واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نظر اساتید فلسفه درباره ارتباط فلسفه و طبیعت/6
میان انسان و طبیعت دیوار کشیدهایم/ منشأ آلودگیها درونی نیز هست
چهره ماندگار فلسفه ایران گفت: از نخستین حسهایی که این روزها به انسان دست میدهد، این است که دیواری نامرئی یا حتی مرئی بین او و طبیعت کشیده شده است و زندگی دیگر جنبه طبیعی ندارد، حتی سلامتی انسان هم در معرض خطر است.
کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه در گفتوگو با خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس به مناسبت نزدیک شدن به بهار طبیعت اظهار داشت: طبیعت در تمام زبانها بر معانی متعددی دلالت دارد با تأمل در مفهوم آن به نظر میرسد که یکی از مسائل مربوط به آن نظم است، شاید در قدیم در اثر دقت در طلوع و غروب خورشید و هلال ماه در آسمان تغییر فصول و ... انسان به مرور موفق به کشف نظم حاکم بر آن شده است. وی در ادامه افزود: طبیعت به زبان یونانی «فوسیکا(ریشه لغت فیزیک)» نامیده میشود و به معنای رشد و نمو است، این رشد با نظم و ترتیب خاصی انجام میشود و نخستین متفکران یونانی وارث سنتهای کهن اسطورهها و باورهای ابتدائی درباره آن هستند و عالم هستی را با عنوان «کاسموس» معرفی کردند. مجتهدی با اشاره به اینکه به مرور از لحاظ تاریخی با پیدایش نظامهای فکری توحیدی از اعتبار سنتهای فکری یونانی کاسته شد، افزود: اگر طبیعت را مخلوق بدانیم دیگر الزاماً جنبه نسبی پیدا نخواهد کرد و منشأ هیچ نوع ارزش مطلق نخواهد بود. این چهره ماندگار فلسفه با بیان اینکه در سنتهای توحیدی طبیعت به خودی خود منشأ خیر و برکت است، اظهار داشت: در سنت انبیاء رستگاری انسان از طبیعت موجود ناشی نمیشود و سعادت او صرفاً اخروی نیست انسان در عین طبیعی بودن ساحت فوق طبیعی هم دارد، پس از مدتی دیگر طبیعت به عنوان «کاسموس» یونانی مطرح نبود بلکه یک عالم نامتناهی در نظر گرفته میشود که در مورد آن اصطلاح لاتین (univers) کیهان و جهان مطرح است. وی با اشاره به اینکه طبیعت یک حرکت مضاعف دارد و مدام رشد و نمو میکند و دارای تغییر است، افزود: اینها تجدد طبیعت و تغییر عالم را برای ما مجسم میکند، وقتی میگوییم عالم طبیعی نظر ما این است که همه چیز تغییر و رشد و نمو میکند و سیرورت دارد. چهره ماندگار فلسفه ایران با تأکید براینکه براساس زمینه تاریخی در یونان نخستین مرحله طبیعت آشوب و تغییر آن است، افزود: پس از این آشفتگی یک نظم طبیعی بر طبیعت حاکم میشود، طبیعت خود را آرایش و تجدید میکند و زنده و دوباره از نو آرایش میشود. وی در ادامه افزود: علتی که در این تغییر طبیعت و سپس آراستگی آن است مطابق سنتهای قدیم براساس دلایل چهار گانه ارسطو نخست مادی (وجود خاک رس برای به وجود آمدن کوزه)، دوم علت فاعلی (کوزه گر)، سوم علت صوری (کوزه بودن) و در نهایت علت غائی (چرا کوزه را میسازیم؟) تعریف میشود، اما در تاریخ فرهنگ ملل دیگر برای ما دلایل ارسطویی قابل فهم نیست بلکه در عصر جدید از دوره تجدید حیات فرهنگی به بعد این علت غائی در تبیینهای علی کنار گذاشته میشود علیت به صورت رابطهای به صورت دو پدیدار در نظر گرفته میشود. وی با اشاره به اینکه در همین جاست که مفهوم (UNIVERS) معنی پیدا میکند، اظهار داشت: این مفهوم همان یک شکل بودن پدیدارهای طبیعت است اینجا میتوانیم مطمئن باشیم که در طبیعت همان رابطه برقرار شده و جهان یکپارچه شده است. خود نوروز تجدد طبیعت است همان فوسیکا که دائم در حرکت است و خلق میکند. مجتهدی در ادامه توضیح داد: در عصر جدید دانشمندان ضمن اینکه تلاش میکنند هرچه بیشتر قوانین ریاضی جهان طبیعی را کشف کنند در عین حال اطلاعات خود را بر آن اعمال میکنند صنعت یکی از ممیزات علم جدید است که به نحوی نه فقط تابعیت انسان از طبیعت را نشان نمیدهد بلکه برعکس تفوق مابعدالطبیعی انسان را نسبت به آن مشخص میکند. در اغلب جوامع امروز چه صنعتی پیشرفته و چه مصرفکننده یکی از نخستین احساساتی که به شخص دست میدهد این است که انگار دیواری نامرئی یا حتی مرئی بین او و طبیعت کشیده شده و نه تنها زندگی دیگر جنبه طبیعی ندارد بلکه خود انسان و سلامتش نیز دچار مشکل شده و در معرض خطر است. وی با بیان اینکه منشأ آلودگیها فقط خارجی نیست بلکه درونی نیز هست، توضیح داد: بدون شک یک بار دیگر خدا آدمیزاد را از بهشت با صفا و امن خود طرد کرده و بیرون رانده است. انتهای پیام/ک
92/12/10 - 08:46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 76]