واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > اکبرلو، منوچهر - این روزها عضو هیات انتخاب آثار هفدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان و نیز بیست و چهارمین جشنواره فیلم کودک همدان بوده ام.این یادداشت را درباره تئاتر کودک نوشته ام. فیلم کودک هم بماند برای بعد. 1- این یادداشت بیش از آن که توضیحی باشد به دلایل انتخابها(و عدم انتخابها)ی آثار جشنواره ،به انگیزه تماشای سی دی 112 نمایش کودک نوشته شده است. 2- "تئاتر شهرستان را دریابید!" دوست نداشتم این جمله را بنویسم.این را هزاران نفر گفته و نوشته اند.از مدیران وهنرمندان گرفته تا ... . و تئاتر کودک تا بدون آموزش ،بدون سالن و بدن حمایت باشد در آن پیشرفتی نیست و فقط باید منتظر آزمایش و خطاها باشیم.جشنواره هم جای حمایت تئاترشهرستان نیست.نگاه بد و ترحم آمیز و ناعادلانه ای است که بخواهیم همه بی توجهی ها به تئاتر شهرستان را در جشنواره جبران کنیم. حضور دلخوش کننده یک گروه شهرستانی در جشنواره چه خاصیتی برای اعضای گروه می تواند داشته باشد؟ آیا در داوری نهایی هم باید این حمایت کاذب را ادامه داد؟ خوب پس از آن چه؟این کارگردان وقتی با جایزه برمی گردد و تندیس را روی طاقچه می گذارد و فردا که تبریک ها تمام شد و او ماند و تئاتری که وجود ندارد،آیا دچار سرخوردگی نخواهد شد؟ای کاش به جای جشنواره، همایش می داشتیم تا فرصتی باشد بدون انتخاب،بدون رقابت و در یک محیط دوستانه و صرفا تبادل تجربه ، کارهای هم را ببینیم. تا آن زمان حمایت از تئاتر شهرستان راه های منطقی تری را می طلبد.تا آن زمان متاسفانه تئاتر تهران با فاصله ای زیاد در صدر است....از بین همین کارگردانهای تهرانی حاضر در جشنواره بسیاری شان شهرستانی هستند که به دلیل نبودن های بسیار، به اجبار راهی تهران شده اند. 3- در چهار سال گذشته که جشنواره در اصفهان برگزار می شد، تعداد آثار متقاضی از اصفهان قابل توجه بوده است. آمار بالای امسال به همدان تعلق دارد.آیا این خوب است یا بد؟!متاسفانه از نظر من بد است.چون برایم این مفهوم را دارد که مدیران شهرستان به آن چیزی توجه می کنند که بیشتر در معرض دید است.تا سال گذشته همدان حضور پر رنگی در جشنواره نداشته است و امسال به یک باره 15 نمایش عرضه می شود.اگر سال آینده جشنواره به شهر دیگر برود چه خواهد شد؟ 4- اساسا با بین المللی بودن جشنواره های مان (حتی فجر)مشکل دارم. تعریف بین المللی بودن چیز دیگری است. به دلایل مختلف فرهنگی،اقتصادی و سیاسی،در حال حاضر تعامل کاملی با تئاتر جهان نداریم.شکل مطلوب کنونی، حضور هر تعداد کار خارجی برای آشنایی ما با تئاتر جهان است.اما رقابت؟نه! این به معنای خودباختن در مقابل نمایش خارجی نیست.اصلا! می دانم که در مورد همین جشنواره کودک ،دبیر محترمش چقدر دوندگی می کند که با وسواس ،کمیت و کیفیت قابل قبولی از نمایشهای خارجی را در جشنواره حاضر سازد.بحث در ندیدن این تلاش نیست.بحث در این است که در قضاوت دچار مشکل می شویم.اما از آن جایی که سیاستهای جشنواره تابع نظر شخصی ما نیست و ما مجبوریم خودمان را پیرو آن کنیم، کارهایی را که به نسبت کیفیت بالاتری دارند،یا فضای بومی دارند،یا برعکس در برخی موارد،قصه ای خارجی دارند،برای این بخش معرفی می کنیم.به هر حال تا زمان تعامل روان با تئاتر جهان،این انتخابهای ایرانی برای بخشهای بین الملل ،همواره حرف و حدیثهای خود را خواهد داشت و از داشتن معیارهای دقیق بی بهره ایم. 5- این گونه بین المللی شدن جشنواره، آفت دیگری هم دارد. قبلا این آفت فقط در تئاتر بزرگسال وجود داشت: این که برخی هنرمندان محترم، تئاتر بسازند فقط برای جشنواره های خارجی. این کار در فیلم کودک پیش از این بوده و از زمانی که موج فیلمهای جشنواره ای آغاز شد،سینمای واقعی کودک فراموش شد. این آفت حالا چند سالی است به سراغ تئاتر کودک آمده است.پیش از این ارتباط خارجی تئاتر کودک هر چند سال یکبار، آن هم از سوی نهادهای دولتی بوده است. در سالیان اخیر این ارتباط به ویژه به صورت شخصی و از طرف خود گروه ها صورت می گیرد.که اتفاق خجسته ای است. اما این که تئاتری کار کنیم که داور خارجی جشنواره کودک از آن خوشش بیاید شایسته ما نیست. تئاتر جهانی پیش از هر چیز باید رنگ و بوی ملی داشته باشد.تئاتر خوب،خودش مخاطبش را جذب می کند.برخی از آثار ارایه شده امسال به خوبی این ذهنیت را نشان می دهد که کارگردان محترم از آغاز، آن را برای داور خارجی (و نه کودک و نوجوان شهر خود)تولید کرده است.خوشبختانه هیات انتخاب امسال هرسه مخالف رشد این گونه نمایشها هستند و در انتخابهای شان این را لحاظ کرده اند. 6- جشنواره چند سال اخیر توجه خوبی به تئاتر نوجوان داشته است. تئاتری که همه می نالیدند که مورد غفلت واقع شده است. اما این توجه، باعث (خوشبینانه بگوییم) سو تفاهم ها و (بدبینانه بگوییم)سو استفاده هایی نیز شده است.کسانی که مفاهم سنگین ِ خارج از حیطه نمایش کودک ونوجوان را دستمایه کار خود قرار داده اند می گویند که کارشان" نوجوان به بالا" ست.(به عبارت "به بالا"توجه داشته باشید. )اکثر این کارها در عمل به واسطه حضور بازیگر کودک،یا نقشهایی از کودکان یا زبان ویژه نمایش،خود را به تئاتر کودک ونوجوان متصل کرده اند. این آفت نیز به تئاتر نحیف کودک و نوجوان آسیب خواهد رساند.ما به سهم خود کوشیدیم که با این آفت مبارزه کنیم و تئاترهایی را برگزینیم که برای نوجوان باشد و نه به بهانه نوجوان.و امید که خطا نکرده باشیم. 7- و یک توضیح بدیهی:تعداد آثار انتخاب شده تابع امکانات جشنواره است.به عبارت دیگر برخی آثار هستند که با فاصله ای اندک می توانند در بین انتخابشده های کنونی قرلر گیرند.اما محدودیت باعث می شود همواره این گونه به نظر برسد که آن نمایشها "دیده نشده اند". 8- و یک نکته بدیهی تر دیگر این که در انتخابهای هنری همواره نقش سلیقه ها را نیز فراموش نکنیم.با هر ترکیبِ انتخابگر دیگری،امکان جابجایی وجود دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 281]