واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۱:۳۶
یک مدرس دانشگاه تاکید کرد: در آستانهی سال نو بیش از خانه تکانی ظاهری به فکر دور کردن خطاهای شناختی که پایهی آنها فرضیات نادرست است باشیم. «احمد میرزابیگی» در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه ایلام، اظهار کرد: در آستانه سال نو آنچه به صورت متداول به ذهن میرسد خرید لباس نو و جدید، تجهیز وسایل منزل، برنامهریزی برای سفرهای نوروزی، استقبال از مهمانان و اموری از این قبیل است که اگر ما افکار خود را نو و با اندیشه و باور جدید به تغییر و اصلاح افکار غیرمنطقی خود بپردازیم خیلی از مسائل و مشکلات یقیناً برطرف و سلامت جسمی و روانی حفظ خواهد شد. وی با بیان اینکه در این وضعیت مهمترین مساله که موجب بر هم زدن تعادل روانی ما میشوند خطاهای شناختی است تصریح کرد: خطاهای شناختی را آن دسته از افکار فرد که بر پایه فرضیاتی نادرست شکل گرفته و منجر به سوگیری در تفکر شده و باعث تداخل و سانسور اطلاعاتی شده و فرد را از دسترسی به اطلاعات سالم و ناب محروم میکند. این روانشناس خطاهای شناختی را به عینک تشبیه کرد و گفت: با گذاشتن عینک بر چشم میتوان همه چیز را بزرگتر یا کوچکتر از آنچه هست دید که آگاهی از خطاهای شناختی به ما کمک میکند تا بتوانیم با کنترل آنها پردازش اطلاعات سالم و نابی داشته باشیم. میرزابیگی رایجترین خطاهای شناختی در این موضوع خاص را پیشگویی منفی، بزرگنمایی، کوچکنمایی، برچسب زدن، تفکر همه یا هیچ، فاجعهسازی، شخصیتسازی و ذهنخوانی عنوان کرد و گفت: هرگاه ناراحت، خشمگین یا مضطرب میشوید افکار و احساستان برخواسته از آن روایداد را یادداشت و خطاهای شناختی خود را شناسایی کنید چرا که شناسایی و تصحیح خطاهای شناختی احساسات منفی مثل غم، خشم، اضطراب و ترس به مراتب کمتر خواهند شد. وی «پیشگویی منفی» را به عنوان یکی از خطاهای شناختی که در مورد رویدادهای ناگوار و خطرناک در آینده بدون وجود هیچ شاهد و مدرکی شکل میگیرد عنوان کرد و گفت: این خطای شناختی در افراد نگران و مضطرب زیاد دیده میشود مثلاً سال آینده سال خوبی نیست. میرزابیگی یکی دیگر از عوامل خطا شناختی را «بزرگ نمایی و کوچکنمایی» نام برد و افزود: فردی که از خطای بزرگنمایی استفاده میکند برخی موارد را بزرگتر از آنچه هست، ارزیابی میکند در حالی که در کوچکنمایی عکس این موضوع اتفاق میافتد برای مثال فرد افسرده شکستها و نقاط ضعف خود را بزرگنمایی میکند و نقاط قوت و پیشرفتهای خود را کوچک نمایی میکند و فرد از خود راضی و خودشیفته نکات قوت خود را بزرگنمایی و نکات ضعف خود را نادیده میگیرد. این مدرس دانشگاه اضافه کرد: برچسب زدن یکی دیگر از خطاهای شناختی مهم که به اعتماد به نفس آسیب میزند، در واقع کسانی که به خود برچسبهای منفی مانند بیعرضهام، حقیرم، بیکفایتام و ... میزنند اعتماد به نفس خود را از دست میدهند البته برخی افراد به دیگران برچسبهای منفی میزنند مانند دیگران گستاخاند که با این کار، زمینه برای بدرفتاری و آزار دادن دیگران فراهم میشود. این روانشناس تفکر "همه یا هیچ" را یکی از انواع خطای شناختی عنوان کرد که معمولاً در افرادی دیده میشود که در قضاوتهای خود قطبی عمل میکنند و رویدادها و حوادث را به دو طبقه سیاه و سفید تقسیم میکنند، ادامه داد: از نظر این افراد انسان یا خوب است یا بد، و یا خوششانس یا بدشانس. به نظر آنها حد وسطی وجود ندارد. برای مثال وقتی کسی میگوید «من بدشانسام» یا «بدبختام» خطای شناختی همه یا هیچ دارد. وی با بیان اینکه «تعمیم» یکی دیگر از عوامل خطای شناختی است تصریح کرد: فردی که از این خطای شناختی استفاده میکند از یک رویداد یا یک موضوع خاص، نتیجه کلی میگیرد و آن را به همه موقعیتها تعمیم میدهد بدینصورت به کارگیری واژههایی همچون «هرگز»، «همیشه»، «هیچ وقت» در کسانی که از خطای شناختی تعمیم استفاده میکنند، زیاد دیده میشود. میرزابیگی تاکید کرد: استدلال هیجانی یکی از این دست عوامل است که فرد بر اساس احساسات و هیجانات خود نتیجه گیری میکند برای مثال کسی که باید در جمع سخنرانی کند، با اندیشیدن درباره این موضوع نگران میشود آن گاه به این نتیجه میرسد که صحبت کردن در جمع اضطراب برانگیز است. این روانشناس یادآور شد: در «شخصیسازی» فرد خود را مسئول و مقصر همه اتفاقهای ناخوشایند میداند که از پیامدهای آن احساس تقصیر و گناه است. این مدرس دانشگاه یکی دیگر از خطاهای شناختی را «ذهنی خوانی» برشمرد و اضافه کرد: کسانی که ذهنخوانی میکنند اغلب در حال خواندن ذهن دیگران اند. آنها اغلب در حضور یا غیاب افرادی که برایشان مهم است، به خود میگویند «میدانم درباره من چه فکری میکند». از طرفی در ذهن خوانی، فرد مطمئن است که طرف مقابل میداند در ذهن او چه میگذرد. میرزابیگی «فاجعه سازی» را یکی از دیگر خطاهای شناختی در افراد مضطرب به عنوان امری رایج نام برد و گفت: در فاجعه سازی فرد پیامد یک رویداد منفی را بسیار ناخوشایند و فاجعه آمیز تلقی میکند برای مثال فردی در آستانه یک امتحان میگوید «اگر در این امتحان شکست بخورم، بدبخت میشوم». انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]