واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: «خانه تاریخی»، بمب ساعتی که ممکن است اطرافتان باشد!
بدون تردید راهکار منطقی در این زمینه در نظر گرفتن اعتباری مشخص است تا اگر خانهای در حریم بناهای تاریخی قرار گرفت و توسعه عمودیاش به عنوان یک حق منطقی سلب شد، ما به تفاوت چنین هزینهای از محل اعتبارات عمومی تامین شود و به خانههای در حال توسعه که مانع از توسعهشان میشوند، پرداخت شود و اینگونه نباشد که عملاً این هزینه را -مطابق به روالی که تاکنون برقرار بوده- به مالکین بناهای اطراف- تحمیل کرد.
کد خبر: ۴۱۹۷۰۳
تاریخ انتشار: ۰۴ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۱:۱۰ - 26 July 2014
حضور خانههای تاریخی در یک منطقه شهری نه تنها میتواند توسعه یافتگی را کند نماید، بلکه در مواردی منجر به توقف توسعهیافتگی شده و هزینههای فراوانی برای همسایگان بافتهای تاریخی در کشورمان و به خصوص در شهرهای بزرگ ایجاد شده که تلاشی برای کاهش این مصائب مشهود نیست و ظاهراً قرار است به همین منوال با مردم برخورد کرد و هزینهها را همچنان بر دوش ایشان نگه داشت.
به گزارش «تابناک»، شاید تصورش هم سخت باشد که یک خانه تاریخی برای منطقه جغرافیایی که در آن قرار داد، به یک معضل بدل شود اما واقعیت آن است که چنین اتفاقی در ایران کاملاً مرسوم است و نوع قانونگذاری پرنقصان برای بناهای تاریخی، عملاً تهدیدی برای همسایگان این خانهها شکل داده که طبیعتاً هزینههایش به همین بناهای تاریخی تحمیل خواهد شد.
علاوه بر هزینههایی که ساکنان چنین خانههایی میپردازند، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملاحظاتی برای حریم تاریخی این بناها در نظر گرفته که جزو قواعد معمول برای حفظ بناهای تاریخی در لیست میراث ملی و جهانی است و طبیعتاً باید رعایت شود. یکی از مرسومترین قواعد، محدودیت ساخت به ویژه توسعه عمودی ساختمانها است و تا فاصلهای قابل توجه از بناهای تاریخی، نمیتوان ساختمانی مرتفعتر از بناهای تاریخی ساخت.
مسئله اما از آنجا حاد میشود که اکثر بناهای دارای اهمیت تاریخی کشورمان از ارتفاع زیادی برخوردار نیستند و بنابراین بسیاری از املاک مسکونی اطراف بناهای تاریخی نمیتوانند با ارتفاعی بیش از یک ساختمان 2 تا 5 طبقه یا 7 تا 16 متر (بسته به میزان نزدیکی به بنای تاریخی) ساخته شوند و باید به کوتاه قامتی برای ماندگاری بنای تاریخی قناعت ورزند و هزینه از دست رفته از قبل عدم توسعه افقیشان را از جیب بپردازند.
پیگیری چنین رویکرد اصولی، بارها و بارها منجر به ایجاد چالش میان سازمان میراث فرهنگی و اماکن مسکونی یا تجاری شده که ارتفاعشان بیش از بناهای تاریخی بوده و احتمال ساقط کردن جایگاه تاریخی بناها و خروجشان از میراث ملی و جهانی را افزایش میداده است؛ چالشهایی که البته همیشه به سود میراث فرهنگی تمام نشده و گاهی ساختمانها ساخته شده و سپس تعدیل شده و یا اتفاقات مشابهی رخ داده است.
این چالشها زمانی پررنگ میشود که تعدادی از خانههای قرار گرفته در بافت فرسوده شهرهای بزرگ به عنوان خانههای دارای ارزش تاریخی شناسایی و ثبت میشوند. این اتفاق اگر به منزله توقف توسعه یافتگی و جایگزینی چنین بافتهای پرخطری از سطح شهر با بافتهای نوساز نباشدف حداقل توسعه یابی چنین مناطقی را به شدت کند میسازد، چرا که اساساً ساخت بنا با هزینههای کنونی بدون توجه به گسترش عمودی، سودآوری اندکی دارد و به همین دلیل رغبت سازندگان برای سرمایهگذاری بر روی خانهها کاهش مییابد.
طبیعتاً وقتی بنایی -هرچندوسیع- امکان تخریب و توسعه عمودی را نداشته باشد، به لحاظ ارزشگذاری نیز با کاهش جدی قیمت مواجه میشود و صاحبان خانههای اطراف محدوده تاریخی عملاً هزینههای فراوانی را متحمل میشود و بنابراین عملاً بناهای تاریخی تهدیدی برای منافع خانههای همسایهشان گشتهاند و هیچ راهکار قانونی برای کاهش هزینههای وارده به همسایگان تاریخ در سالهای اخیر طراحی نشده و تلاش شده با همین ابزارهای قانونی موجود، عملاً بخشی از حقوق همسایگان بناهای تاریخی از دست برود.
بدون تردید از بناهای تاریخی قرار گرفته در قلب شهرها باید حفاظت کرد و حریم آنها را نیز محفوظ نگه داشت اما نباید به گونهای عمل کرد که حکم یک بمب ساعتی را بیابند که کشف و ثبتشان برابر با آسیب اطرافیانشان شود. بدون تردید راهکار منطقی در این زمینه در نظر گرفتن اعتباری مشخص است تا اگر خانهای در حریم بناهای تاریخی قرار گرفت و توسعه عمودیاش به عنوان یک حق منطقی سلب شد، ما به تفاوت چنین هزینهای از محل اعتبارات عمومی تامین شود و به خانههای در حال توسعه که مانع از توسعهشان میشوند، پرداخت شود و اینگونه نباشد که عملاً این هزینه را -مطابق به روالی که تاکنون برقرار بوده- به مالکین بناهای اطراف- تحمیل کرد.
انتظار میرود با این رویه، قرارگیری در شعاعی از بناهای تاریخی به یک مزیت تبدیل شود تا یک مصیبت و تهدید و هزینههایی که مردم برای همسایگی با تاریخ میپردازد را سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی اصلی حفاظت از آثار تاریخی برعهده بگیرد و باری که به ناحق سالها بر دوش مردم گذاشته شده، بدین شکل برداشته شود؛ هرچند امید اندکی در این زمینه وجود دارد و احتمال اینکه همچنان مردم هزینه همسایه بودن با ابنیه تاریخ را بپردازند از احتمال رفع این هزینه به مراتب بالاتر است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]