واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: پوسيدگي دندان؛ دومين بيماري شايع كشور
آيا توجه كردهايد كه حساسيت نسبت به مشكلات دنداني، زيبايي دندانها و در برخي موارد، حتي بوي بد دهان در جامعه ما پايين است در حالي كه حفظ سلامت دندان و دهان نهتنها كماهميتتر از ساير ارگانهاي بدن نيست، بلكه ميتواند اثرات منفي بر سلامت ديگر اعضاي بدن و حتي كاركرد اجتماعي فرد داشته باشد.
پايين بودن سطح آگاهي، بي توجهي به سلامت دندان ها يا بهتر بگوييم فرهنگ بهداشت دهان و دندان باعث شده است كه براساس بررسي هاي انجمن دندانپزشكي ايران، پوسيدگي دندان، شايع ترين بيماري پس از سرماخوردگي در كشور شناخته شود.
دكتر مجيد صنعت خاني، دندانپزشك و عضوهيات علمي دانشگاه علوم پزشكي مشهد در گفت وگو با جام جم به بالا بودن سطح مشكلات دهان و دندان در كشورمان اشاره مي كند و مي گويد: پوسيدگي دندان و نيز التهاب بافت هاي نگهدارنده دندان يا پريودونتيت به دليل مصرف بالاي شيريني در كشورمان، سطح پايين رسيدگي عمومي به بهداشت دهان و دندان، شناخت اندك مردم از علل پوسيدگي و نيز تنبلي و بي توجهي در رسيدگي به دندان ها در كشورمان از شيوع بالايي برخوردار است. البته بيماري هاي فك و صورت، به شكل دردهاي عضلاني و مفصلي فك ـ كه ناشي از استرس هاي مختلف زندگي ماشيني است ـ يكي ديگر از شكايت هاي شايع مردم است. همچنين امروزه تغييرات غيرطبيعي مخاط دهان، به صورت نازك شدن مخاط دهان، زخم هاي مختلف دهان و سوزش مخاط دهان از ديگر مشكلات بيماران محسوب مي شود.
فرهنگ رسيدگي به دندان ها چگونه شكل مي گيرد
چرا فرهنگ رسيدگي به دندان ها در كشور ما پايين است؟ به نظر مي رسد پايين بودن سطح رسيدگي و بهداشت دهان و دندان از يك سو، ناشي از آموزش ندادن كامل و مناسب دندانپزشكان به بيمارانشان و از سوي ديگر، به دليل هزينه هاي بالاي دندانپزشكي در كشور است. همچنين زرق و برق بخشيدن به تبليغات موادي چون چيپس و پفك كه بشدت به دندان ها آسيب مي زند و معمولا متقاضيان مصرف آن كودكان و نوجوانان هستند، از عواملي است كه منجر به بالا رفتن سطح مشكلات دهان و دندان در كشور شده است.
نگذاريد دندانتان بپوسد
بي شك، رعايت بهداشت دهان و دندان و نيز حفظ دندان ها به سطح آگاهي افراد و همت آنها بستگي دارد. به بيان ديگر، عده اي نمي دانند چگونه مي توانند از پوسيدگي جلوگيري كنند و عده اي هم مي دانند، ولي ممكن است حوصله رعايت كردن و مسواك زدن را نداشته باشند. گاهي اوقات هم سبك زندگي اجازه رسيدگي به بهداشت را نمي دهد.
دكتر صنعت خاني در اين باره توضيح مي دهد: در زندگي ماشيني امروز به خاطر گرفتاري هاي خاص خودش، آنقدر افراد مشغول امورمي شوند كه ممكن است از اين كه لابه لاي دندان ها باقيمانده غذايي باشد، غافل بمانند در حالي كه اگر سبك زندگي ما به گونه اي باشد كه سه وعده غذايي، بخصوص وعده صبحانه را كامل و مناسب صرف كنيم، ديگر نياز به ريزه خواري نخواهد بود.
اين دندانپزشك با اشاره به اين كه تكرار در خوردن، تاثير زيادي بر پوسيدگي دندان دارد، اظهار مي كند: بسياري از كارمندان صبحانه را در محل كار صرف مي كنند و به دليل مشغوليت و رسيدگي به ارباب رجوع از تميز كردن دندان ها غافل مي مانند. بنابراين اگر سبك زندگي مناسب باشد و افراد غذايشان را با حوصله و كامل ميل كنند و به بهداشت دهان و دندان توجه داشته باشند، بسيار بهتر خواهد بود. البته واقعيت آن است كه فقط دانستن كافي نيست، بلكه لازم است باور قلبي نسبت به حفظ و نگهداري دندان ها وجود داشته باشد. متاسفانه بسياري از افراد، تا زماني كه نعمتي را دارند قدر آن را نمي دانند و هنگامي كه آن را از دست مي دهند متوجه آن مي شوند. حتي در برخي افراد حساسيت چنداني نسبت به بوي بد دهان ديده نمي شود يعني حساسيت نسبت به مشكلات دنداني ، ظاهر دندان ها و بوي خاص دهان متفاوت است.
پيشگيري يعني كاهش هزينه هاي دندانپزشكي
شايد بدانيد هزينه هاي درماني دندانپزشكي در همه كشورها بالاست. در كشور ما نيز از آنجا كه بسياري از مواد ترميمي وتجهيزات دندانپزشكي و غيره وارد مي شود، هزينه هاي درمان دندانپزشكي بالاست.
دكتر صنعت خاني با تاكيد بر اين كه رسيدگي به تعادل قيمت تمام شده مواد و تجهيزات وارداتي دندانپزشكي ضروري است، مي افزايد: اگرچه بعضي درمان هاي دندانپزشكي براي بيمه ها درماني زيبايي شناخته مي شود، اما درمان هاي اوليه و ضروري دندانپزشكي حق اوليه هر شهروند است و عدالت اجتماعي حكم مي كند همه افراد دسترسي يكساني به خدمات دندانپزشكي داشته باشند. در چنين شرايطي و با وجود پشتيباني هاي محدود بيمه ها و مشكلات بهتر است، پيشگيري را بيشتر از درمان مدنظر گيريم و نياز به درمان را كمتر كنيم. به بيان ديگر، وقتي مي توان با پيشگيري از پوسيدگي دنداني كاست، نبايد راه سخت و پر هزينه تر را انتخاب كرد.
كاهش سن پوسيدگي دندان كودكان
امروزه عمده ترين مشكلات دنداني كودكان، شيوع پوسيدگي و به عبارتي پايين آمدن سن پوسيدگي است. در گذشته بيشتر پوسيدگي ها در سنين مدرسه رخ مي داد، اما متاسفانه امروزه از سه يا چهار سالگي ديده مي شود.
دكتر صنعت خاني علت اين را اين گونه توضيح مي دهد: امروزه الگوي غلط تغذيه اي براي كودكان مرسوم شده و مصرف مكرر مواد نرم شيرين چسبنده به جاي مصرف مواد غذايي مناسب و طبيعي در بچه ها ديده مي شود. شايد هم به دليل اين كه دندان هاي شيري بچه ها موقت است، والدين اهميت زيادي براي آنها قائل نيستند در صورتي كه بايد دانست سالم بودن اين دندان ها، بسيار مهم است. مراجعه ديرهنگام كودكان به دندانپزشكي نيز مي تواند ناشي از ناآگاهي والدين باشد و اين كه تا فرزندشان درد نداشته باشد و بي تابي نكند، اهميتي به درمان دندان نمي دهند.
ضرورت معاينات دوره اي دنداني براي سالمندان
سالمندان علاوه بر مشكلات فرسودگي دندان ها و مشكلات بي دنداني و پروتزهاي دنداني، با مشكلات قلب و عروق، كم خوني، بيماري هاي گوارشي، كبدي و كليوي هم درگير هستند كه هركدام مي تواند بر سلامت مخاط دهان تاثير داشته باشد.
البته دكتر صنعت خاني به مصرف داروهايي مانند داروي فشارخون كه واكنش هاي دارويي را به صورت زخم دهاني و نيز خشكي دهان در افراد مسن به دنبال دارد، اشاره مي كند و مي افزايد: ممكن است به دليل تغيير توقعات افراد مسن و برآورده نشدن بعضي انتظارات آنها، افسردگي و ديگر مشكلات روحي و رواني نيز به وجود آيد كه روي سيستم عضلات جونده فك تاثير منفي مي گذارد و زمينه درد در مفصل فك يا حتي دردهاي عصبي را فراهم مي كند.
گذشت زمان، كاهش فعاليت سيستم ايمني بدن و افزايش تاثير مواد گوناگون نيز مي تواند زمينه ساز تغييرات غيرقابل برگشت مخاط دهان نظير سرطان دهان در افراد مسن شود كه معاينات دوره اي آنها از اهميت زيادي برخوردار خواهد بود.
براي داشتن دندان سالم، فراموش نكنيد كه ...
اگر بعد از صرف غذا به كمك مسواك و نخ دندان، دندان تان را تميز كنيد و به عنوان ميان وعده از ميوه يا نوشيدني هاي مناسب مثل آب بخوبي استفاده كنيد در اين صورت، شيوع پوسيدگي بسيار كاهش خواهد يافت. به خاطر بسپاريد براي جلوگيري از پوسيدگي و جرم دندان، فقط يك الگوي تائيد شده وجود دارد: به تميز كردن دندان هايتان اهميت بدهيد و مصرف نكردن مكرر مواد نرم، شيرين و چسبنده و نيز خام خواري را در الگوي غذايي خود بگنجانيد.
پونه شيرازي / گروه سلامت
يکشنبه 24 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]