واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
در دوم فروردین 1310 سرتیپ محمد حسین خان آیرم نظامی مورد اعتماد رضاشاه به ریاست تشکیلات نظمیه مملکتی منصوب شد . محمدحسین آیرم دارای درجه میرپنج قزاقخانه بود. از نوجوانی رخت قزاقی پوشیده و توسط روسها تربیت شده و آموزشهای نظامی را فرا گرفته بود. آیرم یکی دو سفر هم در دوره سلطنت احمدشاه به اروپا رفت، اما طولانیترین دوره اقامت او در سنپترزبورگ بوده است. آیرم برعکس رضاخان که صرفا به علت قلدری سر دسته یک فوج از قزاقها شد و بعدا در مسیر ترقی قرار گرفت، به قول نظامیان: «افسر دانشکده دیده به شمار میرفت.» آیرم مدرسه نظامی امپراتوری را در روسیه آن روزگار گذراند و با درجه افسری در تیپ قزاق مشغول خدمت شد. وی به زبان روسی و فرانسه آشنایی کامل داشت و تا حدودی انگلیسی و آلمانی نیز میدانست. وی نان و نمک روسهای تزاری را خورده و گوشتی زیر پوستش آمده و با پول و حمایت و آموزش روسها رشد کرده بود، اما بعد از انقلاب و واژگون شدن بساط تزاریسم و تشکیل حکومت کارگران و کشاورزان در آن مملکت، به روسهای سفید و قزاقهای مقیم ایران که با حمایت انگلستان و آمریکا علیه حکومت نوبنیاد اتحاد شوروی میجنگیدند، پیوست و در همین عملیات بود که چهره آیرم بر اثر ضربه مهلکی که به وی اصابت کرد، آسیب دید. آیرم پس از مدتها دوری از وطن و گذراندن دوران نقاهت در روسیه، به اتفاق دوستش محمدحسین میرزا با یک کشتی بخار روسی به بندر گز آمد. آن زمان کودتای رضاخان تازه در تهران به وقوع پیوسته و اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور در معرض تغییرات بنیانی قرار گرفته بود. آیرم زمانی به تهران آمد که دارالخلافه هنوز در قبضه میرپنج رضاخان بود و رجال و شاهزادگان نیز مقهور هم رتبه سابق خود بودند. آیرم با کسب درجه سرهنگی از رضاخان به «سرهنگ محمدحسین آیرم» ملقب شد. در حکومتهای دیکتاتوری و جابر نیز افراد متملق، چاپلوس، بیمار و مبتلا به انواع و اقسام عقدههای روانی زودتر پلههای ترقی را میپیمایند و به قدرت میرسند. آیرم برای دستیافتن به موقعیتهای تازه، به هر دری زد و بعدها مستبدترین فرمانده نظامی در میان افسران رضاخان شد. آیرم که دورههایی را در دانشکده افسری روسی دیده بود به سبک فرماندهان آن روز ارتش روسیه به نیروهای مستقر در میدان فرمان ایست خبردار میدهد و مراسم احترامی از رضاخان به عمل میآورد که هوای نفس رضاخان کاملا ارضا و چنان مقبول واقع شد که رضاخان فیالمجلس دستور میدهد این نوع مراسم احترام، روش جاری همه مراکز نظامی قرار گیرد. نزدیکشدن آیرم به رضاخان از همین مراسم نظامی آغاز شد و دیری نپایید که به دستور رضاخان فرمانده هنگ مازندران و استرآباد شد. آیرم در حالی روزهای نخست انتصاب به سمت جدید را در رشت میگذراند که به سردارسپه اطلاع رسید در گوشه دیگری از مملکت توطئهای علیه او در شرف تکوین است و عبداللهخان طهماسبی با کمک ایلات و عشایر آذربایجان علیه او توطئه میچینند. رضاخان در سفری که راهی آذربایجان بود، در طول مسیر به رشت رفت و مورد استقبال سنگین و شکوهمندی که آیرم ترتیب داده بود، قرار گرفت و مردم او را با فریادهای شادی و هلهله پذیرا شدند. آیرم قبلا در رشت و انزلی هدایای خوبی از طلا و برلیان برای اربابان تدارک دیده بود. رضاخان در مراجعت، عبدالله طهماسبی را هم با خود آورد و پست طهماسبی را در آذربایجان به آیرم محول کرد. رضاخان مفتون استقبال و تعظیم و تکریم و هدایای کلان آیرم قرار گرفته بود!» منابع: زندگی رضاشاه از اسکندر دلدم * زندگینامه آیرم * سازمان اسناد انقلاب اسلامی مهناز نخستین
2 فروردین 1393 ساعت 21:34
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]