واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری پانا: پانا گزارش می دهد؛ سونامی سالمندی در ایران طبق آمار، درصد ورود به اولین مرحله سالمندی 7 درصد است، این درحالی است که 8.2 درصد جمعیت ایران را افراد بالای 60 سال تشکیل میدهند و در واقع ایران وارد مرحله سالمندی جمعیت شده اما با وجود هشدارهای مختلف تا کنون برنامهریزی جامعی در این راستا از سوی مسئولان اتخاذ نشده است.
۱۳۹۵ جمعه ۲۶ شهريور ساعت 01:00
به گزارش خبرنگار اجتماعی پانا، طی سالهای گذشته، کارشناسان همواره در مورد كاهش زاد و ولد و پیرشدن جمعیت کشور هشدار دادهاند بهطوری که طی آخرین نتایج سرشماری که در سال 90 صورت گرفته حاکی از پیرشدن جمعیت کشور ایران است و این معضل به زعم كارشناسان نتیجه تداوم سیاست كنترل جمعیت در دهه 60 است. طبق بررسیهای موسسه مطالعات و پژوهش جمعیتی آسیا و اقیانوسیه جمعیت کنونی ایران، 76 میلیون و 478 هزار نفر است که نسبت به سرشماری سال 1390 که 75 میلیون و 149 هزار نفر بود، افزایش یافته است. بنا بر اعلام محمدجواد محمودی رئیس موسسه مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا واقیانوسیه، در حال حاضر نه تنها مشکل کاهش جمعیت و رشد آن را نداریم، بلکه افزایش جمعیت هم داریم، اما مشکل اینجاست که خانوادههای ایرانی به سمت تک فرزندی حرکت کردهاند و این نرخ رشد در آینده کاهش پیدا خواهد کرد و به نرخ رشد جمعیت صفر درصد خواهد رسید، که این موضوع میتواند ساختار جمعیتی را به هم بزند. از طرفی، کاهش نرخ باروری تبعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی خاص خود را دارد که باید از آن جلوگیری کرد اما این موضوع غیر قابل انکار است که تشویق به افزایش فرزندآوری نیز کار دشواری است. طبق مطالعاتی که بر روی مسأله تک فرزندی انجام شده این پدیده آسیبهای زیادی به ساختار سنی و ساختار جنسی جمعیت میزند چرا که ترجیح در جامعه تک فرزندی بر داشتن مولود پسر است. این در حالی است که بررسی نظرات جمعیتشناسان کشور نشان میدهد افزایش وابستگی سالمندان و کاهش جمعیت در سن کار به همراه پیری آن از جمله مهمترین چالشهای جمعیتی ناشی از سالمندی جمعیت در سالهای آینده است. همچنین نظرسنجیها نشان میدهد که کشور با سالمند شدن جمعیت با چالشهای اجتماعی مانند افزایش شکاف نسلی بین جوانان و سالمندان و جمع شدن چترهای حمایتی خانواده از سالمندان روبرو خواهد بود. محمدجواد محمودی رئیس موسسه مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا واقیانوسیه میگوید: طبق برآوردهای جمعیت شناسان این موسسه، نرخ باروری با رسیدن به حدود 1.7 فرزند به ازای هر مادر در سال 1390 نسبت به سال 1385 همچنان روندی نزولی دارد. برای جانشینی جمعیت، نرخ باروری باید حداقل 2.1 فرزند به ازای هر مادر باشد. بر اساس اعلام سازمان ملل جمعیت بالای 60 سال را سالمند میداند، طبق این تعریف ایران وارد مرحله سالمندی جمعیت شده است چرا که 8.2 درصد (درصد ورود به اولین مرحله سالمندی 7 درصد میباشد) جمعیت ما را افراد بالای 60 سال تشکیل میدهند. اما با این وجود هنوز برنامه ریزی خاصی پس از ورود به این مرحله نداریم. نکته اینجاست که نتایج برآورد جمعیتشناسان نشان میدهد که ایران با 8.2 درصد جمعیت وارد مرحله سالمندی شده است و اگر تمهیدات ورود به آن را نیاندیشیم، چالش سالمندی را نمیتوانیم مدیریت کنیم. بنابراین آنچه که آینده جمعیت ایران با آن مواجه است، چالش سالمندی است. از این رو لازم است که با پیشبینی این موضوع برنامهها و سیاستهای لازم در این زمینه را اندیشید. اما متاسفانه هنوز موضوع تدوین سیاستهای جمعیتی و فراهم آوردن زمینه مناسب برای اجرای درست آن در کشور ما جدی گرفته نشده و با آن برخورد سلبی میشود. در عین حال محمودی تاکید میکند: کشور در سالهای 55 تا 65 سیاست جمعیتی افزایش موالید را داشت که نتایج آن در آینده پیشبینی نشده بود و در سالهای 80 با خیل عظیم جوانان و نیازهای آنان روبرو شد که این به هم ریختگی هرم سنی جمعیت در سالهای آینده به گروه سنی سالمندان خواهد رسید. اما سعید انصاری جامعهشناس درباره تبعات کاهش جمعیت جوان کشور به پانا میگوید: با کاهش جمعیت جوان کشور سرمایههای انسانی و نیروی مولد، پرانرژی و خلاق کاهش پیدا میکند که این موضوع تاثیر بسزایی در توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور دارد. چرا که با کاهش جمعیت به تدریج تعداد سالمندان افزایش پیدا میکند و هزینه نگهداری، سلامت و درمان سالمندان برای کشور به معضلی جدید تبدیل میشود. این جامعهشناس معتقد است: کاهش جمعیت جوان کشور مساوی با کاهش آمار ازدواج و یا بالاتر رفتن سن ازدواج، تاخیر در بچهدار شدن، افزایش استرس و افسردگی به ویژه در میان خانم هاست. وی میافزاید: جمعیت جوان کشور نقش تعیین کننده و زیرساختی در آینده کشور دارد و کاهش این جمعیت میتواند خسارات جبران ناپذیری به آینده کشور وارد کند. خوشبختانه با هشدارهای داده شده، هم مسئولان و هم مردم این موضوع را به خوبی درک کردهاند و با ارائه سیاستهای مناسب از سوی نهادهای تصمیم گیر از همین امروز میتوان مانع از کاهش بیشتر جمعیت جوان کشور شد. عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز درمورد تبعات سالمندی و تغییر سیاست جمعیتی به پانا میگوید: افزایش سن جمعیت، افزایش فشار مالی به همراه خواهد آورد و افزایش هزینههای درمان نیز تبدیل به مشکلی برای سیاستگذاران کشور و جمعیت سالمندان خواهد شد چرا که هزینه درمان برای هر سالمند سه برابر هزینه درمان یک کودک است. این سیاستها باید در دو بعد کلی سیاستهای تعدیل ساختاری از طریق اثرگذاری بر سطح باروری و جلوگیری از کاهش آن و نیز سیاستهای جامع جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی پیشدستانه پیگیری شود. او معتقد است برای ورود به مراحل مختلف سالمندی باید برنامهریزیهای درست و به موقع داشت، از طرفی کشور هم اکنون وارد مرحله نخست سالمندی یعنی جمعیت بالای 60 سال بین 7 تا 14 درصد شده است و پیشبینی میشود که تا 30 سال آینده وارد مرحله فوق سالمندی، یعنی بیش از 21 درصد جمعیت سالمند شود.
قائید رحمت نماینده مجلس شورای اسلامی سیاستهای تشویقی را بی تاثیر دانسته و اعتقاد دارد: این سیاستها اگر سنجیده باشد میتواند مشکلات را حل کند اما اینکه بخواهند فقط سکه بدهند درست نیست اما اگر سیاستهایی مانند سرو سامان دادن به خوابگاههای دانشجویان متاهل، دانشجویان را ترغیب میکند به ازدواج و همچنین سن ازدواج نیز پایین میآید و به تبع آن مشکل فرزندآوری نیز خود به خود حل میشود اما صرف اجرای سیاستهای تشویقی که مدیریت شده نباشد، مشکلات و آسیبهایی ایجاد خواهد کرد. او در ارتباط با کاهش جمعیت جوان و تبعات آن میگوید: قطعا توصیه مقام معظم رهبری در مورد کاهش جمعیت جوان را باید مد نظر قرار داد، اینکه این موضوع می تواند به ابعاد مختلف کشور ضربه وارد کند نکته سنجیدهای است که از سوی معظم له تأکید شده است. جمعیت سالمندی به معنای از دست دادن نیروی کار و جوان است و در واقع کاهش جمعیت جوان، کشور را با تهدید روبرو می کند. لذا سیاست های جمعیتی را باید تنظیم کرد و در واقع توازن جمعیتی شکل بگیرد. این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت تهیه طرحی جامعتر درراستای سیاست جمعیتی کشور خاطرنشان میکند: درصدد تهیه طرحی جامعتر هستیم که کار حساب شده باشد و از لحاظ حمایتی هم قویتر باشد. در واقع باید طرحی ارائه شود که نسبت به درآمد خانوادهها عملیاتی شود و در واقع باید اقداماتی صورت گیرد که توازن برقرار شود. او همچنین میگوید: کارگروه اولیه جمعیت تشکیل و جلسات آن تشکیل شده و متن پیش نویس قانون تهیه شد و به امضای هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی رسید و پس از آن برای بررسی ابعاد دیگر به کمیسیون فرهنگی مجلس ارجاع داده شده است. افزایش جمعیت میانسال ایران تهدیدى براى اقتدار ملى ایران است و ما با خطر سونامى پیرى جمعیت مواجه هستیم که اگر تدبیرى اندیشیده نشود در چاله جمعیتى قرار می گیریم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری پانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]