تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817722957
... سبک بار شدیم - شهرآرا آنلاین
واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا آنلاین: اندیشمندان دینی که در پی بررسی مناسبات دین و جامعه، شناخت اندیشه ها، سازمان ها، نهادها، مناسک و شعایر دینی هستند ضمن توجه به تاثیرگذاری دین در نظام اجتماعی و کنش های فردی و اجتماعی، به نقش و کارکردهای اجتماعی و عملکردهای دینی می پردازند.حاتم مهجوری- اهمیت بررسی برخی مسائل اجتماعی در برخی از جوامع بیش ازضرورت مطالعاتی صرف است. بررسی مراسم و مناسک دینی یکی از آن هاست. باتوجه به اهمیت این موضوع و توجه ناکافی محققین به این مهم، گفتگوهایی با حجت الاسلام محمد جواد نظافت و سید محمد محسن دعایی و کارشناسان این حوزه داشته ایم که در ادامه می خوانید. اعمال اسلام فرح بخش و نشاط آور است حجت الاسلام نظافت: شادی برای انبساط روح است. آدم ها گاهی چهره های خندان دارند و دلشان گریان است. گاهی برعکس چهره هایشان گریان و دلشان خندان است. گاهی آدم ها در شرایط به ظاهر شادمانه زندگی می کنند ولی دلشان گرفته است. گاهی در شرایط به ظاهر شادمانه نیستند اما دلشان آرام است. اسلام و اعمال مترتب بر فرد مسلمان ( اعم از واجب و مستحب) از آن جهت که وسعت روحی به افراد می دهد و دل انسان را باز می کند بیشترین شادی را به ارمغان می آورد. یکی از راه هایی که برای جامعه مسلمان ما شادی توام با آرامش به ارمغان می آورد، ایجاد نگرش تازه و جدید است. با یک سلسله نگرش ها و بینش ها شادی را برایشان به ارمغان می آورد. مومن رنج ها را به خاطر خدا تحمل می کند فردی که هدفی برای زندگی ندارد و مرگ را نابودی می بیند و زندگی را چیزی جز خوشگذرانی و خوردن و خوابیدن نمی داند، رنج برایش آزار دهنده است. ولی برای مومن، رنج آزار دهنده نیست. چون رنج وسیله رشد است. می داند این دنیا جای رنج است. مثل یک باشگاه است. دیدید وقتی آدم ها باشگاه بدن سازی می روند، در آنجا از اینکه رنج ببرند و خسته بشوند و عرق بریزند ناراحت نمی شوند؛ لذت می برند چون اولا انتظارش را پایین آورده و پذیرفته که جای عیش و نوش نیست. ثانیا می داند این رنج ها مقدمه ساخته شدن و بازوی توانمند است و این رنج را تحمل می کند. پس در اسلام با هدفی که به انسان داده می شود و معرفتی که به انسان درباره دنیا داده می شود، چیزهایی که برای دیگران مایه رنج است برای مسلمانان مایه نشاط می شود. دیگران از مرگ می ترسند. اما اسلام می گوید مرگ مثل عوض کردن لباس کثیف و پوشیدن لباس نوست. این سلسله نگرش ها کمک می کند به این که ما نگاهمان به شادی چطور باشد. چیزهایی که برای دیگران مایه رنج است برای مومنین مایه شادی است. تغییر نگرش ها در راستای تعالی انسان قرآن می گوید «بشر الصابرین»؛ مژده باد به صابرین. بعد می گوید صابر کیست؟ « الذین إذا أصابتهم مصیبة قالوا إنّا لله و إنّا إلیه راجعون» این یعنی نگرش. وقتی مصیبتی به مومن می رسد می گوید «انا لله و انا الیه راجعون» ما مال خداییم و ما به سوی خدا برمی گردیم. چطور صبر می آورد؟ خب از اینجا که بدانیم فرزند که مال من نبوده، پول که مال من نبوده، ما همه جسم و پول مان مال خداست. حال، خدا دوست داشته در ملک خودش تصرف کند. پس آنچه برای دیگران، در مصیبت ها مایه رنج است، برای مسلمان مایه صبر است. «و انا الیه راجعون». می گوید این رنج ها موقتی است و ما داریم بر می گردیم و اینجا نمی مانیم. این ها نگرشی است. قرآن می گوید مژده باد به این آدم ها. در متن عزاداری ها شوق بود و سبک باری در محرم و صفر عزاداری کردیم. اولا در متن همین عزاداری ها شوق بود و شادی. چرا؟ برای اینکه اشک ریختیم. اشک ریختیم و دلمان باز شد و سبک بار شدیم. لذا بیشترین خنده ها را بعد از اشک ها مومنین دارند. یعنی فقط خودشان را کنترل می کنند اما دلشان آماده خنده است. در این جلسات و مراسمات می رفتند هم کیش و هم مرام خودشان را می دیدند و به هم محبت می کردند. خوش آمد می گویند. این برکت امام حسین(ع) است و اگر کسی نمی آمد ناراحت می شدند. پس با این دیدارها یک حس همبستگی و حس نشاط پیدا کردیم. اوج همدلی و مودت مردم در پایان مناسک مذهبی است در شهرمان می بینید که چه موجی از ایثار و محبت به راه افتاد. در کجای دنیا این فرهنگ وجود دارد؟ آیا در بلوک شرق و غرب این موج مثبت پیدا می شود؟ این خبرها نیست. آنجا همسایه از همسایه خبر ندارد. آنجا رحمی نیست و آدم ها ماشین می شوند. در همین محرم و صفر سلسله نشاط های معنوی حاکم بوده است. در دهه آخر صفر اوجش را ببینید. معارف و نگرش به اسلام که عرض کردم در محرم و صفر منتقل می شود. امیدها زنده می شود. آدم ها درک جدیدی از زندگی پیدا می کنند. از طرفی اشک ریختند. عبادتی انجام دادند. مجموع این ها ملت را با نشاط می کند. محرم و صفر تمام شده و شرایطی به وجود آمده و آدم ها احساس می کنند که با یک احساس خوش معنوی وارد ماه ربیع شدند. دوباره مدل شادی عوض می شود. آن هم شادی بود. غمی در محرم و صفر داشتیم اما معنویت این ماه تاثیر بسزایی در نشاط معنوی مومنین داشته و دارد. خلاصه اینکه اگر شما اسلام را دین شادی دانستید، حرف گزافی گفته نشده و عین واقعیت است. همه اش شادی است و نماز و قرآن خواندنش هم شادی است. هرم نیازهای انسان در دین اسلام به بهترین شکل برآورده می شود حجت الاسلام والمسلمین دعایی: دین اسلام دین خاتم و آخرین دینی است که خدای متعال در اختیار جامعه بشری قرار داده و ظرفیت عالی ترین درجه رساندن انسان ها به سعادت و کمال را در نظر داشته است. بدون تردید تمام جوانب نیازهای انسان های را تحت پوشش دارد و لذا هرم نیازهای انسان را در دین مبین اسلام می توانید به بهترین وجه داشته باشید. انسانی می تواند کامل در تعریف دینی به حساب آید و در اصطلاحات انسان شناسی و روان شناسی انسان سالم می توانیم خطاب کنیم که در یک وضعیت وسیع نیازهای حقیقی خودش را از نیازهای کاذب بازشناسی کند و با بهترین شیوه عقلانی و مشروع نیازهای خود را تامین کند. بنابراین انسان سالم و کامل از نظر اسلام کسی است که توانمندی شناسایی نیازهای حقیقی خودش را داشته باشد. غم و شادی در انسان بسیار ملموس است از نظر اسلام، شادی هایی که ناشی از غفلت از حقایق عالم هستی و فراموشی کمالات واقعی انسان و فرو رفتن در بی بند و باری ها و لذت های حیوانی و شهوانی هست، این ها را شادی های منفی می شناسیم. مشخصا در قرآن شریف داریم که « لَا تَفْرَحْ إِنَّ ا... لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ.» حضرت موسی سلام ا...علیه خطاب به قارون فرمودند که خوشحال نباش؛ چرا که خدای متعال خوشحالی هایی از این مدل را دوست نمی دارد. وقتی به آیه توجه می کنیم، می بینیم که قارون در اوج تزئین به زینت های ظاهری دنیوی و بروز متکبرانه و خودخواهانه در جامعه خوش را به مردم نشان داد که مورد چنین خطابی هم قرار گرفت. بنابراین شادمانی که ناشی از غرق شدن در رفاهیات دنیوی باشد قرآن شریف این شادی را مورد محبوبیت خدا قرار نمی دهد و آن را مذمومی می شمارد. نشاط معنوی در دریای قرب الهی تعریف می شود اما از طرف دیگر شادی ناشی از وصول به کمالات واقعی و انجام وظایف بندگی در قرآن و روایات موجب بالاترین میزان شادی برای اولیای خدا می دانیم. در روایات داریم که مومن هنگامی که مستحبات و مناسک سفارش شده در اسلام را انجام می دهد قلب او مملو از شادمانی واقعی است. ناشی از درک قرب و وصال محبوب می شود. این شادی یک شادی اصیل و مومنانه است. چرا؟ چون پشت صحنه او و تکیه گاه او به دریافت یک کمال واقعی است. پس ما از نظر اسلام وقتی تحلیل می کنیم، می بینیم شادی های ناشی از توهم و خیال ، شادی های غیر مومنانه است که تکیه گاه آن تقویت ابعاد حیوانی انسان و رفاهیات مادی و نگاه مشرکانه به عالم و شهوت پرستی و فرو رفتن در دریای مادی است. اما شادی های مومنانه با تکیه بر دریافت حقیقت، رسیدن به کمال، بهره مندی از نورانیت است که همه این ها در دریای قرب به معدن کمالات که حضرت باری تعالی است، تعریف می شود. شادی مومنانه شادی ناشی از وصول به محبوب است که بالاترین میزان شادی را در آن انسان به ارمغان می آورد. .......................................... حجت الاسلام نظافت در کدام جوامع افسردگی بیشتر است؟ برخی صحبت هایی می کنند که از این همه عزاداری خسته شدیم! ماه عزاداری شده و اسلام دین عزاست! این حرف ها مربوط به آدم هایی است که در این باغ نیستند. کسی که این فضا را درک نمی کند حق دارد که بگوید. آن مشکل مبنایی افراد است و از دور ما را و جماعت ما را قضاوت می کنند. من از شما سوال می پرسم خود کشی و افسردگی در کدام جمع بیشتر است؟ افسردگی در کشورهای اروپایی و غرب بیشتر است یا اینجا؟ هر جا که دینداری هست خودکشی صفر و آرامش بیشتر است. الان به اندازه ای که به دینداری هایمان لطمه خورده خشونت و افسردگی بیشتر شده است. این گونه مجالس و مناسک یک وحدت و شادی با هم بودن را به همراه دارد. همه چیز با هم دارد. یعنی محبت صفا، گذشت و الفت در جامعه جاری می شود. شما ببینید ما در محرم تا چه حد گفتیم «سلم لمن سالمکم.» هر چند آسیب شناسی هم دارد و باید آسیب شناسی هم داشته باشیم. یعنی اگر عیب های این را برطرف کنیم شادی هایمان خیلی بیشتر می شود. همین عبارت زیارت عاشورا که می گوید «سلم لمن سالمکم» را اگر اجرایی بکنیم واقعا دعواهایمان کمتر می شود. مودت هایمان بیشتر می شود. یک آسیب شناسی دیگر هم این است که ما نتوانستیم به دیگران توضیح بدهیم و آن ها از دور ما را قضاوت می کنند. سینه می زنیم و گریه می کنیم و لباس سیاه پوشیدیم. اما خودمان نتوانستیم خوب خودمان را معرفی کنیم و این آسیب ماست. .......................................... حجت الاسلام دعایی اسلام و شادمانی فراگیر اجتماعی در اسلام حالت شادی صرفا به اعیاد بسنده نشده است؛ بلکه در هر برخورد با نعمت های الهی مومن حالت شادی به خودش می گیرد و شکر به جای می آورد. ما در دهه آخر صفر هم شاهد این رونق بازار مهر و الفت و همدلی بین مومنین بودیم. شکر، خودش نمودی بسیار عارفانه از لذت ها و شادمانی های مومنین است. این از نکات ممتاز تربیت جامعه اسلامی است. شما در هیچ مکتب تربیتی و هیچ بسته مدیریتی روابط اجتماعی نمی بینید که به این میزان به شادمانی فراگیر اجتماعی توصیه شده باشد و این میزان اعمال و مناسک مذهبی میان امت اسلام، وحدت و برادری ایجاد کند. اساسا مقوله حسن خلق و مسئله اینکه مومن باید درباره مومن دیگر با خوشرویی مواجهه داشته باشد، موجبات شادمانی مومنانه را در جامعه اسلامی به وجود می آورد. این هم در رابطه با اعیاد مذهبی صدق می کند و هم ماه محرم و صفر که ما از سر گذراندیم؛ آرامشی در فضای جامعه مستتر می شود و الفتی و همکاری است. طبیعی است که ماه محرم و صفر به خاطر مصادف شدنش با مصیبت آل محمد مراتب حزن برای جامعه به وجود می آورد. اما در پرتو آن نشاط توام با آرامش را نصیب ما می کند. مستند به این گزاره شریف که فرمودند «شیعتنا خلقوا من فاضل طینتنا یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا» امام صادق علیه السلام فرمود: خدا رحمت کند شیعیان ما را که از زیادى گل ما به وجود آمده و با آب ولایت (و محبّت) ما خمیر شده اند، در غم ما غمگین و در شادى ما شادمانند. .......................................... دیدگاه یک/ معنویت و تقویت جامعه سالم آخر صفر توام با مراسم و مناسک مذهبی و دینی شیعیان بود. طبیعتا بحثی تحت عنوان فرح و شادی معنوی بین مومنین ایجاد می شود. مشخصا تاثیر مناسک مذهبی بر آرامش روحی برای ما حائز اهمیت است. همه انسان ها اعم ازمسلمان یا غیر مسلمان تمایل دارند به جایی متصل باشند و نقطه اتکایی برای خودشان داشته باشند. اسم این نقطه اتکا را مذهب و دین می گذاریم. در مناسک مذهبی، به دلیل رفتار و حرکاتی که انسان از روی طیب خاطر و خلوص نیت انجام می دهد، نوعی رها شدگی در انسان به وجود می آید. زمانی که انسان خودش این مسائل دنیوی و تعلقات و هر آنچه بدان تعلق خاطر دارد، رها کرده و از قیود زندگی خودش را خلاص می کند، می تواند به نوعی آرامش مناسب برسد. در مناسک مذهبی، هم فرد و به هم تبع آن جامعه در مواجهه با آرامش قرار می گیرد. به ویژه که فرد در این مناسک و برنامه ها با کسی در ارتباط خواهد بود که همه قدرت های جهان هستی را از او می بیند. از نگاه ما به عنوان روان شناس، این آرامش خاطر و فرح معنوی به مراتب خیلی بالاتر از سایر آرامش ها خواهد بود. آثار آرامش، فقط معطوف به ماه محرم و صفر هم نباید نباشد و توشه ای برای ادامه ماه ها و هفته های پیش روی جامعه ماست. هر کجا که می نشینیم یاد خدا را با استفاده از این مناسک زنده نگه می داریم.می بینم که فضای معنوی ایجاد شده در محرم و صفر و بعد از آن و به ویژه ایام آخر صفر در شهر مشهد چه همبستگی بالایی میان مردم موج می زند که این ناشی از همین نشاط معنوی میان مردم است. ما به عنوان کسانی که با مراجعان بسیاری بابت مشاوره سروکار داریم، می گوییم این ها گوشه ای از برداشت های ماست. وقتی مراجعین را با این نکات آشنا می کنیم خودشان متوجه زیر و بم مسائلشان می شوند. به عنوان مثال وقتی خشم سر تا پای فردی را گرفته است یا در وجه خانوادگی می خواهد از همسرش انتقام بگیرد و زندگی را نابود کند، کافی است که ما فقط برایشان بگوییم ما در آموزه های دینی مان داریم که خدا فرموده؛ کسانی که در تنگدستی انفاق می کنند سه خاصیت دارند، «الکاظمین الغیض» خشم خودشان را فرو می خورند «و العافین عن الناس» بر مردم عفو و رحمت می کنند و سوم بر مردم احسان می کنند که اینجا خداوند می فرمایند «وا... یحب المحسنین». وقتی این آموزه ها در اختیار مراجعین قرار می گیرد، متوجه می شوند که انتقام یک لحظه اما بخشش یک عمر انسان را آرام می کند. بخشش هم باید مستمسک داشته باشد. این حلقه اتصال بدون شک مسئله دین و این قبیل مناسک است که در این روزها موج می زند. این ها کارویژه های مناسک و مراسمات مذهبی ماست که در روزهای پایانی ماه صفر هم شاهد آن بودیم و از گذر آن جامعه دارای روحی سالم تر از قبل خود می شود. به طور کل باید بگویم در اتمسفر و جو حاکم بر مراسمات ما شیعیان همدلی و الفتی نهفته است که می تواند گره های روحی انسانی را باز کند و گشایشی برای کارها و امورات آینده ما داشته باشد. جامعه کارشناسان و نخبگلان این حوزه به دقت و از نزدیک با این وادی آشنایند و تاثیرات روحی و معنوی حاکم در این قبیل برنامه ها بلاشک به سالم سازی روان جامعه کمک کرده و می کند. وقتی زمان حضور اقشار مختلف در مساجد و هیئت های مذهبی زیاد می شود، زمان قرارگرفتن این قشر در بطن مسائل حاشیه ای اعمال خلاف نیز حذف می شود. بهترین مدعا برای این گفته تحقیقات نیروی انتظامی است؛ هر سال آمار و ارقام جرائم اجتماعی و انواع بزهکاری ها در فاصله ماه محرم تا صفر بررسی می شود و نتایج تحقیقات نشان می دهد که این جرائم مهم جامعه حدود ۴٠درصد کاهش می یابد. دلیل چنین اتفاق بزرگی چیست؟ مگر نه این است که محرم بر رفتار افراد جامعه به ویژه قشر جوان تأثیر گذاشته است. *کارشناس روان شناسی/ مهدی رسولی* .......................................... دیدگاه دو / مناسک مذهبی و تامین هوش معنوی مذهب به طور عام و مناسک مذهبی به طور خاص می تواند در زمینه «تاب آوری» روی افراد تاثیر گذار باشد. تاب آوری مبحثی در روان شناسی است به معنای اینکه افراد قدرت تحمل شرایط سخت را داشته باشند. تاب آوری یعنی تحمل شرایط سخت، بدون از هم پاشیدگی روح و روان. چیزی که می تواند در مناسک مذهبی مشخص باشد دقیقا همین مسئله است که به تاب آوری فرد کمک می کند تا در احساسات منفی ناشی از اتفاقات ناگوار خودش را گم نکند و در احساسات منفی هیجانات خودش غرق نشود. عامل دیگری که می تواند برگرفته از جو مناسک مذهبی باشد، این است که فرد می تواند خودش را با بزرگان مذهبی و شرایط سختی که داشته اند، مقایسه کند و این کمک می کند که صبر فرد بالاتر برود، چیزی که ما در اسلام با عنوان «صبوری» داریم. اتفاقا معمولا مشکلات روحی و روانی بشر از کم صبری و کم تحملی ناشی می شود. پس چیزی که صبر را بالا می برد، مقایسه با شرایط بزرگان دینی بوده که شرایط بسیار سختی را پشت سر گذاشتند بدون اینکه از هم پاشیده شوند یا ایمانشان را از دست بدهند. مسئله بعدی تخلیه هیجانی است. ما در روان شناسی می گوییم چیزی که به افراد کمک می کند تا از نظر روانی و هیجانی سالم بمانند کا رکردن درست با احساساتشان است، یعنی باید افراد یاد بگیرند هر احساسی را بجا بروز بدهند. در مناسک مذهبی معمولا محیطی داریم که فرد بی دغدغه از قضاوت شدن و بی دغدغه از اینکه چطور به نظر می آید حضور دارد و می تواند خیلی راحت هیجانات خود را یا به صورت شادی یا گریه و غم بروز دهد. خیلی شنیده می شود که افراد با حضور در این مراسمات می گویند خیلی سبک شدیم. آرامشی در فرد و به تبع آن در جامعه حاکم می شود. من برنامه «آموزش هوش معنوی» را در بیمارستان امام رضا(ع) به ظرفیت ٢٠جلسه روی بیمارانی که منتظر کمک پیوند کلیه بودند و شرایط بسیار سختی داشتند و از همه جا مایوس بودند، برگزار کردم. شرایطی داشتند که هر روز دیالیز می شدند و خیلی وضع بحرانی بود و منتظر پیوند بودند. همه این افراد به نوعی به مرحله ناشکری رسیده بودند. من ٢٠جلسه این برنامه را در سال ٩٠ اجرا کردم. افراد حاضر در این جلسه از هر سنی بودند و در انتهای جلسه همه به اتفاق می گفتند که خیلی در روحیه ما تاثیر داشته است و توانستند شرایط خودشان را معنا داده و تاب بیاورند. از همین زاویه می خواهم بگویم یکی از تاثیرات دیگر مناسک مذهبی این است که فرد می تواند به زندگی خودش معنا بدهد. می تواند از خلال مسائل دردناک زندگی و سختی های آن معنا پیدا کند. هدف از مرور زندگی امام حسین(ع) معنا پیدا کردن از زندگی ایشان است. این ها قسمتی از کارکردهایی است که مناسک دینی برای ما می تواند داشته باشد. همچنین مناسک مذهبی می تواند باعث خودکنترلی و خود کارآمدی افراد نیز بشود. یعنی وقتی افراد به ثبات هیجانی می رسند می توانند روی رفتارهای خودشان کنترل بیشتری داشته باشند. در نتیجه باید در نظر داشت مناسک مذهبی که به ویژه در اواخر ماه صفر داشتیم تاثیر شگرفی روی روحیه افراد گذاشته و می گذارد. روح تعامل و همدلی که میان مردم ایجاد می شود سبب تعادل و آرامش افراد شده که باید سعی کنیم این وضع را در بازه های زمانی مختلف حفظ و نیز تقویت کنیم. *دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی/ زهره معینی*
شنبه ، ۱۳آذر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرآرا آنلاین]
[مشاهده در: www.shahraraonline.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]
-
گوناگون
پربازدیدترینها