محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803297776
قائم مقام بنياد ملي نخبگان در گفت‌و‌گو با ايران: نخبگان ايراني در سراسر دنيا خريدار دارند
واضح آرشیو وب فارسی:ايران: قائم مقام بنياد ملي نخبگان در گفت‌و‌گو با ايران: نخبگان ايراني در سراسر دنيا خريدار دارند
محسن غلامي
نيروي انساني و نخبگان با ارزش‌ترين سرمايه هر جامعه‌اي هستند؛ موتور محركه توسعه و پيشرفت. به عبارت ديگر توسعه يافتگي در كشور ارتباط مستقيمي با نخبگان دارد و معاشرت منطقي و سامان‌يافته ميان نخبگان مي‌تواند سرنوشت يك جامعه را تعيين كند. نخبگان، نقش اول را در تحولات و هدايت مردم بر عهده دارند، افكار عمومي و فضاي سياسي و اجتماعي تحت تأثير نخبگان است و اين قشر از طريق نهادهاي سياسي و اجتماعي، رسانه‌ها و تضارب آرا در جهت‌دهي به تحولات و رويكردهاي مردم تعيين‌كننده هستند. حال كه سرمايه‌هاي اصلي جامعه، نخبگان هستند با مهاجرت اين قشر چگونه مي‌توان روبه‌رو شد؟ آيا اين پديده يك فرصت است يا يك تهديد؟ براي يافتن پاسخ پرسش‌هايي از اين دست با دكتر سعيد سهراب‌پور، قائم مقام بنياد ملي نخبگان به گفت‌و‌گو نشستيم كه در زير مي‌خوانيد.
به عنوان نخستين سؤال، لطفاً بفرماييد نخبگان و استعدادهاي برتر چه كساني هستند؟
در آيين‌نامه‌هاي بنياد ملي نخبگان دقيقاً مشخص و تعريف شده كه نخبه چه كسي است و چه ويژگي‌هايي دارد و همچنين استعداد برتر چه كسي است. متأسفانه بنياد ملي نخبگان به نام «نخبگان» شناخته مي‌شود در حالي كه بيشتر افراد تحت پوشش «استعدادهاي برتر» هستند و تعداد بسيار محدودي نخبه در اين بنياد عضويت دارند. در آيين‌نامه، استعداد برتر به افرادي گفته مي‌شود كه از استعداد و هوش بالايي برخوردارند و در المپيادها، كنكور و در حين تحصيلات شايستگي‌هاي خودشان را نشان داده باشند. در حالي كه بنابه تعريف، نخبه كسي است كه سال‌ها براي رشد علم زحمت كشيده است. بنابراين نخبه جوان نداريم و يكي از ويژگي‌هاي افراد نخبه آن است كه سن آن‌ها بالا است. استعدادهاي برتر بايد سال‌ها فعاليت مختلف كنند و اثر‌گذاري داشته باشند تا در آينده نخبه شوند.
چه تعداد عضو بنياد ملي نخبگان هستند؟
13 هزار استعداد برتر عضو بنياد ملي نخبگان هستند و در همين زمينه تنها 80 نفر نخبه در كشور شناسايي شده‌است. البته در اسفندماه سال‌جاري بنا به بررسي‌هايي كه انجام شده تعداد ديگري از نخبگان عرصه‌هاي مختلف علمي معرفي خواهند شد. در سال 90 تنها 40 نخبه معرفي شدند و جايزه علامه طباطبايي را دريافت كردند. در سال91 هم 32 نخبه شناسايي شدند. جايزه علامه طباطبايي و شهيد آويني بالاترين جايزه‌اي است كه به نخبگان علمي و هنري داده مي‌شود. نخبگاني مانند دكتر رضا ملك‌زاده در رشته پزشكي و دكتر محقق در رشته علوم انساني كه در سطح بين‌المللي شناخته شده هستند جايزه علامه طباطبايي را دريافت كرده‌اند و همچنين 8 نفر هم در حوزه هنر از ميان پيشكسوتان هنر جايزه شهيد آويني را.
نقش نخبگان در جامعه چيست؟
افراد برتر در هر جامعه‌اي خودشان را نشان مي‌دهند و به‌طور طبيعي هر توسعه و پيشرفتي كه قرار است اتفاق بيفتد بدون وجود نخبگان غير ممكن است. از اين رو كشور‌هاي توسعه يافته به دنبال جذب نخبگان در سراسر دنيا هستند و با ارائه امكانات، نخبگان را از سراسر دنيا جذب مي‌كنند. بنابراين مي‌توان ديد كه نقش نخبگان در پيشرفت تا چه اندازه با اهميت است.
بنياد ملي نخبگان بنا بر همين تعريفي كه ارائه داديد، تأسيس شد؟
بله. بنياد ملي نخبگان به دستور مستقيم مقام معظم رهبري تشكيل شده است. در ماه مبارك رمضان طي سال‌هاي 82 و 83 كه دانشگاهيان به ديدار مقام معظم رهبري مشرف مي‌شدند، ايشان تأكيد داشتند كه بنيادي با هدف حمايت از نخبگان تأسيس شود. نظر رهبري بر اين بود كه اين بنياد بايد در سطح بالا و فرا وزارتخانه‌اي باشد و زير نظر رئيس‌جمهور اداره شود. بر همين اساس پس از 2سال از تأكيدات مقام معظم رهبري، بنياد ملي نخبگان با رياست معاونت علمي رئيس جمهور به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيد و تأسيس شد. دكتر واعظ‌‌‌زاده هم نخستين رئيس اين بنياد بودند و در حال حاضر نيز دكتر ستاري معاون علمي رئيس جمهور و رئيس بنيادملي هستند.
بنياد ملي نخبگان استعدادهاي برتر را با چه ملاكي شناسايي و جذب مي‌كند؟
وظيفه بنياد ملي نخبگان شناسايي، هدايت، حمايت و جذب استعدادهاي برتر از سراسر كشور است. اعضاي بنياد در سه سطح قرار دارند. جذب و شناسايي نخبگان توسط بنياد و يا توسط ارگان‌هاي ديگر صورت مي‌گيرد. شناسايي استعدادهاي برتر گاهي توسط ارگان‌هاي ديگر صورت مي‌گيرد، همان‌طور كه در قانون نيز آمده و مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي است، 150 نفر اول رشته رياضي، 100نفر اول رشته تجربي و علوم انساني و همچنين 40 نفر اول گروه هنر كنكور سراسري تحت پوشش بنياد قرار مي‌گيرند. در اين خصوص زمينه شناسايي استعدادهاي برتر بر عهده سازمان سنجش است و گروهي ديگر نيز از ميان نفرات برتر المپيادهاي دانشجويان كه هرسال توسط سازمان سنجش ميان دانشجويان سال آخر مقطع كارشناسي در 17 رشته مختلف و به صورت امتحان تشريحي برگزار مي‌شود انتخاب مي‌شوند و تحت پوشش بنياد قرار مي‌گيرند. همچنين از ميان نفرات برتر المپياد دانش‌آموزي كه هرسال در رشته‌هاي مختلف برگزار مي‌شود جذب بنياد مي‌شوند. دانشجوياني هم كه در مقطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا معدل آن‌ها بالا بوده و مقالات خوبي هم ارائه داده‌اند تحت پوشش بنياد قرار مي‌گيرند. البته افراد هميشگي تحت پوشش بنياد قرار نمي‌گيرند. اين افراد بايد معدلشان در هنگام تحصيل بالاي 17 باشد و در غير اين صورت از پوشش بنياد خارج مي‌شوند، چراكه به دنبال پويايي در ميان اعضاي بنياد هم هستيم.
گروه ديگري هم از ميان نفرات برتر 4 جشنواره رسمي كشور، خوارزمي(مهندسي و علوم پايه)، فارابي(علوم انساني)، رازي (پزشكي)، شيخ بهايي(ويژه كار آفرينان و شركت‌هاي دانش بنيان) جذب بنياد مي‌شوند و همچنين از ميان مخترعان و نوآوران و از ميان دانشجويان نمونه نيز تعدادي انتخاب و به عضويت اين بنياد در مي‌آيند. گروه ديگر هم نخبگان قرآني هستند كه در مسابقات حفظ و قرائت قرآن در مسابقات ملي و بين‌المللي درخشيده‌اند. در ضمن به دنبال آن هستيم كه در صورت تهيه و تصويب آئين نامه توسط حوزه علميه قم، در آينده نخبگان حوزوي را هم تحت پوشش بنياد ملي نخبگان قرار دهيم. نخبگان هنري هم از ميان نفرات برتر جشنواره‌هاي هنري و پيشكسوتان انتخاب و به بنياد ملي نخبگان معرفي مي‌شوند.
چه تسهيلاتي براي اعضاي بنياد ملي نخبگان در نظر گرفته شده است؟
با توجه به سطحي كه افراد در بنياد دارند به آن‌ها تسهيلاتي داده مي‌شود. نخستين مزايايي كه به آن‌ها تعلق مي‌گيرد اين است كه اعضاي بنياد كه مشمول خدمت سربازي هستند به جاي سربازي پروژه تحقيقاتي براي نيروهاي مسلح انجام مي‌دهند. همچنين اعضا با توجه به سطحي كه دارند ماهيانه مقرري دريافت مي‌كنند. بالاترين دريافت مقرري متعلق است به دانشجويان سطح يك دكترا كه ماهيانه 750 هزار تومان است و كمترين مبلغ را هم دانشجويان كارشناسي سطح سوم دريافت مي‌كنند كه ماهيانه 50هزار تومان است. همچنين باتوجه به شرايط اعضا به آن‌ها وام خريد مسكن بين 50 تا 80 ميليون تومان ارائه مي‌شود. ضمن آن‌كه هرسال تعدادي از فارغ‌التحصيلان كارشناسي ارشد را براي دوره دكترا بورسيه مي‌كنيم. همچنين بين 3 تا 5 ميليون تومان به افرادي كه اختراعي در دست اجرا دارند مي‌دهيم كه اختراع‌شان را تكميل كنند. ضمن آن‌كه هزينه سفر هر كدام از اعضا كه به كنفرانس‌هاي علمي خارج از كشور مي‌روند توسط بنياد پرداخت مي‌شود و اعضاي تحت پوشش بنياد كه مشمول خدمت سربازي هستند براي سفر به خارج از كشور نيازي به سپردن وديعه ندارند و مي‌توانند در كنفرانس‌هاي علمي خارج از كشور شركت كنند. اعضا به سفر حج عمره مشرف مي‌شوند و بخشي از هزينه آن‌ها را بنياد تقبل مي‌كند. كمك هزينه ازدواج، شركت در برنامه‌هاي مختلف فرهنگي مانند ضيافت نور و سفر به مشهد مقدس و بازديد از پيشرفت علمي و همچنين مناطق ديدني كشور و شركت در اردوهاي جهادي از ديگر برنامه‌هاي فرهنگي و تفريحي بنياد براي اعضاست.
ارزيابي جنابعالي از مهاجرت نخبگان چيست؟ آيا مهاجرت نخبگان فرصت است يا تهديد؟
مهاجرت همه جاي دنيا اتفاق مي‌افتد و بيشترين آمار مهاجرت هم از اروپا و انگليس به امريكا است. بنابراين مهاجرت چيز عجيبي نيست و قبل از انقلاب هم در كشور ما بوده به‌طوري كه 90درصد فارغ التحصيلان پزشكي پيش از انقلاب به خارج مهاجرت مي‌كردند. اينكه افراد با استعداد علاقه دارند در بهترين دانشگاه‌هاي دنيا تحصيل كنند امري طبيعي است. بنابراين نفس اينكه براي تحصيل به خارج مهاجرت كنند چيز خوبي است اما مسأله مهم و نگران‌كننده آنجا است كه نخبگان آنجا مي‌مانند و بر نمي‌گردند. در خارج از كشور به نخبگان دانشگاهي امكانات فراوان، حقوق بالا و گرين‌كارت مي‌دهند. آنجا كه تحصيلات تمام مي‌شود و نخبگان مي‌خواهند تصميم بگيرند كه بمانند و يا برگردند بايد مسائل وطن، خانواده و كشور روي افراد اثر بگذارد وگرنه ما هرچقدر كه جاذبه را بالا ببريم باز به اندازه جذابيت آنجا نيست. از طرفي لازم است براي كارهاي تحقيقاتي، تجهيزات پيچيده و گران قيمتي كه لازمه كار استادان است تأمين شود. همچنين بايد امكان جذب نيروي كار و اشتغال مناسب اين نخبگان را نيز فراهم كنيم.
در جلسه اخير شوراي عالي انقلاب فرهنگي با حضور دكتر روحاني، بنده عنوان كردم كه اگر اكنون 30 هزار نخبه كه در خارج از كشور هستند بخواهند به كشور بازگردند، شغل مناسب و ظرفيت دانشگاه براي جذب آن‌ها وجود ندارد. در اين خصوص بايد چاره انديشي شود. بنده نظرم در آن جلسه اين بود كه در مجاورت بعضي وزارتخانه‌ها مانند نفت، نيرو، مخابرات و صنايع مراكز تحقيقاتي و دانشگاهي در نظر گرفته شود تا افراد كارشناس و نخبه در آن مراكز كار علمي و تحقيقاتي كنند. ضمن آن‌كه بايد در نظر داشته باشيم كشور ما جمعيت كار و نيروي تحصيلكرده خوب زياد دارد و توان جذب همه آن‌ها نيز وجود ندارد.
تعامل صنعت و دانشگاه را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
دانشگاه داريم تا دانشگاه! دانشگاه‌هاي برتر هم كارهاي تئوري دارند و هم كارهاي عملي. البته بايد يك واقعيت را هم در نظر بگيريم كه صنايع ما در مقايسه با دانشگاه‌ها از لحاظ علمي خيلي فاصله دارند. دانشگاه‌ها به واسطه آن‌كه در ارتباط با آخرين پيشرفت‌ها قرار دارند، در كوران آخرين علوم روز هستند. اما آيا صنعت هم به علم روز مجهز است!؟ صنعت وقتي عقب است دانشگاه نمي‌تواند كاري كند. بايد در ابتدا مديريت‌ها به روز شود.
دانشگاه‌ها چگونه مي‌توانند در صنعت نقش بيشتري داشته باشند؟
اگر شركت‌هاي صنعتي در هر هيأت مديره‌اي استاد باتجربه صنعتي و كاربردي استخدام كنند خيلي مي‌تواند در رشد و پويايي آن محصول صنعتي اثر‌گذار باشد اما اين اتفاق در كشور ما نمي‌افتد. همچنين ما بايد در نظر داشته باشيم كه به دليل مشكلات و جنگ و تحريم‌هايي كه پس از انقلاب با آن روبه‌رو بوده‌ايم نبايد خودمان را با كره و ژاپن مقايسه كنيم. به عنوان نمونه در صنعت نظامي «هاي – تك» هستيم و در صنعت خودروسازي كه صنعتي معمولي است عقب مانده‌ايم. در حالي كه دانشجويان صنعتي كه در دانشگاه‌هاي داخلي تحصيل كرده‌اند بعد از آن‌كه به خارج از كشور مي‌روند استخدام صنايع خودروسازي بزرگ مانند جنرال موتورز مي‌شوند. متأسفانه صنعت خودروسازي كشور نمي‌تواند از علم و دانش آن‌ها استفاده كند. جالب آن‌كه دانشجويان ما در هر جاي دنيا كه بروند موفق هستند ولي آيا محصولات صنعتي ما نيز در خارج از كشور مورد استقبال قرار مي‌گيرند؟! محصولات مغزي ما را مي‌برند اما محصولات صنعتي خريداري ندارد.
نياز سنجي و سمت و سو دادن به تربيت نيروهاي مستعد در رشته‌هاي مختلف بر عهده كيست؟
نياز‌سنجي در علوم و سمت و سو دادن به تربيت نيروهاي مستعد در رشته‌هاي مختلف از وظايف وزارت علوم و دانشگاه‌ها است. بايد براساس نياز كشور دانشجو جذب كنند. بايد بررسي شود كه نياز كشور كدام صنعت است تا براساس آن نيروي كار تربيت شود.
ارزيابي جنابعالي از مشكلات و شرايط دانشگاه‌هاي ما چيست؟
يكي از مشكلات عمده و اصلي جامعه دانشگاهي گسترش بي‌حد و حصر دانشگاه‌هاست. گسترش بي‌رويه دانشگاه‌ها باعث ايجاد مشكلات بسياري در جامعه دانشگاهي شده است. بنابراين بايد سيستم مديريتي قوي براي جمع كردن و مديريت دانشگاه‌ها وجود داشته باشد. چرا كه معتقدم دانشگاه‌ها كار خود را خوب انجام مي‌دهند اما بشدت نياز به حمايت وزارت علوم و ساير سازمان‌ها دارند كه اميدواريم در دولت جديد ميزان اين حمايت‌ها افزايش يابد. متأسفانه در حال حاضر در دانشگاه‌هاي پيشرفته و قوي تجهيزات آنگونه كه بايد ، وجود ندارد و به دانشگاه‌ها توجه خاص نمي‌شود. دانشجويان مانند سربازان ميدان جنگ هستند. اگر سرباز با دست خالي وارد ميدان جنگ شود، قطعاً بازنده است، به همين دليل بايد دانشجويان با تجهيزات لازم وارد اين ميدان شوند تا بتوانند موفقيت‌هاي بيشتري را كسب كنند.
در حال حاضر در دانشگاه‌هاي خوب و قوي كشور تدريس و تحقيق خوب انجام مي‌شود و تمام پيشرفت‌هايي كه در صنعت صورت گرفته است به خاطر حضور دانشگاهيان است. ضمن آن‌كه وجود روابط بين‌الملل در دانشگاه يكي از اساسي‌ترين و بنيادي‌ترين مسائلي است كه وزارت علوم بايد به آن توجه كند. از گذشته تا حالا هم تمامي دانشمندان براي دستيابي به مسائل علمي در سفر بوده‌اند، بنابراين اگر مي‌خواهيم در كشور پيشرفت علمي داشته باشيم، بايد با تمام دنيا ارتباط علمي خود را حفظ كنيم. يكي از مسائلي كه موجب كاهش ارتباط بين‌المللي در دانشگاه‌ها شده است، همين مسأله كمبود بودجه و تحريم‌ها بوده كه اجازه شركت در كنفرانس و سفر كردن استادان را نمي‌داد. همچنين مي‌توان مشكل بودجه در دانشگاه را از اساسي‌ترين مشكلات جامعه دانشگاهي دانست، بر اين اساس از وزير علوم انتظار مي‌رود كه بتواند با تمهيدات و برنامه‌هاي خود بودجه دانشگاه‌ها را افزايش دهد. دولت بايد بعد از توجه به مسائل اقتصادي به مسائل علمي كشور توجه داشته باشد.
دانشگاه‌ها بايد استقلال داشته باشند، البته اين به آن معنا نيست كه دانشگاه‌ها براي انجام امور خود به هيچ مقام و مسئولي پاسخگو نباشند و هر كاري كه مي‌خواهند انجام دهند، بلكه اين مسأله به معناي استقلال علمي دانشگاه‌ها است. اگر تمام تصميمات در وزارت علوم اتخاذ شود و دانشگاه در اين تصميمات نقشي نداشته باشد، به صراحت مي‌توان گفت در زمينه علمي كشور هيچ رشدي نمي‌كند.
با آغاز به كار دولت يازدهم، به نظر جنابعالي دانشگاه‌ها در برنامه‌هاي دولت چه جايگاهي دارند؟
دولت يازدهم باعث اميد در كشور شده و همه اميدوارند و منتظر اتفاقات خوب هستند، البته بايد به دولت جديد وقت داد و صبور بود. اما مهم‌ترين اولويت‌هاي دولت، اقتصاد و علم بايد باشد. علم در دانشگاه‌هاست بنابراين بايد نگاه ويژه‌اي به دانشگاه‌ها شود. زماني كه توان مالي دولت هم اجازه داد لازم است كه در اولين فرصت به دانشگاه‌ها پرداخته شود. تجهيزات و امكانات بسياري از دانشگاه‌ها مستهلك شده و تعداد دانشجويان بسيار بيشتر از ظرفيت دانشگاه‌ها است. وقتي عنوان مي‌كنند كه چرا در ميان 300دانشگاه برتر دنيا دانشگاه‌هاي ما جايي ندارند، مسلماً دست خالي نمي‌شود رشد دانشگاه‌ها را ادامه داد.
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[مشاهده در: www.iran-newspaper.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها