تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817142147
تفنگ نه دال؛ روایت رشادت بختیاری‌ها
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تفنگ نه دال؛ روایت رشادت بختیاری‌ها «تفنگ نه دال» برای همه بختیاری‌ها نامی آشناست، چرا که این تفنگ به یکی از قهرمانان حماسی فرهنگ بختیاری اختصاص داشته که ناجوانمردانه کشته می‌شود و پس از مرگ وی دعوا و درگیری برای تملک این تفنگ ایجاد می‌شود.
حالا دکتر اردشیر صالح پور، استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگ و هنر ایران که خود متولد تبار چهارمحال و بختیاری است سراغ این روایت تاریخی رفته و آن را دستمایه خلق یک اثر داستانی کرده است. این کتاب شرح خاطرات و مخاطرات و تاریخ حوادث دویست ساله بختیاری است که به نوعی این تفنگ در آن ماجراها شرکت داشته یا از زبان دیگران شنیده شده است و نکته جالب توجه آن که همه این رویدادهای تاریخی از زبان خود تفنگ بازگو می شود و به نوعی می توان گفت سبک و روال اثر، گونه ای رمان تاریخی و گزارش محلی است.
برای شروع صحبت از صبغه و سابقه این تفنگ بگویید که دستمایه خلق کتاب شما شده است. تفنگ نه دال که البته اسامی دیگری همچون «حجی» و «حج مصطفی» دارد متعلق به پهلوان نامی و حماسی بختیاری یعنی «آعلیداد خدرسرخ» است که در ترانه ها و اشعار از آن بسیار یاد شده و ذهن آشنای هر بختیاری است. این تفنگ که از نوع «شمخال سرپر» یا به قول بختیاری ها «پوزپر» است نخست از سوی پاشای عثمانی برای اسدخان بهداروند معروف به شیرکش به ازای تحویل متجاسرین بصره برای او به هدیه فرستاده شد ولی پس از اسدخان به آعلیداد رسید که بیشترین شهرت این تفنگ مدیون و مرهون شجاعت ها و دلاوری های این پهلوان است. کتاب تفنگ نه دال سبک و سیاقی دارد که از بعضی جهات به یک اثر پژوهشی پهلو می زند تا اثری داستانی و تاریخی. من بیش از هر چیز پژوهشگر هستم و سال ها به جستجوی این تفنگ بودم زیرا از همان اوان کودکی بیت و آوازش را در ایل شنیده بودم. پدرم نخستین کسی بود که این بیت را برایم خواند و عشق و علاقه عجیبی به این شخصیت تاریخی ـ حماسی بختیاری داشت. همواره مشتاق بودم این موضوع را دنبال کنم و فکر می کنم تمام موزه های ایران و اسلحه خانه ها را گشتم ولی هیچ گاه ناامید نشدم، همیشه فکر می کردم بالاخره روزی آن را پیدا خواهم کرد. کار جستجو را جدی تر دنبال کردم و سرانجام آن را یافتم و هنگامی که آن را در دستانم احساس کردم، حال و هوای عجیبی داشتم. نوعی غرور و همدلی و تأثر و تألم و خویشاوندی دیر آشنا. شرح آن را در فصل اول کتاب، تحت عنوان سال های جستجو و بی تابی مفصل نوشته ام. براستی آیا این من بودم که بالاخره تفنگ آعلیداد را در دست گرفته ام، آیا این همان تفنگی است که شاهد حوادث تاریخی دویست ساله اخیر بختیاری بوده؛ اشک در چشمانم جاری شده و بر قنداق تفنگ می نشست. بی اختیار در فضای آن اسلحه خانه در تهران شروع به خواندن بیت آعلیداد کردم و دلم به جوش و خروش آمده بود. نوعی حس و غرور بختیاری که فقط بختیاری ها می دانند من چه می گویم. این تفنگ بوی دستان آعلیداد را می داد، بوی غیرت بختیاری... و حالا اینجا در این زیرزمین خاموش نشسته بود. به همین دلیل از او خواستم با همکلامی و همدمی برای من سخن بگوید و او دهان باز کرد. دهانی که دیگر آتش نبود. مهر بود و دلتنگی. اینجا تخیل به کمک من آمده بود و برپایه اطلاعات تاریخی، تاریخ دویست ساله را با تحلیل و توصیف و نظر و نقد از زبان تفنگ نوشتم.
به تخیل اشاره کردید، می خواهم بدانم تا چه اندازه از منابع هم بهره برده اید؟ پایه کتاب «تاریخ بختیاری» با بازنویسی و روایت من از زبان تفنگ نه دالی است که در همه این سال ها در جنگ ها حضور داشته و خاطرات و مخاطرات ایل را بازگو می کند. به عبارتی قرائت نوین تاریخ بختیاری در قالبی گزارشی، روایتی و شاید هم نوعی رمان تاریخی ـ حماسی و بسیار تراژیک است. گفتید نوعی رمان؟ نه به مفهوم رایج آن، حال و هوایی از زندگی یک قوم یا یک قبیله. در رمان همیشه زندگی جاری است و هیچ گونه ادبی بالاتر و کامل تر از رمان نیست. رمان، خود زندگی است؛ ژانری کامل و والا. من با وجود آن که کارم هنری است، اما همیشه رمان را دوست داشته ام و هرگاه که رمانی می خوانم تا هفته ها از لذت آن سرشارم و آرام می شوم. الگوی من در نوشتن، ابیات تاریخی و موسیقی حماسی بختیاری بود که به نوعی حافظه تاریخ شفاهی ما محسوب می شود و بار دیگر آنها را چون آینه ای در برابر آینه فرهنگ مردمان بزرگ و پهلوان و سرفراز ایل بختیاری قرار داده ام در واقع رمان ترکیب تخیل و تجربه انسانی است و از طریق توالی حوادث روایت می شود، مثل خود زندگی که چیدمان حوادث عدیده است و به قول شکسپیر: «جهان صحنه بزرگی است و ما بازیگران کوچک این عرصه هستیم...» آنچه در رمان و به طور کلی در هنر مهم است زاویه دید است. خوب این حوادث در تاریخ بختیاری هم وجود داشته، مثل همین موضوع «نفت». یکصدسال پیش نفت از دل سرزمین ما بیرون آمد ولی شهرهای نفتی ما در چه وضعی قرار دارند؟! تجربه مشروطه و سپس دیکتاتوری رضاخان در کنار شهادت ها و رشادت های بختیاری ها رقم خورده است. الگوی من در نوشتن همان ابیات تاریخی و موسیقی حماسی بختیاری بوده که به نوعی حافظه تاریخ شفاهی ما محسوب می شود ولی بسیار کلی و اختصاری است و من آنان را واگویه کرده ام و بار دیگر آنان را چون آینه ای در برابر آینه فرهنگ مردمان بزرگ و پهلوان و سرفراز ایل بختیاری قرار داده ام. بامداد محمدی / جام جم
شنبه 24 اسفند 1392 2:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها