واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران: رمضان در ترکمنستان، از پلو سنتی ترکمنی تا مراسم آشتیکنان ریشسفیدان+ تصاویر
ترکمنها به دلیل کثرت آداب و رسوم در زندگی روزمره دارای فرهنگی غنی هستند و برای هر مناسبتی مراسم خاصی دارند که یکی از این مناسبتها ماه مبارک رمضان است.
به گزارش خبرنگار دولت گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ترکمنها به دلیل کثرت آداب و رسوم در زندگی روزمره دارای فرهنگی غنی هستند. این مردم، به خاطر داشتن پیشینهی فرهنگی قدیمی، تقریبا برای هر مناسبتی مراسم خاصی دارند که یکی از این مناسبتها ماه مبارک رمضان است. با فرا رسدن ماه مبرک رمضان، شور و شعف زیادی در میان مسلمانان کشور ترکمنستان ایجاد میشود.
مسلمانان این کشور، حداقل یک هفته قبل از حلول ماه مبارک رمضان، مقدمات ورود به این ماه پر فیض را فراهم میکنند؛ زنان بیشتر از روزهای معمول به نظافت خانه و حیاط منزل میپردازند و مردان نیز خواربار و ملزومات مورد نیاز این ماه را خریداری میکنند.
بسیاری از زنان و دختران ترکمن همچنین بر حسب عادتی دیرینه، آخرین جمعهی قبل از حلول ماه رمضان، به شکل دسته جمعی مسجد محل خود را نظافت مینمایند. برخی از خانوادهها نیز سجادههایی از جنس قالیچه و نمد را که به آن «نمازلیق» میگویند، به مسجد محل خود اهداء میکنند.
رویت هلال ماه رمضان نیز در میان ترکمنها با هیجان خاصی همراه است. ترکمنها عقیده دارند هرکس زودتر از بقیه هلال ماه را ببیند، ثواب بیشتری میبرد و حتی باعث افزایش بینایی میشود. به همین خاطر پیر و جوان سعی میکنند برای دیدن هلال ماه ـ که علامت حلول ماه مبارک است ـ به بالای ارتفاعات و پشت بام ها بروند تا زودتر از دیگران ببینند.
یکی دیگر از سنتهای حسنهی مسلمانان این کشور، پیش از آغاز این ماه مبارک، مراسم آشتی کنان است. به این ترتیب که ریش سفیدان هر محله ـ که به آن ها «یاش اولی» میگویند، بنا به ابتکار خود، آنها را که در آن محله با هم کدورتی دارند، بدون اطلاع از همدیگر برای صرف چای به خانهاش دعوت میکند و آنها را آشتی میدهد.
در تمامی نقاط ترکمنستان مرسوم است که روزهداران تمامی همسایگان، اقوام و دوستان روزهدار را برای افطار به خانههایشان دعوت میکنند و همه دعوتشدگان حدود نیم ساعت قبل از افطار دور سفره تزئینشده با غذاها و شیرینیهای سنتی، نوشیدنیها و آبمیوهها و سبزیجات مختلف، دور هم جمع میشوند.
پلو سنتی ترکمنی که از گوشت مرغ یا گاو و یا گوسفند و هویج تهیه میشود، آب گوشت، "چکدیرمه" و "دوقرمه" از مهمترین غذاهای ملی و سنتی هستند که در واقع زینت هر سفره افطاری در ترکمنستان است.
در ترکمنستان پیش از کسب استقلال، مسلمانان ساکن در این کشور به شکل علنی قادر به انجام فرایض دینی ماه مبارک رمضان نبودهاند و میگویند همهی اعمال و از جمله خواندن نماز تراویح در برخی از خانهها و دور از چشم نیروهای امنیتی و نظامی صورت میگرفته و حتی صرف سحری و افطار نیز در خفی انجام میگرفته است. پس از کسب استقلال، یکی از اقدامات مثبتی که رئیس جمهور آن کشور مرحوم صفرمراد نیازوف انجام داده، آزادی انجام فرایض دینی و احیای سنتهای حسنهی قدمای ترکمن است.
در سالهای استقلال، مساجد بسیار زیبا و مجللی در عشق آباد و سایر شهرهای آن کشور احداث شده، به طوری که هم اکنون در شبهای ماه مبارک رمضان، آن مساجد مملو از زنان و مردان مسلمان روزهدار و نمازگزار میشود.
یکی از سنتهای حسنهی قدمای ترکمن، برگزاری آئین "یارمضان" است. "یارمضان" را از این لحاظ که خاستگاه مردمی دارد و سینه به سینه از نسلهای گذشته به نسل امروزین ترکمنها رسیده، بایستی در ردیف ادبیات شفاهی که با ماه رمضان ارتباط مستقیم دارد، قرار دهیم.
ساکنان مناطق ترکمننشین که به اجرای این مراسم سنتی دیرینه واقف هستند، همه ساله در این شب به انتظار رسیدن این گروهها مینشینند تا پس از شنیدن اشعاری در وصف رسول اکرم (ص)، برکات ماه مبارک رمضان و دعا برای اهل خانه، هدایایی به آنان تقدیم کنند.
آخرین مراسم ماه مبارک رمضان در میان مسلمانان ترکمنستان، مراسم عید فطر است که به عنوان یکی از اعیاد بزرگ جشن گرفته میشود. صبح اول وقت روز عید، مردها، جوانان و نوجوانان با پوشیدن بهترین لباس، سواره و پیاده به سمت عیدگاه میروند تا ضمن گوش سپردن به مواعظ روحانیها و بهرهمندی از ارشادات دینی، نماز عید فطر را برجای بیاورند. آنها ترجیحاً پیش از برگزاری نماز، فطریهی خود و خانواده را نیز به مستمندان میرسانند و یا نیت میکنند که به فلان فرد یا خانواده برسانند.
پس از پایان یافتن نماز، همگی به سمت ردیفهای جلو میروند تا ضمن دست دادن به امام جماعت و دیگر روحانیها، عید را به آن ها تبریک بگویند. در این مواقع ، صفی طولانی ایجاد میشود و همگی صبر میکنند تا نوبت به آنها برسد. مسلمانان این کشور بر این باورند که دست دادن به روحانیها در عیدگاه، باعث قبولی بیشتر طاعات آن ماه میشود. پس از آن، همگی به خانههای خود باز میگردند و آماده میشوند تا دید و بازدید عید را انجام داده و به خانههای همسایگان و آشنایان بروند.
۰۴ تير ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]