واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ابراهیم قنبری هنرمندی که ساز سازی ایران را متحول کرد تهران - ایرنا - ابراهیم قنبری مهر هنرمند پیشکسوت ساز سازی در طول بیش از نیم قرن فعالیت خود با ابداع و ساخت انواع آلات موسیقی نقشی تاثیرگذار در تاریخ این هنر داشته است .
به گزارش روز شنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا ، ابراهیم قنبری مهر 11مرداد سال 1307در تهران به دنیا آمد ، در هفت سالگی پدرش را از دست داد و همین امر علت ترک تحصیل وی در دوران نوجوانی شد.
وی برای تامین هزینه خود و خانواده، شغل نجاری را انتخاب کرد، قنبری مهر تا دوران بزرگسالی در این تخصص به صورت حرفه ای فعالیت می کرد تا زمانی که به ساز ویلن علاقه پیدا کرد و همین مهم بعدها سبب آشنایی وی با استاد ابوالحسن صبا و راه یافتن وی به عرصه موسیقی شد.
آشنایی ابراهیم قنبری مهر با استاد ابوالحسن صبا باب تازه را برای آشنایی هرچه بیشتر با موسیقی علمی برای وی گشود و از تجربیات نوازندگی و داشته های ارزشمند استاد صبا بهره جست و با پیشنهاد استاد، به ساخت و تعمیرات سازهای ایرانی و غربی روی آورد، قنبری مهر سپس به عنوان نخستین اعضای کارگاه ساز سازی وزارت فرهنگ و هنر در سال 1334 شروع به فعالیت کرد.
با گذشت زمان، توانایی های وی در حوزه ساز سازی روز به روز بیشتر شد و این پیشرفت، مسوولان وزارت فرهنگ و هنر آن زمان را بر آن داشت تا این هنرمند چیره دست را برای فراگیری دوره عالی ساز سازی به کشور فرانسه بفرستند.
در فرانسه نیز پیشرفت قنبری مهر در حوزه ساز سازی ادامه داشت. وی با علوم روز دنیا در این حوزه آشنا شد و آمیختن علم این هنر با خلاقیت قنبری مهر، وی را به ساز سازی متبحر تبدیل کرد.
دیوید ایستراخ نوازنده چیره دست ویلن با مشاهده سازهای ساخته شده قنبری مهر متعجب شد تا جایی که ساز ساخته شده توسط وی را با ساز استرادیواریوس (یکی از نفیس ترین ساز ویلن جهان) اشتباه گرفت.
با برگشت وی به ایران مکتب ساز سازی ایرانی دچار تغییرات بنیادینی شد. قنبری مهر در تکامل و رفع ایرادهای ذاتی سازها بسیار موثر بود، از جمله خدمات این استاد به سازهای ایرانی می توان به تغییرات حجم چوب در کاسه تار و استاندارد کردن خرک ساز سه تار اشاره کرد.
با پیشرفت موسیقی ایرانی در دهه های اخیر، آهنگسازان کمبود سازهای ارکسترال را هرچه بیشتر از گذشته احساس می کردند، این دغدغه استاد ابراهیم قنبری مهر را بر آن داشت تا با توانایی های منحصر به فرد خود در صدد ساخت سازهایی تازه با توجه به نیاز ارکستر موسیقی ایرانی برآید.
وی قیچک را که سازی تاریخی و بومی منطقه سیستان و بلوچستان به شمار می رود، با تغییرات ساختاری از جمله دسته پوست و کاسه به گونه های مختلف قیچک تبدیل کرد که نیاز ارکسترها را به صدای بم کششی تامین می کرد.
وی با استفاده از تصاویر به جای مانده از دوران تمدن ساسانیان، بربط ایرانی را که تا بدان روز از لحاظ صدا دهی تحت تاثیر عود عربی بود احیا کرد. این ساز تمبر صوتی ساز و متفاوت را در بین سازهای مضرابی بم به همراه داشت.
در میان آثار این استاد ساز سازی ویلن های ساخته شده از شهرت بیشتری در طول تاریخ بهره مند بوده اند به طوریکه برخی از بزرگان عرصه موسیقی کلاسیک نیز سازهای استاد قنبری مهر را برای تکنوازی های خود انتخاب می کردند .
تخصص وی در علم ساز سازی به اندازه ای شد که استفاده از فرمول طلایی که از هندسه و ریاضیات نشات می گیرد را در سازهای ایرانی دوباره احیا کرد .
این مختصات در سازهایی همچون تارهای یحی که به دوره اواخر قاجار و اوایل پهلوی برمی گشت به صورت تجربه ای استفاده می شد ولی از آن پس فرمولی به دست آمد که به صورت آکادمیک می توانست این شیوه سازسازی را در اختیار عموم سازندگان قرار دهد .
فرمول طلایی یک مختصات هندسی است که با تکیه بر آن اندازه کاسه و صفحات سازها ، اندازه دسته و پیوند این دو به هم در یک الگوی مشخص با توجه به نوع چوب و دیگر اقلام تشکیل دهنده ساز مشخص می شود .
استاد قنبری مهر شاگردان بسیاری را در عرصه ساز سازی تربیت کرد که هرکدام نقش بسزایی در بالا بردن سطح کیفی سازهای ایرانی ایفا کردند، از این بین می توان به امیر عطایی سازنده به نام کمانچه اشاره کرد.
استاد ابراهیم قنبری مهر به عنوان بنیانگذار کارگاه ساخت ساز ایران نقش بسزایی را در تکامل و ابداع سازهای تازه ایفا کرد؛ وی همچنان در سن 86 سالگی به فعالیت خود ادامه می دهد و راهنمای کسانی است که برای بهبود صدادهی ساز خود می کوشند.
فراهنگ (5) ** 9252 ** 1569
11/05/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]