محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831169764
كسب و كار خانوادگي
واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: كسب و كار خانوادگي
در تيتراژ سريال كلاه پهلوي نام خانوادگي تكراري زياد است. در عنوان‌بندي مجموعه شاهگوش هم همين طور.
اگر سري به سينما زده باشيد و پاي فيلم دوست داشتني «كلاس هنرپيشگي» عليرضا داوودنژاد نشسته باشيد كه ديگر هيچ، وفور نام خانوادگي داوودنژاد در عنوان بندي فيلم بيداد مي كند. اساسا در سال هاي اخير و با شروع فعاليت جدي نسل سومي ها و چهارمي هاي هر خانواده، چنين مشاهداتي شايد براي هر بيننده پيگير سينما و تلويزيون جرقه اي شود براي به وجود آمدن اين سوال كه آيا هنر يك امر ذاتي است يا اكتسابي؟ مي شود اين طور پاسخ داد؛ تركيبي يك اندازه از هر دوي اينها. ابتدا به ساكن چيزي به نام ژن هنر يا استعداد هنري بايد در آدم وجود داشته باشد تا بتوان از طريق آموزش آن را پروراند و به شكوفايي رساند، اما اثبات اين كه مساله «ژنتيك» چه مقدار در انتقال اين استعداد نقش دارد، بحث جداگانه اي مي طلبد. شايد مثلا پژوهشگران دانشگاه معتبري مثل هاروارد سال ها براي اثبات نقش ژنتيك در انتقال استعدادهاي هنري وقت و هزينه و انرژي صرف كنند تا بتوانند با رعايت جوانب احتياط، نظريه اي در اين باب صادر كنند و برگي به كتاب قطور دانش بيفزايند، اما كار ما خيلي راحت تر است، كافي است يك بار حافظه مان را مرور كنيم و فشار مختصري بر ذهن عزيزمان بياوريم تا سيلي از اسامي قوم و خويش هاي هنرمند به سمت حافظه مان روانه شود. هم ايراني، هم فرنگي. هم هنرمندان عالم موسيقي، هم آرتيست هاي دنياي سينما. شما هم همين الان و قبل از خواندن ادامه مطلب اين كار را امتحان كنيد. ديديد چند اسم و فاميل به خاطرتان آمد؟
رابطه يا ضابطه؟
پاسخ به اين پرسش خيلي آسان نيست. بايد باز هم جانب انصاف را رعايت كرد و با پرهيز از مطلق نگري جواب داد: تركيبي از هر دوي اينها. در واقع بدون داشتن رابطه، ورود به اين عرصه خيلي آسان نيست و بدون داشتن جوهره و استعداد، ماندن در اين عرصه. نگاهي به فهرست پر و پيمان اسامي خانواده هاي هنرمند و مروري بر كارنامه اعضاي نسل سوم و چهارم اين خانواده ها نشان مي دهد كه قضيه صرفا حول محور پارتي بازي و رابطه نمي چرخد. وجود استعداد هم شرط اساسي است. صدالبته كه بزرگ شدن در يك خانواده هنرمند كه اعضاي مسن تر آن در سال هاي قبل تر قسمت سخت راه را رفته اند و خودشان را در يك عرصه هنري مطرح كرده اند، كار آدم را خيلي راحت مي كند. ورود به عرصه هاي جدي هنري و به قول معروف «ديده شدن» در چنين خانواده اي راحت است. يك نام خانوادگي مشهور در چنين مواقعي بسيار كار راه انداز است و البته به همان ميزان مسئوليت زا. منتها اين فقط شروع كار است و يكي از مهم ترين مراحل آن، مرحله مشكل تر و حياتي تر، توان باقي ماندن در اين عرصه در كسوت يك هنرمند واقعي است و استمرار اين حضور هنرمندانه. مي توان با پارتي بازي و رابطه وارد شد، اما باقي ماندن يا به عبارت صحيح تر «ماندگاري» در اين عرصه به چيزي فراتر از رابطه احتياج دارد. شايد اگر مرحوم علي حاتمي در سينما چهره مطرح و تاثيرگذاري نمي بود، الان سينماي ايران ليلا حاتمي هم نداشت، اما از خوش اقبالي سينمادوستان ايراني، انسان خوش قريحه و فرهيخته اي مثل علي حاتمي علاوه بر اين كه در حيطه كارگرداني يكي از بهترين ها بود و ماند، دختر خردسالش را هم محض تفنن به عالم سينما آورد و احتمالا در اين مورد خاص، ناخواسته در حق سينماي كشورش لطف بزرگي كرد. براي شخصي مانند ليلا حاتمي، ورود به دنياي سينما از طريق يك پدر و مادر هنرمند امكان پذير شد، اما مداومت در كسب موفقيت هاي مختلف و درخشش در اين حيطه چيزي نبود كه ليلا حاتمي آن را صرفا از طريق مرحوم پدر به دست آورده باشد، چرا كه علي حاتمي قبل از درخشش جدي دخترش در اين سينما از دنيا رفت و بخش عمده موفقيت هاي ليلا حاتمي در سينما بعد از كوچ پدر به دست آمد. غرض اين كه تولد در يك خانواده مشهور هنرمند، كار را براي ورود بسيار آسان مي كند، اما براي ادامه دادن و ماندن بايد چيزهاي مهم تري در چنته داشت؛ مثل استعداد، پشتكار و هوش.
خويشاوند مشهور؛ فرصت يا تهديد؟
خويشاوند مشهور مي تواند فرصت باشد، مي تواند تهديد هم باشد. هر دوي اين موارد به خود فرد بستگي دارد. مي توان در باد شهرت پيشينيان دراز كشيد و مدتي كوتاه را به شهرتي كمرنگ گذراند و رد شد و رفت، مي توان با مناعت طبع و جاه طلبي، از پيشينيان مشهور هم پيشي گرفت و اعتبار تازه اي به نام خانوادگي مشهور افزود. خانواده هنرمند و پرجمعيت كامكارها را نگاه كنيد، هر كدام از اين عزيزان در ساز تخصصي خودشان صاحب سبك هستند و مايه اعتبار و افتخار اين خاندان و آن ساز. يا از آن طرف گلستان ها را خوب بنگريد، ابراهيم (پدربزرگ) نويسنده و فيلمساز مشهوري است، كاوه (پسر) يكي از بهترين عكاسان تاريخ ايران و تاريخ هشت ساله جنگ تحميلي و ماني حقيقي (نوه) هم تبديل مي شود به فيسلمازي پيشرو و صاحب سبك. اين اما فقط يك روي سكه است، مثال هاي زيادي هم وجود دارد از افرادي كه با يدك كشيدن يك نام خانوادگي مشهور، مدتي در عالم هنر چرخيده اند و امروز كسي كوچك ترين نشاني از آنها در خاطرش نيست. بوده اند كساني كه شهرت پدر معروف را دستمايه كاسبي و داستانسرايي هاي عجيب و محيرالعقول قرار داده اند و امروز نه تنها به اعتبار خانوادگي خود نيفزوده اند، كه بشدت آن را خدشه دار كرده اند. پس همه چيز به خود آدم بستگي دارد. در واقع به هر دو طرف ماجرا؛ هم به والدين، هم به فرزندان. طبعا اگر پدر مشهوري بداند كه فرزندش آن استعداد و جَنم لازم براي حضور در اين عرصه را ندارد و با اين حال او را وارد اين عرصه كند، نه تنها آينده فرزند بينوا و از همه جا بي خبر را تباه كرده كه با تبر به جان ريشه خودش هم افتاده و كمر به قتل شهرت حرفه اي خويش هم بسته و اين يعني خيانت به همه هواداران آن هنرمند و در مرتبه اي بالاتر، خيانت به همه هنردوستان.
اوضاع و احوال در ايران
خدا را شكر خوب است. تعداد نمونه هاي موفق و سربلند به مراتب بيشتر از نمونه هاي ناموفق و ناكام است. هم در موسيقي، هم در سينما و اين نكته نشان از اين دارد كه والدين هنرمند تا چه حد مي توانند جاي خالي مكاتب و مدارس هنري استعدادساز و كاربردي را پر كنند. در اين چند دهه اخير خانواده هاي هنرمند هم پا به پاي مراكز آكادميك تدريس هنر و دانشگاه ها در آموزش و پرورش هنرمندان مختلف نقش داشته اند و چه بسا نقش شان اساسي تر هم بوده؛ چون پرورش يافتن در يك خانواده هنرمند فارغ از مسائل ژنتيك و مساله آموزش، نكته مهم ديگري هم در بر دارد و آن هم برخورد ملموس با رويدادهاي هنري و حضور عملي در اين عرصه است. نمونه هاي موفق را در نظر داشته باشيم. در عالم موسيقي شهرام ناظري بي نظير است و فرزندش حافظ هم خوب و آينده دار. همايون شجريان هم راه خودش را پيدا كرده و تبديل به نشان معتبر ديگري شده است. احسان خواجه اميري هم همين طور. كامكارها و فرزندانشان هر كدام اسم و رسمي دارند و كاوه يغمايي مايه مباهات پدر مشهورش كورش است. در سينما دست آدم براي مثال زدن بيشتر است. اگر فهرستي از بازيگران جوان، بااستعداد و موفق اين روزهاي تئاتر، سينما و تلويزيون را در ذهن تان مرور كنيد متوجه خواهيد شد نقش والدين هنرمند و موفق، در تربيت فرزندان هنرمند و موفق چقدر پررنگ بوده است. آتيلا پسياني و فاطمه نقوي دو فرزند هنرمند به نام هاي ستاره و خسرو تربيت كرده اند. جهانگير كوثري و رخشان بني اعتماد بازيگر قدرتمندي مثل باران كوثري تحويل سينما و تلويزيون داده اند. منيژه حكمت و جمشيد آهنگراني فرزندي مثل پگاه آهنگراني پرورش داده اند. مسعود كيميايي و پولادش، داوود رشيدي، احترام برومند و ليلي، رضا بنفشه خواه و بيژن، انوشيروان ارجمند و برزو، بهزاد فراهاني و شقايق، محمدرضا شريفي نيا و مهراوه و مليكا و خيلي هاي ديگر شاهد مثالي براي اثبات اين قضيه هستند كه متولد شدن در يك خانواده هنرمند اگرچه صددرصد ضامن موفقيت نيست، ولي تا حد زيادي شرايط رسيدن به آن را به شكل راحتي فراهم مي كند. بسياري از اسامي موفق تر اين فهرست مدت هاست به لحاظ شغلي از خانواده خود فاصله گرفته اند و با شهامت و پشتكار مشغول تجربه اندوزي در كنار ديگر بزرگان در آثار مختلف هستند. در واقع آن بخش از كارنامه اين هنرمندها كه كار با كارگردان ها و بازيگراني غير از اعضاي فاميل را در بر مي گيرد، محك و معيار اصلي براي سنجش كار آنها محسوب مي شود.
اوضاع و احوال در خارج از ايران؟
آن هم خوب است. اين قضيه در خارج از ايران و مشخصا در سينماي آمريكا هم بسيار رواج دارد و كم نيستند والدين مشهوري كه فرزندان مشهوري هم تحويل جامعه هنر و سينما داده اند. مايكل داگلاس اين روزها شهرت افسانه اي پدرش كرك را هم پشت سر گذاشته و هم وزن او اعتبار دارد. يا مثلا جين و پيتر فوندا به قدري اعتبار كسب كرده اند كه روح پدر مرحوم شان «هنري» در گور نلرزد. پس وجود ژن هنر در وجود فرنگي ها هم از مدت ها قبل به اثبات رسيده؛ منتها با يك تفاوت نسبت به همتايان ايراني. تفاوتي كه مسائل فرهنگي نشات مي گيرد. جنس رابطه خانوادگي در ايران مقاديري عاطفي تر است و به همين دليل، غلظت پارتي بازي نيز كمي بيشتر توي ذوق مي زند. به عنوان مثال فرانسيس فورد كاپولاي بزرگ در فيلم پدرخوانده 3 از دختر (سوفيا كاپولا) و برادرزاده اش (نيكلاس كيج) صرفا در نقش هاي كم اهميت و فرعي استفاده مي كند، اما مسعود كيميايي نقش اصلي فيلم هاي اخيرش را تقديم پسرش پولاد مي كند. يا مثلا آنجلينا جولي و پدرش جان وويت غير از يك مورد كه آن هم به دوران كودكي دختر مربوط مي شود، در كنار هم در فيلمي ظاهر نمي شوند، اما داوود ميرباقري نقش اصلي مرد اولين سريالش در شبكه نمايش خانگي را تحويل پسري مي دهد كه به نظر هنوز چندان آماده نقش آفريني در كنار بازيگران حرفه اي و بزرگ تر نيست و بازي اش به علت يكدست نبودن با بازي ديگر بازيگرها، توي ذوق مي زند و البته نگارش مشترك فيلمنامه را هم بر عهده دختر كم تجربه اش مي گذارد تا هر دوي اين عزيزان در كنار پدر تجربه كسب كنند و دست به آزمون و خطا بزنند، آن هم در جريان ساخت اثري پرهزينه. لذا چنين مقايسه اي نشان دهنده اين است كه با وجود كمك والدين به منظور ورود فرزندانشان به اين عرصه در همان آغاز كار، نمونه هاي خارجي كمي حرفه اي تر عمل مي كنند و توجه شان معطوف به تربيت فرزنداني است كه به لحاظ حرفه اي قرار است مستقل باشند.
مهران باقي / جام جم
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها