واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: آیین های سنتی ماه مبارک رمضان در همدان همدان-ایرنا- ماه مبارک رمضان درهرگوشه ای ازکشورعلاوه برحفظ ساختارهای متعارف شرعی، با آیین های خاص آن مردم برگزار می شود، حتی اقوام مختلف مردم ایران از لر، ترک، کرد، فارس زبان، اهالی جنوب، شمال کشور و غیره دربرخی آداب و سنن با یکدیگر مشترک و تنها اختلاف در نام آن آیین به دلیل تفاوت در گویش ها است.
این ماه عزیز در شهرها و روستاهای همدان نیز با آداب و سنن خاصی همراه است، قبل از آغاز ماه رمضان مردم در تدارک مواد غذایی لازم برای روزه داری هستند، پیش از پیدایش یخچال برقی، خانواده ها بنا به وسع مالی خود هر یک مقداری آرد، نان، برنج، روغن، شیره، حبوبات، مرباجات و سبزیهای خشک شده را برای ایام روزه داری تهیه می کردند. ماه مبارک رمضان یکی از مناسبت هایی است که مردم استان همدان برای آن ارج و احترام ویژه قایل بوده و از دیرباز تاکنون آن را با آداب و رسوم خاصی برگزار کرده اند.قدمت سنت های ویژه ماه مبارک رمضان در همدان به تاریخ اسلام بر می گردد و همه ساله مردم این استان چند روز مانده به آغاز رمضان به استقبال این ماه می روند، که این استقبال آیین پیشباز از ماه رمضان نامیده می شود.یکی از پژوهشگران و فرهنگ دوستان همدانی در این ارتباط گفت: اهمیت ماه رمضان از چند جهت مورد توجه است مهم آنکه در این ماه مسلمانان روزه می گیرند و ضمن خودداری از خوردن و آشامیدن از زمان اذان صبح تا اذان مغرب و عشا از محرمات بسیاری پرهیز می کنند.محمد فامیل همدانی در گفت و گو با ایرنا افزود: همچنین شبهای قدر که تقدیر انسان ها در این شب ها رقم می خورد در این ماه واقع شده و بنا به نص صریح قرآن در سوره انا انزلنا ارزش هر یک از این شبها از هزار ماه بیشتر است و ولادت مسعود امام حسن مجتبی(ع) امام دوم شیعیان جهان با نیمه این ماه مصادف است و پیشوای یکتاپرستان علی بن ابیطالب(ع) نخستین امام شیعیان جهان در این ماه به شهادت رسیده است. وی بیان کرد: همدان با داشتن پیشینه تاریخی اش، آداب و رسوم محلی خاصی را بویژه در ماه مبارک رمضان دارد به گونه ای که مردم این دیار در طول زمان، آنچنان به این مناسبت ها پایبند شده اند که جزء جدایی ناپذیر زندگی آنها شده است.وی بیان کرد: از نیمه ماه شعبان که بگذریم، چهره ظاهری شهرهای استان همدان دگرگون می شود مردم این استان از چند روز قبل شروع به نظافت و پاکسازی خانه ها و مساجد می کنند و به این ترتیب به استقبال ماه مهمانی خدا می روند و رمضان کم کم خود را با آیین های معنوی زیادی نمایان می کند.وی ادامه داد: همدانی ها نظافت خانه را در روز انجام می دهند چون عقیده دارند جارو کردن در شب کراهت دارد و شب باید خانه تمیز باشد تا شیطان در کثیفی آن ماندگار نشود به این دلیل خاکروبه را قبل از غروب آفتاب از خانه بیرون می برند.وی خاطرنشان کرد: آیین استقبال به این صورت است، که مردم برای آمادگی هر چه بیشتر برای گرفتن روزه در ماه مبارک رمضان، روزهای اول، پانزدهم و آخر ماه شعبان را روزه می گیرند.وی تصریح کرد: مردم همدان باور دارند، افرادی که این سه روز را روزه بگیرند، اجر و ثواب آن برابر با روزه یک ماه رمضان است و این اعتقاد به حدی در نزد مردم همدان ریشه دارد، که بیشتر آنان این سه روز را روزه می گیرند.وی ادامه داد: یکی دیگر از آداب و رسوم اهالی همدان کلوخ اندازان نام دارد که مردم استان روز آخر ماه شعبان را کلوخ اندازان می گویند و در این روز مردم شادی کنان با تهیه و پخت غذایی مخصوص به نام کباب سرداشی سفره خود را برای اطعام نیازمندان و فقرا پهن می کنند.وی تصریح کرد: همدانی ها کباب سرداشی را از مخلوط گوشت چرخ کرده، سیب زمینی ، پیاز، تخم مرغ، ادویه و گوجه فرنگی تهیه می کنند، مراسم کلوخ اندازان از اول تا پایان روز آخر شعبان ادامه دارد و پس از آن مردم، آماده روزه داری در ماه مبارک رمضان می شوند.وی افزود: مردم استان پس از آن که فرزندان آنان به سن بلوغ رسیدند، از آنان می خواهند که در ماه مبارک رمضان روزه را کامل بگیرند، درباره بچه هایی که به سن شرعی نرسیده و روزه بر آنان واجب نیست، اهالی همدان اعتقاد دارند اگر بتوانند روزه را قلاغی (کلاغی) بگیرند، خداوند اجر و پاداش روزه کامل را برای آنان منظور می کند.مردم همدان به روزه نیمه روز و روزه ای که در آن بچه ها از هنگام سحر تا اذان ظهر روزه خود را نخورند، روزه قلاغی می گویند.این محقق همدان ادامه داد: یکی دیگر از سنت های قدیمی ماه رمضان در همدان، مراسم “ کیسه برکت ” در روز 27 این ماه است، در این روز زنان روزه دار در رفتن به مسجد و اقامه نماز ظهر به همراه خود پارچه ، نخ و سوزن می برند و در میانه دو نماز ظهر و عصر با استفاده از این وسیله ها به کار دوختن یک یا چند عدد کیسه برکت مشغول می شوند.فامیل همدانی گفت: به اعتقاد مردم همدان، هر فردی که به داخل این کیسه پول بریزد، خداوند به وی مال و دارایی زیاد می بخشد، به این علت زنان در این روز بیش از یک کیسه برکت دوخته و آن را برای فزونی دارایی بین خانواده خود و دیگران توزیع می کنند.وی با بیان اینکه یکی دیگر از آداب مخصوص این ماه در همدان آیین توزیع آجیل مشکل گشا است افزود: به عقیده مردم اگر ماه مبارک رمضان در روز چهارشنبه آغاز شود، این ماه بسیار پر برکت و خوش یمن خواهد بود، بر این مبنا زنان با خرید و بسته بندی آجیل مشکل گشا هنگام افطار به قصد نیت و طلب حاجت به مسجد می روند و پس از اقامه نماز مغرب بین زنان نمازگزار تقسیم می کنند. به گفته این محقق همدانی، یکی دیگر از رسوم مردم همدان در ماه مبارک رمضان جمع آوری خرده های نان سفره افطاری است چرا که به باور مردم هر فردی که بتواند خرده نان های سفره افطاری را تا آخر ماه مبارک رمضان جمع کند و تا روز عید قربان آن را نزد خود نگهدارد و آنها را در آبگوشتی که از گوشت قربانی در عید قربان تهیه می شود، بریزد و سپس بخورد، خداوند تمام آرزوها و نیازهای وی را برآورده می کند.پخت غذاهای مخصوص از دیگر آیین های ماه مبارک رمضان است، زنان همدانی در این ایام برای افطار، بیشتراز غذاهایی مانند آش رشته، فرنی، ترحلوا، طاس کباب، شامی کباب، سرداشی، بورانی و شیربرنج و برای سحری نیز رشته پلو و آبگوشت مرغ می پزند.پخت شیرینی های محلی مانند کماج، انگشت پیچ، پنجه خاله، یوخا، اگرده در ماه مبارک رمضان بین خانواده های همدانی نیز رواج دارد.این محقق همدانی افزود: یکی از آیین های جالب توجه مردم استان همدان ، فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس، است، مطابق این سنت دیرینه در ماه رمضان جوان دارای نامزد، باید افطاری نامزدش را به خانه پدر عروس ببرد، این افطاری شامل چند قرص نان، گرده دو زرده، برنج، روغن حیوانی، یک عددمرغ و یا ماهی، سیب سرخ، شیرینی انگشت پیچ و میوه های فصل است.فامیل همدان گفت: پس از این که افطاری از سوی داماد به خانواده عروس برده شد، خانواده عروس نیز در شب های آینده، خانواده داماد را برای صرف افطاری به منزل خود دعوت می کنند. زیارت اهل قبور ، شرکت گسترده در آیین های شب های احیا و قدر، برگزاری ایام سوگواری شهادت مولی الموحدین امام علی (ع)، راه اندازی دسته های سینه زنی، نوحه خوانی، زنجیرزنی و عزاداری از دیگر آداب مردم شهرها و روستاهای استان همدان در ماه ضیافت الله است.7523/6993/1352
05/04/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]