واضح آرشیو وب فارسی:برنا نيوز: مهدي غبرايي در گفتوگو با برنا: بازار طبع آزمايي در ترجمه داغ است/يك كتاب و پانزده مترجم
مهدي غبرايي گفت: بازار طبع آزمايي درحيطه ترجمه داغ است و همين مسئله موجب بروز ترجمه هاي همزمان شده است.
به گزارش خبرنگار ادبيات برنا، مهدي غبرايي از مترجمان نام آشناي كشور است. او در كارنامه خود ترجمه آثار مطرحي را ثبت كرده كه «كوري»، «دل سگ»؛ «ليدي ال»؛ «فرزند پنجم»؛ «تربيت اروپايي»؛ «ساعت ها»، «موج ها»و... از اين جملهاند. اخيرا ترجمه غبرايي از تازه ترين رمان خالد حسيني منتشر شده است. انتشار ترجمه او در حالي است كه پيش از اين نيز دو ترجمه از اين كتاب وارد بازار نشر شده است. با اين مترجم پيشكسوت درباره مشكل ترجمه همزمان به گفتوگو نشستهايم.
طي ماههاي اخير كه به بهانه ترجمه دوباره «آواي وحش» جك لندن با شما به گفت وگو نشستم، مشغول ترجمه تازهترين اثر خالد حسيني بوديد. حالا كه ترجمه كتاب به انتها رسيده با دو ترجمه تازه از مترجمان ديگر از اين اثر مواجه شدهايم، به نظر شما مسئله ترجمه همزمان يك اثر، آسيب نيست؟
قطعا آسيب است و اين مشكل، ديرگاهي است كه گريبان ترجمه ما را گرفته است. به هرحال، اين معضل نه تنها مرتفع نشده كه روز به روز با افزايش مترجمان جوان و تازه كار مضاعف نيز شده است. به نظر ميرسد كه بازار طبع آزمايي در حيطه تجربه داغ است.
اگرچه براي جلوگيري از بروز اين مشكل مترجمان زيادي به اظهار نظر پرداختهاند اما خود شما فكر مي كنيد بهترين راهكاري كه براي مرتفع كردن ترجمه همزمان مي شود ارائه داد چيست؟
به نظرم، بهترين راه تاسيس بنياد ترجمه است. اگرچه تصور ميكنم تاسيس چنين نهادي بايد به دست خود مترجمان و به دور از مداخلههاي دولتي صورت بگيرد تا شاهد بهبود روند ترجمه باشيم. طي سالهاي اخير، عده اي از جوانان تصور ميكنند ميتوانند از عهده ترجمه متون ادبي بر بيايند و با وجود آن كه برخي از آنها اشراف و تسلط كافي به اين وادي ترجمه را ندارند ولي به اين كار مبادرت ميورزند.
اين را ميدانم كه ترجمه شما از اثر تازه خالد حسيني به زودي چاپ ميشود. با اين حال، واكنش شما نسبت به دو ترجمهاي كه اخيرا از تازهترين رمان خالد حسيني منتشر شده چيست؟
وقتي ترجمه رمان تازه اين نويسنده را آغاز كردم شنيدم كه پانزده مترجم ديگر به شكل همزمان مشغول برگرداندن اين اثر به فارسي هستند و حالا اخيرا ميبينم كه دو ترجمه منتشر شده است. البته از طرفي خوشحالم كارهايي كه براي ترجمه انتخاب ميكنم مورد پسند نسل جوان نيز هست و اين مورد پسند واقع شدن باعث شده تا آنها نيز به سمت و سوي ترجمه اين آثار گرايش پيدا كنند.
تبعات ترجمه همزمان چيست؟
يكي از آنها اين است كه قطعا در فروش آن كتاب تاثير ميگذارد. صرف نظر از اين مسئله، از آنجايي كه در رديف معدود كشورهايي هستيم كه به قانون كپي رايت پايبند نيستيم، ترجمه همزمان يك اثر اخلاقي قلمداد نميشود. تصور ميكنم اهالي رسانه و همين طور منتقدين ادبي ميتوانند تا حدودي در مرتفع كردن اين مشكل تاثير گذار باشند. در عين حال، سره از ناسره درنهايت مشخص ميشود و مخاطب به خوبي ميتواند در تشخيص ترجمه بد از خوب سهم داشته باشد. البته اين حرف به اين معني نيست كه جوان ها بد ترجمه ميكنند. اما واقعيت اين است كه ترجمه مترجمي كه سي سال عمر خود را در اين مسير صرف كرده با مترجم جواني كه تازه سر از تخم در آورده از زمين تا آسمان تفاوت دارد.
از اين بحث كه بگذريم فكر ميكنيد مهمترين مولفه آثار خالد حسيني كه توانست با اقبال خوبي از سوي مخاطبان سراسر جهان مواجه شود چيست؟
درباره خالد حسيني آنچه اهميت دارد اين است كه او از جمله نويسندگاني بوده كه به نياز مطرح شده پس از يازده سپتامبر پاسخ داد و آن نياز ضرورت شناخته شدن افغانستان در سطح جهان بود. در واقع، خالد حسيني با نگارش آثار خود به نوعي فرهنگ زادگاهش را منعكس كرد و اين مسئله توانست نزد مخاطبان جهاني او با استقبال مطلوبي مواجه شود. اگرچه معتقدم او به واسطه قدمهاي جديدي كه بر ميدارد به پختگي و اشراف كاملي دست يافته و هر كتابش يك گام پيشتر از آثار پيشين او است.
پس بازتاب رنجهاي افغانستان در آثار او باعث شهرت بيشترش شده است؟
همين طور است. به طوري كه در «بادبادك باز» ما تقابل و رويارويي جامعه مردانه افغانستان را مشاهده ميكنيم و در «هزار خورشيد تابان» با ستم و رنجي كه بر زنهاي افغان ميرود مواجه مي شويم. در كتاب سوم و تازه او كه من نامش را «نداي كوهستان» گذاشتهام نيز ميبينيم نويسنده پس لرزه هاي جنگ را دستمايه نگارش رمان خود قرار داده است.
اگر ممكن است درباره درونمايه اثر تازه او بيشتر توضيح دهيد؟
اين كتاب؛ صرف نظر از پرداختن به زواياي مختلف جنگ افغانستان،به مقوله مهاجرت و گسستن افغان ها از موطن خود نيز اشاره دارد.اين كه افغاني ها به دليل شرايط موجود و مناقشات و مشكلاتي كه در كشورشان وجود دارد ناچار به مهاجرت شده اند كه خود حسيني نيز يكي از آنها است و اين مهاجرت،آنها را با بحران هويت مواجه كرده است.او در كتاب «نداي كوهستان»به اين مسئله اشاره مي كند كه مهاجرت،موجب مفارقت افغان ها از اصل خود شده است.روي اين اصل است كه مي گويم كتاب حاضر در مقايسه با دو اثر پيشين او گامي به جلو بوده است.
«نداي كوهستان»چه وقت منتشر خواهد شد؟
اين اثر طي روزهاي گذشته از سوي انتشارات «ثالث»منتشر شده ولي هنوز عرضه نشده كه اميدوارم در طول روزهاي آتي اين اتفاق بيفتد.
گفت وگو:آزاده صالحي
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برنا نيوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]