گرمايش جهاني و پيامدهاي آن

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گرمايش جهاني و پيامدهاي آن
درباره نگارنده: دكتر غلامعلي بسكي كه به پدر محيط زيست ايران معروف است، در سال ١٣١٠ ه.ش. در سبز‌وار به دنيا آمد. وي در سال ١٣٤٥ با درجه تخصص جراحي زنان از دانشگاه تهران فارغ‌التحصيل شد.
از سال ١٣٤٩ گوشه‌گيري در جنگل گلستان را آغاز كرد . طي سال‌ها اقامت طولاني به مدت ٣٦ سال، كوهپيمايي‌هاي زياد در لابلاي جنگل‌ها و دره‌هاي پر درخت و پر از چشمه‌سارها، خلق و خوي طبيعت‌دوستي را دريافت و چندين بيماري مزمن ايشان از قبيل آب‌مرواريد چشم و ديسك كمر و حساسيت‌هاي پوستي معالجه گرديد.
رژيم غذايي ايشان كاملاً گياهي است و آب چشمه مي‌نوشد . دكتر بسكي با هدف خدمت به محيط زيست و طبيعت، زمين‌ها و ساختمان‌هاي قابل توجهي را وقف فعاليت‌هاي محيط زيستي نموده‌ است.

دانشمندان اقليم شناس اينك با اطمينان بيان مي دارند كه گرمايش جهاني و وضعيت امروز ما، بخصوص در ۵۰ سال اخير، به دليل فعاليتهاي انساني است و به همين دليل است كه يخهاي قطب نيز در حال آب شدن است. از آنجايي كه يخها قطب بخش عمده اي از نور و اشعه خورشيد را باز مي تابانند و مانع جذب تمام آن به زمين ميشوند، با از بين رفتن آنها، ۹۰ % گرماي خورشيد توسط آب اقيانوس جذب ميشود و باعث گرمايش بيشتر ميشود. افزايش گرمايش اقيانوسها موجب آزاد شدن ميلياردها تُن گاز متان خواهد شد كه تا بحال بدليل سرد بودن آب اقيانوسها در زير اقيانوسها "خفته" بودند.

مقادير عظيم متان نه تنها در كف اقيانوس، بلكه در زير لايه هاي يخ هاي منجمد قطب شمال نيز يافت مي شود. در حدود هزار گيگا تُن گاز كربن زير لايه هاي منجمد درياچه هاي قطب شمال محبوس شده است. با افزايش دما، اين لايه منجمد ذوب ميشود و منجر به برخي از تخريب كننده ترين طوفانهاي ثبت شده در تاريخ مي گردد.

بر طبق گفته دانشمندان انگلستان، افزايش دماي سطحي اقيانوس به اندازه نيم درجه سانتي گراد، منجر به افزايش % ۴۰ توفانهاي شديد مي شود. سازمان ملل نيز در مورد بلاياي طبيعي سال ۲۰۰۷ گفته است كه %۹۰ بدترين بلايا در نتيجه تغييرات آب و هوايي رخ داده اند.

بنا بر گفته يكي از معروفترين اقليم شناسان دنيا، «جيمز هنسن» James Hansen از ناسا: اگر به همين روال پيش برويم، ذوب يخهاي قطب باعث افزايش سطح درياها به اندازه حداقل ۲ متر خواهند شد و آن موجب آواره شدن صدها ميليون نفر در دنيا ميشود. زيرا تمام جزاير و خطوط ساحلي تحت تاثير آن قرارميگيرند و بهبود اين وضعيت توسط انسان و در زماني قابل پيش بيني امكان پذير نخواهد بود.

بسياري از گونه هاي حيواني و گياهي در حال حاضر بخاطر تاثيرات آب و هوايي از بين رفته‏اند و گونه هاي بسياري از حيوانات مجبور به مهاجرت ميشوند كه در نتيجه اكوسيستم كل كره زمين را از هم مي پاشد. در تاريخچه كره زمين، چند بار انقراض بيش از نيمي از موجودات زنده اتفاق افتاده، ولي بهبود آن وضعيت صدها هزار سال طول كشيده.

مقدار دي اكسيد كربن در حد قابل قبول در اتمسفر نبايد از ppm ۳۵۰ (parts per million) بالاتر برود ولي در حال حاضر مقدار آن در جوّ زمين ۳۸۵ ppmاست و هر ساله ۲ ppm افزايش ميابد.

اگر گازهاي گلخانه‏اي همينطور افزايش يابند، نتيجه آن خيلي بيشتر از انقراض گونه ها و افزايش سطح آب درياها خواهد بود. ما اكنون از مرحله بحراني گذشته ايم و به مرحله ي «جبران ناپذير» نزديك ميشويم، زمان كم است بايد سريع عمل كنيم.

به گفته‏ي Jay Zwally يكي از دانشمندان ناسا: احتمالا تا آخر تابستان سال ۲۰۱۲ ديگر يخي در قطب شمال نخواهد ماند. صنعت گوشت يكي از توليد كنندگان بزرگ متان و اكسيد نيتروس است. اين دو گاز گلخانه اي ۲۳ تا ۳۰۰ برابر از دي اكسيد كربن قوي تر و خطرناكتر هستد. در روند هضم غذاي نشخواركنندگان مانند گاو و گوسفند گاز متان بسياري توليد ميشود. متان حاصل از حيوانات اهلي مثل گاو و گوسفند، بالغ بر ۸۶ ميليون تن مي باشد. ۱۸ ميليون تن ديگر نيز از كود هاي حيواني بوجود مي آيد. اينها روي هم % ۳۷ از مجموع گاز متان توليدي را تشكيل ميدهند. پرورش دام پيامد هايي مانند تخريب جنگلهاي استوايي، افزايش گرماي جهان، آلودگي ‏آب، كمبود آب، سوء استفاده از منابع انرژي، بيابان زايي و گرسنگي در جهان را در بر دارد. ‏

بر اساس گزارش سال ۲۰۰۷ سازمان ملل، يك پنجم آلودگي‏هاي گازهاي گلخانه اي مربوط به صنعت گوشت ميباشد كه بيش از مجموع آلودگي همه خودروها، ماشين هاي باري و كشتي و هواپيما و ساير وسايل حمل و نقل است. تحقيقات نشان داده است كه به عنوان مثال: اگر مردم بريتانيا، ۷ روز هفته گوشت نخورند، باعث حذف ۹۱ مگا تُن آلايندگي هاي گازهاي گلخانه‏اي مي شوند. اين مقدار برابر با آلايندگي هاي گازهاي گلخانه اي ۱۲.۵ ميليون خانوار در بريتانيا است كه اين تعداد نيمي از خانوارهاي بريتانيا را تشكيل مي دهد.

اگر همه مردم بريتانيا به مدت ۶ روز در هفته، گياهخواري كنند، كاهش آلودگي كربن آن مانند حذف همه خودروهاي بريتانيا كه ۲۹ ميليون خودرو است، مي شود. اگر همه مردم بريتانيا به مدت ۵ روز در هفته، گياهخواري كنند، مي توانند ۶۵ مگاتن در آلاينده ها صرفه جويي كنند و انتشار ميليونها تن دي اكسيد كربن را متوقف سازند كه اين مقدار از كاهش آلاينده هاي ناشي از كل برق خانه ها در انگلستان بيشتر مي باشد. اگر همه مردم بريتانيا، به مدت ۴ روز در هفته گياهخواري كنند، باعث صرفه جويي در انتشار ۷۸ مگاتن دي اكسيد كربن ميشود كه اين مقدار نيز معادل با حذف % ۷۰ از خودروها در جاده هاي بريتانيا است. با ۳ روز گياهخواري نيز اثرات مثبت ديگري در راستاي كاهش آلاينده ها به وجود مي آيد كه به اندازه جايگزين كردن همه وسايل خانه اعم از يخچال، فريزر، ماشين ظرفشويي و غيره با دستگاه هاي پربازده، استفاده از ديوارهاي عايق بندي شده، پنجره هاي دوجداره، آبگرمكن ها و ترموستات هاي پر بازده، در انرژي صرفه جويي مي كند.

براي تهيه خوراك دام مقدار زيادي آب نياز است و چراي دامها، چرخه هاي آبي را بر هم مي زند و يكي از عوامل عمده آلودگي آب است. بانك جهاني تخمين ميزند كه دسترسي به آب تا سال ۲۰۵۰، به ميزان ۵۰ % در خاورميانه و شمال آفريقا كاهش يابد. بر اساس گفته مؤسسه بين المللي آب استكهلم، % ۷۰ از كل آبها براي تهيه غذا استفاده مي شود، در حاليكه صنايع، % ۲۰ و خانواده ها % ۱۰ آن را مصرف مي نمايند. حال در نظر بگيريد: براي يك غذا با گوشت گاو بيش از ۴۵۴۲ ليتر آب مصرف ميشود. براي يك غذاي گوشت مرغ ۱۲۴۹ ليتر آب مصرف ميشود براي يك غذاي بدون محصول حيواني، همراه با سويا، برنج و سبزيجات، ۳۷۰ ليتر آب مصرف ميشود. براي تهيه نيم كيلو گوشت، بين ۳ تا ۶ كيلو پروتئين گياهي مصرف مي شود و تهيه گوشت نسبت به گندم و سيب زميني، هزار برابر بيشتر آب مصرف مي كند. زندگي فردي كه هم گوشت و هم سبزيجات مي خورد، ۸۰ برابر بيشتر از كسي كه فقط گياهخواري ميكند، زمين مصرف مي‏كند. با غلات، لوبياي سويا، و چيزهاي ديگري كه روزانه تنها در ايالات متحده آمريكا به حيوانات داده مي شود، مي توان به همه انسانهاي روي زمين دو قطعه نان داد. اگر منابعي كه براي توليد دام، به كار گرفته مي شوند، صرف توليد غلات براي استفاده انسانها مي شدند، ‏غذاي بيشتري به مردم جهان مي رسيد. با غلاتي كه امروزه خوراك احشام هستند ميتوان ۲ ميليارد انسان را تغذيه كرد. اگر جو دو سر توليد شده از يك جريب زمين به جاي حيوان به انسان ‏خورانده شود، پروتئين توليد آن ۸ برابر و كالري آن ۲۵ برابر خواهد بود. پروتئين و كالري و نياسين يك ‏جريب زمين بروكلي، ۱۰ برابر ميزاني است كه از گوشت حيواني كه در همان جريب زمين تغذيه شده بدست ‏مي آيد. ‏ما زيادي به حيوانات غذا مي دهيم و نه تنها سعي داريم. ۶.۷ ميليارد نفر انسان را تغذيه كنيم بلكه مي خواهيم به بيش از ۵۰ بيليون دام نيز غذا دهيم. و اين يعني بيش از % ۷۰ از غلات كه تنها در آمريكا تهيه مي شود، به حيواناتي كه به كشتارگاه ها مي روند، خورانده مي شود. بيش از % ۴۰ از غلات توليدي در سراسر جهان،به حيوانات دامي داده مي شود. پروتئين توليدي حيوانات از ميزان پروتئين مصرفي آنها كمتر است. براي هر كيلوگرم پروتئين حيواني، به طور متوسط حدود ۶ كيلوگرم پروتئين گياهي شامل غلات و علوفه مصرف مي شود.

بر طبق آمار تعداد گرسنگان جهان در سال ۲۰۰۸، بيش از ۸۶۲ ميليون نفر مي باشند. غلاتي كه امروزه به احشام داده ميشود ميتواند ۲ ميليارد نفر را سير كند. يك سوم كل توليد غلات دنيا به حيوانات خورانده ميشود.

گزارش جديدي از صندوق كودكان سازمان ملل بيان مي كند تغييرات آب و هوايي مي تواند از طريق گرسنگي و فقر سالانه منجر به مرگ ۴۰ هزار تا ۱۶۰ هزار كودكي شود كه در جنوب آسيا، كه در جنوب آسيا، و بخش هايي از آفريقا زندگي مي كنند. كميساري عالي سازمان ملل در امور پناهندگان نيز هشدار داده است كه در خلال چندين دهه آينده، بالغ بر يك بيليون نفر از مردم بر اثر تغييرات آب و هوايي خانه هاي خود را از دست مي دهند.

جنگلهاي گرمسيري استوايي دنيا به طور يقين در عملكرد كره زمين نقش مؤثري دارند و غالبا ريه هاي كره زمين ناميده مي شوند، چون آنها اصولا دي اكسيد كربن را با اكسيژن مبادله مي كنند و اگر ما جنگلهاي استوايي را تخريب كنيم آنوقت توانايي كره زمين براي جذب دي اكسيد كربن را در درون ناحيه بسيار پهناور جنگلهاي گرمسيري استوا كاهش داده ايم.

تقريباً % ۲۰ از گازهاي گلخانه اي جهان، از نابودي جنگلها نشأت گرفته اند، زيرا زمين جنگلهاي صاف شده جهت چراگاه دامها و پرورش محصولات غذايي براي حيوانات و يا تهيه سوخت هاي زيستي به كار ميروند.

"سازمان ابتكار دام، محيط زيست و توسعه" متعلق به سازمان خواربار و كشاورزي سازمان ملل برآورد كرد كه « % ۷۰ از درختان آمازون بخاطر توليد گوشت قطع شده اند. از سال ۱۹۶۰، حدود % ۲۵ از جنگلهاي استوايي آمريكاي مركزي سوزانده و به چراگاه تبديل شده اند. ‏محاسبه شده است كه هر ۱۰۰ گرم همبرگري كه از حيوانات اين منطقه بدست آمده، به بهاي نابودي ۵ متر ‏مربع از جنگلهاي استوايي بوده است.

% ۲۶ از سطح خاكي زمين براي چراگاه استفاده مي شود. كه سالانه در حدود ۲.۴ ميليارد تن دي اكسيد كربن توليد مي كند و بدتر از آن يك سوم زمين هاي كشت پذير روي زمين براي تهيه محصولاتي استفاده ميشود كه به جاي انسانها به مصرف غذايي حيوانات دامي مي رسد. گله ها باعث فرسايش خاك مي شوند كه در حدود % ۲۰ از چراگاه ها به علت چريدن بيش از حد ‏در آنها، تراكم و فرسايش، ارزش خود را از دست داده اند. ‏

James Hansen اقليم شناس معروف ناسا ميگويد: من دو سال پيش گفتم كه ۱۰ سال براي توقف گرمايش جهاني فرصت داريم، ولي منظورم اين بود كه ۱۰ سال فرصت داريم تا مسير متفاوتي انتخاب كنيم. آن بدان معني است كه بايد همين الان شروع كنيم به تغيير مسير و عمل. در حقيقت بايد تا يك سال و نيم آينده مسيري متفاوت انتخاب كنيم.
پنجشنبه 24 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 171]