رهبر ايران با جملات زيبا متقاعد نمي شود آقاي اوباما

واضح آرشیو وب فارسی:ايران دیپلماسی: رهبر ايران با جملات زيبا متقاعد نمي شود آقاي اوباما
نويسندگان:ويليام لورس و توماس پيكرينگ*

"اگر بر روي شتر شرط بندي مي كني ، ارتفاع در را بلند بگير" اين جمله ضرب المثلي است افغان. همزمان با بالاگرفتن احتمال تنش ميان ايالات متحده و ايران هر دو طرف بايد ارتفاع ظرفيت تحمل خود را بالا ببرند تا فرصتي براي نفس كشيدن ديپلماسي پيدا شده و از هرگونه تنش هم جلوگيري شود.
روزنامه نيويورك تايمز در اين خصوص مي نويسد: اين ايالات متحده است كه بايد با استراتژي پيش رفته و اولويت هاي خود را در مواجهه با ايران مشخص كرده و سپس راهي عملي را براي رسيدن به اين اهداف در پيش بگيرد. امريكا براي برون رفت از اين بن بست طولاني با ايران بايد بداند ايران امروز به چه چيزهايي در سطح بين المللي نياز دارد؟ طبيعي است كه ايران هرگز تمام قد تسليم ايالات متحده نمي شود و دقيقا به همين دليل واشنگتن بايد اولويت هاي خود در مواجهه با تهران را دقيق قيد كند. كاخ سفيد بايد بداند كه چه گزينه هايي را مي تواند روي ميز قرار دهد تا هر دو طرف به حداقلي از خواسته هاي خود برسند.

نويسندگان اين مطلب براي نيويورك تايمز در اين خصوص مي نويسد: امريكايي ها در بالابردن ارتفاع ظرفيت سياسي خود در سطح بين المللي يد طولاني دارند. فرانكلين روزولت در سال 1933 با اتحاد جماهير شوري سابق ارتباط برقرار كرد تا بتواند نيروي مخالف موجود در آلمان و ژاپن را مهار كند. روزولت با حكومت كمونيستي در شوروي سابق مخالفت جدي داشت اما به دليل مصلحت هاي سياسي دست به اين حركت زد. ريچارد نيكسون هم براي بالا بردن دست خود در معامله با شوروي سابق با چيني ها طرح دوستي ريخت. نيكسون به ظاهر دست دوستي با چيني ها داد اما هيچ گاه تعهد امريكا به تايوان را از ياد نبرد و به موقع اعتراض هاي خود را هم در اين خصوص به گوش چيني ها رساند. در تمامي اين شرايط روساي جمهور امريكا خلاف ميل و نظر بسياري از مشاوران دست راست خود عمل كردند.

باراك اوباما چهل و چهارمين رئيس جمهوري امريكا هم گام هاي نخست در مواجهه با ايران را درست برداشت: مشكل اينجاست كه دست اوباما تنها براي انجام كارهايي باز است كه امنيت ملي واشنگتن را تمام و كمال تامين كند.
نخستين سوال اين است كه اوباما چگونه بايد جرقه آغاز اينچنين ديپلماسي را بزند؟ نحوه برخورد نيكسون با چين براي اوباما در مواجهه با ايران درس آموز است.
نيكسون پيش از سفر به چين در سال 1972، سه محور براي مذاكرات خود مشخص كرد:
1. آنها چه مي خواهند؟
2. ما به دنبال چه هستيم؟
3. چه مطالبه هاي مشتركي ميان آمريكا و چين است؟

وي پاسخ پرسش هاي خود را اينگونه داد:
1.چيني ها يك هدف دارند و آن هم برخورداري از تعريف خاص خود در ميان جهانيان است، تايوان را دوباره به سلطه خود درآورند و امريكا را از آسيا بيرون برانند.
2. آمريكا هم به دنبال راهي است كه بتواند آينده خود در آسيا را تامين كند و البته احتمال تماس فيزيكي با چين را هم به حداقل برساند
3. در آن زمان هم ايالات متحده و هم چين به دنبال راهي بودند كه از برخورد فيزيكي با هم بكاهند و آرامش آسيا را هم تامين كنند.

باراك اوباما در مواجهه با ايران مي تواند به سه پرسش نيكسون اينگونه پاسخ دهد:
1. ايران به رسميت شناخته شدن انقلاب خود را مي خواهد، نقشي در خور شان و منزلت حاكميت ايران در منطقه ، تكنولوژي هسته اي ، خروج نيروهاي امريكايي از خاورميانه و لغو تمامي تحريم ها.
2. امريكا از ايران مي خواهد كه به سمت تسليحات هسته اي نرود، امنيت رژيم صهيونيستي را به خطر نيندازد؛ با اعراب رابطه حسنه داشته باشد ، از گروه هاي مبارز فلسطيني و لبناني حمايت نكند و البته خللي هم در مسير انتقال نفت و گاز مورد نياز بين المللي ايجاد نكند.
3. مطالبه هاي مشترك ايران و امريكا هم عراق و افغانستان است. پايان فعاليت هاي طالبان و القاعده و خط بطلاني بر جنگ در منطقه.

با اين چهارچوب مي توان توافقنامه نهايي ميان ايران و امريكا را به نوعي تصور كرد. امريكا بايد انقلاب ايران را به رسميت شناخته و به آن احترام بگذارد. ايران به همكاري هاي منطقه اي با امريكا بخصوص در قبال افغانستان و عراق تن دهد و دو طرف هم يك بار بر سر يك ميز تمامي موارد اختلاف را مورد بحث و بررسي قرار داده و حل و فصل كنند.
آژانس بين المللي انرژي هسته اي و شوراي امنيت هم مي توانند در ازاي بازديد مداوم از تاسيسات هسته اي ايران حق مسلم اين كشور براي برخورداري از انرژي صلح آميز هسته اي را به رسميت بشناسند. همزمان با موافقت ايران با اين داد و ستد با آژانس تحريم ها نيز اندك اندك لغو خواهند شد.با اين اعتمادسازي شايد از واهمه رژيم صهيونيستي از ايران هم كاسته شود و البته امريكا هم بايد تمام تلاش خود را بدون هيچ گونه برخورد دوگانه براي خاورميانه عاري از تسليحات هسته اي به كار گيرد.

ايران و امريكا در منطقه منافع مشترك بسياري دارند. بحث مقابله با طالبان و القاعده ، بحث مبارزه با مواد مخدر و بحث جاده ابريشم انرژي كه از خليج فارس مي گذرد. ظواهر امر حاكي از اين است كه شايد موارد اختلاف ميان ايران و امريكا بسيار باشد اما در قبال داستان هايي كه در بالا ذكر شد اتفاق نظر دارند.
باراك اوباما در الگوبرداري از نيكسون نمي تواند تمام و كمال جزئيات را رعايت كند. در آن زمان مائو براي پذيرش سلطه امريكا در برخي موارد مهيا بود اما رهبري ايران از سي و سه سال پيش تاكنون دست رد بر هرگونه اداره تك قطبي جهان توسط امريكا زده است. حافظه تاريخي ايراني ها نقش مخرب امريكا را در تاريخ سياسي اين كشور از ياد نمي برد: امريكا در سقوط مصدق در 1953 دست داشت ، در حمايت از خاندان پهلوي يد طولاني داشت ، از حمله صدام حسين به ايران در دهه هشتاد حمايت كرد و در تمام اين سالها تلاش كرد ايران را منزوي و منزوي تر كند.رهبري ايران مردي نيست كه با حرف متقاعد شود ، او را بايد با عمل متقاعد كرد. درست مانند نيكسون كه پيش از نزديكي به چين فعاليت هاي امريكا در تبت را متوقف كرد در قبال ايران هم امريكا بايد پيش قدم هاي مقدماتي را بردارد. هيچ تضميني وجود ندارد كه ديپلماسي اوباما در قبال تهران جواب دهد اما ضمانتي بر موفقيت جنگ هم وجود ندارد. با اين حال تنها ديپلماسي است كه مي تواند مانع از تكرار اشتباهات آمريكا در تايوان و عراق در قبال ايران شود.

*ويليام لورس ديپلمات امريكايي كه زماني سفير كشورش در چكسلواكي و ونزوئلا بود.
توماس پيكرينگ معاون سياسي وزير امور خارجه در دوران رياست جمهوري بيل كلينتون بود و سابقه سفارت در روسيه، رژيم صهيونيستي ، اردن و نمايندگي كشورش در سازمان ملل را دارد.
ترجمه: تحريريه ديپلماسي ايراني

يکشنبه|ا|16|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايران دیپلماسی]

[مشاهده در: www.irdiplomacy.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]