واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: پتروشيمي ایران هنوز غولبچه است
در حالي كه طبق سند چشمانداز 20 ساله جمهوري اسلامي، ايران بايد در رتبه نخست صنعت پتروشيمي خاورميانه بايستد و جزو غولهاي پتروشيمي جهان شود اما فاصله فراوان ميان ايران و ساير كشورها همچنان آزار دهنده است.
نویسنده : وحید حاجیپور
به گزارش «جوان»، به دليل بهره بردن ايران از ذخاير فراوان هيدروكربوري اما توسعه صنعت پتروشيمي با مشكلات بسياري روبهرو شده است كه توسعهاي كه از آن ياد ميشود، يك توسعه كاريكاتوري و غيرمتوازن است. عدمانسجام بخشهاي سياستگذاري، قانوني و اجرايي در كنار تصميمات منطقهاي و محلي نتوانسته نقشه راهي براي اين صنعت طراحي كند و بيشتر برنامهريزيها بر اساس تصميمات سريع و اغلب بدون مرجع كارشناسي است.
اين وضعيت به كنار، عدمبرنامهريزي مناسب در صنعت پتروشيمي را بايد در كنار فعاليتهاي ساير كشورها در كنار يكديگر ديد؛ آلمانيها در اينباره شهره هستند كه با عدمدسترسي به منابع هيدروكربوري چنان در حوزه پاييندست صنعت پتروشيمي فعال شدهاند كه به قطب اصلي پتروشيمي جهان تبديل شدهاند. اين كشور با راهاندازي پاركهاي پتروشيميايي و شيمي شهرها، منابع خام را از كشورهاي توليدكننده مواد اوليه دريافت كرده و با تبديل آنها به مواد مصرفي به سود سرشاري دست پيدا كرده است. اين تجربه از آن جهت قابل تأمل است كه بدانيد عمده محصولات توليدي كشور مواد خام است كه به دليل عدمرگولاتوري جدي، همچنان ادامه دارد و به قيمتهاي اندك صادر ميشود، در حالي كه ميتوان با راهاندازي صنايع ميان دستي و پاييندستي هم به منابع ارزي كشور دست يافت و هم به اشتغال سرعتي شگرف داد زيرا هزينه فرصت شغل در صنايع پاييندست پتروشيمي كمتر از 200 هزار دلار است.
اين مزيت را بايد در كنار ارزاني مواداوليه در كشور و عدمپرداخت هزينه حمل و نقل براي دريافت آنها توسط مبادي مصرف در نظر گرفت كه فرصت بينظيري است و عربستان سعودي با شركت سابيك خود به سرعت در حال پيادهسازي آن است ولي در ايران همه چيز به توليد مواد خام و بيارزش ختم ميشود. با اين مقدمه بهتر است به بررسي 10 شركت بزرگ پتروشيمي جهان از نظر درآمد بپردازيم كه در نوع خود قابل تأمل و تحليل است. اينكه آلمانيها بدون دسترسي به مزيتهايي که در ايران وجود دارد به وفور ديده ميشود يكهتاز صنعت پتروشيمي هستند. اساس اين ردهبندي سال 2015 است كه قيمت نفت سقوط كرده است و به همين دليل درآمد شركتهاي پتروشيمي10 درصد كاهش يافته است.
1- «باسف» فروش سالانه 63/7 ميليارد دلار
شركت باسف آلمان به عنوان بزرگترين شركت صنعت پتروشيمي دنيا در يك دهه اخير به شمار ميرود. اين شركت در حال واگذاري چند زيرمجموعه و خريد چند شركت براي بهينه كردن سبد سرمايهگذاريهاي خود است. لاستيك و پلاستيك، پليمرهاي كاربردي، پليمرهاي مهندسي، فومها ، پليمرهاي زيست تخريب پذير، رنگ و پوشش، ساخت و ساز، الكتريك و الكترونيك و. . . عمده محصولات توليدي اين شركت آلماني است.
2- «دوچميكال» فروش سالانه 48/8 ميليارد دلار
شركت دوچميكال امريكا در يك دهه گذشته با تغييرات ساختاري زيادي روبهرو بوده است. ادغام اين شركت با دوپونت يك گام ديگر براي بهبود كارايي و كاهش هزينهها محسوب ميشود.
3- «ساينوپك» فروش سالانه 43/8 ميليارد دلار
با كاهش قيمت محصولات پتروشيمي در بازارهاي جهاني مجموع فروش اين شركت چيني با كاهش روبهرو شده، اين اتفاق براي ساير شركتهاي اين صنعت نيز روي داده است. شركت ساينوپك با كاهش بودجه خريد خوراك طرحهاي خود توانست سودآوري بيشتري داشته باشد. اين شركت در ايران اغلب به شركت بالادستي نفت شناخته ميشود، در حالي كه ساينوپك فعاليتهاي خود را در صنعت پتروشيمي توسعه داده است.
4- «سابيك» فروش سالانه 34/3 ميليارد دلار
در دهه پيشين ميلادي اين شرکت عربستاني با ميلياردها دلار سرمايهگذاري تشكيل شد. اعطاي خوراك ارزان گازي به ويژه اتان در توسعه اين شركت تأثير زيادي داشته اما با شدت گرفتن رقابت اين شركت متنوعسازي توليدات را در دستور كار قرار داده است. اين شركت با همكاري آرامكو در نظر دارد تا طرح تبديل مستقيم نفت به محصولات شيميايي را اجرايي كند. اين شركت در حوزه مياندست و پاييندست در حال بهدستگيري بازارهاست.
5- «فورموسا پلاستيك» فروش سالانه 29/2 ميليارد دلار
اين شركت تايواني در ايالاتمتحده سرمايهگذاري قابل توجهي در بخش اتيلن كراكر و پروپان دارد. استفاده از خوراك ارزان گاز شيل از راهبردهاي جديد تجاري شركت فورموسا محسوب ميشود.
6- «اينيوس» فروش سالانه 28/5 ميليارد دلار
در سالهاي اخير شركت اينيوس با خريد سهام چند شركت صاحبنام توانسته است فروش خود را افزايش چشمگيري دهد.
7- «اگزون موبيل» فروش سالانه 28/1 ميليارد دلار
اين شركت به عنوان زيرمجموعه يكي از غولهاي نفتي دنيا درصدد بهرهگيري از فرصتهاي به وجود آمده است. استفاده از اتان ارزان توليدشده از منابع شيل اولويت جديد مديران اين غول امريكايي صنعت پتروشيمي محسوب ميشود. سرمايهگذاري در بخش پژوهش و فناوري از اولويتهاي آنان به شمار ميرود.
8- «لينده بازل» فروش سالانه 26/7 ميليارد دلار
اين شركت آلماني در حال توسعه سبد سرمايهگذاري خود است و كاهش هزينه و بهبود كارايي در صدر برنامههاي آنها قرار دارد.
9- «ميتسوبيشي» فروش سالانه 24/3 ميليارد دلار
اين شركت ژاپني بازار امريكا را به عنوان يك بازار كليدي محصولات پتروشيمي برگزيده است.
10- «دوپونت» فروش سالانه 20/7 ميليارد دلار
اين شركت كه فعاليت خود را از سال ۱۸۰۲ ميلادي آغاز كرده است چايگاه خود را در ميان ۱۰ شركت نخست فهرست برترين شركتهاي صنعت پتروشيمي تثبيت كرده است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۵ - ۲۲:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]