کتیبه دوهزار ساله، اسیر صندوق آهنی! + عکس

واضح آرشیو وب فارسی:پایگاه خبری آفتاب: کتیبه دوهزار ساله، اسیر صندوق آهنی! + عکس
چیزی شبیه به یک صندوقچه اسرار است، صندوقی فلزی و مستطیل شکل که از حدود هشت سال پیش دور تا دور کتیبه‌ی آشوری «بانی‌پال» ایلامی را پوشانده تا او را از هر آسیب و گزند طبیعی و انسانی در امان نگه دارد.
آفتاب‌‌نیوز : به گزارش ایسنا، کنار رودخانه گُل‌گُل و در ۳۰ کیلومتری استان ایلام، کتیبه‌ای بیش از دو هزار ساله را درون یک قفسه گذاشته‌اند. سنگ نگاره‌ای از دوران آشوری در منطقه گُل‌گُل در روستای ملک‌شاهی ایلام با نوشته‌هایی به خط میخی آشوری و نقش یک پادشاه، فرمانروا یا سرباز که از فتح ایلام و انقراض تمدن ایلام باستان به وسیله‌ی آشوری‌ها خبر می‌دهد. سیاوش آریا، فعال میراث فرهنگی که حدود هشت سال پیش نیز این کتیبه را از نزدیک دیده بود و بعد از این مدت زمان، یک هفته پیش بار دیگر از این اثر ارزشمند دیدن کرده است، با صحنه‌ی متفاوتی از حفاظت نسبت به این کتیبه‌ی ارزشمند مواجه می‌شود. دبیر انجمن مهرگان، با بیان این‌که علاوه بر کتیبه‌هایی که در موزه‌ها قرار گرفته‌اند، سه سنگ‌نگاره آشوری که هنوز در مکان خود هستند، بیشتر در ایران وجود ندارد که دو کتیبه در استان ایلام و دیگری در شهرستان کامیاران استان کردستان قرار دارند، واکنش خود نسبت به آن‌چه دیده را با این پرسش، بیان می‌کند: اگر این اقدام در راستای حفاظت از این کتیبه انجام شده است، بنابراین باید سنگ نگاره‌های ساسانی و هخامنشی فراوان کشور که بیشتر در کوه‌های استان فارس به صورت پراکنده و دور افتاده هستند، نیز به همین روش از گزند آسیب‌ها دور شوند؟ او معتقد است: این روش پوشاندن کتیبه‌ی تاریخی قاچاقچیان را برای ایجاد آسیب بیشتر به این اثر تشویق می‌کند. وی همچنین با بیان این‌که اطلاعات موجود در صفحه‌های مجازی درباره ی این کتیبه با اشکالاتی روبه‌روست، توضیح می‌کند: «این سنگ نگاره از دوران آشوری در منطقه گُل گُل ملک‌شاهی قرار دارد و شامل نوشته‌هایی به خط میخی آشوری و نقش یک پادشاه، فرمانروا یا سرباز است که کلاه خودی دارد و نقش ماه و ستاره در کنار او دیده می‌شود. این سنگ نوشته در داخل تنگه صخره‌ای قرار دارد و در سال ۶۴۵ پیش از میلاد پس از آنکه آشوربانی پال بر ایلام پیروز می‌شود، آن کنده‌کاری شده است. مکان قرار گیری این سنگ نوشته بر سر راه باستانی ایلام به آشور قرار دارد، آن در سال ۱۹۷۲ توسط لویی واندنبرگ بلژیکی کشف شده است. و لویی لوین روی آن مقاله‌ای نوشته است.»

آریا ادامه می‌دهد: «ارتفاع سنگ نگاره از سطح زمین ۲۷۰ سانتی متر است. متن کتیبه از فتح ایلام و انقراض تمدن ایلام باستان به وسیله آشوری ها حکایت می‌کند. این سنگ نگاره به شماره ۱۴۱۸ درششم دی ماه ۱۳۵۵ به ثبت ملی رسیده است.» برای دیدن قدیمی‌ترین کتیبه آشوری هماهنگ کنید اما رویا ارجمندی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان ایلام در این زمینه به ایسنا می‌گوید: این روش حفاظت بهترین روشی است که در حال حاضر می‌توانستیم در مقابل آسیب‌هایی که احتمال دارد به نقش برجسته آشور بانی‌پال وارد شود، داشته باشیم، تا آن را از گزند آسیب‌های انسانی و طبیعی محافظت کرده باشیم. وی با بیان اینکه موقعیت قرار گرفتن این نقش برجسته در یک نقطه نامناسب برای حضور دائمی نیروهای یگان حفاظت و مکانی پرتردد برای افراد بیکار است که هر لحظه احتمال وارد کردن آسیب به این اثر ارزشمند را دارند، ادامه می‌دهد: کسی که می‌خواهد از این اثر بازدید کند باید قبل از وارد شدن به این منطقه با اداره کل میراث فرهنگی استان یا اداره شهرستان هماهنگ کنند. در غیر این صورت امکان دیدن نقش برجسته را ندارد. او با بیان اینکه از حدود هشت سال گذشته این نقش برجسته در چنین شرایطی محفاظت می‌شود، ادامه می‌دهد: با وجود قرار دادن چنین قفسه‌ای در مقابل آن امکان دیدن نقش‌برجسته وجود دارد، اما اگر کسی تمایل دارد آن را بدون هیچ حفاظی ببیند باید به اداره میراث فرهنگی استان یا شهرستان اعلام کند تا در زمان مشخص بتوان درِ آن را باز کرد.

ارجمندی با تاکید بر این‌که برای ایجاد این محافظ مشورت‌ها و بازدیدهایی با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده است، ادامه می‌دهد: در شرایط امروزی برای جلوگیری از آسیب‌های طبیعی یک سقف محافظ آهنی بالای کتیبه نصب شده و دور کتیبه نیز یک قفسه توری قرار گرفته است که با این وجود می‌توان آن را دید. براساس توضیحی که اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام درباره‌ی این کتیبه‌ی ارزشمند روی تابلوی قرار گرفته در نزدیکی این بنا قرار داده، نوشته شده است؛ «سنگ‌نوشته گل گل ملکشاهی یکی از آثار ارزشمند دوران پیش از تاریخ استان ایلام است و سندی معتبر از قلمرو ایلامیان در این منطقه می‌باشد. این منطقه بعدها با حمله آشوربانی پال پادشاه وقت دولت آشور به غارت و نابودی کشیده شد و متن این سنگ نوشته حکایت از حمله آشوریان دارد و به خط میخی آشوری بر روی این صخره که در مسیر جاده ارتباطی آن دوره قرار داشته است به دستور پادشاه وقت برای عبرت آیندگان حکاکی شده است. عبارت نوشته شده در این سنگ نوشته بر روی نقش پادشاه آشور حک گردیده است. این اثر گرانبها در آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.» عکس از سیاوش آریا