شفاف سازی حادثه پلاسکو، مطالبه ای ملی

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نگاه اجتماعی- فرهنگی روزنامه ها شفاف سازی حادثه پلاسکو، مطالبه ای ملی تهران- ایرنا- «پلاسکو در انتظار تصمیم سازی های مقتدرانه هیات رسیدگی»،‌ «جامعه نیازمند حضور پررنگ زنان در سطوح مختلف» و «کارآفرینی و مهارت افزایی راهکاری برای مهار اعتیاد در جامعه» از جمله مهمترین موضوع های اجتماعی و فرهنگی است که برخی روزنامه های یکشنبه 20 فروردین 1396 به آنها پرداختند.

شفاف سازی حادثه پلاسکو، مطالبه ای ملی

مطبوعات کشور به طور روزانه مهمترین و برجسته ترین رخدادهای داخلی و خارجی را پوشش می دهند. این در حالی است که بخش زیادی از خبرها، یادداشت ها، گزارش ها، گفت و گوها و ... به انعکاس شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه اختصاص می یابد؛ موضوعی که توجه ویژه به آن اهمیتی فزاینده دارد.گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ موضوع های یادشده را که انعکاس قابل توجهی در روزنامه های صبح یکشنبه داشت؛ با هدف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بررسی کرده است.** پلاسکو در انتظار تصمیم سازی های مقتدرانه هیات رسیدگیهیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو روز گذشته با انتشار گزارش 23 صفحه ‌ای درباره «دلایل فاجعه» و «سطح خطر نهفته در پایتخت ناشی از وجود ساختمان‌های مشابه»، به «معمای ریزش» پاسخ داد. موضوعی که باعث شد روزنامه های امروز در گزارش ها و یادداشت هایی به واکاوی آن بپردازند.روزنامه «اعتماد» در سرمقاله ای با انتشار عنوان «گزارش ملی پلاسکو سنتی نو در عرصه پاسخگویی»، آورد: حادثه پلاسکو از پیچیدگی خاصی برخوردار بود. از سویی بخشی از خاطره فرهنگی مردم با این ساختمان گره خورده بود، کسانی که در طول سال‌ها ساکن تهران بودند یا به تهران آمده بودند به نوعی این ساختمان را به یاد داشتند، از طرفی این ساختمان ٥٤ ساله یادآور شکل‌گیری شهر مدرن بود. ارتباط گسترده‌ای که این حادثه با تمام سازمان‌های ملی پیدا کرد، باعث شد مطالبه‌ای ملی مطرح شود تا شفافیت بیشتری در مورد این حادثه صورت گیرد و همین مطالبات بود که منجر به این شد که رییس‌جمهور در بهمن ماه سال ٩٥ هیاتی را برای رسیدگی به این حادثه تعیین کند و از آنها بخواهد تا گزارش ملی پلاسکو را ارایه دهند.در ادامه این سرمقاله که به قلم محمد امین قانعی‌راد رییس انجمن جامعه‌شناسی نوشته شد، آمده است: این نخستین‌بار است که در ایران از ارایه گزارش ملی در رابطه با یک رخداد صحبت می‌شود. ما به طور مکرر حوادث و رخدادهایی در ایران داشتیم از قبیل سقوط هواپیما و تصادف قطار تا مواردی مثل اختلاس و فساد در بانک‌ها و صنعت بیمه که در آنها به نوعی قصور صورت گرفته بود. اما برای هیچ کدام از این رخدادها گزارش ملی تهیه نشد. امیدواریم سنت تازه‌ای که با گزارش ملی پلاسکو آغاز شد، به شکل دادن یک فرآیند یادگیری اجتماعی کمک کند. به هر حال امکان وقوع رخدادهای مشابه در جامعه وجود دارد. باید تلاش کنیم که در این میان یک فرآیند یادگیری اجتماعی را برای پیشگیری از فجایع و تراژدی‌های مختلف شکل دهیم. در این یادگیری اجتماعی نهادهای مختلف از جمله دولت به معنای کلی خود و همچنین جامعه مدنی و بازار و نهاد دانش باید با یکدیگر مشارکت داشته باشند.روزنامه «آرمان» همچنین در گزارشی خبری با درج عنوان «ضعف در فرماندهی عملیات حادثه پلاسکو»، آورد: سی ام دی سال گذشته خبری شوکه کننده روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت: پلاسکو سوخت و فرو ریخت. این حادثه که به کشته شدن شماری از شهروندان از جمله 16 آتش نشانی که برای اطفای حریق به محل حادثه رفته بودند، منجر شد، واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشت. حادثه بیش از هر چیز به این دلیل اهمیت پیدا کرد که زنگ خطر را برای ساختمان‌های ناایمن مشابه که در تهران و دیگر شهر‌های کشور به وفور یافت می‌شوند، به صدا درآورد. علاوه بر این، حادثه مرگبار پلاسکو ناشی از کم‌کاری‌های زیادی بود که نهاد‌های مختلف داشتند. از شهرداری گرفته تا بنیاد مستضعفان به عنوان مالک پلاسکو و همچنین وزارت کار هر کدام به نوعی در حادثه دخیل بودند.در ادامه این گزارش که به قلم نگین باقری منتشر شد، می خوانیم: صبح دیروز نشست خبری هیات ویژه رسیدگی به حادثه پلاسکو با شعار «پلاسکو را فراموش نکنیم» برگزار شد. محمدتقی احمدی، رئیس هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو در این نشست اظهار کرد: این گزارش ابعاد مختلفی دارد و قطعا در فروریزی این ساختمان یک نارسایی انباشته شده در سال‌های اخیر نقش دارند و ما در زمینه فرهنگ ایمنی در کشور هم کمبودهای فراوانی داریم. امیدواریم آشکار شدن چرایی حادثه پلاسکو راهگشا بوده و مورد اعتماد ملت ایران قرار بگیرد.روزنامه «قانون» در گزارشی با انتخاب عنوان «همه مقصر شدند»، آورد: گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو که در آن اکثر دستگاه‌ها تقصیر داشتند، بدون نتیجه خاصی اعلام شد تا شاید باردیگر، عبرت های یک حادثه تلخ فراموش‌شده و زمینه را برای تکرار حادثه آماده سازد. در گزارش ملی بررسی حادثه پلاسکو که دیروز در جلسه ای با حضور رسانه ها قرائت شد، تلاش بر این بود که به گفته دکتر محمدتقی احمدی، رییس هیات ویژه گزارش‌ملی بررسی حادثه پلاسکو ، از دور باطل گزارش‌های جهت‌دار، محرمانه و ... خارج شود. اما این اتفاق نیفتاد و بر اساس آنچه که در گزارش آمد، کلی گویی‌هایی برای بررسی علل حادثه مطرح شد.در ادامه این گزارش می خوانیم: وجود بار حریق بسیار زیاد در ساختمان به علت مقادیر زیاد پارچه، نبود پلکان اضطراری و وجود اشکال در پلکان، نبود هرگونه فضا بندی و جداسازی مقاوم در برابر آتش، مشکلات فنی لوله‌های قائم آتش‌نشانی و عدم تعمیر و نگه‌داری صحیح از آن‌ها در دوران بهره‌برداری، وجود موانع زیاد برای فعالیت آتش‌نشانان و ... از جمله دلایل گسترش سریع آتش در ساختمان بوده است.روزنامه «تجارت» در سرمقاله ای با انتشار عنوان «ضرورت شفاف‌سازی در گزارش حادثه پلاسکو»، می نویسد: عدم معرفی مقصر اصلی حادثه پلاسکو در گزارش هیئت بررسی مساله‌ای است که طی روزهای گذشته سوال‌های زیادی را در ذهن شهروندان ایجاد کرده و مردم انتظار دارند این حادثه با دقت کارشناسی شود. اما این حادثه، دلایل بروز آن و بررسی جوانب مختلف حادثه همچنان در کمیته‌های شورای شهر ادامه دارد. رییس جمهور نیز دستوری صادر کرده بود تا هیاتی ویژه علت بروز این حادثه را بررسی کند که این گزارش تهیه و منتشر شد اما با اعتراضهایی رو به رو شد که نشستی در این زمینه از سوی هیات ویژه برای پاسخگویی برگزار شد.در ادامه این سرمقاله که به قلم احمد حکیمی‌پور عضو شورای شهر تهران منتشر شد، آمده است: اکنون نکته مهمی‌مطرح است که باید کلی‌گویی را از گزارش‌های مهم کنار بگذاریم و درباره این قبیل حوادث شفاف سازی صورت گیرد. در شورای شهر نیز به دنبال این هستیم تا با فاصله گرفتن از کلی گویی، مقصر اصلی حادثه پلاسکو مشخص شود. در حال حاضر نیز بخش‌هایی در شورای شهر که مربوط به پیگیری و بررسی این حادثه در حوزه سلامت و ایمنی می‌شود، هنوز مشغول فعالیت هستند تا بررسی دقیق تری صورت گیرد.** جامعه نیازمند حضور پررنگ زنان در سطوح مختلفحضور موثر همه افراد در جامعه با دیدی فراجنسیتی راهکاری موفق در پیشرفت و توسعه کشورها به شمار می رود، موضوعی که توجه به آن باعث ایجاد عدالت اجتماعی و استفاده از همه قابلیت ها و توانمندی ها در بخش های گوناگون می شود. اهمیت استفاده از زنان در عرصه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باعث شد تا روزنامه های امروز در گزارش ها و یادداشت هایی به آن بپردازند. روزنامه «قانون» در گزارشی با انتشار عنوان «قدِ یک تار مـو!»، آورد: جامعه 80 میلیون نفری ایرانی به لحاظ جنسیت، سهمی تقریبا 50 ، 50 میان زن و مرد دارد که باید میزان استفاده آزادانه از فضاهای عمومی شهر برای این دو گروه نیز سهمی برابر داشته باشد. اما به هزار و یک دلیل که به طور عمده ختم به یک تار مو شده و سهم زنان در استفاده از فضاهای شهری نیز به اندازه همین یک تار مو می شود و در مواقعی رویدادهایی چون دو ماراتن، آن‌ها را از حق‌شان باز می دارد.در پاسخ به مطالبه هایی که برای حق استفاده زنان از فضاهای عمومی شهری و حضور در رویدادهایی چون دو ماراتن، ورزش آزادانه در فضاهای عمومی، حضور در استادیوم های ورزشی و ... وجود دارد،عمدتا مسائلی مطرح می شود و این در حالی است که نگاه‌های نادرست به مقوله حضور زنان در جامعه، بیش از هر موضوع دیگری در پشت خط ماندن زنان برای استفاده از فضاهای عمومی تاثیر دارد.در ادامه این گزارش می خوانیم: این در شرایطی است که درک کردن اهمیت زن و فضا در جامعه امروزی دشوار نیست و گسترش نقش و حضور زنان در تولید اجتماعی فضا در دهه های اخیر مناقشه برانگیز و مساله آفرین بوده است. با اینکه تلاش شده است فضاهای شهری در ایران کنونی با توجه به اصول شهرسازی بنا شوند، اما توجه نکردن به تفاوت بین جنسیت زن و مرد – به اقتضای تفکر حاکم در شهرسازی – و تفاوت های ظرف آن‌ها در استفاده از فضا، باعث شده مردان بیشتر از فضاهای عمومی شهر استفاده کنند. می‌توان این توصیف از شهر را تا حدودی ناشی از نگرش مردانه در ساخت شهر دانست.روزنامه «اطلاعات» در گزارشی با درج عنوان «توانمندسازی زنان بسترساز عدالت اجتماعی»، می نویسد: گسترش روز افزون ناامنی و عدم تامین عدالت اجتماعی باعث شده زنان در جامعه با تبعیض، تحقیر، آزار جنسی، تهدید و رفتارهای دوگانه‌ اجتماعی رو به رو شوند. حال پرسش اینجاست که برای رسیدن به جامعه ای که سنگ بنای آن بر پایه عدالت اجتماعی استوار باشد، دولت ها چه وظایفی دارند؟ در پاسخ باید گفت مهم آن است که عدالت را با هر تعریف و راهکاری متحقق کرد تا بتوان از خشونت ناشی از نابرابری های اجتماعی و ابزار انگاشتن انسان های دیگر جلوگیری و زمینه «وحدت ملی» را فراهم کرد.در ادامه این گزارش آمده است: به اعتقاد کارشناسان، جامعه ای که سودای رسیدن به این سطح از توسعه و عدالت اجتماعی را در سر می پروراند، باید برنامه های اجرایی در راستای توانمندسازی زنان و رفع تبعیض های جنسیتی را پیشه خود قرار دهد. چرا که ‌پشتوانه های اقتصادی باعث اطمینان، اعتماد به نفس، امنیت روحی و روانی زنان می شود و به این وسیله امنیت اجتماعی در بخش پیکره اجتماع و زمینه عدالت اجتماعی را فراهم می کند. چرا که اگر زنان‌ به عنوان نیمی‌ از جامعه در محیط اقتصادی قرار بگیرند، این موقعیت به توانا سازی و استقلال و خودکفایی آنان کمک می‌‌کند و راه را برای احقاق حق آنان می‌گشاید و در نتیجه‌ عدالت اجتماعی به منصه ظهور می رسد.روزنامه «شهروند» در یادداشتی با عنوان «مدیریت موفق زنان»، آورد: گفتم آمارهایی هست که نشان می‌دهد شمار مدیران زن در مدرسه‌های بسیاری از کشورها کمتر از مدیران زن در مدرسه‌های ماست. این نشان می‌دهد که دست‌کم در آموزش و پرورش، مدیریت‌ها به نسبت زن و مرد تقسیم شده است. این شکلی از رشد نیست؟ لبخندی زد و گفت نه برادرِ من، این‌جور هم نیست! برتری آماری به‌خاطر جدایی جنسیتی است که در آن باید مدرسه‌های دخترانه دارای مدیر زن باشند، بنابراین و به‌ناچار این سهم- البته نه‌چندان هم برابر- میان فرهنگیان زن و مرد تقسیم شده است، وگرنه در سطح مدیران میانی و ارشد شرایط مانند همه جاست.محمدرضا نیک‌نژاد آموزگار در این یادداشت می نویسد: گفت هی بگوییم زن‌ها نمی‌توانند که نمی‌شود! شما زمینه را فراهم کنید و ببینید می‌شود یا نمی‌شود! گفتم من؟! با لبخندی پرسید که خودت تاکنون مدیر زن داشته‌ای که حکم بر ناتوانی آنها می‌دهی؟ گفتم من چنین حکمی نداده‌ام! اتفاقا ٦‌سال نخست آموزگاریم به شکل ثابت در دبیرستان‌های دولتی و پس از آن هم در دبیرستان‌های غیردولتی مدیریت خانم‌ها را تجربه کرده‌ام. بی‌تعارف از توانمندترین مدیران دوران خدمتم خانم‌ها بوده‌اند. گفت خدا پدرت را بیامرزد و ادامه داد البته زن‌ها به‌ویژه در کلانشهرها تلاش کرده‌اند و توانسته‌اند در گستره اجتماعی- فرهنگی به کامیابی‌های ارزشمندی برسند.روزنامه «وقایع اتفاقیه» در گزارشی با انتشار عنوان «به شهردار‌شدن زنان فکر کنیم»، نوشت: حالا دیگر چهار دوره از برگزاری پارلمان‌ها شهر و روستا گذشته است. شوراهای شهر و روستا که قدم به قدم به فعالیت حرفه‌ای نزدیک‌تر شده‌اند، هر دوره با فراز و نشیب‌هایی مواجه بوده‌اند و در این آزمون و خطا، هم اعضای شورا و هم کسانی که قرار است آنها را به نمایندگی از خودشان برای تصدی امور شهری انتخاب کنند، به تجربه‌های زیادی دست پیدا کرده‌اند. یکی از این تجربیات، بی‌شک، حضور قشرهای مختلف برای بیان مطالباتی است که ممکن است از نظر عده دیگری دور مانده باشد. در این میان، زنان، کسانی هستند که در هر دوره، بیشتر از قبل، به حضورشان برای تصمیمات شهری احساس نیاز شده است.در ادامه این گزارش که به قلم فهیمه حسن‌میری نگاشته شد، می خوانیم: با همین احساس نیاز بوده که در پنجمین انتخابات نامزدهای شورای شهر و روستا، شاهد این بودیم که در کلانشهرها، موجی از تشویق زنان برای ثبت‌نام راه افتاد و در فضاهای مجازی با هشتگ‌های «سهم زنان از شورا» و «مطالبات زنان از شورا» از نیمی از جمعیت برای تصمیم‌گیری‌هایی که با زندگی مردم به‌طور مستقیم سر و کار داشته، دعوت به عمل آمد. این تشویق برای حضور زنان به‌ویژه از آنجا نشأت می‌گرفت که با اینکه حضور زنان در شهر، با چالش‌های خاص خودشان مواجه است، انتظارها از نمایندگان دوره‌های قبل شوراها برای بررسی و رسیدگی به مشکلات حضور زنان در شهر به پاسخ قانع‌کننده‌ای نرسید.** کارآفرینی و مهارت افزایی راهکاری برای مهار اعتیاد در جامعهاعتیاد معضلی است که جامعه بشری را در سن های گوناگون و حتی دوره جنینی با خود درگیر می کند. این موضوع باعث شده است که مسوولان امر راهکارهای مختلفی را برای مهار این آسیب اجتماعی بی اندیشند. پاکسازی نوزادان، حضور در کمپ‌های ترک اعتیاد، روش‌های بیمارستانی، تعویض خون، ایجاد اشتغال و کارآفرینی از جمله گزینه های فراروی فرد معتاد هستند. اهمیت توجه به اعتیاد باعث شد تا روزنامه های امروز در گزارش ها و یادداشت هایی به آن بپردازند. روزنامه «ایران» در گزارشی با درج عنوان ««لاله‌ها»ی این خیابان بوی «بنگ» دارند»، نوشت: «خط» این گزارش با یک «سرنخ» شروع شد، سرنخی که ما را به هوای دیدن خانواده‌های زندانیان «قزل حصار» به «ملک‌آباد» کشاند. پیش از آنکه به اینجا وارد شویم شنیده بودیم که دورتا دور زندان قزل حصار که حالا به زندان کرج تغییر نام داده، پر از بساط بی‌خانمان‌هایی است که پیشترها سرپرستی به نام «پدر» خرجی‌شان را فراهم می‌کرد. آنهایی که دست روزگار از سر نداری، به اجبار، اطراف زندان را برایشان جای خانه کرده بود، اما پایمان که به «ملک‌آباد» رسید، خبری از هیچ کدام از این حرف‌ها نبود. دور تا دور زندان را که چرخیدیم، جز تعداد انگشت‌شماری ملاقاتی، کسی برای بی‌خانمانی، آواره نبود!حمیده امینی فرد در ادامه این گزارش می نویسد: «ملک‌آباد» هم شبیه «نصیرآباد» (جایی که روایت گورخواب‌ها رقم خورد) خیلی‌ها را به هوای جنس ارزان و مفت، به اینجا کشانده است! مشتری هایشان هم کم نیست. اهالی می‌گویند، قاچاق فروش ها کارشان را بلدند. مامور هم که بیاید، تا بخواهند لو بروند اجناس شان را داخل چاه اسید نابود می‌کنند. این اتفاق البته آنقدر به ندرت رخ داده که هیچ کدام از ملک‌آبادی‌ها، صحنه بگیر و ببندهای پلیسی را یادشان نیست! «شیشه» جنس غالب این روزهای مصرف‌کننده هاست. برای همین از خیابان‌های اصلی که می‌گذرید، چهره‌های تکیده ژولیده بی‌رنگ و روی دست به عصا، یادتان می‌اندازد که اینجا «اقتصادش» روی چه مداری می‌چرخد! فرقی هم ندارد هم زن می‌بینید و هم مرد! اما کودک بین شان به ندرت دیده می‌شود، گرچه حال و روز «قرعه عرب‌آباد»، جایی در دور دست‌های جاده کمربندی، حتی با خود کمربندی هم زمین تا آسمان توفیر دارد.روزنامه «قانون» در گزارشی با انتشار عنوان «جنین های خمار»، می نویسد: ناخوسته وارد بازی والدینش شد. هرگز فکر نمی‌کرد پدرو مادر که همواره مأمن عشق و محبت به کودکان خود هستند، تا این حد بی‌رحم و سنگدل باشندکه چنین سرنوشتی را برایش رقم بزنند. شاید تا زمانی که در شکم مادر بود نشئگی مواد برایش خوشایند بود اما پس از تولد، درد خماری تمام وجود کوچکش را فرا گرفته و با گریه‌های مداومش سعی داشت به پدرو مادرش بفهماند این دنیایی نبود که انتظارش را می‌کشیدم. انگار تقدیر روزهای خوبی را برایش رقم نزده و آینده‌ای تاریک را پیش روی وی قرار داده است. شاید اگر بخت با وی یار بود و پدر و مادری معتاد نداشت، روزگار بهتری در انتظارش بود.در این گزارش که به قلم نفیسه صباغی نگاشته شد، می خوانیم: در دوران جنینی در شکم مادر با خماری مادر معتادش خمار و با نشئگی وی نشئه بود. اما پس از ورود به دنیا اوضاع تغییر کرد و روی دیگر سکه هویدا شد. نوزادی که تازه پا به دنیا گذاشته از درد خماری به خود می‌پیچد و مادر و پدر معتاد که شاید ندانند که کودک‌شان معتاد متولد شده فارغ از دردهای جانکاه کودک خود روزگار می‌گذرانند و در این میان نیز تعدادی از این نوزادان که بدن نحیف و کوچک‌شان تاب و تحمل خماری مواد را ندارد، درهمان روزهای ابتدایی پس از تولد از دنیا می‌روند. هرچند آن‌هایی نیز که زنده ‌می‌مانند حال و روز خوبی نداشته و دردهای بسیاری را به جان می‌خرند و معلوم نیست چه آینده‌ای انتظارشان را می‌کشد.روزنامه «آفتاب یزد» در گزارشی با عنوان «چینی ها معتادانشان را به دریا ریختند!»، آورد: سوار تاکسی می‌شوم. تاکسی از کنار متروی مولوی رد می‌شود. یکی از متجاهران روی سکوی مترو نشسته، چرت می‌زند. راننده تاکسی شروع می‌کند به فحش دادن و می‌گوید: «ببین. آخر این دلسوزی دارد؟ هی می‌گویند اینها بیمارند اینها بیمارند. کجا بیمارند؟ کی قرار است خوب شوند؟ همیشه باید بیمار بمانند؟ نمی‌دانم دولت چرا کاری نمی‌کند؟» می‌پرسم: «چکار کنند؟» می‌گوید: «این همه کمپ دارند ببرندشان آنجا و ترکشان دهند.» می‌گویم: «تا خودشان نخواهند که ترک نمی‌کنند. دوباره برمی‌گردند و شروع می‌کنند به کشیدن موادمخدر.» مسافری که جلو نشسته، سریع جواب می‌دهد: «خب مثل چین، همه‌شان را بریزند در دریا. شما یادتان نمی‌آید، جوانید. می‌گفتند دولت چین همه معتادها را سوار کشتی کرده و ریخته وسط دریا. آنها هم غرق شدند و مردند. اینطوری کشورشان را از دست اینها نجات داده‌اند.»در ادامه این گزارش از قول نعمت‌اله بابایی دکترای پزشکی – اجتماعی آمده است: تجربه کشورهای موفق دیگر در این زمینه نشان می‌دهد که برخلاف آنچه که می‌گویند معتادان باید در اردوگاه نگهداری شوند، یا کشته شوند، آنها را باید در مراکز کاهش آسیب نگهداری کرد. این مراکز باید کارآفرین و مهارت افزا باشد و معتادان از نظر جسمی، روانی و اجتماعی تحت نظر قرار گرفته و بازپروری شوند.*گروه اطلاع رسانیخبرنگار:سیده مریم سیدان**انتشار دهنده: شهربانو جمعهپژوهشم**9368**9131*ایرنا مقاله کانالی برای انعکاس مقاله های اندیشکده ها- پژوهشکده ها- دانشکده ها- مراکز تحقیقاتی و رسانه های ایران و جهان*Irnaarticle@

20/01/1396

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]