واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۳ اسفند ۱۳۹۲ - ۰۹:۰۶

کتابخانه مجلس شورای اسلامی امروز یکی از کتابخانههای بزرگ کشور است و از عمر آن که یکی از نهادهای فرهنگی و تاریخی کشور است، ۹۰ سال میگذرد. به گزارش خبرنگار کتاب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، نخستین دفترهای ثبت کتابخانه مجلس نشان میدهد علاوه بر تعدادی کتاب که به صورت پراکنده خریداری شد یا به وسیله ناشران و مؤلفان از داخل و خارج کشور به کتابخانه اهدا شد، خریداری ۲۰۲ مجلد از کتابهای میرزا ابوالحسن جلوه و اهدای ۱۰۹۱ جلد از کتابهای احتشامالسلطنه محمود علامیر، رییس دورههای اول و دوم مجلس، بهوسیله مخبر السلطنه هدایت در ۱۳۳۱ قمری نخستین مایه کتابخانه مجلس را تشکیل داده است. نخستین نشانههای موجودیت کتابخانه مجلس در ماده ۱۳۵ نظامنامه داخلی مجلس شورای ملی مصوب ۲۶ ذیالحجه ۱۳۲۷ هجری قمری برابر با ۱۷ دیماه ۱۲۸۷ آمده است که در آنجا به نام دایره کتابخانه برمیخوریم. در اینجا بدون هیچگونه توضیح و شرحی درباره آن به عنوان یکی از دوایر «شعبه اداری» مجلس پیشبینی شده است. برای اینکه بدانیم به دنبال این پیشبینی چه اقداماتی برای تهیه کتاب و محلی برای دایره کتابخانه انجام شده است به یادداشتهای ارباب کیخسرو شاهرخ کارپرداز مجلس که اینک تنها سند مکتوب و معتبر است و به منزله شرحی است بر ماده ۱۳۵ نظامنامه مجلس نگاه میکنیم. ارباب کیخسرو در دیباچه فهرستی که برای کتابهای فرانسوی زبان کتابخانه تهیه کرده است، مینویسد: «از آغاز افتتاح مجلس شورای ملی در دوره دوم تفنینیه که حقیر یکی از نمایندگان بودم و در تمام آن دوره از طرف مجلس برای اداره کردن امور مباشرت مجلس انتخاب شده بودم و چنانکه در بودجههای پیشنهادی به مجلس متذکر شدم هماره آرزوی تأسیس و ترتیب کتابخانه به وضع صحیح داشتم لکن متأسفانه از کثرت کارهای اداری و ادای تکلیف نمایندگی و علت قلت مالیه مملکت فراغت و سعادت موفق شدن به این مقصود حاصل ننمودم... بعد از انفصال مجلس در ۱۳۳۰ که به امر دولت مسؤولیت کلیه امور اداری مجلس بر عهده حقیر ماند... در هفتم ربیع الاول ۱۳۳۰ به طرف اروپا و چین و ژاپن رهسپار شدم.. .» بنابراین درباره دایره کتابخانه تا سال ۱۲۹۰ هیچگونه اقدامی به عمل نیامد و کتابی نیز تهیه نشد. نخستین دفترهای ثبت کتابخانه نشان میدهد که علاوه بر تعدادی کتاب که به صورت پراکنده خریداری شد یا به وسیله ناشران و مؤلفان از داخل و خارج کشور به کتابخانه اهدا شد، خریداری ۲۰۲ مجلد از کتابهای میرزا ابوالحسن جلوه و اهدای ۱۰۹۱ جلد از کتابهای احتشامالسلطنه محمود علامیر، رییس دورههای 1 و 2 مجلس، بهوسیله مخبرالسلطنه هدایت در ۱۳۳۱ قمری نخستین مایه کتابخانه را تشکیل داده است. ارباب کیخسرو چگونگی تهیه نخستین کتابها را در یادداشت خود چنین شرح میدهد: «پس از مراجعت از اروپا به قصد ترتیب کتابخانه بودم، خوشبختانه چون فرزانه شت (شت اصطلاحی زردشتی به معنای حضرت) آقای حاج سیدنصرالله تقوی که در دو دوره گذشته مجلس شورای ملی از طرف اهالی تهران سمت نمایندگی داشت و از قصد حقیر آگاه بودند و شنیدند که عده کثیری از کتب میرزای جلوه را که غالبا خطی است، میفروشند، لذا حقیر را مطلع فرمودند و توسط معزی الیه موازی دویست و دو جلد کتب فارسی و عربی و یکصد و پنج جلد خطی و شصت و هفت جلد چاپی بود به بهایی مناسب خریداری کردم. در ثانی چون کتبی از اقای احتشامالسلطنه به آقای مخبرالسلطنه سپرده شد تا هر وقت کتابخانهای در طهران تاسیس شد انفاق کنند بنابراین به معیت آقای حاج سیدنصرالله معظم الیه خدمت آقای مخبرالسلطنه رسیده تقاضای آن کتب کردیم و موازی یکهزار و نود و یک جلد نیز از آن کتب واصل شد. به این ترتیب مقدمهای برای کتابخانه فراهم آمد و درصدد ترتیب محفظه و تشکیل و تنظیم مقدمات کتابخانه برآمدم. هرچند محض انفصال مجلس و امتداد مدت اعلان انتخابات و عدم تعیین تکلیف و سایر موانع به ساختمان مخصوص برای کتابخانه موفق نشدم و لیک چون ابتدای هر امری به اختصار شروع شده حقیر نیز مایوس نگردیده و با آنکه نمونه وضع و ترکیب و ترتیب کتابخانه در این مملکت در دست نبود معهذا بهقدر امکان کوشیدم و زحماتی را متحمل شدم تا به این درجه که مشاهده میشود موفق گردیدم....» در تکمیل یادداشتهای ارباب کیخسرو آمده است که در تاریخ ۱۲۹۱ که ۱۰۹۱ جلد از کتابهای کتابخانه گران بهای احتشامالسلطنه به وسیله مخبرالسلطنه هدایت به کتابخانه مجلس هدیه شد، احتشامالسلطنه خود در استانبول به سر میبرد. وی در سال ۱۲۹۷ نیز از استانبول به آلمان رفت و چون در سال ۱۳۰۲ از آلمان به ایران بازگشت تعداد ۷۹۸ جلد دیگر از کتابهای خویش را به کتابخانه مجلس تقدیم کرد که در دفاتر ثبت فهارس کتابخانه ثبت و ضبط است. همچنین قریب به ۲۰۰ جلد کتاب چاپی و خطی دیگر در سال ۱۳۲۰ به وسیله هلاکو رامبد به کتابخانه مجلس اهدا شد که تعدادی از آن از بقایای کتابخانه نیای او احتشامالسلطنه است. بدین ترتیب مجموعه نفیس اهدایی احتشامالسلطنه مایه نخستین کتابخانه مجلس را تشکیل داد. از نکات بارز کتابخانه مجلس در قبل و بعد از انقلاب، میزان اعتماد مردم برای واسپاری اسناد و کتابهای خود به این مرکز است. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]