واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارشی از آیات قرآن
فصل مشترک زمین، آسمان، حیوانات و گیاهان
قرآن کریم در آیات متعددی به توصیف خلقت خداوند پرداخته است که با مطالعه آنها میتوان به فصل مشترکی در همه آنها رسید که دریافت آن فقط از عهده فطرت پاک انسانی برمیآید.

خبرگزاری فارس-گروه فعالیتهای قرآنی: اگر به خودمان و جهان اطرافمان نگاه سادهای بیاندازیم؛ انسان، آسمان، زمین و پوشش گیاهی آن و کوهها، دریاها و رودخانهها و جانوران ظاهرترین خلایق خداوند هستند هرچند که با نگاه عمیقتر به هریک از آنها جهانی در ابعاد کوچکتر را در درونشان مشاهده خواهیم کرد. اینک میخواهم از اتفاقی سخن بگویم که شاید بارها برای تکتک ما رخ داده باشد و آن محو شدن در زیباییهای موجود در طبیعت است زمانی که انسان وجودش با دیدن آسمانی پرستاره و یا آبی و صاف، سرشار از سرور و شادی میشود. شکوه دریای آبی، زیباییهای درونش و زیبایی لحظات طلوع و غروب خورشید در کنار آن، جنگلهای زیبا و رنگارنگ، رودهای خروشان و طولانی، جانوران گوناگون در کوه و دریا و صحرا و بیشمار زیبایی دیگر در خلقت خداوند وجود دارد که هریک از ما وقتی با آنها مواجه میشویم علاوه بر برانگیخته شدن حس تحسینمان نوعی هیجان از جنس شادمانی و بهجت در ما پدید میآید. زیبایی فصل مشترک خلایق خداوند زیبایی فصل مشترک همه موارد مذکور و مطابق با فطرتی است که خداوند انسان را بر آن قرار داده است «فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا؛ همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است» (روم/ 30)، چرا که انسان به صورت خودکار در رویارویی با زیباییها و زشتیها به ترتیب خرسندی و ناخرسندی خود را نشان داده و مجذوب زیباییها شده و زشتیها را از خود ترد میکند. توجه به وجود عنصر زیبایی در خلقت در جای جای قرآن کریم مورد توجه قرار گرفته است که پس از بیان این مقدمه کوتاه در ادامه به تعدادی از این آیات اشاره و مطالعه بیشتر درباره آنها را به مراجعه خوانندگان محترم به تفاسیر قرآن کریم موکول میکنیم. صورت انسان نیکو آراسته شده است خداوند درباره آفرینش زیبای انسان در سومین آیه سوره مبارکه «تغابن» میفرماید: «خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَ صَوَّرَکُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَکُمْ وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ؛ آسمانها و زمین را به حق آفرید و شما را صورتگرى کرد و صورتهایتان را نیکوآراست و فرجام به سوى اوست». ستارگان زینت آسمان این دنیا آراستن آسمان با ستارگان از دیگر مظاهر زیبایی خلقت در قرآن کریم است که خداوند در آیه 6 سوره مبارکه «صافات» در این باره میفرماید: «إِنَّا زَیَّنَّا السَّمَاء الدُّنْیَا بِزِینَةٍ الْکَوَاکِبِ؛ ما آسمان این دنیا را به زیور اختران آراستیم». زمین و هر آنچه بر روی آن وجود دارد اعم از کوهها، دریاها، رودها و جتگلها که همگی ترکیبی زیبا را در مقابل چشمان انسان به نمایش میگذارد دیگر زیبایی است که قرآن در آیه 7 سوره مبارکه «کهف» به آن اشاره فرموده است: هرآنچه از خلق خدا بر روی زمین است زینت آن است «إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِینَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا؛ در حقیقت ما آنچه را که بر زمین است زیورى براى آن قرار دادیم تا آنان را بیازماییم که کدام یک از ایشان نیکوکارترند». گیاهان زمین موزون زیبا و شادی آفرینند اما قرآن کریم گیاهان را به سه ویژگی موزون بودن، زیبا بودن و شادی آفرینی توصیف کرده است که آیات 19 سوره «حجر»، 10 «لقمان» و 60 «نمل» به ترتیب به آنها اشاره دارند؛ «وَ الأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَ أَلْقَیْنَا فِیهَا رَوَاسِیَ وَ أَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ شَیْءٍ مَّوْزُونٍ؛ و زمین را گسترانیدیم و در آن کوههاى استوار افکندیم و از هر چیز سنجیدهاى در آن رویانیدیم». حجر/19 «خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَ أَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَن تَمِیدَ بِکُمْ وَ بَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ؛ آسمانها را بىهیچ ستونى که آن را ببینید خلق کرد و در زمین کوههاى استوار بیفکند تا [مبادا زمین] شما را بجنباند و در آن از هر گونه جنبندهاى پراکنده گردانید و از آسمان آبى فرو فرستادیم و از هر نوع [گیاه] نیکو در آن رویانیدیم». لقمان/10 «أَمَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ أَنزَلَ لَکُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا کَانَ لَکُمْ أَن تُنبِتُوا شَجَرَهَا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ یَعْدِلُونَ؛ [آیا آنچه شریک مىپندارند بهتر است] یا آن کس که آسمانها و زمین را خلق کرد و براى شما آبى از آسمان فرود آورد پس به وسیله آن باغهاى بهجتانگیز رویانیدیم کار شما نبود که درختانش را برویانید آیا معبودى با خداست [نه] بلکه آنان قومى منحرفند». نمل/60 خداوند درباره زیبایی جانداران و آبزیان نیز به ترتیب در آیات 5 و 6 سوره مبارکه «نحل» و 19 تا 22 سوره مبارکه «الرحمن» میفرماید: وَ الأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ فِیهَا دِفْءٌ وَ مَنَافِعُ وَ مِنْهَا تَأْکُلُونَ؛ و چارپایان را براى شما آفرید در آنها براى شما [وسیله] گرمى و سودهایى است و از آنها مىخورید؛ وَ لَکُمْ فِیهَا جَمَالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَ حِینَ تَسْرَحُونَ؛ و در آنها براى شما زیبایى است آنگاه که [آنها را] از چراگاه برمىگردانید و هنگامى که [آنها را] به چراگاه مىبرید». نحل/ 5 و 6 دریاهای شور و شیرینی که در هم نمیآمیزند «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ؛ دو دریا را [به گونهاى] روان کرد [که] با هم برخورد کنند؛ بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا یَبْغِیَانِ؛ میان آن دو حد فاصلى است که به هم تجاوز نمىکنند؛ فَبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ؛ پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را منکرید؛ یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجَانُ؛ از هر دو [دریا] مروارید و مرجان برآید؛ فَبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ؛ پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را منکرید؛ وَ لَهُ الْجَوَارِ الْمُنشَآتُ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ؛ و او راست در دریا سفینههاى بادباندار بلند همچون کوهها؛ فَبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ؛ پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را منکرید». الرحمن/ 19 تا 24 دو دریای مذکور در آیات فوق با استفاده از آیه 53 سوره مبارکه «فرقان» که میفرماید: «وَهُوَ الَّذِی مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَجَعَلَ بَیْنَهُمَا بَرْزَخًا وَحِجْرًا مَّحْجُورًا؛ و اوست کسى که دو دریا را موجزنان به سوى هم روان کرد این یکى شیرین [و] گوارا و آن یکى شور [و] تلخ است و میان آن دو مانع و حریمى استوار قرار داد» تفسیر شده است. قرآن همچنین در آیه 12 سوره مبارکه «فاطر» علاوه بر بیان سایر مواهب و زیبائیهای دریا به زینتهایی که انسان از دریا به دست میآورد اشاره کرده و میفرماید: «وَ مَا یَسْتَوِی الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَ هَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَ مِن کُلٍّ تَأْکُلُونَ لَحْمًا طَرِیًّا وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَ تَرَى الْفُلْکَ فِیهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ؛ دو دریا یکسان نیستند این یک شیرین تشنگىزدا [و] نوشیدنش گواراست و آن یک شور تلخمزه است و از هر یک گوشتى تازه مىخورید و زیورى که آن را بر خود مىپوشید بیرون مىآورید و کشتى را در آن موجشکاف مىبینى تا از فضل او [روزى خود را] جستجو کنید و امید که سپاس بگزارید». انتهای پیام/ت
92/11/02 - 11:23
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]