واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
فیسبوک تویتر Google+ Cloob میراث اجدادی، احیاگر هنری فراموش شده همدان-ایرنا-حلبی سازی، هنر دستان خانواده با ذوق ˈضرابیانˈ در همدان است که پس از 58 سال مغفول ماندن، توسط یکی از نوادگان این خانواده با نام حاج ˈمحمد باقر ضرابیانˈ جانی دوباره گرفته است.
به گزارش ایرنا در قرن اخیر همزمان با سیر صعودی صنعتی شدن جوامع ، بسیاری از حرفه ها و مشاغل نظیر حلبی سازی دستخوش تغییر و فراموشی شدند.
با ورود موادی نظیر پلاستیک و رویی و تولید انواع وسایل و ابزار زندگی کم کم اجناس حلبی در نظر مردم رنگ باختند و جای خود را به ظروف جدیدی دادند که استفاده از آنها منشا بسیاری از دردها و بیماری های انسان امروز شناخته می شود.
این در حالی است که پزشکان استفاده از ظروف حلبی را برای تامین آهن موردنیاز بدن بسیار مناسب و ضروری می دانند و فقر آهن به عنوان یکی از بیماری های شایع امروز دستاورد ایجاد تغییرات است.
140 سال پیش ˈنورعلی ضرابیانˈ یکی از ضرابان سکه دوره ناصرالدین شاه ، هنر حلبی سازی را به عنوان سوغات از کشور روسیه به همدان آورد و این هنر سالیان متمادی دست به دست در میان فرزاندان خانواده ضرابیان چرخید تا به حاج ˈمحمد باقر ضرابیانˈ یکی از نوادگان این خانواده رسید.
ˈمحمد باقر ضرابیانˈ متولد سال 1313 همدان است او تا سال 1332 به شغل پدری، یعنی حلبی سازی مشغول بود، اما از آن سال به بعد این کار را رها کرد و فروشندگی وسایل ماشین را پیش گرفت و بعد از 58 سال دست کشیدن از هنر حلبی سازی با جوششی درونی برای احیای این هنر آبا و اجدادی خود اقدام کرد و ساخت انواع تزیینات و وسایل زندگی مردم همدان را در یک قرن اخیر عینیت بخشید.
ضرابیان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: هنر حلبی سازی را با ساخت مصنوعات فلزی از مرحوم پدر خود آموخته که ایشان نیز از پدرش نورعلی ضرابیان که قبل از روی آوردن به این حرفه به ضرب سکه در دوره ناصرالدین شاه مشغول بوده آموخته است.
وی ادامه داد: پدربزرگم بعد از افول ضرب سکه در دوره ناصرالدین شاه برای دیدن دوستش به نام ˈنظرˈ به روسیه سفر کرد و سماور و قلیان سازی از پوکه های گلوله توپ را در آنجا فرا گرفت.
وی افزود: در نهایت پدرم حلبی سازی را با تولید انواع وسایل حلب در همدان رواج داد تا آنجا که راسته بازاری با عنوان ˈحلبی ساز خانهˈ در همدان ایجاد شد.
ضرابیان افزود: با ورود پلاستیک و روی به بازار و استقبال مردم از مصنوعات این جنس ها، دوباره حلبی سازی رو به افول گذاشت تا آنجا که این راسته بازار به طور کلی تغییر کاربری داد و اجناس ساخته شده حلبی به لوله بخاری، کانال کولر و دودکش محدود شد.
وی افزود: از سال 1320 بعد از جنگ جهانی دوم تا سال 1334 نزد پدرم به این حرفه مشغول بودم و با کاهش تقاضای مردم از حلبی سازی به کار دیگری روی آوردم و بعد از 58 سال از خداوند خواستم به من کمک کند که برای زنده نگه داشتن این هنر آبا و اجدادی خود بتوانم مجموعه ای از مصنوعات فلزی را بسازم.
وی اظهار داشت: از سال 1390 با انگیزه زنده نگه داشتن فرهنگ مردم همدان در یک قرن اخیر و معرفی مجموعه وسایل زندگی مردم این خطه به نسل جوان ساخت قطعات حلبی را آغاز کردم.
وی در ادامه از اهدای 110 قطعه مصنوع های حلبی ، ساخت دست خود به میراث فرهنگی همدان خبر داد و گفت: این اقدام را برای احیای این هنر در استان و جذب جوانان به این حرفه انجام داده است.
وی افزود: انواع فانوس، ناودان، گهواره، اسپندان، کباب پز، سیخ کباب و بخاری، بوق حمام، آبخوری حمام، بادکش حجامت گر حمام، گلاب پاش، قیف نفت و بنزین، سماور، آبپاش، کیف مدرسه، چراغ نفتی، قلیان، قیچی، بخاری هیزمی، آفتابه لگن و چراغ دیوار کوب در قالب این 110 قطعه ساخته و اهدا شده است.
معاون صنایع دستی استان همدان نیز در این خصوص گفت: در گذشته حلبی سازی طرفداران زیادی در استان داشت و 200 نوع وسیله از آن ساخته می شد که با گذشت زمان استقبال از این هنر در استان همدان کمرنگ شد.
ˈعلیرضا قاسمیˈ افزود: برای حفظ و ترویج هنرهایی از این قبیل، که در حال منسوخ شدن و در آستانه فراموشی هستند کارگاه های آموزشی برای علاقمندان برگزار می شود.
وی اظهار داشت: قرار است توسط این هنرمند برجسته حلبی سازی در آموزشگاه علمی کاربردی استان همدان، دوره آموزشی برای جوانان برگزار شود.
وی یکی دیگر از اقدامات انجام شده در این زمینه را تالیف کتاب مجموعه فعالیت ها و آثار استاد حاج ˈمحمد باقر ضرابیانˈ در استان معرفی کرد و گفت: مستند نگاری این رشته این برای بررسی زوایای مختلف این هنر انجام می شود.
وی در ادامه از احیای 14 رشته منسوخ شده در این استان نظیر زین سازی، نمدمالی و قفل سازی خبر داد و گفت: حفظ و نگهداری ارزش های فرهنگی جامعه از مهمترین وظایف این اداره کل است.
در استان همدان 17 هزار کارگاه صنایع دستی و هنرهای سنتی فعال است و 28 هزار نفر نیز در این کارگاه ها مشغول به کار هستند.
گزارشگر: مریم فاطمی
7521/576
انتهای پیام /*
ارتباط با سردبير:
[email protected]
تماس بی واسطه با مسئولین
25/04/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]