محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830612220
جاذبه های گردشگری و جلوه های معماری بازار تاریخی اراک
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
جاذبه های گردشگری و جلوه های معماری بازار تاریخی اراک اراک - ایرنا - گرچه غبار زمان بر سیمای بازار اراک سنگینی می کند و دیرزمانی است که صدای ضرباهنگ چکش صنعتگران در دهلیزهای آن به گوش نمی رسد، اما این بنای قدیمی هنوز هم فارغ از غوغای روزمره زندگی صنعتی، گفتنی ها و دیدنی های فراوان دارد.
آفتاب نیم روز، از دریچه های چند ضلعی بر درون بازار سرک می کشد. در امتداد راسته اصلی این بنا تا جایی که چشم کار می کند، استوانه های ازنور از بلندای سقف گنبدی شکل، بر سنگ فرش های بازار قدیمی اراک تابیده است.
شعاع نور با کهکشانی از ذرات معلق رهگذران این بازار قدیمی را نوازش می کند و آنان را فرا می خواند تا برای لحظاتی هرچند کوتاه، معماری زیبا و خیره کننده سقف و تاقهای آجرین بازار را بنگرند .
این بنا در مرکز بافت شطرنجی و قدیمی شهراراک قرار دارد و از طریق دو ورودی شمالی و جنوبی و هشت گذر شرقی و غربی به محیط پیرامون متصل شده است.
طول بازوی شمال به جنوب بازار اراک، 720 متر و بازوی شرق به غرب آن 200 متر است. مساحت این مجموعه بزرگ تاریخی به حدود 14 هکتارمی رسد.
مصالح مورد استفاده در ساخت بازار اراک را سنگ، آجر و چوب که با استفاده از ملات گچ، خاک، آهک و نیز صفحاتی که از ورق های منجمد شده سرب و مس به هم متصل شده اند، تشکیل می دهند .
معماری بازار اراک برگرفته از سبک معماری دوره قاجاریه و دارای طاق های گنبدی شکل آجرنماست که بصورت ضربدری ساخته شده است، ازاین بنای زیبا و کم نظیر به عنوان یکی فاخر ترین اثار معماری اسلامی یاد می شود.
بازار اراک که بیش از دوقرن پیش همزمان با شکل گیری شهر سلطان آباد (اراک کنونی) از سوی یوسف خان گرجی در دوران فتحعلی شاه قاجار بنا نهاده شد، با داشتن امکانات رفاهی، مسجد، حمام، مدرسه، آب انبار و شبکه فاضلاب از پیشرفته ترین اصول معماری و شهرسازی بهره مند است.
وجود 500 باب مغازه، 20 سراچه وتیمچه، مسجد، حمام، آب انبار، مدرسه تاریخی سپهداری (حوزه علمیه امام خمینی(ره)) در مجموعه تاریخی بازار اراک حاکی از بهره مندی این مجموعه از کارکردهای متعدد و متنوع در گذشته و حال است.
از نمای پشت بام، گنبدهای ممتد در دوردیف شمالی و جنوبی و غربی و شرقی بطور زیبایی مشاهده می شود. گنبد چهارسوق بلندترین و عظیم ترین گنبد این بام است .
در مرکز هر گنبد دریچه ای تعبیه شده که کار نورپردازی و تهویه هوای هر سرا را انجام می دهد.
بهره گیری از شیوه های خاص معماری موجب شده که در فضای این بازار در زمستان هوای گرم و در تابستان هوایی خنک و مطبوع جریان یابد.
حجره ها در راسته اصلی بازار استقرار یافته و کارگاههای تولیدی، بار اندازها، انبارها و بازارچه های اختصاصی در قالب سراها و در دوطرف بازار و به فواصل 50 متر از یکدیگر ساخته شده است. سرای کاشانی، سرای نوروزی، سرای مهر و سرای گلشن از این جمله اند.
زیباترین و مهم ترین سرای بازار که همچنان توانسته ساختار اولیه خود را حفظ کند، سرای کاشانی است که به بازار فرش اختصاص یافته است. سرای مهر نیز اکنون به بازارچه صنایع دستی اختصاص دارد.
* بازار و جایگاه فرهنگی ،اجتماعی و اقتصادی
در شهرهای قدیمی ایران، بازار نه تنها محوراصلی اقتصاد به شمار می رفته بلکه کانون بسیاری از فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بوده است .
گرچه در سال های اخیر به دلیل توسعه شهرها، بازارهای تاریخی ، برخی از نقشهای خود را از دست داده و در محاصره ساخت و سازهای نا منظم و بی قواره قرار گرفته، اما این بازار همچنان ماهیت خود را به عنوان منظم ترین بنا و مجموعه ساختمانی شهر اراک حفظ کرده است.
بازار اراک همواره محلی برای تولید و عرضه انواع کالاو صنایع بوده است. اما امروز این مرکز تنها به محلی برای فروش محصولات تبدیل شده که محدودیت و کاهش کارکردهای بازار را در پی داشته است.
دکتر محمود روح الامینی، محقق و استاد مردم شناسی دانشگاه تهران می گوید: در گذشته بازار علاوه بر مرکزیت فروش محصولات، جایگاه ساخت و تولید کالاهای مختلف بوده است اما امروزه فعالیت اصلی بازار به فروش و عرضه محصولات خلاصه می شود.
محمدرضا محتاط پور پژوهشگر اراکی و نویسنده کتاب جامعه شناسی شهری سیمای اراک می نویسد: در دوره های گذشته بازار مرکز تجاری شهر اراک بوده و توزیع فعالیت های اقتصادی در آن بر اساس نظمی منطقی شکل گرفته است.
به گفته این محقق، تنوع فعالیت ها در بازار بگونه ای است که تقریباً تأمین بخش قابل توجهی از نیازهای مردم در آن امکان پذیر است و حال آنکه در خارج از بازار عرضه محصولات در مناطق مختلف پراکنده شده است.
این پژوهشگر می نویسد: هنوز هم برای ساکنان مناطق روستایی اطراف شهر اراک، بازار مهمترین مکان تهیه مایحتاج و عرضه صنایع دستی و روستایی است.
این بازار اگرچه در سال های اخیر به دلیل توسعه شهری و ساخت و سازهای نامنظم بسیاری از نقش های خود را از دست داده است اما همچنان به عنوان یک بنای تاریخی گفتنی ها و دیدنی های فراوان دارد.
مجموعه بازار اراک که در سال 1355 به شماره 1285 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید، آخرین نمونه از معماری اسلامی و سرشار از پیام ها و آموزه های فرهنگی و تاریخی است.
پرنیان سلطانمرادی
556
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
06/12/1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها