تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام محمد باقر(ع):بهترین چیزی را که دوست دارید درباره شما بگویند ، درباره مردم بگویید.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821160869




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

کند و کاوی در دلایل ادبیات گریزی دانش آموزان دبیرستانی - روزنامه اطلاعات


واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: ادبیات فارسی، آینه ای تمام نماست که می توان در آن به تماشای زایش های فکری و ذوقی نویسندگان و شاعرانی نشست که توانسته اند به لطف طبع نقاد و ذهن وقاد خود، حقایق و دقایق فراوانی را در قالب آثار منظوم و منثور، از خود به یادگار بگذارند. آثاری که برخی از آنها امروزه از دایره زبان فارسی فراتر رفته است و جزء شاهکارهای جهانی به شمار می آید. به سبب همین غنای لفظی و معنایی است که گفته می شود هر کس ارتباط قوی تر و بیشتری با آثار ادبی داشته باشد، از مزایا و مهارت هایی مانند؛ گستردگی اطلاعات، نفوذ کلام، وسعت خیال و اندیشه و دایره واژگانی وسیع برخوردار می شود و رفتار و گفتار او برتری محسوسی نسبت به دیگران دارد. هر فرد به طور طبیعی ابتدا در دوران کودکی و بعد از آشنایی مختصر با شعر و قصه در محیط خانه یا مهد کودک، قدم به مدرسه می گذارد و در آنجا به طور رسمی و گسترده با ادبیات آشنا می شود و به کمک معلمان ادبیات، رفته رفته بر دانسته های ادبی خود می افزاید. در چنین وضعیتی قاعدتاً باید هر سال بیش از پیش بر شناخت و علاقه او نسبت به ظرایف و طرایف ادبی افزوده شود و بتواند به پشتوانه این شناخت نسبی، خود نیز طبع آزمایی کند تا اگر استعدادی در یکی از فروع ادبیات دارد، به یاری دبیران ادبیات، پرورش یابد. متاسفانه باید اذعان کرد که در نظام فعلی آموزشی هرگز با چنین روند مثبتی در مدارس مواجه نیستیم و اگر دانش آموزان نخبه را به یک سو نهیم، در کل نه فقط به این هدف جامه عمل پوشانده نمی شوند، بلکه با نوعی «ادبیات گریزی» در مقطع متوسطه دوم روبرو هستیم تا آنجا که دانش ‍ آموزان به برخی دروس زبان و ادبیات فارسی به چشم کتاب هایی ملال آور و آزار دهنده می نگرند که باید با هر حیله و چاره ای، از سد آنها بگذرند! با بررسی دقیق این رمیدگی اشتیاق، در می یابیم که این مشکل معلول چند علت است که در اینجا به امید اصلاح در تالیف کتاب های ادبیات فارسی نظام جدید، به آنها اشاره می شود: کم سوادی دانش آموزان: معروف است که در سال اول ابتدایی 2 هدف دنبال می شود؛ نخست، یادگیری برای خواندن و دوم؛ خواندن برای یادگیری. متاسفانه با توجه به مشکلات عدیده سیستم آموزشی؛ مانند تراکم بالای دانش آموزان در کلاس و کاهش مشق نویسی، درصد قابل توجهی از دانش آموزان در هدف نخست مشکل اساسی دارند و با ضعف مفرط در خواندن و نوشتن، به مقاطع بالاتر می روند، به گونه ای که از درک و حتی روان خوانی مطالب ساده نیز عاجزند. این «خوانش پریشی» که از آن به عنوان معلولیت آموزشی یاد می شود سبب شده است دانش آموز در بند الفاظ گرفتار بماند و به راحتی به درک و عمق مطلب نرسد که همین امر به خستگی و جبهه گیری ذهنی او نسبت به مطالب کتاب، منجر می شود. حجم سنگین کتاب های درسی: اصرار عجیب مولفان محترم کتاب های ادبیات بر آشنایی کامل دانش آموزان با تمامی سبک های ادبی و ذکر نمونه های فراوانی از شاعران و نویسندگان قدیم و جدید، باعث شده است که کتاب های حجیم ادبیات درسی به صورت دلق مرقعی در آیند که معلم بدون توقف و توضیح کافی به سرعت از مطالب کتاب بگذرد تا بتواند پیروزمندانه! کتاب را در میان این همه تعطیلات رسمی و غیر رسمی به پایان برساند. طبعاً در چنین شرایطی، فضای لازم برای التذاذ ادبی فراهم نمی آ ید و دانش آموز با انبوهی از شعر و نثرهای خسته کننده مواجه می شود که باید در اندیشه حفظ معنی و لغات آنها باشد تا در این درس نمره قبولی کسب کند و به همین دلیل است که معمولاً عطای لذت بردن از ادبیات را به لقایش می بخشد. بدسلیقگی در انتخاب دروس: علاوه بر حجم بالای کتاب ها، بسیاری از شعرها و نثرها در کمال بی سلیقگی گزینش شده و مبین این نکته است که مولفان محترم، شناخت کافی از روحیات و نیازهای ذهنی دانش آموزان امروزی ندارند. دروسی بلند و بعضاً متکلف مانند خوان هشتم و حسنک وزیر و همچنین عدم انتخاب نمونه های شعری زیبا و جذاب از شاعران بزرگی مانند مولوی، سعدی و حافظ نتیجه ای به جز کراهیت از ادبیات برای دانش آموز به ارمغان نخواهد آورد. درس زبان فارسی در این مقطع دانش آموز باید قواعد قدیم و جدید دستورزبان فارسی و نیز اصول نگارش را در 3 سال در کتابی به نام «زبان فارسی» بیاموزد. قواعد و اصولی که به سبب اختلاف نظر صاحب نظران در هر دوره ای تغییر می یابند و نه فقط در نوشتار خارج از کتاب های درسی مانند روزنامه ها و کتاب های غیر درسی و... رعایت نمی شوند، بلکه گاه در خودکتاب های درسی هم به آنها توجه نمی شود. مسلماً فراگیری این درس برای دانش آموزی که ناگزیر است هم زمان با آن قواعد عربی و انگلیسی را نیز بیاموزد باعث خستگی و تشتت ذهنی او می شود. به نظر می رسد آموزش این قواعد با این وسعت عقلاً و عملاً درست نیست و می توان موارد کاربردی را به طور مختصر و مفید در اختیار محصل قرار داد تا دانش آموزان رشته های ریاضی، تجربی و فنی دایم با اکراه به دبیران ادبیات خرده نگیرند که این درس ها چیست که ما می خوانیم و چه ارتباطی به رشته ما دارد؟ درسی به نام تاریخ ادبیات یکی دیگر از دروس ادبیات که نیاز به تجدید نظر و تغییر دارد، «تاریخ ادبیات» است. دانش آموزان رشته انسانی با تاریخ ادبیات ایران و جهان در سال های دوم و سوم آشنا می شوند و می باید ریز و درشت مطالب آن را، اعم از وقایع زندگی شعرا و نویسندگان، آثار، سبک شعر یا نویسندگی آنها و مکاتب ادبی غرب را در خود ذهن حمل و بعد از مدتی در برگه امتحان خالی کنند. مشکل اینجاست که دانش آموز امروزی که به برکت پیشرفت تکنولوژی به انواع سرگرمی های جذاب دسترسی دارد، حاضر نمی شود ولو برای مدتی کوتاه به زعم خودش این توضیحات خشک و غیرکاربردی را به ذهن بسپارد. برای خود معلم نیز جای سوال است، دانش آموزی که در سطح روان خوانی و هضم ساده ترین جملات و ابیات مشکل اساسی دارد چه نیازی به آموختن مکاتبی چون دادائیسم و سورئالیسم دارد. جالب اینجاست که خود دبیران نیز اغلب اطلاعاتی فراتر از کتاب، از این مکاتب ندارند. موارد یادشده شاید همه دلایل «ادبیات گریزی» دانش آموزان مقطع متوسطه دوم نباشد، اما دبیران پرتلاش ادبیات با نگارنده همداستان خواهند بود که از مهم ترین عوامل فاصله گرفتن دانش آموزان از درس شیرین ادبیات است. باید منصفانه پذیرفت که وضعیت روحی و ذهنی دانش آموزان امروزی با دهه های قبل متفاوت است و باید طرحی نو در شیوه آموزش ادبیات در انداخت تا تلاش ها منتج به نتیجه شود. امروز پیرامون نوجوانان مملو از وسایل سرگرم کننده جذاب و دلچسب است و حصر آنها در مطالب غیر جذاب و ملال آور دروس ادبیات، درست به مثابه آن است که فردی را از تفرج در باغی زیبا به اتاقی بی روح آورد و پای سخنرانی کسل کننده، نشاند! در وضعیت کنونی که اجمالاً توصیف شد، تنها کاری که از دبیران ادبیات برمی آید این است که با نمایش فیلم ها و انیمشین های مرتبط با دروس و نیز نقل حکایات و قصه های شیرین، اندکی از تلخی و خشکی دروس ادبیات بکاهند و روزنه ای در ذهن دانش آموز باقی بگذارند تا بعدها که به بلوغ فکری رسید، دریابد که نباید دروس نامناسب زمان تحصیل را مبنای قضاوت قرار دهد و خود را از تماشای بوستان شگفت انگیز ادبیات فارسی، محروم سازد. امید فراوان می رود در تالیف کتاب های جدید ادبیات، نظر و دیدگاه های دبیران باسابقه که شناخت کافی از نیازهای ذهنی دانش آموزان دارند، اعمال شود تا شاهد تالیف کتاب هایی بر اساس «واقعیت» های موجود و نه بر پایه «بایدها» باشیم. نصراله احمدی مهر ـ دبیر ادبیات فارسی مقطع متوسطه دوم ـ رامشیر(استان خوزستان)


دوشنبه ، ۷تیر۱۳۹۵


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن