو طرف رسانه و کارشناسان مرتبط است.
برای مثال یک رسانه برای عملی شدن راهبرد سلامت بیشتر افراد، می تواند گزارش یا مصاحبه هایی را با استادان و متخصصان علوم پزشکی در باره ضرورت ها و بایسته ها برای افراد جامعه در دوران مختلف زندگی زنان و مردان بویژه وقایع مهم مانند ازدواج، بارداری، زایمان، تخصیل، اشتغال و ...، میانسالی و سالمندی سالم تولید و با استمرار و جریان سازی رسانه ای هر روز بار محتوایی آن را تقویت و فرهنگ جامعه را تغییر یا اصلاح کند.
در این ارتباط باید توجه کرد که برنامه ها و مطالب تهیه شده برای هر یک از گروه ها ویژگی های خاص خود را داشته و به تناسب می تواند با رعایت جوانب لازم ارایه شود.
امروزه با توجه به پیشرفت ارتباطات، حتی می توان با پیام کوتاه نیز پیام های خودمراقبتی را برای هر گروه از مخاطبان متناسب با سن و موقعیت آنان تهیه و ارسال کرد.
دانش افزایی برای بخشی از این مراحل به خصوص در دوران اول پیش گفته بر عهده پدران و مادران است و در مراحل بعدی افراد در ارتباط با آن به صورت مستقیم دخیل هستند و مطالب و گزارش های منتشره نیز باید متناسب با هر یک از مراحل باشد.
رسانه ها با کمک کارشناسان، متخصصان و محققان سلامت با ورود به هر یک از این دوران و تشریح ابعاد و زوایای مختلف خودمراقبتی آنها، با رعایت چارچوب های اعتقادی جامعه هدف و رعایت جوانب مختلف زندگی اجتماعی می توانند نقش برجسته ای برای ایجاد یک جامعه سالم، شاداب و توام با نشاط داشته باشند.
در همین حال باید در ارتباط با استفاده از ابزار رسانه برای خودمراقبتی در بخش های مختلف آن متناسب با نوع جامعه هدف و شرایط گروه های آن مدیریت صورت گیرد تا انحرافی صورت نگیرد.
البته از منظرها و نگاه های دیگر نیز خودمراقبتی در ابعاد مختلف قابل تقسیم است که در این خصوص می توان به خودمراقبتی جسمی (نوع غذا )، روانی و عاطفی (حضور در کلاس های هنری و مشاوره )، اجتماعی (حضور در جمع دوستان یا فضای عمومی) و معنوی (توجه به امور اعتقادی) اشاره کرد، اما در کل، هر کدام از این تقسیم ها نیازمند تعریف راهبردهای خاص خود برای رسیدن به هدف مورد نظر است.
این مطلب را نیز نباید فراموش کرد که رسانه ها و کارشناسان مرتبط با امور بهداشتی و تغذیه ممکن است هنگام فرهنگ سازی برای اشاعه خودمراقبتی برای مثال در ارتباط با مواد غذایی با خطرات و تهدیدهایی نیز از سوی برخی صاحبان منافع مواجه شوند که برای مقابله با این روند نیز همکاری و همپوشانی رسانه ای می تواند این خطرات را از میان بردارد.
و ضروری ترین، همان گونه که در ارتباط با مقابله با حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله، بر پیشگیری تاکید شده و اعلام می شود 100 تومان هزینه پیشگیری معادل یکهزار تومان بهره در زمان بحران و حوادث است، در زمینه خود مراقبتی نیز بر اساس آمارهای منتشره هر یک دلار هزینه برابر با شش و نیم دلار بهره در آینده برای جامعه است.
طبیعی است پدر و مادری که خودمراقبتی را در زندگی خود لحاظ می کنند می توانند فرزندانی تربیت کنند که آنان نیز این فرهنگ را در خود پرورش داده و آینده و سرنوشت جامعه را بدون دغدغه در دست گرفته و موجب تسریع روند پیشرفت کشور شوند و ما در این ارتباط به عنوان واسط بین مخاطب و کارشناسان و متخصصان دست ایشان را در این خصوص برای خدمت بیشتر به مردم می فشاریم.
*سردبیر گروه اجتماعی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)
اجتمام**1436



20/05/1393





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن