واضح آرشیو وب فارسی:ايران: نگاه راهكارهاي تقويت سازمانهاي مردم نهاد
دكتر حميد سجادي
مدير عامل انجمن
دفاع از قربانيان تروريسم
سازمانهاي مردم نهاد بر اساس دغدغه اعضا و نيازي كه احساس ميشود و با تكيه بر توانايي اعضا در حوزهاي خاص و در سطوح بومي و محلي، ملي، منطقهاي و بينالمللي تأسيس شده و شروع به فعاليت ميكنند. اين سازمانها به سبب فارغ بودن از بوروكراسي دست و پاگير بخش دولتي و مبرا بودن از وجه منفعتطلبي بخش خصوصي، در بسياري از مواقع نقش بسيار مؤثرتري در پيشبرد برنامههاي توسعهاي جوامع داشتهاند. احيا، اصلاح و ايجاد چنين تشكلهاي مردمي عملاً به مفهوم گسترش مردم سالاري، واگذاري كار به مردم، تخفيف هزينهها و مسئوليتهاي دولت در قبال موضوعات حساس بينالمللي و جلب و جذب مشاركتهاي مردمي در فعاليتهاي سياسي و اجتماعي كشور در عرصه بينالمللي است.
سازمانهاي مردم نهاد قادر به جذب و جلب مشاركت گروههاي داوطلب مردمي براي عملي كردن اهداف و برنامههاي توسعه هستند. اين سازمانها به دليل خودجوش بودن، به اصول خود، پايبندتر و متعهدتر هستند و در انجام آن نيز بنا به خصلت دموكراتيكتر بودنشان در عرصه بينالملل موفقتر هستند. به رسميت شناختن جايگاه سمنها در حوزه ديپلماسي عمومي، بويژه اينكه فعاليتهاي سازمانهاي مردم نهاد در عرصه بينالملل به مثابه يك كارگزار بهنجار مورد پذيرش قرار گرفته است؛ حائز اهميت است. بسط گستره همگرايي دولت با پذيرش كنوانسيونهاي بينالمللي مربوطه و لزوم همكاري و هماهنگي با كشورهاي ديگر، بويژه در حوزههايي كه دغدغههاي مشتركي وجود دارد نيز ضروري است. در اين راستا فراهم آوردن شرايط ديدار انجمنهاي حقوق بشري با گزارشگران ويژه سازمان ملل، تأثير بسزايي در بهبود تصويري كه از ايران در عرصه بينالملل ترسيم ميشود خواهد داشت.
از سوي ديگر ارتباط صحيح دولت با سمنها و بيش از هر چيز شفافيت و مشخص ساختن حدود و چارچوبهاي همكاري دولت و سمنها ميتواند تأثيرگذار باشد. از جمله موارد مهم در اين رابطه، رسيدن به نقطه مشتركي ميان دولت با سمنها است كه در آن ميزاني از متفاوت بودن -كه لازمه استقلال سازمانهاي مردم نهاد است- را ميطلبد. اين امر ميزاني از انعطاف از سوي دولت را نيز لازم دارد. همچنين سمنها راويان بسيار صادقتر و مجريان بسيار كارآمدتري براي فعاليت در حوزههاي اجتماعي در ابعاد ملي و بينالمللي هستند. تقويت نقش سازمانهاي مردم نهاد در دفاع از ارزشهاي جامعه ايراني در عرصه بينالمللي بويژه در حوزههاي ارزشي كه در تعارض با هنجارهاي بينالمللي قرار ميگيرد بسيار كارگشا خواهد بود. برگزاري نشستهاي بينالمللي و منطقهاي سمنها روش ديگري است كه دولت ميتواند براي تقويت فعاليت سمنها در پيش بگيرد. برگزاري همايشهايي كه بتوان از طريق آن به ايجاد ارتباط با ساير NGOها مبادرت نمود پل ارتباطي خوبي ميان سمنها و رسانهها برقرار ميسازد. تقويت حوزه ارتباط سازمانهاي مردم نهاد در ايران با سازمانهاي بينالمللي و سازمانهاي مدني غير ايراني ميتواند به عنوان پلي براي وصل شدن جوامع به يكديگر باشد. فراهم آوردن مجاري تعامل انجمنها با نهادهاي مؤثر در نظام اجتماعي نيز وجه ديگري است كه ميتواند به تأثيرگذاري فعاليتهاي سازمانهاي مردم نهاد بينجامد. سازمانهاي مردم نهاد در ايران مورد اعتناي چنداني واقع نشده و در تعامل با دولت و سازمانهاي بينالمللي مشكل دارند. در اين ميان دولت، بايد در موضوعات مربوط به هر يك از سمنها به ميزاني از تساهل و انعطاف به اجماع برسد و از اين طريق سمنها را در ايفاي نقش و تأمين خواسته مورد نظر ياري نمايد. فراهم آوردن امكان رسانهاي شدن فعاليتها و خواستههاي انجمنها، پرهيز از تداخل نقشها و موازيكاري، بكارگيري سمنها در حوزههاي تصميم و اجرا و توانمندسازي سمنها از ديگر راههايي است كه دولت ميتواند درآن نقش مؤثري ايفا نمايد. نكته آخر اينكه، گسترش سازمانهاي مردم نهاد در كشورها بخصوص كشور ايران (كه با ريشه ديني، مذهبي، انساني و تاريخي عميقي شناسايي ميشود) اين امكان را به وجود ميآورد تا مردم با زبان خود و از طريق مجاري پذيرفته شده مردمي در عرصه بينالملل، به دفاع از آرمانها و ارزشهاي خودشان مبادرت نمايند.در جاهايي كه دولت ارتباطي ندارد يا مجال براي حضور او تنگ است، و جاهايي كه حضور نهادهاي دولتي هزينه سنگيني را بر دوش دولت ميگذارد، در پرتو حضور و فعاليت سازمانهاي مردم نهاد ميتوان از هزينهها كاست.
پنجشنبه 5 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]