محبوبترینها
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1840573366
دانشگاه، از تولید علم تا محصول
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: دانشگاه، از تولید علم تا محصول تهران- ایرنا- روزنامه اطلاعات در صفحه گزارش در گفت و گو با کارشناسان ساز و کارهای تجاری سازی دانشگاه ها در ایران را مورد بررسی قرار داد.
در این گفت و گو که بخش نخست آن در شماره دوشنبه 24 خرداد 1395 خورشیدی با محمدرضا پورمحمدی رئیس دانشگاه تبریز، محمدرضا ایروانی مشاور رئیس دانشگاه اصفهان، علی یعقوبی مدیر دفتر دانشگاهی انجمن جامعه شناسی ایران در دانشگاه گیلان و مصطفی کریمیان اقبال استاد دانشگاه تربیت مدرس انتشار یافت، می خوانیم: به هرجای زندگی مدرن که نگاه کنیم، نتایج سال‌ها پژوهش دانشمندان را در قالب محصولاتی که بر اساس این پژوهش‌ها تولید و به جامعه عرضه شده است، می بینیم؛ از آبمیوه‌گیری و زودپز و آرام پز در آشپزخانه گرفته تا خودرویی که ما را به محل کارمان می‌رساند و هزاران هزار فرآورده‌کاربردی دیگر که صبح تا شب در زندگی روزمره با آنها سر و کار داریم.مسیری که این محصولات برای رسیدن به دست ما طی کرده‌اند، از جرقه یک ایده در ذهن یک فرد خلاق آغاز شده و به تلاش‌های خستگی ناپذیر محققان در دانشگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها و سپس اعتماد و سرمایه‌گذاری صاحبان صنایع، انجامیده است. آیا چنین مسیری، از ابتدا تا انتها می‌تواند در دانشگاه‌ها طی شود؟ یعنی آیا دانشگاه به عنوان مرکز تجمع نخبگان و افراد خلاق، می‌تواند به خودی خود متولی تبدیل نتایج پژوهش‌ها به فرآورده‌های صنعتی و کاربردی باشد؟ این اقدام که با عنوان توجه به سیاست تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها از آن یاد می‌شود، موافقان و مخالفانی دارد که همگی در لزوم استفاده از دستاوردهای علمی دانشگاه‌ها در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی، متفق‌القول‌اند.آنها که موافق این امر هستند، اعتقاد دارند که تجاری‌سازی اسباب ایجاد اشتغال می‌شود، دانش را به فناوری تبدیل می‌کند، تولید ثروت می‌کند و باعث کاربردی شدن علم می‌شود. در طرف دیگر، مخالفان سیاست تجاری‌سازی می‌گویند ماهیت دانشگاه‌ها، تولید ثروت نیست، تولید ایده است و تجاری‌سازی باعث کالایی شدن دانشگاه می‌شود. آنها معتقدند که تجاری‌سازی سبب می‌شود نوعی منفعت‌گرایی در دانشگاه‌ها و جامعه ایجاد شود.**دانشگاه های نسل سومدکتر محمدرضا پورمحمدی رئیس دانشگاه تبریز، با تأیید سیاست تجاری سازی دانشگاه ها، این مفهوم را به معنای استفاده از دستاوردهای پژوهشی آن ها می داند و می گوید: با این کار دستاوردهای علوم را در اختیار جامعه قرار می‌دهیم و اقتصاد مقاومتی به عنوان اساس اقتصاد دانش بنیان، معنای واقعی خود را پیدا می‌کند.وی می افزاید: دانشگاه‌های نسل اول، صرفاً به آموزش می‌پرداختند و دانشگاه‌های نسل دوم، پژوهش را به مجموعه فعالیت‌های خود افزودند و چرخه تولید دانش از مرحله تحقیق تا رسیدن به مقاله، در آنها اتفاق می‌افتاد. اکنون در دانشگاه‌های نسل سوم، بحث بر سر آن است که آیا تبدیل نتایج پژوهش‌ها به محصولات نیز جزو رسالت‌های دانشگاه‌ها هست یا خیر؟ در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند نقش دانشگاه‌ها تا همین جاست و در مرحله بعد، این بنگاه‌های اقتصادی و صاحبان صنعت‌اند که باید بیایند و از دستاوردهای دانشگاه‌ها استفاده کنند. برخی دیگر معتقد به توسعه دانشگاه‌ها و تبدیل آنها به دانشگاه‌های کارآفرین هستند، به این معنی که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها امکانات لازم برای تبدیل یافته‌های علمی و ایده‌های خود به محصول را در اختیار داشته باشند و بتوانند شرکت‌های دانش بنیانی تأسیس کنند که از آن طریق، برای عده دیگری نیز اشتغال‌زایی شود. این یک الگوی علمی تأیید شده در تمامی‌دنیاست و دانشگاه‌های بزرگ کشور ما نیز وارد این وادی شده اند. به این ترتیب، نتایج پژوهش‌های عظیم و یافته‌های علمی فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها، در قفسه‌ها باقی نمی‌ماند و در نتیجه ما می‌توانیم خودمان عرضه کننده محصولات تولید شده از این پژوهش‌ها باشیم.**سازوکارهای تجاری سازی در دانشگاه هاچگونه می‌توان دانشگاه‌ها و اقتصاد را به یکدیگر پیوند زد؟ دکتر پورمحمدی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: در این ارتباط 3 نوع سازوکار وجود دارد؛ نخست آن که دانشگاه، امتیاز تولید را به صاحبان صنایع بفروشد که این الگو در کشور ما چندان مشتری ندارد. اما 2 راهکار بعدی، تشکیل شرکت‌های دانش بنیان در داخل و خارج دانشگاه‌ها است که در اغلب دانشگاه‌های بزرگ کشور ما وجود دارند، اما هنوز به لحاظ در اختیار داشتن کارگاه‌ها و امکانات کافی برای تولید، با مشکلاتی مواجه‌اند.رئیس دانشگاه تبریز درباره چگونگی استفاده از این الگوها در دانشگاه تحت مدیریت خود می‌گوید: ما هم «دفتر ارتباط با صنعت» را داریم و هم مرکز رشد و فناوری دانشگاه را، که 58 شرکت در آن کار می‌کنند و محصولات بسیاری را تجاری‌سازی کرده‌اند و کارهای خوبی انجام داده‌اند. برخی از این شرکت‌ها متعلق به خود دانشگاه و دانش آموختگان و استادان آن و برخی دیگر مربوط به بیرون از دانشگاه است که طرح و ایده‌ای داشته‌اند و برای استفاده از توانمندی‌های دانشگاه، به میدان آمده‌اند که تسهیلاتی هم در اختیارشان قرار می‌گیرد.**مرزبندی دانش و درآمدبه گفته دکتر پورمحمدی، مخالفت برخی کارشناسان با سیاست تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها می‌تواند ناشی از تجربه‌های تلخی باشد که در برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز کاربردی، اتفاق افتاده و این برداشت را ایجاد کرده است که اگر دانشگاه وارد وادی کسب و کار شود، از رسالت مهم‌تر و اصلی خود که تولید علم است، باز می‌ماند.او می گوید: ممکن است برخی افراد با اشاره به عده‌ای از استادان مجرب علوم پزشکی که برای خودشان در خارج از دانشگاه مطب باز کرده‌اند و کمتر به تحقیقات و توسعه علم می‌پردازند، از این که اولویت‌های علمی در میان رسالت‌های دانشگاه نادیده گرفته شود، ابراز نگرانی کنند که می‌تواند نگرانی درستی هم باشد، کما این که استادان رشته‌های دیگر هم اگر بیرون از دانشگاه دفتر و شرکتی داشته باشند، ممکن است بیشتر به انتفاع فردی خود بیندیشند، اما نمی‌توان این موضوع را به همه افراد تعمیم داد؛ چنان که در جوامع پیشرفته هم وضعیت به همین شکل است و کسانی که عاشق علم هستند و به توسعه آن می‌اندیشند، همواره مرزبندی‌ها را لحاظ می‌کنند. رئیس دانشگاه تبریز تأکید می کند: در میان 2 مسیری که وجود دارد، یعنی مسیری که دستاوردهای دانشگاه را آکبند و بدون استفاده باقی می‌گذارد و مسیری که این دستاوردها را به محصول تبدیل می‌کند و به جامعه عرضه می‌دارد، گزینه دوم معقول‌تر و درست‌تر است.باید توجه داشت که در حال حاضر فقط حدود ده درصد از دانشگاه‌ها به موضوع تجاری‌سازی، اقبال نشان داده‌اند و همه آنها هم ایده‌های نو با قابلیت تولید ندارند.بنابراین تجاری سازی فقط درصد بسیار کمی از فعالیت‌های دانشگاه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و جای نگرانی وجود ندارد.دکتر پورمحمدی با بیان این که افراد کارآفرین، ریسک پذیر هستند، می‌گوید: باید ریسک‌های این مسیر را پذیرفت، چرا که انرژی دانشگاه حتی اگر از آن بیرون برود، جای دوری نخواهد رفت، به ویژه آن که برخی فارغ‌التحصیلان ما به دلیل فراهم نبودن شرایط، به خارج از کشور می‌روند و ایده‌های خود را هم می برندو در آنجا تبدیل به محصول می‌کنند. یعنی ما کارهای علمی را در دانشگاه‌هایمان تا مراحل پایانی پیش می‌بریم و درست وقتی زمان تبدیل آنها به ثروت فرا می‌رسد، کشورهای خارجی آن را در دست می‌گیرند!**رابطه دانشگاه با صنعت و جامعهدکتر محمدرضا ایروانی مشاور رئیس دانشگاه اصفهان، با اشاره به تجربه این دانشگاه در عرصه تجاری‌سازی می‌گوید: یکی از مشکلات دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، کمبود منابع مالی و به موقع نرسیدن اعتبارات دولتی است.یکی از راه‌های برون رفت از این وضعیت، حرکت به سمت تجاری‌سازی ایده‌های علمی است که از مصادیق آن، توجه به شرکت‌های دانش بنیان، افزایش قراردادهای پژوهشی ناشی از ارتباط دانشگاه و صنعت و ارتباط با جامعه برای انجام فعالیت‌های پژوهشی در حوزه علوم انسانی است.دکتر ایروانی می افزاید: در بحث تجاری‌سازی دانشگاه‌ها، ذهن ما بیشتر به سمت رابطه صنعت و آنها می‌رود، اما یکی از حوزه‌هایی که ما در آن به شدت ضعف داریم، حوزه علوم انسانی است. بنابراین برای تجاری سازی دانشگاه، ارتباط با صنعت کافی نیست و باید به رابطه دانشگاه‌ها با جامعه هم پرداخته شود. این دانش آموخته شیمی، با اشاره به آن که نیمی از دانشکده‌های دانشگاه اصفهان مربوط به علوم انسانی است، می‌گوید: تعداد قراردادهای ما با موسسات خارج از دانشگاه در حوزه علوم انسانی، اگرچه از نظر عددی قابل توجه است، اما از نظر مالی قابل مقایسه با قراردادها در حوزه فنی و صنعتی نیست، زیرا قراردادهای حوزه علوم انسانی، مانند همکاری‌های گروه مشاوره و روان شناسی با بخش‌های خصوصی خارج از دانشگاه، عمدتاً اعتبار مالی پایین‌تری دارند.وی می افزاید: در حال حاضر میزان قراردادهای شاخه‌های صنعتی، فنی و علوم پایه دانشگاه اصفهان بالغ بر 5 میلیارد تومان است که رقمی قابل توجه به نظر می رسد.**اعتبار دو طرفهمشاور رئیس دانشگاه اصفهان در پاسخ به منتقدان اجرای سیاست تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها می‌گوید: البته اگر روند تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها کنترل نشود، می‌توان آن را یک آفت تلقی کرد، اما برای آن که در مسیر این طرح مشکلی پیش نیاید، باید به 2 نکته توجه کرد.اول آن که مسیر انعقاد قراردادها از طریق دانشگاه‌ها باشد، نه به شکل شخصی. به عنوان مثال در حال حاضر در دانشگاه اصفهان، چنین قراردادهایی به وسیله حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه تنظیم می‌شود. دوم آن که جامعه در حال حاضر به فعالیت‌های علمی کاربردی بیشتر نیاز دارد تا فعالیت‌های صرفاً پژوهشی.در این میان اگر سازوکارها درست تعریف شود و اعضای هیأت علمی به درستی در مسیر تجاری‌سازی سوق داده شوند، تجربه خوبی به دست خواهد آمد. حتی تعدادی از پایان نامه های تحصیلی دانشجویان، در قالب تجاری سازی طرح ها و ایده ها انجام می شود که می تواند درآمدزا باشد.چه امتیاز و انگیزه‌ای وجود دارد که پژوهشگران را علاقه مند کند تا به جای آن که به شکل انفرادی به تولید محصول خود بپردازند، این کار را از طریق دانشگاه ها انجام بدهند؟ دکتر ایروانی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: اگر ایده پردازان اطمینان داشته باشند که در زمینه دریافت حق و حقوق‌شان از مسیرهای دولتی، مشکلی به وجود نخواهد آمد، همکاری آنها با دانشگاه ها، اعتباری برای هر دو طرف خواهد بود. در حال حاضر ما ترتیبی اتخاذ کرده ایم که در چنین مواردی، پرداخت‌ها مطابق با ضوابط قانونی، اما سریع انجام شود.**پارک های علم و فناوریدکتر ایروانی با اشاره به موضوع تأسیس پارک های علم و فناوری به عنوان یکی از سیاست‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، می‌گوید: این اقدام که در دانشگاه ها اجرایی شده است، می‌تواند ساز و کاری سالم در زمینه تجاری سازی دانشگاه ها باشد.در این پارک ها، ایده های اعضای هیأت های علمی آزمایش می‌شود و زمانی که قابلیت اجرای آنها تأیید شد، به مرحله تولید می رود. این کار می‌تواند مسیر واسطی برای تبدیل دانش به فناوری باشد.دکتر علی یعقوبی مدیر دفتر دانشگاهی انجمن جامعه شناسی ایران در دانشگاه گیلان نیز می گوید: علاوه بر پارک علم و فناوری، سایر مراکز دانشگاهی از قبیل مرکز رشد واحدهای فناوری در دانشگاه و مرکز کارآفرینی و ارتباط با جامعه، مروج سیاست تجاری سازی در دانشگاه هستند. اخیراً پژوهشگاه علوم انسانی قراردادی مبنی بر کاربردی کردن یا تجاری‌سازی علم با دانشگاه گیلان بسته است.دکتر مصطفی کریمیان اقبال استاد دانشگاه تربیت مدرس نیز با بیان تجربه خود از تأسیس غیر رسمی دفاتر انتقال فناوری در دانشگاه ها می گوید: یک سال در دانشگاه های علم و صنعت، تهران و شریف کار کردیم و تجربه هایشان در تأسیس دفتر انتقال فناوری را مستند و در قالب یک کتابچه، منتشر کردیم. اکنون هرکسی بخواهد چنین دفتری ایجاد کند، به آیین نامه و مجوز نیازی ندارد و صرفاً با خواندن این کتابچه راهنما می تواند خودش این کار را انجام دهد.*منبع: روزنامه اطلاعات**گروه اطلاع رسانی**9128*2002
24/03/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 114]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها