تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 20 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛ مانند حيوانات. ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1814703075




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

در پایان جشن‌های نوروزی زیست‌بوم مقدس نیاکانمان را تباه نکنیم


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: در پایان جشن‌های نوروزی
زیست‌بوم مقدس نیاکانمان را تباه نکنیم
سیزده به در پیشینیان ما، روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران فراوان در سال پیش‌رو، گرامیداشت و پاکیزگی طبیعت و مظاهر آن و زیست‌بوم مقدس آنان بوده در حالیکه امروزه روز ویرانی و تباهی طبیعت است.

خبرگزاری فارس: زیست‌بوم مقدس نیاکانمان را تباه نکنیم


به گزارش خبرگزاری فارس از قروه، سیزده بدر سیزدهمین روز فروردین ماه و از جشن‌های نوروزی است. در تقویم‌های رسمی ایران این روز، روز طبیعت نامگذاری شده‌ و برخی بر این باورند که در روز سیزده بدر باید برای راندن نحسی از خانه بیرون روند و نحسی را در طبیعت به در کنند. بعد از سیزده به در جشن‌های نوروزی پایان می‌پذیرد. در فرهنگ ایرانی، هیچ یک از روزهای سال «نحس» و «بدیمن» یا «شوم» شمرده نشده، بلکه هر یک از روزهای هفته و ماه نام‌هایی زیبا و در ارتباط با یکی از مظاهر طبیعت یا ایزدان و امشاسپندان داشته و دارند، و روز سیزدهم هر ماه خورشیدی در گاه‌شماری ایرانی نیز «تیر روز» نام دارد که از آن ستاره تیشتر، ستاره باران‌آور است و ایرانیان از روی خجستگی این روز را برای نخستین جشن تیرگان سال انتخاب کرده‌اند. همچنین در هیچ یک از متون کهن و هیچ دانشمند و نویسنده‌ای از این روز به بدی یاد نکرده‌اند بلکه در بیشتر نوشتارها و کتاب‌ها از سیزدهم نوروز با عنوان روزی فرخنده و خجسته نام برده‌اند. برای نمونه کتاب «آثار الباقیه» جدولی برای سعد و نحس بودن روزها دارد که در آن جدول در مقابل روز سیزدهم نوروز کلمه «سعد» به معنی نیک و فرخنده آورده شده است. اما پس از نفوذ فرهنگ اروپایی در زمان حکومت صفویان رسید که در این فرهنگ نیز عدد 13 را نحس می‌دانستند، و هنوز هم با پیشرفت‌های علمی و فن‌آوری پیشرفته اروپا، این خرافات عمیقا در دل بسیاری از اروپاییان وجود دارد که در مقایسه با خرافات شرقی، شمارگان آنها کم نیست و مثال‌های بسیار دیگری مانند «داشتن روزی بد با دیدن گربه سیاه رنگ»، «احتمال رویدادی شوم پس از رد شدن از زیر نردبام» یا «شوم بودن گذاشتن کلید خانه روی میز آشپزخانه»،«خوش شانسی آوردن نعل اسب» و بسیاری موارد خرافی دیگر که خوشبختانه تا کنون وارد فرهنگ ما نشده‌اند و برای ما خنده‌آور هستند. اما تنها چیزی که در فرهنگ ایرانی می‌توانیم درباره عدد سیزده پیدا کنیم، «بد قلق» بودن عدد 13 به خاطر خاصیت بخش ناپذیری آن است که این خود نشانه‌ای از دانش بالای ایرانیان از ریاضی و به کارگیری آن در زندگی روزمره است. وقتی درباره نیکویی و فرخندگی این روز بیشتر دقت می‌کنیم منابع معقول و مستند با سوابق تاریخی زیادی را می‌یابیم. سیزدهم فرودین ماه که تیر روز نام دارد و متعلق به فرشته یا امشاسپند یا ایزد سپند (مقدس) و بزرگواری است که در متون پهلوی و در اوستا تیشتر نام دارد و جشن بزرگ تیر روز از تیر ماه که جشن تیرگان است به نام او است. تاریخچه سیزده بدر همانطور که پیشینه جشن نوروز را از زمان جمشید می‌دانند درباره سیزده به در هم روایت هست که: جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز (سیزده بدر) را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می‌کند و بارعام می‌دهد و چندین سال متوالی این کار را انجام می‌دهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین در می‌آید و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار می‌کنند. اما برای بررسی دیرینگی جشن سیزده بدر از روی منابع مکتوب، تمام منابع مربوط به دوران قاجار می‌باشند و گزارش به برگزاری سیزده بدر در فروردین یا صفر داده‌اند، از همین رو برخی پژوهشگران پنداشته‌اند که جشن سیزده بدر بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد، اما با دقت بیشتر در می‌یابیم که شواهدی برای دیرینگی جشن سیزده بدر وجود دارد. تنوع و گوناگونی شیوه‌های برگزاری یک آیین، و دامنه گسترش فراخ‌تر یک باور در میان مردمان، بر پایه قواعد مردم شناسی و فرهنگ عامه، نشان دهنده دیرینگی زیاد آن است. مراسم مشابه‌ای که به موجب کتیبه‌های سومری و بابلی از آن آگاهی داریم، آیین‌های سال نو در سومر با نام «زگموگ» و در بابل با نام «آکیتو» دوازده روز به درازا می‌کشیده و در روز سیزدهم جشنی در آغوش طبیعت برگزار می‌شده. بدین ترتیب تصور می‌شود که سیزده بدر دارای سابقه‌ای دست کم چهار هزار ساله است. شیوه‌های برگزاری و مراسم سیزده‌بدر شیوه‌های برگزاری سیزده‌بدر و همچنین مراسم و آداب سیزده‌بدر بسیار متفاوت و گسترده  است. سیزدهم فروردین، آغاز نیمسال دوم زراعی، و مردمان ایرانی برای نیایش و گرامیداشت تیشتر، ایزد باران آور و نوید بخش سال نیک به کشتزارها و مزارع خود می‌رفتند و در زمین تازه روییده و سرسبز و آکنده از انبوه گل و گیاهان صحرایی به شادی و ترانه سرایی و پایکوبی می‌پرداختند و از گردآوری سبزه‌های صحرایی و پختن آش و خوراکی‌های ویژه غافل نمی‌شدند. بخشی دیگر از آیین‌های سیزده بدر را هم باورهایی تشکیل می‌دهند که به نوعی با تقدیر و سر نوشت در پیوند است. برای نمونه فال‌گوش ایستادن، فال‌گیری (به ویژه فال کوزه)، گره‌زدن سبزی و گشودن آن ،بخت‌گشایی (که درسمرقند و بخارا رایج است) و نمونه‌های پرشمار دیگر از مراسم‌های روز سیزده‌بدر هستند. از آئین‌های دیگر سیزده‌بدر که مانند مراسم چهارشنبه‌سوری و نوروز، پر شمار، زیبا و دوست‌داشتنی است، بازی‌های گروهی، ترانه‌ها و رقص‌های دسته جمعی، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک‌پزی‌های عمومی، بادبادک‌پرانی، سوارکاری، نمایش‌های شاد، هماوردجویی جوانان، آب‌پاشی و آب‌بازی بخشی از این آیین‌هاست که ریشه در باورها و فرهنگ اساطیری دارند. از جمله شادی کردن و خندیدن به معنی فروریختن اندیشه های پلید و تیره، روبوسی نماد آشتی، به آب سپردن سبزه سفره نوروزی نشانه هدیه دادن به ایزد آب «آناهیتا» و گره زدن علف برای شاهد قرار دادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد، ایجاد مسابقه‌های اسب دوانی که یادآور کشمکش ایزد باران و دیو خشک سالی است. علف‌گره زدن یکی از مراسم سیزده‌ بدر افسانه آفرینش در ایران باستان و موضوع نخستین بشر و نخستین شاه و دانستن روایاتی درباره «کیومرث» دارای اهمیت زیادی است، در «اوستا» چندین بار از کیومرث سخن به میان آمده و او را نخستین پادشاه و نیز نخستین بشر نامیده است. گفته‌های «حمزه اصفهانی» در کتاب «سِنی ملوک الارض و الانبیاء» و گفته‌های «مسعودی» در کتاب «مروج الذهب» جلد دوم ،«بیرونی» در کتاب «آثار الباقیه» بر پایه ی همان آگاهی است که در منبع پهلوی وجود دارد که «مَشیه» و «مَشیانه» که دختر و پسر دو قلوی کیومرث بودند، روز سیزدهم فروردین برای نخستین بار در جهان با هم ازدواج کردند. در آن زمان چون عقد و نکاحی شناخته نشده بود! آن دو به وسیله گره‌زدن دو شاخه «موُرد»، پایه ازدواج خود را بنا نهادند و چون ایرانیان باستان از این راز به خوبی آگاهی داشتند، آن مراسم را به ویژه دختران و پسران دم‌بخت روز سیزده بدر انجام می‌دادند، امروزه نیز دختران و پسران برای بستن پیمان زناشویی، نیت می‌کنند و علف‌گره می‌زنند. این رسم (علف گره‌زدن در روز سیزده بدر)از زمان «کیانیان» تقریبا فراموش شد و در زمان «هخامنشیان» دوباره آغاز شد و تا امروز باقی‌مانده است. در کتاب «مجمل التواریخ» چنین آمده است: اول مردی که به زمین ظاهر شد، پارسیان آن را «گل شاه» نامیدند، زیرا که پادشاهی او الا بر گل نبود، پس پسر و دختری از او ماند که مشیه و مشیانه نام گرفتند و روز سیزده نوروز با هم ازدواج کردند و در مدت پنجاه سال هیجده فرزند بوجود آوردند و چون مردند، جهان نود و چهار سال بی پادشاه بماند. دوست طبیعت باشیم همانگونه که شباهتی بین چهارشنبه سوری و نوروز امروزی متداول در کشورمان، با شیوه های اصیل و کهن آن وجود ندارد، سیزده بدر امروزی نیز تنها نامی از یک جشن کهن را برخود داشته و هیچ شباهتی به آیین کهن و یادگار نیاکان ما ندارد. نحوه اجرای جشن سیزده بدر ، مانند بسیاری از دیگر آیین‌های ایرانی، عمیقا از شیوه اصیل و باستانی خود دور شده است و به شکل فعلی آن، دارای سابقه تاریخی در ایران نیست. اگر در گذشته مادران و پدران ما، سبزه‌های نوروزی خود را در این روز به صحرا می‌برده و برای احترام به زمین و گیاه آن را در آغوش زمین می‌کاشته‌اند، امروزه ما آن را به سوی یکدیگر پرتاب می‌کنیم و تکه‌تکه‌اش می‌کنیم. روز سیزدهم، کمتر کسی در منزل می‌ماند. در ساعت اول روز خیابان‌ها شلوغ و پر‌رفت و آمد است. پارک‌ها مناظر طبیعی اطراف شهر پذیرای میلیون‌ها زن و مردم و جوان و پیر و کودک است. خانواده‌ها با صفا و صمیمیت در کنار هم می‌نشینند و گل می‌گویند و گل می‌شنوند. مردمی که در طول سال در هیاهوی شهر پی نام و نان هستند و با هم روابطی سرد و خشک دارند در این روز تغییری در رفتارشان روی می‌‌دهد همه مهربان و شادمان هستند و گویی بهترین روز سال همین روز است. رنگ و بوی شادی را از طبیعت بازپس نگیرم، به سنت نیاکانمان زیست بوم خود را مقدس بدانیم و روز آشتی با طبیعت را به روز قهر طبیعت تبدیل نکنیم. انتهای پیام/79009/

93/01/13 - 08:38





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن