واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران: داستان فدك و مسائل پیرامون آن؛
عوامل سياسى غصب فدك
گرفتن «فدك» از بانوى اسلام فاطمه زهرا(س) مسأله سادهاى نبود كه تنها مربوط به جنبه مالى باشد، بلكه جنبه اقتصادى آن تحت الشعاع مسائل سياسى حاكم بر جامعه اسلامى بعد از رحلت پيامبر(ص) بود.
به گزارش گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران به نقل از سایت شهید آوینی؛ گرفتن «فدك» از بانوى اسلام فاطمه زهرا(س) مسأله سادهاى نبود كه تنها مربوط به جنبه مالى باشد، بلكه جنبه اقتصادى آن تحت الشعاع مسائل سياسى حاكم بر جامعه اسلامى بعد از رحلت پيامبر(ص) بود، در حقيقت موضوع «فدك» را نمى توان از ساير حوادث آن عصر جدا نمود، بلكه حلقهاى از يك زنجير بزرگ، و پديدهاى است از يك جريان كلى و فراگير!
براى اين غصب بزرگ تاريخى عوامل زير را میتوان بر شمرد:
1- وجود فدك در دست خاندان پيامبر(ص) يك امتياز بزرگ معنوى براى آنها محسوب مىشد، و اين خود دليل بر مقام و منزلت آنها در پيشگاه خدا و اختصاص نزديكى شديد به پيامبر(ص) به شمار مىآمد، به خصوص اينكه در روايات شيعه و اهل سنت چنانكه در بالا گفتيم آمده است كه به هنگام نزول آيه «و آت ذالقربى حقه» پيامبر(ص) فاطمه(س) را فراخواند و سرزمين «فدك» را به او بخشيد.
روشن است وجود «فدك» در دست خاندان پيامبر(ص) با اين سابقه تاريخى سبب مىشد كه مردم ساير آثار پيامبر(ص) مخصوصاً مسأله خلافت و جانشينى آن حضرت(ص) را نيز دز اين خاندان جستجو كنند، و اين مطلبى نبود كه طرفداران انتقال خلافت به كسان ديگر بتوانند آن را تحمل كنند.
2- اين مسأله از نظر بعد اقتصادى نيز مهم بود، و روى بعد سياسى آن اثر مىگذاشت، چرا كه على(ع) و خاندان او اگر در مضيقه شديد اقتصادى قرار مىگرفتند توان سياسى آنها به همان نسبت تحليل مىرفت، و به تعبير ديگر وجود فدك در دست آنان امكاناتى در اختيارشان قرار مىداد كه مىتوانست پشتوانه مسأله ولايت باشد، همانگونه كه اموال خديجه0س) پشتوانهاى براى پيشرفت اسلام در آغاز نبوت پيامبر اسلام(ص) بود.
در همه دنيا معمول است هرگاه بخواهند شخص بزرگ، يا كشورى را منزوى كنند او را درمحاصره اقتصادى قرار مىدهند كه در تاريخ اسلام در داستان «شعب ابوطالب» و محاصره شديد اقتصادى مسلمين از سوى مشركان قريش آمده است.
در تفسير سوره «منافقين» ذيل آيه:
«لئن رجعنا الى المدينة ليخرجن الاعزمنها الاذل».
به توطئهاى شبيه همين توطئه از سوى منافقين اشاره شده كه به لطف الهى در نطفه خفه شد، بنابراين تعجب نيست كه مخالفان بكوشند اين سرمايه را از خاندان پيغمبر اكرم(ص) بگيرند، و آنها رامنزوى كرده و دستان را تهى سازند.
3- اگر آنها حاضر مىشدند فدك را به عنوان ميراث پيامبر(ص) و يا بخشش و هديه آن حضرت به فاطمه زهرا(س) در اختيار آن حضرت قرار دهند راهى باز مىشد كه مسأله خلافت را نيز از آنها مطالبه كند.
اين نكته را دانشمند معروف اهل سنت «ابن ابى الحديد معتزلى» در شرح «نهج البلاغه» به طرز ظريفى منعكس كرده است.
او میگويد:
من از (استادم) «على بن فارقى» مدرس بغداد سؤال كردم: آيا فاطمه(س) در ادعاى مالكيت «فدك» صادق بود؟
گفت: آرى.
گفتم: پس چرا خليفه اول فدك را به او نداد، در حالى كه فاطمه نزد او راستگو بود؟
او تبسمى كرد و كلام لطيف و زيبا و طنز گونهاى گفت، در حالى كه هرگز عادت به شوخى نداشت، گفت:
«لو اعطاها اليوم فدكاً بمجرد دعواه لجائت اليه غداً و ادعت لزوجها الخلافة و زحزحته من مكانه، و لم يمكنه لاعتذار و المدافعة بشيئى لانه يكون قد اسجل على نفسه بانها صادقة فيما تدعيه، كائنا ما كان، من غير حاجة الى بينة»:
«اگر ابى بكر آنروز «فدك» را به مجرد ادعاى فاطمه(س) به او مىداد، فردا به سراغش مىآمد و ادعاى خلافت براى همسرش مىكرد! و وى را از مقامش كنار مىزد، و او هيچگونه عذرى و دفاعى از خود نداشت، زيرا با دادن «فدك» پذيرفته بود كه فاطمه(س) هر چه را ادعا كند راست مىگويد، و نيازى به بينّه و گواه ندارد».
سپس «ابن ابى الحديد» مىافزايد:
«اين يك واقعيت است، هر چند استادم آنرا به عنوان يك مزاح مطرح كرد».
اين اعتراف صريح از دو دانشمند اهل سنت، شاهد زندهاى جهت «بار سياسى» داستان فدك است.
و اگر به سرنوشت اين قريه در طول تاريخ چند قرآن آغاز اسلام بنگريم كه چگونه دست به دست میگرديد هر يك از خلفاء موضع خاصى در برابر آن داشتند اين مسأله روشنتر مىشود كه در بحث آينده به خواست خدا به آن اشاره مىكنيم.
پینوشتها:
(شرح ابن ابى الحديد) بر (نهج البلاغه) جلد 4 ص .78
برترين بانوى جهان فاطمه زهرا(س) ،آيت الله مكارم شيرازى
انتهای پیام/ اس
تاریخ انتشار: ۰۵ فروردين ۱۳۹۳ - ۱۵:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]