واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چراغ سبز جشنوارههاي خارجي به قابهاي تلخ ايراني
تماشاي تصوير سياه و غمناك چون اعدام براي كمتر كسي خوشايند است اما...
تماشاي تصوير سياه و غمناك چون اعدام براي كمتر كسي خوشايند است اما چند وقتي است كه چنين تصاويري نقش برگ برنده را براي برخي عكاسان بلندپرواز ايراني بازي ميكند؛ نه تنها صحنه اعدام بلكه در سالهاي اخير برگزاركنندگان جوايز عكس خارجي بيبرو و برگشت تنها به عكسهاي سياه و تلخ عكاسان ايراني روي خوش نشان داده و اما در سوي ديگر با معيارهاي متفاوتتري به استقبال مجموعه عكسهاي عكاسان ساير كشورهاي جهان رفتهاند! موفقيت عكاسان ايراني در جوايز معتبر جهاني عكس سابقه زيادي ندارد؛ ابراهيم نوروزي، محمدعلي برنو و امير پورمند از جمله عكاساني هستند كه در سالهاي اخير جوايز مسابقات عكاسي جهاني همچون «ورلد پرس فوتو»، «آساهي شيمبون»، مسابقات عكس نيكون و «مسابقه بينالمللي عكاسي Px3 فرانسه» را كسب كردهاند اما وجه اشتراك عكسهايي كه اين عكاسان ايراني به جشنوارههاي عكس خارجي فرستادهاند، سوژههاي به شدت تلخ و سياه از جامعه ايران همچون اعدام خلافكاران يا معضل اسيدپاشي است. استقبال از اين قبيل عكسها در جشنوارههاي خارجي باعث به وجود آمدن ضابطهاي منحصر به فرد و نانوشته براي عكاسان ايراني شده است؛ برخي از اين عكاسان طبق اين ضابطه عمل كرده و با انگيزه كسب موفقيت و افتخار در رويدادهاي بينالمللي، قاب دوربين خود را هميشه بر مسائل دردناك و سياه جامعهشان تنظيم ميكنند. آخرين مورد از اين جوايز به جايزه هشتمين دوره مسابقه بينالمللي عكاسي Px3 فرانسه بازميگردد كه «محمدعلي برنو» آن را به واسطه عكاسي از صحنه اعدام دو جوان زورگير تهراني دريافت كرد. «ابراهيم نوروزي» نيز عكاس ديگري بود كه مقام اول جايزه «ورلد پرس فوتو 2013» را با عكاسي از قربانيان اسيدپاشي يك مادر و دختر توسط پدر خانواده كسب كرد. در سال 2013 همچنين يونسكو عكسهاي يونس خاني عكاس ايراني را كه از همين مادر و دختر گرفته شده بود در ميان عكسهاي برگزيدهاش قرار داد. نوروزي در سال 2012 نيز از سوژه سياه «اعدام چند جوان» كه متجاوز به عنف بودند عكاسي كرد و با ارسال اين تصاوير به مسابقه عكاسي «ورلد پرس فوتو 2012» موفق به كسب جايزه شد. همين جشنوارهها كه هنگام انتخاب عكسهاي ايراني ملاكشان سياهنمايي و تلخي ميشود، ناگهان در برخورد با مجموعه عكسهاي عكاساني از ساير كشورهاي دنيا همچون انگليس، امريكا و ايتاليا معيارهاي گزينششان زمين تا آسمان فرق ميكند. در همين مسابقات جهاني عكاسي « IPA 2013» كه نوروزي با مجموعه عكسي از معضل اجتماعي و تلخ اسيدپاشي برنده جايزه شد، بروكس كرافت، عكاس امريكايي با مجموعه عكسي از واپسين روزهاي انتخابات رياست جمهوري سال 2012 امريكا و نيز رئيسجمهور كشورش باراك اوباما برنده جايزه شد؛ عكسي كه گوياي مشاركت مردمي امريكا در انتخابات و استقبال هزاران نفر از طرفداران اوباما در كمپينهاي سرتاسري انتخاباتي او بود. شارلوت كاردانا، عكاس ديگري از انگليس بود كه در كنار نوروزي مقام آورد. او در مجموعه عكسش زوجهاي جوان انگليسي و خردهفرهنگ مرسوم اواسط دهه 60 ميلادي انگليس را سوژه خود قرار داده است؛ تصاويري شاد كه توجه به سنت و شور و عشق زندگي از آنها لبريز است. تفاوت نوع نگاه مسخشده عكاسان ايراني با نگاه عكاسان ساير نقاط دنيا را ميتوان با مقايسه تصاوير منتخب عكاسان كشورهاي مختلف جهان در مسابقات جهاني « IPA 2013» مشاهده كرد. سياهي و تلخياي كه زمينه مشترك عكسهاي آنهاست، حتي در مجموعه عكس عكاسان كشورهايي چون افغانستان يا هند و قزاقستان هم ديده نميشود. معضل اجتماعي در تمام جوامع بشري وجود دارد اما يا عكاسان خارجي علاقهاي به عكاسي تلخ ندارند يا آنكه عرق به وطن آنها را از سياهنمايي و رفتن سراغ سوژههاي تلخ باز ميدارد. در اين شرايط بيجهت نيست كه جشنوارههاي خارجي عكاسي نيز در مواجهه با سوژههاي سوزناك ايراني ناگهان دستپاچه شوند و سراغ عكسهايي كه عمدتاً گوياي تيرهروزي، خشونت، فلاكت، خشم و عقبماندگي در جامعه ايران هستند، بروند. برگزاركنندگان مسابقههاي عكاسي خارجي با اين سياست و اين شيوه برخورد، عكاسان ايراني را به گونهاي بار آوردهاند كه آنها براي كسب اعتبار و لقب جهاني ناخواسته به سوي ثبت تيرهروزيها و چشمپوشيدن بر زيباييهاي جامعهشان منحرف شوند. ممكن است برخي از اين عكاسان وجدان خود را اين گونه توجيه كنند كه از يك اتفاق واقعي تصوير ثبت كردهاند دريغ از اينكه آنها به دنبال سادهترين راهها براي همواركردن راه رسيدن خود به دل جشنوارههاي خارجي بسياري از داشتههايشان را فروختهاند.
نویسنده : الناز خماميزاده
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۵ تير ۱۳۹۳ - ۰۹:۴۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]