واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: همشهری: خانواده - جواد ابراهيمي: انقلاب علمي كه متعاقب رنسانس و در بستر تحولات اقتصادي و اجتماعي قرون جديد چهره نمود در قرن نوزدهم ميلادي آهنگ فوقالعاده سريعتري يافت و با شتاب اعجابآور در اختراعات و اكتشافات، دستاوردهاي علمي جديدي را به دنبال آورد. تمدن جديد كه در پرتو تمام تلاشهاي بشري و دستاوردهاي علوم تجربي حاصل شد، چهره زندگي انسان را تغيير داد و نعمتهاي فراواني را به انسان ارزاني داشت. اما همين تمدن جديد نه تنها از حل و رفع آلام و مصايب روحي بشر ناتوان ماند بلكه رنجهاي جديدي را به دردهاي پيشين افزود. جامعه مدرن امروزي با به ارمغان آوردن وسايلي چون، تلويزيون، ماهواره، كامپيوتر و... كانون گرم و صميمي خانوادهها را هدف قرار داده و باعث شده كه بسياري از افراد زمان بسياري را با اين گونه وسايل سپري كرده و وقت و فرصت كمتري را صرف خانواده و ارتباط و گفتوگو بين اعضاي خانواده كنند. امروزه كمتر پيدا ميشود كه اعضاي خانواده ساعاتي از شبانهروز را به گذراندن در كنار يكديگر و صحبت و گفتوگو با هم اختصاص دهند. چرا كه با پناه بردن به كار روزافزون و انواع برنامههاي صوتي و بصري از نعمت فضاي صميمي و ارتباطات گرم خانوادگي بيبهره ماندهاند. امروزه كودكان و نوجوانان با پرداختن به انواع بازيهاي كامپيوتري و تماشاي انواع برنامههاي تلويزيوني و ماهوارهاي كمتر در جمع خانوادهها احساس ميشوند. والدين نيز با غرق شدن در كار و پرداختن به امور حاشيهاي از فراهم كردن فضايي صميمي كه موجب جذب ديگر اعضا و بهويژه نوجوانانشان شود، غافل ماندهاند. شوهري كه پس از ساعتها كار با ورود به خانه به سراغ برنامههاي تلويزيوني، روزنامهها ... ميرود، مادري كه بسياري از وقت خود را صرف خريد و ديگر امور ميكند. اين تصور را ممكن است در همسر و فرزندان به وجود آورند كه اعضاي خانواده براي يكديگر اهميتي قائل نيستند. اكثر مشكلاتي كه امروزه خانوادهها با آن دست و پنجه نرم ميكنند به نوعي ناشي از كمبود روابط در بين خانوادههاست. مسائلي چون روابط دختر و پسر و يا روابط پنهاني كه بين زوجين رخ ميدهد، ميتواند ناشي از عدم ارتباط عاطفي و احساس عدم پذيرش از سوي خانواده، همسر، و عدم توجه به مسائل و مشكلات اعضاي خانواده بوده كه همه اين موارد به نوعي ناشي از الگوهاي ارتباطي و ارتباطات درون خانوادههاست. يكي از مشكلات درون خانوادهها، ارتباطات ضد و نقيض يا متعارض است.اين ارتباطات متعارض از آن ناشي ميشود كه عضوي از خانواده بهويژه والدين در يك زمان دو پيام متفاوت را از خود بروز ميدهند، يا اينكه دو عضو خانواده هر كدام پيامي متفاوت با پيام ديگري براي ديگر اعضا ميفرستند. مثلاً در نوع اول پدر يا مادر با حالتي مهربانانه از كودك ميخواهند كه اتفاقات درون مدرسه را تعريف كند و زماني كه كودك قصد تعريف آنها را دارد با مشغول كردن خود به كاري و اينكه الان فرصت گوش دادن ندارد به كودك واكنش نشان ميدهد. اين يك پيام متعارض است. از سويي به كودك توجه كرده و از او ميخواهد كه حرف بزند، از سوي ديگر مستقيم يا غيرمستقيم ميگويد، حرف نزن، اهميتي ندارد، اين عمل كودك را گيج و درمانده ميكند كه چرا والد اين كار را انجام داد. در پيام متعارض نوع دوم مادر به كودك يا نوجوان خود اجازه انجام كاري را ميدهد در حالي كه پدر با آن مخالفت ميكند. همه اين پيامها براي اعضاي خانواده، پيامهايي متعارض هستند. كودكاني كه خود را در محاصره اين پيامها ميبينند، همان الگوهاي ارتباطي نادرست را فرا گرفته و از خود بروز ميدهند (مثلاً در مقابل برادر يا خواهر خود) ادامه اين روند ميتواند منجر به كنارهگيري اعضا از يكديگر، متشنج شدن فضاي خانواده، گوشهگيري كودك و نوجوان و كاهش ارتباطات و تعاملات خانواده شود. در اين پيامها، گيرنده پيام به دليل ابهام در پيام قادر به درك و فهم آن نيست و در نتيجه ممكن است براي درك پيام مبهم از ذهنيت خود استفاده كند. در واقع در چنين شرايطي پيامي كه ارسال نگرديده، گرفته ميشود. پيامهاي مبهم بخش قابل توجهي از ارتباطاتي است كه در بين اعضاي خانواده وجود دارد. در حالي كه آنها متوجه اين پيامها نيستند. ذهن خواني، حدس زدن و عباراتي چون، «ديگر بس است»، «حالا فهميدم»، «حالا يك روز ميفهمي»، «تو چرا اينطور هستي»، «آخر اين هم شد زندگي»، «به تو هم ميگويند زن»، «اين چه جور رفتاري است» همگي پيامهاي مبهماند. پيامهاي غيركلامي مانند ژستها، حالات چهره، نگاهها و... ميتواند پيامهاي مبهمي را صادر كنند. والدين و ديگر اعضاي خانواده بايد نسبت به پيامهايي كه از خود صادر ميكنند و الگوي ارتباطي كه در خانواده وجود دارد، آگاهي يابند. آگاهي به اين پيامها و الگوها به آنان كمك خواهد كرد تا نسبت به تغيير الگوهاي ارتباطي نادرست خود اقدام كنند و تغيير الگوهاي ارتباطي نادرست در بهبود تنشها و مشكلات درون خانواده نقش مؤثري را ايفا خواهد كرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 264]