واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: امروزه از هر هزار تولد، 25 كودك جان خود را به دليل نبودن استانداردهاي بهداشتي مناسب از دست ميدهند. در همايشي كه تحت عنوان اولين همايش سراسري كودك سالم روز پنجشنبه سوم اسفند در مركز پژوهشهاي رويان برگزار شد، متخصصان تاكيد كردند موضوعاتي از قبيل رشد و تکامل کودک، مشاوره و آموزش در سلامت کودک، تغذيه و فعاليت بدني کودک سالم، بهداشت روان کودکان، مشاوره ژنتيک در کودکان حاصل از درمانهاي ناباروري و بسياري از حوزههاي ديگر، ضامن سلامت كودكاني است كه آيندهساز كشور هستند. همايش هفته گذشته، اولين همايشي در ايران بود كه به طور كامل به تازهترين مطالعات درباره سلامت كودكان ميپرداخت. عدم آگاهي والدين از مفهوم بهداشت روان كودك، شايد مهمترين و جديدترين موضوعي بود كه در اولين همايش سراسري کودک سالم نسبت به آن هشدار داده شد. دکتر بهروز جليلي، روانپزشک و استاد راهنماي دانشگاه علوم پزشکي ايران در اينباره به همشهري گفت: «به عنوان مثال کودک سالم، کودکي است که از نظر تکاملي اشکالي نداشته باشد، از موفقيت لذت ببرد، از شکست عبرت بگيرد، فرق رقابت را با حسادت درک کند، به سر و وضع ظاهر خود به اندازه معقول برسد و...» دکتر جليلي با بيان اين مطلب که تربيت کودک سالم از نظر بهداشت رواني به اندازه سلامت جسمي او مورد اهميت است، افزود: «اگر کودکي تحت تنبيههاي بدني والدين قرار گيرد، اما تغذيه صحيح داشته باشد، قطعاً رشد سالم فکري و جسمي نخواهد داشت. بنابراين بهداشت جسمي منوط به تأمين بهداشت رواني کودک است که اين امر در محيط سالم خانواده و جامعه تحقق مييابد.» اين در حالي است كه متأسفانه اغلب والدين در کشورمان از علائم بهداشت اوليه رواني کودک آگاهي ندارند. دكتر جليلي در اين باره تصريح ميكند: «متأسفانه والدين در موارد حاد و تظاهرات شديد اختلال رواني کودک به مشاوران و روانپزشکان مراجعه نميکنند و اين در حالي است که مراجعه کودک همزمان با بروز علايم اوليه رواني ضمن افزايش موفقيت در درمان، از بروز بسياري از ناهنجاريهاي اجتماعي نيز پيشگيري ميکند.» بلاي قرن 21 مسئله ديگري كه در اين همايش بر آن تأكيد شد، شيوع چاقي در كودكان بود. در حال حاضر حدود 20 ميليون كودك در سراسر جهان از اضافه وزن رنج ميبرند و چاقي مادر، يكي از مهمترين فاكتورها در بروز چاقي و اضافه وزن كودك است. دكتر علي منتظري، رييس اولين همايش كودك سالم و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران با بيان اينكه اضافه وزن و چاقي در كشورهاي پيشرفته، در افراد مرفه اجتماع و در كشورهاي در حال توسعه غالباً در افراد محروم جامعه ديده ميشود، به همشهري گفت: «طبقه اجتماعي از عوامل مؤثر و قابل انتساب در بروز چاقي است. همچنين نتايج تحقيقات حاكي از آن است كه بسياري از عوارض بهداشتي و سلامت كه در دوران ميانسالي و جواني و سالمندي گريبانگير افراد ميشود ريشه در اضافه وزن و چاقي دوران كودكي دارد.» وي اضافه كرد: «كودكان چاق غالباً در خواب به عارضه تنگي نفس دچار ميشوند و اين درحاليست كه اضافه وزن و چاقي در كودكان خطر بروز ابتلا به ديابت تيپ دو در بزرگسالي را افزايش ميدهد.» رييس همايش سراسري كودك سالم با اشاره به اين موضوع با تاكيد بر اينكه در دنياي كنوني پديده چاقي به اپيدمي تبديل شده است، ادامه داد: «طبق تعريف، BMI بين 25 تا 9/29 اضافه وزن و BMI بيشتر از 30 را چاقي عنوان ميكنند كه عوارض اضافه وزن و چاقي از ابتلا به بيماريهاي مزمن و مرگهاي زودهنگام متغير است.» ريزمغذيها را دستكم نگيريد كمبود ريزمغذيها به ويژه كمبود يد، آهن و ويتامين A از شايعترين مشكلات تغذيهاي جهان به ويژه در كشورهاي در حال توسعه است. در ايران نيز كمبود ريزمغذيها از شيوع بالايي برخوردار است. بررسي ملي تعيين وضعيت حاكي از آن است كه كمخوني در حدود 38درصد كودكان 15 تا 23 ماهه كشور را تهديد ميكند. دكتر ربابه شيخالاسلام، متخصص تغذيه و مدير سابق دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت با اشاره با شيوع بالاي كمخوني در كودكان زير دو سال كشور در سخنراني خود در همايش گفت: «آخرين يافتههاي علمي حاكي از آن است كه ابتلاي كودك به كم خوني فقر آهن در دو سال اول زندگي صدمات غير قابل جبران بر رشد و تكامل مغزي او وارد ميكند و كاهش بهره هوشي به ميزان 5 تا 19 امتياز به عنوان يكي از پيامدهاي زيانبار كمخوني فقر آهن، توانمنديهاي ذهني كودكان را كاهش ميدهد.» در حال حاضر برنامه مكمل ياري آهن به عنوان يكي از راهكارهاي عمده پيشگيري و كنترل كمخوني فقر آهن از طريق شبكههاي بهداشتي و درماني كشور اجرا ميشود. دكتر شيخالاسلام ضمن اشاره به اينكه در اين برنامه توزيع قطره سولفات فروس در كليه كودكان همزمان با شروع تغذيه تكميلي تا 24 ماهگي انجام ميشود، اضافه كرد: «عليرغم اجراي برنامه مكمل ياري آهن از حدود 15 سال پيش در كشور، يافتههاي اخير حاكي از آن است كه كمخوني در كودكان زير دو سال كشور به عنوان يك مشكل حاد كه نياز به اقدام اضطراري دارد، كماكان مطرح است و اين در حالي است كه هنوز برنامه كشوري براي مكمل ياري روي هم وجود ندارد.» به گفته وي طراحي و اجراي مداخلاتي براي كاهش كمبود آهن و روي در كشور به عنوان يك اولويت عمده و فوري بايد مورد توجه قرار گيرد. تشخيص ژنتيکي قبل از لانهگزيني تشخيص ژنتيکي قبل از لانهگزيني يکي از روشهاي مطرح براي پيشگيري از بروز ناهنجاريها در کودکان حاصل از روشهاي کمکباروري است و تاکنون تحقيقات متعددي در مورد وضعيت سلامت نوزادان حاصل از روشهاي کمکباروري به عمل آمده است که عمدتاً حاکي از شباهت نقايص مادرزادي ناشي از اختلالات کروموزومي در اين دسته از نوزادان در مقايسه با جمعيتهاي کنترل است. البته هنوز در مورد صحت و سقم اين اطلاعات بحث فراواني وجود دارد. دكتر گورابي، رييس پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي ضمن اشاره به اينكه لازم است براي جلوگيري از بروز هرگونه نقايص مادرزادي در اين نوزادان از روشهاي تشخيصي قبل از لانهگزيني استفاده شود، گفت: «پژوهشکده رويان جهاد دانشگاهي از حدود 4 سال پيش تحقيقاتي را در خصوص کاربرد روش تشخيص ژنتيکي قبل از لانهگزيني آغاز کرده است. در پژوهشکده رويان از دو سال پيش اين نوع خدمات تشخيصي براي کساني که لقاح مصنوعي (IVF) ناموفقي دارند و همچنين در مواردي که والدين دچار اختلالات کروموزومي بوده و با سقطهاي مکرر جنين روبرو هستند، ارائه ميشود.» دکتر گورابي با بيان اين مطلب که تحقيقات در خصوص روش تشخيص قبل از تولد در جهان در حال گسترش است، افزود: «روشي که در پژوهشکده رويان ارايه ميدهيم، روش سيتوژنتيک است و عمدتاً اختلالات کروموزومي جنين را آشکار ميکند. به اين ترتيب ميتوانيم خدمات تشخيص ژنتيکي قبل از لانهگزيني را براي کساني که زايمان و لقاح طبيعي دارند و مشکوک به تولد نوزاد با اختلال ژنتيکي هستند نيز ارائه دهيم.» حلقه مفقوده پايش رشد کودک به گفته دکتر بهرام دلاور، متخصص اطفال و دکتراي مديريت خدمات بهداشتي، هرچه کودکان رشد کرده و بزرگتر ميشوند، به اشکال متفاوتي از تعامل و تحريکات محيطي براي توسعه توانمنديهاي خود نيازمندند: «فراهم کردن شرايط محيطي براي کودک منجر ميشود که کودکان از حداکثر پتانسيلهاي خدادادي خود استفاده کنند که رسيدن به توانمندي در کودکان مستلزم آموزش و انتقال مفاهيم به کودکان است.» دكتر دلاور با اشاره به اين مطلب که مطالعات نشان داده است، کودکان تحت آموزش به ميزان قابل توجهي کمتر از سايرين به بزهکاري و اعمال خلاف اجتماعي در سنين نوجواني و ميانسالي روي مي آورند، اضافه کرد: «همچنين اين مطالعات نشان ميدهد کودکاني که تحت آموزش قرارگرفتهاند 15 درصد افزايش هوش بيشتري نسبت به ساير کودکاني که تحت اين آموزشها قرار نگرفتهاند، دارند.» وي همچنين ايجاد تغييرات و ارائه روشهايي جديد در آموزشهاي دبستاني و پيشدبستاني و لزوم آشنايي خانوادهها با اين روشها را با اهميت دانسته و اضافه کرد: «طرح مراقبت از کودک سالم که طي چهار سال گذشته در کشور پياده شده است يکي از راههاي ارزيابي سلامت و رشد کودکان بوده و باعث خواهد شد تا کودکان با سرعت بيشتري به تکامل و رشد دست يابند. متأسفانه در حال حاضر حدود 85 درصد از خانوادهها براي ارزيابي پايش رشد کودک به مراکز مربوطه مراجعه نميکنند.» دكتر دلاور اضافه كرد: «پزشکاني که ارائهدهنده خدمات سرويسهاي مذکور هستند آگاهي مناسب بر اساس کارت رشد کودک را به والدين نميدهند که در هر صورت با غفلت از اينگونه مسائل عوارض جبرانناپذيري در کمين کودک خواهد بود.» دوران قبل از بارداري را جدي بگيريد! آموزش مراقبتهاي قبل از دوران بارداري که هسته اصلي آن سالمتر کردن شيوه زندگي مادران است، متضمن سلامت کودکان متولد شده خواهد بود. اين هم يكي از مسائلي است كه بايد براي تأمين سلامت كودكان مورد توجه قرار گيرد. افسانه آذري، معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشکي ايران، در خصوص مطالعه خود مبني بر آگاهي و نگرش زنان نسبت به آموزشهاي دوران بارداري عنوان كرد: «از سال1920 مراقبتهاي دوران بارداري براي خانمها مطرح شده و سرفصلهاي متفاوتي نيز براي آن تعيين گرديد که براساس تعداد مراجعات و شروع اولين ويزيت توسط متخصص، کفايت اين مراقبتها سنجيده ميشود.» وي در ادامه افزود: «تحقيقات جامعي که در اين زمينه توسط سازمان جهاني بهداشت انجام شده است نشان ميدهد، تفاوتها و نابرابريهايي در زمينه دريافت اين ضمانت در کشورها مختلف است؛ به شکلي که با وجود ميزان متوسط 7 تا 11 ويزيت لازم براي هر بارداري با پوشش 97 درصد در کشورهاي توسعه يافته، تعداد مراجعات و شروع مراجعات در کشورهاي در حال توسعه کمتر از اين تعداد است؛ تا حدي که در کشورهاي جنوب آسيا حدود 54 درصد از مادران باردار تنها يکبار ويزيت را در دوران بارداري دريافت ميکنند.» درصد بسياري از مرگ و مير مادران و جنين آنها و همچنين مردهزاييها و تولدهاي زودرس و يا نوزادان با وزن کم، ناشي از مراقبتهاي نامناسب و ناکافي در دوران بارداري است که با بهکارگيري مراقبتهاي لازم در اين خصوص ميتوان تا حد بسياري از عوارض و مشکلات آتي در کودکان کاست. معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشکي ايران در اين باره گفت: «عدم آگاهي مناسب از تغييرات اين دوران منجر به بروز مشکلات عديدهاي از جمله مشکل در سيستم عضلاني اسکلتي، دردهاي لگني و بي اختياري ادرار در مادران ميگردد که در صورت آموزش چگونگي مراقبتهاي کافي و مناسب در دوران بارداري ميتوان تا حدود قابل توجهي از اين عوارض پيشگيري کرد.» وي در پايان تأکيد کرد: «لازم است برنامههايي جهت تشکيل کلاسهاي آموزشي دوران بارداري که سالهاست در کشورهاي ديگر انجام ميگردد، به عنوان حق زنان و دختران ايراني مورد توجه متوليان بهداشت جامعه قرار گرفته و حمايتهاي لازم به منظور شرکت کليه زنان در اين کلاسها نيز به عمل آيد.» khschool.ir پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 385]