واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: آداب و رسوم مردم خراسان جنوبي در شب چله
آيين كفزني يكي از آداب و رسوم مردم خراسان جنوبي در شب چله يا همان شب يلدا است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران بيرجند؛ شب يلدا هر سال يكبار ميهمان خانه ايرانيان ميشود و به نوعي فرصتي براي مصاحبت و همنشيني با بزرگترها به ويژه پدربزرگها و مادربزرگها را به وجود ميآورد.
در اين شب آداب و رسوم مختلفي در گوشه و كنار كشور و در شهرها و استانها برگزار ميشود كه در شهرستان فردوس نيز شب چله با آداب و رسوم خاصي همراه است.
يكي از آداب و رسوم مردم خراسان جنوبي در شب يلدا، آيين كفزني است، البته كفزني نه به معناي دستزدن و شادي كردن بلكه كف، نوعي خوردني شيرين است كه از گياهي به نام بيخ توليد ميشود.
براي تهيه اين خوردني شيرين بايد ابتدا بيخ آغشته به خاك را كه از محل صحرا جمعآوري شده را شسته و سپس به تكههاي كوچك تبديل كنيم، داخل كتري صحرايي يا داخل قابلمه ريخته و آب را به آن اضافه كنيم و روي آتش بگذاريم تا بجوشد و وقتي كه جوش آمد آب آن را خالي كنيم و دوباره اين كار را انجام دهيم تا به طور كامل تميز شود و سپس بيخ را تبديل به تكههاي كوچك ريز به اندازه حبه قند تبديل و آن را داخل تقارچه بزرگي ميريزم.
سپس به اندازه دو ليوان آب داخل ظرف ميريزيم و با چوب درخت گز كه درگذشته استفاده ميشد و در حال حاضر از همزن برقي استفاده ميشود آن را بصورت چپ در راست هم ميزنيم البته اين كار بايد در هواي سرد شود تا خوب جا بيفتد و بعد از 10 دقيقه همان يك فنجان بيخ و دو ليوان آب به صورت كف تمام ظرف را فرا ميگيرد بطوري كه سر ريز ميشود و بعد با شكر شيرين و مغز پسته، بادام و گردو تزئين و داخل بشقاب بين افراد جمع حاضر و بعضي وقتها بين همسايههايي كه نتوانستهاند در مراسم كفزني شركت كنند تقسيم ميشود.
در شب يلدا، معمولا افراد خانواده دور كرسي جمع ميشوند و بزرگترها از خاطرات و گذشتههاي تلخ و شيرين خود سخن ميگويند و تفالي نيز به حافظ ميزنند، از آجيل و ميوههايي نظير هندوانه و انار و ديگر ميوههاي ميل ميكنند.
در اين شب مردم و به ويژه بزرگترها، هندوانه و انارهاي درشت و خوش دانهاي را كه با ترفندهاي خاص از ماههاي پيش نگهداري كردهاند از انبار بيرون ميآوردند و با شادي و خنده تناول ميكنند زيرا معتقد هستند كه اگر در شب چله از اين ميوه ها بخورند دچار سرماخوردگي و بيماري در طول زمستان نميشوند.
يكي ديگر از آيين مردم خراسان جنوبي در شب يلدا، اين است كه خانواده داماد براي عروسشان كه عقد است، سبدي از انواع ميوههاي مختلف شامل هندوانه، انار، سيب، پرتقال، نارنگي و خيار و نيز هديهاي نظير انگشتر يا النگوي طلا ميبردند كه به اين كار در اصطلاح شب چلگي ميگويند.
نقل داستان و قصههاي كهن از زبان پدربزرگها و مادربزرگها و نيز خاطرهگويي از ديگر آداب و رسوم مردم خراسان جنوبي است كه در شب يلدا تا پاسي از شب اين دورهمنشيني، كفزني، خوردن آجيل، تنقلات، ميوه و شيريني ادامه دارد./س
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]