واضح آرشیو وب فارسی:ايران: جويهاي تهران انبار آذوقه موشها
زهره رجب نيا
تصورش سخت و دور از باور است اما واقعيتي است غيرقابل انكار. موشها با دندانهاي سخت همه چيز را ميجوند و جلوي چشمانمان عرض و طول جويهاي آب پايتخت را بالا و پايين ميروند. پژوهشي كه سالها پيش انجام شده نشان ميدهد موشهاي علامتگذاري شده در جنوب تهران يك روز بعد، در تجريش شناسايي شدهاند.
اكنون سالهاست كه تهران به مكاني براي جولان موشها تبديل شده و تقريباً همه روشهاي مبارزه با اين جوندگان موذي، مانند كارگذاشتن تله و يا شيوههاي استفاده از سم براي نابودي آنها به بنبست رسيده است. اين روزها لابد خبر عقيم كردن موشها را هم شنيدهايد كه برخي كارشناسان محيطزيست آن را يك شوخي ارزيابي كردند.
به هر ترتيب موشها، مثل كابوسي تمام نشدني تقريباً در همه جاي پايتخت با جمعيتي كه از حد شمارش فراتر رفته حضور دارند و تنها به اين دليل كه مواد غذايي در شهري مثل تهران به وفور در دسترسشان قرار ميگيرد از جويدن ديوارهاي بتوني و تأسيسات شهري مثل كابلهاي فشارقوي خودداري ميكنند.
به هرحال سالهاست مديريت شهري با فعاليتهايي از قبيل سمگذاري، تله موش، انتشار
گاز CO، تيراندازي به موشها و... سعي دارد تهران را از شر اين جانوران ناقل ميكروب پاكسازي كند اما سؤال اينجاست كه تا چه ميزان در اين اقدام موفق عمل كردهايم؟
كارشناسان محيط زيست ميگويند اين قبيل كارها تا اين لحظه براي پاكسازي تهران از شرموشها مؤثر نبوده است. بهطور مثال مؤسس تشكل غيردولتي كوهستان سبز، حسين گلپايگاني در اين باره ميگويد: موشها به دليل آنكه جانوران پيچيدهاي هستند به سرعت مغلوب روشهاي به كار گرفته شده نميشوند و با تغيير وضعيت ژنتيكي شان در مقابل مواد سمي و شيميايي
مقاوم ميشوند.
به اعتقاد اين فعال محيط زيست، پيچيدگي موشها، كار مقابله با آن را براي متوليان شهر سخت كرده است و به نظر ميرسد تنها اقدام مفيدي كه تا اين لحظه از سوي شهرداري تهران انجام شده ساخت جويهاي آب جديد و سرپوشيده كردن كانالهاي فاضلاب و آبي است كه در تهران جريان دارد. اين سؤال را با دكتر اسماعيل كهرم، مشاور ارشد رئيس سازمان محيط زيست نيز مطرح كرديم، سؤالي كه پاسخي متفاوت براي نتيجهگيري
به همراه داشت.
عقيم كردن موشهاي تهران يك شوخي است
كهرم با تأكيد بر اينكه دليل موفق نبودن شهرداري تهران در مبارزه با اين حيوان نخست جويهاي پر زباله شهر تهران است ميگويد شهروندان تهراني بايد نظافت جويهاي شهر را رعايت كنند و از ريختن زباله در جويهاي سرپوشيده كه به شيرخوارگاهي براي پرورش موشها تبديل شدهاند خودداري كنند. وي با ابراز تأسف از وضعيت اسفبار جويهاي آب پايتخت، به مرور گفتههاي شهردار منطقه يك تهران ميپردازد و ميگويد: روزانه در اين بخش شهر تهران كه جزو مناطق متمول پايتخت محسوب ميشود و بيش از70 سفارتخانه در آن وجود دارد، يك سوم زبالههاي منطقه از جويهاي آب جمعآوري ميشود.
اين استاد دانشگاه راه خروج از بنبست مبارزه با جوندگان موذي را در وهله نخست رعايت پاكيزگي شهر و سپس بهكارگيري سموم مدرني ميداند كه ابتدا موش را از بين برده و بعد در بدن تجزيه شود.
كهرم با بيان اينكه موشها حيوانات تطبيقپذير و سازگاري هستند ميگويد: موشها با تعداد زيادشان به جنگ انسانها آمدهاند و به اعتقاد من شهر تهران محل امني براي پرورش موش شده است چرا كه سرپوشيده كردن انهار و ريختن انواع غذاها به ويژه از نوع فست فود محيط مناسبي را براي زادوولد و زندگي موشها ايجاد كرده است.
انتقاد از عقيمسازي موشها بخش ديگري از گفتههاي مشاور رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست است كه دراين گفتوگو مطرح ميشود. او در اين باره ميگويد اين روش امكان پذير نيست و مطرح كردن آن شبيه شوخي است.
مشاور رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست با اشاره به جمعآوري سگها و گربههايي كه صاحب دارند تصريح ميكند: حيواناتي را كه صاحب دارند از سطح شهر جمع ميكنيم و كاري ميكنيم از دوري صاحبشان دق كنند آن وقت ميخواهيم موشها را زنده نگه داريم و عقيم كنيم.
كهرم با بيان اينكه در هيچ كجاي دنيا نتوانستند موش را بهطور كامل نابود كنند اظهار ميدارد: خرج سرانهاي در حدود 120 هزار تومان براي نابودي موشها بهتر است براي خريداري سمهاي مدرن و فرهنگسازي شهروندان صرف شود.
هزينههاي سرسامآور مبارزه با موش در پايتخت
اظهارات مشاور ارشد رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست در حالي بيان ميشود كه رئيس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران، رحمتالله حافظي پيش از اين در گفتوگو با ايران هزينه مقابله با موشها را بسيار سرسام آور برآورد كرده بود و در اين مورد گفته بود: ماهانه تنها 2 هزار موش در پايتخت با روشهاي قديمي از پاي در ميآيند.
اين گفتهها كه خود دليلي برناكارآمد بودن روشهاي قديمي است اين سؤال را به ذهن متبادر ميسازد كه چرا به رغم نامناسب بودن روشهاي قديمي در مبارزه با جانوران موذي، مديريت شهري همچنان اصرار بر استفاده از
روشهاي ناكارآمد دارد؟
سؤالي كه حافظي در پاسخ به آن اظهار كرد، شهرداري تهران تاكنون براساس مصوبه شورا و ميزان اعتباري كه براي مبارزه با جانوران موذي در نظر گرفته شده اقدام كرده و در حال حاضرشوراي شهر تهران و كميسيون سلامت درحال پيگيري و بررسي روشهاي جديد و كارآمد است.
اما قائم مقام ستاد محيط زيست شهرداري تهران، امير حسن جعفري در پاسخ به انتقادات مطرح شده درباره شيوههاي مبارزه با موش در پايتخت ميگويد: درحال حاضر روشهاي فعلي مورد استفاده از سوي شهرداري تهران شامل جنبههاي شيميايي و فيزيكي است. وي، استفاده از دو نوع سم با تأثيرپذيري آني و تدريجي و همچنين استفاده از روشهاي مكانيكي را از فعاليتهايي برميشمارد كه شهرداري تهران در راستاي كنترل جمعيت موشها در پايتخت در پيش گرفته است.
به اعتقاد جعفري، موشها جزء جدايي ناپذير جوامع انساني محسوب ميشوند و در واقع جزئي از ملزومات توليد پسماند و فاضلاب هستند.
نقش شهروندان تهراني در ريختن زباله در جويهاي آب شهر و تأمين غذاي 24 ساعته براي موشها موضوع ديگري است كه قائم مقام ستاد محيط زيست شهرداري تهران به آن اشاره ميكند و ميگويد: ريختن زباله در جويها معمولاً توسط تعداد اندكي از صنوف اتفاق ميافتد و شهروندان نقش كمي در اين باره دارند اما رعايت نكردن بيرونسپاري زبالهها و وجود دائمي آن در مخازن جمعآوري سطح شهر معضلي است كه موجب ميشود موشها بهطور دائم به غذا دسترسي داشته باشند.
جعفري تأكيد ميكند تا زماني كه زباله، رطوبت و اماكني امن براي زاد و ولد موش وجود دارد نميتوانيم انتظار داشته باشيم كه مقابله با اين جانوران مثمر واقع شود.
وي همچنين در پاسخ به سؤالي مبني بر اينكه چرا ارقامي كه براي مبارزه با موشها در تهران صرف ميشود به فرهنگسازي اختصاص نمييابد اظهار ميدارد: در اعتباري كه صرف مقابله با موشها ميشود بخشي از بودجه به بحثهاي فرهنگسازي مرتبط است اما نميتوان همه كارها را به بهانه فرهنگسازي در بحث مقابله با موشها تعطيل كرد.
از اين حرفها كه بگذريم رويكرد ما نسبت به موش نوعي رويكرد دوگانه است از يك سو محبوبترين شخصيتهاي كارتوني موش هستند اما از سوي ديگر وقتي سري به خيابانهاي شهر ميزنيم از موش وحشت ميكنيم، از جمعيت انبوه اين جانور موذي و پرسش البته همچنان بيپاسخ ميماند كه چه بايد كرد؟
پنجشنبه 28 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]