واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: خواصخوراکیها- آذين محبي نژاد: دسته كليدتان را گم كرده ايد؟ چهره اين خانم برايتان آشناست، ولي هر چه فكر ميكنيد يادتان نميآيد كجا همديگر را ديده ايد؟ دانشمندان ميگويند با خوردن ماهي ميتوانيد كمتر شاهد چنين اتفاقاتي باشيد. در مورد خواص ماهي كم نشنيدهايم؛ اين را هم ميدانيم كه دست كم دو بار در هفته خوردن ماهي كمك شاياني به سلامت ما ميكند. اما دانشمندان هنوز هم دست از پژوهش روي اين غذاي دريايي برنداشتهاند و هر روز به ويژگي شفا بخش جديدي از آن دست پيدا ميكنند. شايد بد نباشد با هم آخرين يافتههاي دنياي تغذيه و پزشكي را درباره ماهي مرور كنيم. ماه گذشته، پژوهشگران دانشگاه آكسفورد با انجام يك پژوهش دريافتند كه خوردن ماهي ميتواند به تقويت حافظه سالمندان كمك كند. آنها همچنين متوجه شدند كه هر چه مصرف ماهي بيشتر باشد، حافظه افراد نيز بهتر ميشود. آنها مشاهده كردند كه زنان و مرداني كه عادت به خوردن بيشتر ماهي دارند، در آزمونهاي حافظه، درك تصويري، مهارتهاي حركتي فضايي، دقت، جهت يابي و سخن گفتن روان، نمرات بهتري از سايرين به دست ميآورند. پژوهشگران براي انجام اين پژوهش، 2 هزار و 31 مرد و زن نروژي را كه بين 70 تا 74 سال سن داشتند مورد بررسي قرار دادند. در اين پژوهش كه در ژورنال تغذيه باليني آمريكا به چاپ رسيده، دانشمندان تأثير خوردن ماهي و غذاهاي دريايي ديگر را به شكل تازه، يخ زده، يا كنسرو شده، با محصولات ماهي مانند روغن آن مقايسه كردند. افرادي كه از ماهيهاي چرب، يا بدون چربي بهعنوان وعده غذاي اصلي خود استفاده ميكردند، پنج آزمون از شش آزمون فوق را به نحو چشمگيري بهتر از كساني كه ماهي نميخوردند، انجام دادند. خوردن ماهيهاي فرآوري شده يا ساندويچ آماده ماهي، باعث عملكرد بهتر در 3 آزمون ميشد و در مقابل، افرادي كه فقط از روغن ماهي استفاده ميكردند، تنها يك آزمون را بهتر از ديگران انجام دادند. اين يافتهها نشانگر آن است كه براي بهره بردن از خواص ماهي براي تقويت حافظه بهتر است از ماهي تازه استفاده شود تا فرآوردههاي آن. همچنين دكتر اسميت، پژوهشگر اصلي اين تحقيق ميگويد: «ما دريافتيم كه مصرف ماهيهاي بدون چربي هم به همان اندازه مصرف ماهيهاي چرب مفيد است، بنابراين بهنظر ميرسد تأثير مفيد ماهي بر حافظه تنها از اسيدهاي چرب امگا3 آن ناشي نميشود و ما بايد بهدنبال مواد ديگر موجود در ماهي باشيم كه چنين تأثير شگفت آوري دارند.» قلب سالم خوردن ماهي به سلامت قلب و عروق نيز كمك ميكند. اين ويژگي به خاطر وجود اسيدهاي چرب امگا3 در ماهي است. چند سال پيش پژوهشگران دانشگاه ساوث هامپتون دريافتند اسيدهاي چرب امگا3 كه در ماهي و روغن آن يافت ميشوند، ميتوانند مانع از انباشت چربيهاي بد در سرخرگها و در نتيجه گرفتگي آنها شوند. به اين ترتيب خوردن ماهي ميتواند از وقوع حمله قلبي و سكته مغزي جلوگيري كند. انجمن قلب آمريكا پيشنهاد ميكند دست كم هفتهاي دوبار ماهي و بهويژه ماهيهاي چرب مصرف كنيد. ماهي در عين حال كه منبع خوبي از پروتئين است، چربيهاي اشباع شده موجود در گوشت قرمز را به همراه ندارد. ماهيهاي چرب مانند خال مخالي، قزل آلاي درياچه، ساردين، شاه ماهي شمالي، آزاد و تون آلباكور دو نوع اسيد چرب امگا3 به نامهاي اي.پي.اي و دي.اچ.اي را به وفور در خود دارند. از سوي ديگر چندي پيش دانشمندان دانشگاه هاروارد به سرپرستي دكتر داريوش مظفريان، پژوهشي انجام دادند كه در آن معلوم شد مصرف ماهي ميتواند ضربان قلب را نيز منظم كند. آنها دريافتند مصرف ماهي ميتواند خطر بروز ضربانهاي غيرطبيعي و كشنده قلب را كاهش دهد. اين پژوهشگران مشاهده كردند، خطر بروز فيبريلاسيون دهليزي كه نوعي نامنظمي خطرناك ضربان قلب است، در افرادي كه در هفته 1 تا 4 بار ماهي چرب مصرف ميكنند، يكسوم كمتر از ديگران است. اين پژوهشگران به نكته جالب ديگري نيز دست يافته بودند و آن اينكه براي رسيدن به اين فايده ماهي، نبايد آن را به شكل سرخ شده يا ماهي برگر مصرف كرد، بلكه بايد ماهي را به شكل تنوري يا كباب شده استفاده كرد. پژوهش جالب ديگري كه چند سال قبل انجام شد، حاكي از آن است كه مصرف ماهي حتي ميتواند از برخي داروهاي قلبي هم براي بيماراني كه تا كنون دچار حمله قلبي شده اند، بهتر باشد. در اين پژوهش دانشمندان با مطالعه روي 2 هزار نفر كه در گذشته گرفتار حمله قلبي شده بودند، دريافتند كه هفتهاي 2 بار مصرف ماهيهاي چرب، در مدت 2 سال، خطر مرگ را در اين افراد يك سوم كاهش ميدهد. البته واضح است كه دانشمندان توصيه نميكنند كه از فردا داروهايتان را دور ريخته و به جاي آن تنها از ماهي استفاده كنيد! سلامت ذهن چند ماه پيش پژوهشگران نتايج پژوهش درازمدتي را كه روي 22 هزار نفر از مردم بالاي 40 سال نروژ انجام داده بودند، منتشر كردند. آنها دريافتند كه مصرف روزانه يك قاشق روغن ماهي مانع از افسردگي ميشود. پژوهشگران همچنين مشاهده كردند كه هر چه طول مدت مصرف روغن ماهي بيشتر باشد، مصونيت فرد در برابر ابتلا به افسردگي هم كمتر است. به علاوه شواهد ديگري نيز وجود دارند كه نشان ميدهند كمبود امگا3 در بدن انسان ممكن است منجر به پرخاشگري شود و برخي پژوهشگران ميگويند كودكاني كه در سن 7 سالگي از كمبود امگا3 رنج ميبرند، بيش از ديگر همسالان خود در آينده به افسردگي مبتلا ميشوند. ماهي براي زنان باردار و شيرده انتخاب بسيار خوبي است، چرا كه منبع خوبي از پروتئين كم چربي بوده و نيازهاي افزايش يافته آنها را در دوران بارداري و شيردهي تأمين ميكند. گذشته از آن، نوعي امگا3 موجود در ماهي كه با نام دي.اچ.اي شناخته ميشود، براي كمك به بينايي لازم است و نوزادان مادراني كه در دوران بارداري خود از ماهي استفاده ميكنند، ديد قوي تري نسبت به ديگر كودكان خواهند داشت. همچنين مصرف ماهي در دوران شيردهي موجب ميشود تا ديد چشمهاي نوزاد زودتر تكامل پيدا كند. پژوهشهاي ديگر نشان ميدهند مصرف ماهي در زنان باردار مانع از تولد زودهنگام نوزاد شده و به جنين اجازه رشد و تكامل بيشتر ميدهد. در سال 2004 ميلادي دانشمندان انگليسي دريافتند كه مصرف ماهي در دوران بارداري ميتواند به بهبود يادگيري نوزاد در آينده كمك كند. اين دانشمندان با مطالعه روي 14 هزار و 500 زن باردار دريافتند، خانمهايي كه ماهي ميخورند، كمتر افسرده ميشوند و فرزند آنها نيز در آينده كمتر با مشكلات يادگيري و اختلالات رفتاري روبهرو خواهد شد. در اوايل سال 2007 نيز نشريه لانست پژوهشي را منتشر كرد كه در آن دانشمندان با مطالعه زنان باردار و تحت نظر گرفتن فرزندان آنها تا سن 7 يا 8 سالگي به نتايج جالبي دست يافته بودند. پژوهشگران انگليسي و آمريكايي دريافتند كه مصرف ماهي در دوران بارداري ميتواند اثري بسيار طولاني مدت روي كودك آينده داشته باشد. آنها مشاهده كردند كودكان مادراني كه در دوران بارداري به وفور از ماهي استفاده ميكردند، در سن 7 سالگي از مهارتهاي ارتباطي و اجتماعي بهتري برخوردار بودند و در مقابل، ساير كودكان مهارتهاي ارتباطي، اجتماعي و حركتي ضعيف تري داشته و از نظر رفتاري نيز ضعيفتر بودند. افزايش طول عمر در ماه دسامبر، آرشيو طب داخلي، پژوهشي را منتشر كرد كه در آن ذكر شده بود رژيم مديترانهاي عمر را دراز ميكند. اين پژوهش حاصل بررسيهاي دانشمندان انگليسي بود كه در آن معلوم شد آمريكاييهايي كه رژيم غذايي شبيه تري به رژيم مديترانهاي دارند، بيشتر عمر ميكنند. در اين پژوهش دانشمندان 380 هزار و 296 زن و مرد آمريكايي 50 تا 71 ساله را به مدت 5 سال مورد بررسي قرار داده و دريافتند احتمال مرگ كساني كه رژيم مديترانهاي دارند، 21 درصد كمتر از ديگران است. پژوهشگران مشاهده كردند كه رژيم مديترانهاي خطر مرگ ناشي از همه علتها، بهويژه علل قلبي عروقي و سرطان را كاهش ميدهد. رعايت اين رژيم از همه بيشتر براي سيگاريهاي غيرچاق مؤثر بود. آنها توانستند با رعايت دقيق اصول رژيم مديترانهاي خطر مرگ در اين دوره 5 ساله را نسبت به گروه مشابه خود كه رژيم مديترانهاي نداشتند، به نصف برسانند. رژيم مديترانهاي مملو از ماهي، ميوه، سبزيجات و مغزها بوده و در مقابل، گوشت قرمز و لبنيات كمي دارد. شايد مخالفتي نداشته باشيد اگر نام قهرمان سلامت را روي ماهي بگذاريم، چرا كه اين موجود بيآزار آبزي حتي با سرطان هم مبارزه ميكند. سال گذشته دانشمندان انگليسي دريافتند امگا3 موجود در ماهي ميتواند به مبارزه با سرطان پروستات كمك كند. آنها دريافتند مرداني كه به اين نوع از سرطان مبتلا هستند، با خوردن ماهي ميتوانند از رشد آن و تبديل بيماري به نوع بدخيم پيشگيري كنند. يكي ديگر از خواص شفابخش ماهي كه دو سال پيش پژوهشگران بر آن تأكيد فراواني كردند،اين است كه مصرف ماهي ميتواند به كاهش التهاب و در نتيجه بهتر شدن بيماريهاي التهابي نظير آرتريت يا التهاب مفاصل كمك كند. بر همين اساس آنها پيشنهاد كردند افرادي كه به بيماري آرتريت مبتلا هستند، هفتهاي 2 تا 3 بار ماهي مصرف كنند. و بالاخره جديدترين كشف درباره خواص ماهي آن است كه امگا3 موجود در آن ميتواند از بروز بيماري پاركينسون نيز پيشگيري كند. پاركينسون نوعي بيماري دستگاه عصبي است كه منجر به از بين رفتن تواناييهاي حركتي در سن بالا ميشود. يك ضرب المثل قديمي ميگويد: «ماهي را هر وقت از آب بگيري تازه است.» پس همين امروز ماهيخوردن را شروع كنيد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 556]