بدن هر فرد از اندام و سیستمهای متفاوت از یکدیگر ساخته شده است. برای هر شخصی ضروری است تا از بدن خود به درستی در جهت سلامت آن مراقبت کند. در میان همه آنها، کبد از مهمترین اندامها به شمار میرود. وظیفه اصلی آن متابولیسم و کنترل سایر عملکردهای مرتبط با دیگر اندامها است. SGPT یا سرم گلوتامات از جمله آنزیمهای کبدی است که با انجام آزمایش SGPT یا ALT به بررسی و تشخیص بیماریهای کبدی کمک میکند. اگر قصد دارید بدانید SGPT در آزمایش خون چیست و تفسیر آن را انجام دهید، ادامه مطلب را دنبال کنید.
SGPT در آزمایش خون چیست؟
آزمایش SGPT یا آلانین ترانس آمیناز نوعی از آزمایش است که با کمک نمونهگیری خون، میزان SGPT در آزمایش خون را اندازهگیری کرده و سلامت کبد را بررسی میکند. پزشک معالج با استفاده از این آزمایش میتواند وجود سطوح بالایی از SGPT خون را تشخیص داده تا با کمک آن بسیاری از بیماریهای مربوط به کبد را شناسایی کرده و راه درمانی مناسب را انتخاب و اجرا کند.
کبد در بدن با کمک کردن به فرآیند متابولیسم یا سوخت و ساز غذا و گوارش از مهمترین اعضای بدن به حساب میآید. این فرایند موجب میشود تا غذای مصرف شده به انرژی تبدیل شود. پروتئینها از جمله مواد غذایی هستند که توسط کبد باعث تولید انرژی میشوند. علاوه بر این کبد میتواند به دفع سموم و مواد زائد از بدن کمک کرده و پروتئین و کلسترول طبیعی بدن را تولید کند. تجزیه غذاها در کبد با آنزیم SGPT انجام میشود. این آنزیم به مقدار کمتری در کلیهها و سایر بخشهای بدن نیز یافت میشود.
SGPT در آزمایش خون نوعی آنزیم ترشح شده توسط سلولهای کبدی است که میزان آسیب و صدمه وارد شده به کبد را ارزیابی میکند. با صدمه دیدن کبد این آنزیم وارد جریان خون شده و میتواند مشکلات دیگری را به همراه داشته باشد. تست SGPT، اختلالات کبدی را شناسایی میکند.
علاوه بر این آنزیم، LDH نیز به عنوان آنزیم داخل سلولی کبد شناخته میشود که در سرتاسر بدن وجود دارد. یکی از عوارض بالا بودن LDH خون، بروز بیماری و آسیبهای کبدی است. این آنزیم در اثر وارد شدن صدمه به کبد تخریب و تجزیه شده و در نهایت وارد جریان خون فرد بیمار میگردد. با این کار سطح آن افزایش پیدا خواهد کرد. وجود بیماریهای کبدی سیروز فعال، هپاتیت و نئوپلاسم از جمله عوارض بالا بودن LDH است.
نکات مهم برای انجام آزمایش SGPT
برای انجام آزمایش SGPT لازم است تا نکاتی را قبل از انجام آن رعایت کنید.
۱. به مدت ۸ الی ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
۲. در صورت مصرف داروهای خاص، موضوع را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید.
آزمایش SGPT چگونه تفسیر میشود؟
مقدار نرمال آنزیم SGPT در آزمایش خون برای مردها مقداری بین 29 الی 33 واحد در هر لیتر سرم خون است. این درحالی است که این محدوده برای زنان بین 19 الی 25 واحد در لیتر در نظر گرفته میشود. در حالت کلی سطح طبیعی این آنزیم تا 55 واحد در لیتر برای زنان و مردان است.
سطح بالای آن (بیشتر از ۵۰ واحد در هر لیتر) در آزمایش کبدی میتواند نشانهای جدی از بیماری یا آسیب کبدی باشد. به همین علت لازم است تا به صورت دورهای به پزشک معالج مراجعه کنید تا او بتواند ضمن انجام تست و بررسی SGPT در آزمایش خون باید معاینات بهداشتی را نیز انجام دهد.
بالا بودن اندازه SGPT در خون ممکن است نشان دهنده شرایط بیماری مانند هپاتیت، سیروز کبدی، التهاب و مشکلات مربوط به کبد باشد. به محض مشاهده این نتیجه بیمار باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرد.
عوامل متعددی وجود دارند که موجب افزایش سطح این آنزیم کبدی در خون شوند که عبارتند از:
وجود التهاب در کیسه صفرا
هپاتیتهای حاد A و B و نوع C
چاقی و اضافه وزن
حمله قلبی
دیابت
مصرف بیش از اندازه مشروبات الکلی و مواد مخدر
درماتومیوزیت
ویروس اپشتین بار
کلسترول بالا
دیابت نوع ۲
تیروئید کم کار
کم کاری غده هیپوفیز
تغییرات بدن همراه با بالا رفتن سن
علائم بالا یا پایین بودن SGPT در آزمایش خون
اگر سطح SGPT در بدن افزایش پیدا کند، ممکن است علائم و نشانههای مختلفی را مشاهده کنید. برخی از این علائم در زیر بیان میشود:
زردی پوست و چشم
بروز کبودی آسان در بدن
خونریزی بیش از اندازه
متورم شدن پاها
احساس خستگی و ضعف
حالت تهوع و استفراغ
ادرار تیره رنگ
مدفوع به رنگ روشن
خارش پوست
متورم شدن شکم و احساس درد
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا لازم است تا شخص به منظور بررسی سطح آنزیمSGPT در آزمایش خون خود به پزشک مراجعه کند.
در مقابل، پایین بودن آنزیمهای کبدی از حد نرمال مانند SGPT نیز میتواند نشانهای از اختلالات کبدی باشد. علائم آن میتواند در هر فرد متفاوت باشد. در بسیاری از موارد هیچ علائمی مشاهده نخواهد شد و در برخی موارد علائم خفیف و طبیعی دیده میشود. برخی از نشانههای پایین بودن آنزیم کبدی SGPT عبارتند از:
تب
تورم در ناحیه شکم
درد شکم و کبد
کاهش اشتها
بزرگ شدن طحال
کاهش وزن یکباره
حالت تهوع و استفراغ
آزمایش SGPT در منزل و هومکا!
آزمایش SGPT برای اندازهگیری آنزیمهای کبدی داخل خون است که در اثر بیماری یا بروز علائم کبد چرب تجویز میشود. سامانه هومکا شرایطی را مهیا کرده است تا افراد بتوانند آزمایشگاه را به منزل برده و با انجام نمونهگیری در محل، در صورت غیر طبیعی بودن نتیجه تست به پزشک مربوطه مراجعه کند.
سامانه هومکا جهت ارائه خدمات آزمایشی، مراقبتی و درمانی با آزمایشگاههای معتبر استان تهران و شهرهای آمل، قم کرج، قزوین، شیراز، اصفهان، اهواز، تبریز، رشت و مشهد قرارداد داشته و به بیماران خدماترسانی میکند. شما میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و یا به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید. هومکا تمامی بیمههای پایه و تکمیلی را تحت پوشش قرار میدهد.