واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فرار كوسههاي كوچك از انقراض بزرگ
كوسههاي كوچك عهد باستان از واقعهاي كه حدود 250 ميليون سال قبل باعث كشتهشدن بيشتر گونههاي بزرگ در اقيانوس شد، جان سالم به در بردند. از اين واقعه با نام انقراض بزرگ ياد ميشود كه در انتهاي دوره پرمين و آغاز دوره ترياسه به وقوع پيوسته است.
![](http://www.JamejamOnline.ir/Media/Image/1392/10/03/635235039819154297.jpg)
ترياسه دوره اي است كه دايناسورها در نهايت در آن دوران پديدار شدند. كوسه هاي بازمانده از آن واقعه سرانجام از بين رفتند، اما 120 ميليون سال پس از انقراض بزرگ زندگي كردند. فسيل اين گونه ها نشان مي دهد آنها چگونه توانستند اين مدت زمان طولاني زنده بمانند. انقراض بزرگ باعث نابودي بسياري از گونه هاي ماهي ازجمله كوسه هاي موسوم به كلادو دونتومورف يا كلادوس شد، اما دانشمندان موزه تاريخ طبيعي ژنو در سوئيس اكنون گزارش داده اند بررسي فسيل ها نشان مي دهد اين كوسه هاي كوچك، مدت هاي طولاني پس از زماني كه تصور مي شد از بين رفته اند به زندگي خود ادامه داده بودند.
گوئيلام گينوت و همكارش فسيل دنداني را كه از محلي در جنوب فرانسه به دست آمده بود، مورد بررسي قرار دادند. اين دندان ها از سه گونه به دست آمده و بسيار كوچك بود. طوري كه اندازه آنها بين يك تا دو ميلي متر بود. بر همين اساس گينوت مي گويد كلادوس هايي كه مدت طولاني زنده بودند اندازه كوچكي داشته و اندازه گونه بالغ اين كوسه ها فقط بين 20 تا 30 سانتي متر بوده است.
اين كوسه ها در بخش بزرگي از دوره بقايشان در آب هاي ساحلي كم عمق زندگي مي كرده اند. فسيل هاي به دست آمده از چنين مكان هايي نشان مي داد پس از انقراض بزرگ اين كوسه ها ناپديد شده و فرض بر نابودي آنها بود، اما اكنون فسيل هاي فرانسوي نشان مي دهد اين كوسه ها فقط به آب هاي عميق تر كوچ كرده اند. عمق آب مكاني كه اين دندان ها از آنجا بازيابي شده در 135 ميليون سال قبل حدود 150 تا 200 متر بوده است. گينوت مي گويد البته دانشمندان براي يافتن اين فسيل ها غواصي نكرده اند. دندان هاي اين نوع كوسه در يك لايه سنگ آهكي در نزديكي روستاي سنت هيپوليت دوفورت احاطه شده بودند. هنري كاپتا يكي از اعضاي تيم، اين مجموعه را اواخر دهه 80 ميلادي جمع آوري كرد. گينوت مي گويد: سال ها طول كشيد اين رسوبات فرآوري شده و فسيل ها به دست آيد. از آنجا كه فسيل ها بسيار كوچك و ظريف بوده و همچنين سنگ آهك بسيار سخت است، فسيل ها با قرار دادن تكه هاي سنگ آهك در حمام اسيد بازيابي شدند. اين كار باعث جداسازي سنگ ها شد. پس از خشك شدن فسيل ها دانشمندان مي توانند مجدد از طريق غربال كردن آنها باقي آهك ها را از روي فسيل ها بردارند. با اين كار مي توان تقريبا هر شيء نسبتا بزرگ مدفون شده در سنگ آهك مانند فسيل ها را نمايان كرد. البته اين كار نياز به صرف زمان نسبتا زياد داشته و پر زحمت است.
گينوت مي گويد از زماني كه او براي يك طرح تحقيقاتي در مقطع تحصيلات تكميلي روي اين كار تمركز كرد كسي به دنبال آن نرفته بود. حتي زماني كه او كار را آغاز كرد فقط به دنبال مطالعه كوسه هاي مدرن بود و به دنبال كلادودونتومورف ها نبود.
آنچه او و تيمش يافتند اين بود كه اين كوسه ها از بخش هاي عميق دريا به عنوان پناهگاهي براي فرار از انقراض استفاده كرده اند. با استفاده از اين مخفيگاه آنها توانستند از شرايط خصمانه اي كه در طول واقعه انقراض بزرگ به مرگ بسياري از گونه ها منجر شد، دوري كنند. اين كوسه هاي ريز بعدا هم توانستند از انقراض انبوه گونه هاي اقيانوسي هم جان سالم به در برده و به حيات خود ادامه دهند.
گينوت معتقد است اين فسيل هاي اعماق دريا ممكن است اطلاعات بيشتري در مورد چگونگي تكامل ماهي هاي عهد باستان در اختيار ما قرار دهند.
societyforscience / مترجم: آتنا حسن آبادي
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]