واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: همه ما به عنوان والدین دوست داریم به کودکان بگوییم که دروغ گفتن کار بدی است و دروغ گو دشمن خداست، اما خیلی از والدین هم همواره در حال دروغ گفتن به بچه ها هستند. از این نکته که بگذریم بیایید دریابیم چرا بچه ها دروغ می گویند و از چه زمانی آگاهانه و به عمد دروغ می گویند. مرز چاخان گفتن یا دروغ گویی آن ها کجاست و عکس العمل والدین درباره دروغ گویی بچه ها باید چگونه باشد؟ خوب است بدانید که پژوهش ها نشان داده چاخان کردن بچه ها نشانه رشد سریع مغزی آن هاست و آن ها به عنوان افراد بزرگسال می توانند بسیار موفق باشند. در فرآیند دروغ گفتن مغز به پردازش اطلاعات نیاز دارد و قسمتی از مغز که مسئول تفکر است به شدت درگیر می شود. به نوشته نیویورک تایمز، حدود ۲۰ درصد کودکان ۲ ساله، حدود ۵۰ درصد ۳ ساله ها و نزدیک به۹۰ درصد ۴ ساله ها دروغ می گویند. اوج این ویژگی در ۱۲ سالگی است که تقریبا تمام بچه ها در آن به چاخان کردن و دروغ گویی مشغول می شوند. تا سن ۱۶ سالگی تمایل به چاخان کردن کمتر می شود و فقط ۷۰ درصد ۱۶ ساله ها دروغ می گویند. چاخان کردن در کودکان در بسیاری از موارد اشکالی ندارد و نباید با واکنش تند والدین رو به رو شوند زیرا کودکان اغلب راست را از دروغ تشخیص نمی دهند و فقط تصورات خود را به زبان می آورند. گیتی اسدی، کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی با تایید این مطلب به خراسان می گوید: به طور کلی اغلب ما در بعضی مواقع دروغ می گوییم یعنی واقعیت را دست کاری می کنیم و اغلب والدین عادت دارند در مقابل یک دروغ، سریع جبهه گیری کنند و از مضرات دروغ برای کودک خود حرف بزنند، غافل از این که کودکان همیشه سعی می کنند کاری را انجام دهند یا حرفی را بزنند که والدین خوشحال شوند. آن ها نتیجه می گیرند که هر کاری که والدین را خوشحال کند، خوب است و هر چه آن ها را ناراحت کند، بد است. در نتیجه برای این که والدین خود را ناراحت یا عصبانی نکنند به دروغ و خلاف واقعیت رو می آورند.کودکی که ظرفی را می شکند برای این که مورد مواخذه والدین قرار نگیرد و آن ها را ناراحت نکند، در جواب این سوال که «کی این کار را کرد؟» می گوید: «من نبودم!» اولین دروغ ها را بچه ها این طور شروع می کنند. بنابراین بهترین کار برای پرهیز بچه ها از دروغ گویی در سنین کودکی این است که در مواجهه با یک ظرف شکسته بگوییم «ببین این ظرف شکسته است!» به جای این که بگوییم «تو ظرف را شکستی؟» اگر کودک واکنش عصبانی شما را ببیند، ترجیح می دهد واقعیت را نگوید تا مواخذه نشود.کودکان در سنین پیش از دبستان قادر نیستند بین واقعیت و تخیل فرق بگذارند و آن ها را ارزیابی کنند. این سن، سن دوستان خیالی، غول های شاخ دار و طبیعت سخن گوست. حرف های آن ها می تواند بیشتر شبیه یک بازی باشد. اغلب بچه ها قوه تخیل بسیار قوی دارند و توجیه کردن آن ها برای کنار گذاشتن تخیلاتشان کار غلطی است.اسدی تاکید می کند: دروغ گویی در این سن به معنای داشتن مشکل شخصیتی نیست و والدین نباید از واژه هایی مثل «تو دروغ می گویی» یا «دروغ نگو»! استفاده کنند. در عوض باید سعی کنند مفهوم حقیقت را برای او روشن کنند. این مفهوم در یک بازی کاملا قابل انتقال است. از جمله بازی با ماسک، اگر کودک از یک صورتک وحشتناک می ترسد می توان به او گفت که این صورتک غیرواقعی و دروغ است تا به این ترتیب او پی به مفهوم واقعیت و دروغ ببرد.اولین قدم ها درباره این مفاهیم در این سن با همین بازی ها برداشته می شود و علاوه بر این او از خانواده و مدل برقراری ارتباط والدین با اطرافیان الگوبرداری می کند. پدر و مادری که به راحتی در مقابل کودک دروغ می گویند در واقع آموزش دروغ گویی به کودک می دهند و وقتی حرف با عملشان تفاوت دارد نمی توانند توقع راست گویی از کودک خود داشته باشند. گاه والدین با واکنش ها و رفتارهای غلط خود کودک را به دروغ گویی وادار می کنند. به عنوان مثال عصبانیت های مکرر، رفتارهای تهدیدآمیز و واکنش های منفی والدین پس از یک رفتار غلط، کودک را به این نتیجه می رساند که انکار یک عمل تنها راه رهایی از این واکنش هاست در صورتی که بهتر است والدین هوشیارانه نسبت به واکنش کودک در قبال خطا رفتار کنند و حتی انکار او را نادیده بگیرند به عبارتی به او فرصت دهند تا دیگر آن را تکرار نکند زیرا اگر کودک از طریق انکار عمل و گفته خود نتیجه بگیرد، آن را تکرار خواهد کرد.در مرحله بعد بهتر است غیرمستقیم برای او جریمه ای در نظر گرفته شود. جریمه باید بسیار هوشمندانه باشد و به هیچ عنوان نباید آسیب زننده باشد، مثل محروم کردن از خوردن بعضی تنقلات یا تماشای برنامه مورد علاقه کودک تا به صورت غیرمستقیم درک کند نتیجه دروغ گویی این است. این کارشناس ارشد مشاوره سنجی ادامه می دهد ساده ترین راه برای پرهیز کودکان از دروغ گویی، تشویق آن ها به هنگام راست گویی است. عکس العمل والدین در قبال راست گویی بسیار مهم است و والدینی که راست گویی کودک را نادیده می گیرند در واقع به او جفا می کنند.در دوران نوجوانی نیز رشد شناختی به حدی می رسد که نوجوان آزادانه انتخاب می کند چه چیزهایی را بگوید و چه چیزهایی را نگوید. به نوشته سی ان ان، در این دوران رازداری به معنای دروغ گویی نیست بلکه نشانه بلوغ فکری است، در واقع نوجوانانی که هر چیز را از سیر تا پیاز برای والدین خود در این سن تعریف می کنند به بلوغ فکری کامل نرسیده اند. در مقابل صداقت نداشتن نوجوان به صورت مکرر، والدین فقط باید ناخشنودی خود را ابراز کنند و از نشان دادن هر گونه عکس العمل تند و خشن به طور جدی پرهیز کنند زیرا نتیجه عکس می دهد. پس از ابراز ناخشنودی، اولین کار این است که الگوی مناسبی باشید و همواره با صداقت کامل با فرزند خود رفتار کنید. روزنامه خراسان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 647]