واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: به بركت تبلیغات گستردهای كه روی مصرف نكردن روغنهای جامد (اشباع) میشود، همه ما از مزایای روغنهای مایع كه همان روغنهای غیراشباع هستند، با خبریم. از طرفی، دیگر زمان آن گذشته كه برای رژیمهای لاغری، روی مصرف نكردن روغن تاكید شود و با كمال تعجب متخصصان تغذیه را میبینیم كه از ما میخواهند برای لاغر شدن مصرف نشاسته را كم كنیم و با روغن كاری نداشته باشیم. بواقع همه ما دنبال مصرف روغنهای مفید هستیم. در روزگاری كه نمیتوانیم از روغنهای مفیدی مثل روغن زیتون به طور همه جانبه در پخت و پز و مصرف روزانه استفاده كنیم، حضور روغنی مثل گلرنگ كه از نظر مزایای تغذیهای تاثیرات روغن زیتون را بر سلامت ما دارد، مغتنم به نظر میرسد. هر چند متاسفانه با وجود پتانسیلهای بالای كشت و تولید گلرنگ در كشورمان از حضور آن در میان دیگر روغنها بیبهرهایم، اما بد نیست نگاهی دوباره به این گیاه و مزایای روغن آن برسلامت داشته باشیم. روغنها و چربیها بخش مهمی از رژیم غذایی انسان را تشكیل میدهند و در بیش از ۹۰ درصد صنایع غذایی به عنوان ماده اولیه اصلی و یا یكی از اجزای فرمولاسیون محصولات استفاده میشوند. روغنها و چربیهایی كه در رژیم غذایی مصرف میكنیم، منبعی غنی از انرژی هستند. آنها شامل اسیدهای چرب مخصوص هستند كه از نظر ارزش غذایی برای بدن ضروریاند. گذشته از اینها، روغنها برای ایجاد خصوصیات بافتی خاص یا به وجود آوردن طعم مطلوب به بسیاری از محصولات غذایی فرآیند شده و طبیعی اضافه میشوند. طبق نظر متخصصان تغذیه، اسیدهای چرب غیراشباع كه نمیتوانند در بدن ساخته شوند، باید برای رفع این كمبود در رژیم غذایی هر فرد مورد توجه قرار گیرند. ● روغن، از آغاز تا امروز در مطالعاتی كه پژوهشگران بر رژیمهای غذایی دوران قدیم زندگی بشر در عصر حجر و در دوره مدرن انجام دادهاند، متوجه شدهاند كه بشر در دوران قدیم در مقایسه با حال، مقدار بسیار كمتری اسیدهای چرب اشباع مصرف میكرده و تعادل خوبی بین اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در رژیم غذایی آنها وجود داشته است. در ۵۰ سال اخیر میزان دریافت اسیدهای چرب امگا ۶ به طور چشمگیری افزایش یافته، در حالی كه این افزایش شامل حال اسیدهای چرب امگا ۳ نمیشود. این تغییر الگوی غذایی، باعث شده است توصیههای تغذیهای جدیدی را در مورد میزان دریافت اسیدهای چرب، شاهد باشیم. اسیدهای چرب غیراشباع (مایع) باید دو برابر اسیدهای چرب اشباع (جامد) باشد تا باعث كاهش كلسترول شود. ضمن این كه ثابت شده است میزان كلسترول در سرم خون عامل اصلی بروز بیماریهای قلبی عروقی است. به همین دلیل است كه استفاده از روغنهای سویا، گلرنگ، ذرت و اخیرا كلزا تا این حد توسعه پیدا كرد. ● تقاضا و تولید بیشتر چه اتفاقی افتاد تا بشر توانست مصرف روغنهای خوراكی را افزایش دهد؟ پاسخ این پرسش در پیشرفتهای تكنولوژیك روی داده در اوایل همین قرن نهفته است كه نقطه آغازی برای صنعت روغننباتی به شكل مدرن امروزی به حساب میآید و البته روشهای نوین و علمی كشاورزی و دامپروری كه منجر به افزایش تقاضا برای تولید خوراك غنی از اسیدهای چرب موجود در رژیم غذایی است، بدون این كه درك درستی از اهمیت متابولیك و تاثیرات تغذیهای آن وجود داشته باشد، تغییر پیدا كرده است. ● رقیب روغن زیتون تركیب اصلی روغن گلرنگ، چربیهای طبیعی یا تریگلیسیریدها هستند. براساس نتایج به دست آمده، مشخص شده است كه نسبت بالای مقدار اسیدهای چرب غیراشباع به اسیدهای چرب و اشباع موجود در رژیم غذایی، سبب كاهش خطر بیماریهای قلبی میشود. در روغن گلرنگ با اسید اولئیك بالا میزان اسیدهای چرب غیراشباع زیاد است. به همین علت است كه روغن گلرنگ از نظر پایداری با روغنهای جامد و روغنهایی كه به آنها آنتیاكسیدان اضافه شده است، برابری میكند. بعضی از انواع گلرنگها با اولئیك بالا حاوی روغنی مشابه با خصوصیات روغن زیتون هستند (البته میزان اسیدهای چرب اشباع روغن زیتون كمتر از روغن گلرنگ است). از سوی دیگر روغن گلرنگ در مقایسه با روغن زیتون طعم ملایمتری دارد. ● این همه مزیت! این روغن همان طور كه گفته شد، اسیدهای چرب ضروری بدن را كه غیراشباع هستند تامین میكند. حتی میتوان برای سرخ كردن هم از آن استفاده كرد، چرا كه مقاومت بالایی دارد و هیچ اسید چرب ترانس در آن دیده نمیشود. روغن گلرنگ ماندگاری طولانی و رنگی شفاف و درخشان دارد، نقطه اشتعال آن بالاست و به مقدار كافی ویتامین E دارد. خود گیاه گلرنگ در محیط به طور طبیعی رشد میكند، هیچ تغییر و دستكاری ژنتیكی روی آن انجام نشده است و بنابر این سالم، ایمن و با كیفیت است. استفاده از روغن گلرنگ به خاطر طعم مطبوعی كه دارد، در صنایع غذایی عمومی فراگیر شده است. مواد رنگی تیرهای كه در داخل پوسته و دانه گلرنگ وجود دارند، با تصفیه به آسانی قابل برطرف كردن و جداسازی هستند، حتی این روغن میتواند در فناوری تولید انواع خامه و كرههای مخلوط مورد استفاده قرار بگیرد. ● ضدسرطان مقدار كلسترول خون با تعدیل مصرف منابع غذایی حاوی كلسترول، افزایش مقدار فیبر در رژیم غذایی و مصرف روغنهای غنی از اسیدهای چرب غیراشباع در عین كاهش مصرف چربیهای اشباع كاهش پیدا میكند. همان طور كه میدانیم، مقادیر بالای كلسترول خون سبب افزایش احتمال بروز بیماریهای قلبی میشود. همچنین طی آزمایشی كه روی ۳۰ مرد سالم انجام شد، استفاده از روغن گلرنگ از راه تاثیر روی عملكرد پلاكتهای خونی، توانست تا حد بسیار بالایی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را كاهش دهد. تحقیقات اخیر همچنین از اثرات مفید روغن گلرنگ روی كاهش سرطان سینه در موشها خبر میدهند. طی این تحقیق، افزودن میزان یكدهم درصد اسیدهای چرب موجود در روغن گلرنگ شكلگیری تومورهای سرطانی سینه را در موشها به تاخیر میاندازد. تحقیقات دیگر از افزایش كیفیت گوشت قرمز، در دامهایی خبر میدهد كه در جیره غذایی روزانه آنها از گلرنگ استفاده شده است. همچنین افزایش میزان اسید لینولئیك مزدوج در بافت ماهیچهای گوسفندان كه ناشی از تغذیه با گلرنگ بوده است، تاثیرات مثبتی در پیشگیری از ابتلای افراد كه از این گوشت تغذیه كردهاند به بیماریهایی نظیر بیماریهای عروق كرونری قلب، تصلب شرائین، سرطانهای مختلف و انواع دیابت دارد. ● دو روی یك سكه اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ خاصیت پیشگیری از بروز عارضه عفونت همراه با درد در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی (آرتروئید روماتوئید) دارند. در سالهای اخیر به اثبات رسیده كه اسیدهای چرب امگا ۳ برای بهبود فعالیت نرمال استخوان بخصوص در كودكان ضروری هستند. یكی از جالبترین یافتههای حیاتی درباره اسیدهای چرب امگا ۳ در رابطه با بیماریهای فراگیر است. به طوری كه یافتهها نشان میدهند بین میزان اسیدهای چرب امگا ۳ و كاهش افسردگی رابطه مستقیمی وجود دارد. اما از طرفی بعضی محققان همچنین معتقدند كه دریافت مقادیر زیاد اسیدهای چرب امگا ۶ باعث كاهش میزان كلسترول خون و در عین حال افزایش مرگ و میر ناشی از بروز خشونت نظیر خودكشی، قتل و تصادفات میشود. روزنامه جامجم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 535]