واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: پایاننامهها در مسیر تولید علوم انسانی،اسلامی باید مورد توجه قرار گیرد
مراسم تحول در علوم انسانی با حضور دبیر کنگره بینالمللی علوم انسانی،اسلامی و مسؤول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تبریز برگزار گردید که در پایان مراسم بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه تبریز قرائت شد.
مراسم تحول در علوم انسانی با حضور دکتر رفیعی، دبیر کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی و حجت الاسلام و المسلمین انوری، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تبریز برگزار شد که در پایان مراسم بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه تبریز قرائت شد. در این بیانیه آمده است: انقلاب اسلامی بهعنوان مهمترین حادثه تاریخی و تاریخساز قرن اخیر و بهعنوان نقطه عطف تاریخی و مبدأ تحول در جهان جدید است. برخی نشانهها و پیامدهای مثبت این تحول را میتوان در جامعه ایران و اکثر کشورهای جهان اسلام مشاهده کرد. انقلاب اسلامی بهعنوان یک مؤلفهی راهبردی، محیط بینالمللی را نیز در سه دههی گذشته کاملاً از خود متأثر کرده است که فروپاشی بلوک شرق، بحرانهای دنیای سرمایهداری و بیداری اسلامی نمونههای بارز آن هستند. با این همه بزرگترین تحولی که با انقلاب اسلامی ایران رخ داد و دیگر تحولات در پرتو آن، قابلیت فهم و تبیین دارد به میان آوردن هندسهی فکری و معرفتی تازهای است که در سازمان مشروعیت بخش تمدن مدرن شکاف بنیادینی ایجاد کرد. هندسهای که در آن تعریف بدیعی از انسان، آرمانهایش، جهتهایش و نظام اجتماعی ارائه میداد. در یک جمعبندی کلان همهی مدعا و بهتبع آن مسئولیتهای نظری و عملی انقلاب اسلامی به دو محور اساسی قابلتقسیم است: قدرت معرفت سازی و اندیشه ورزی
توانایی جامعه پردازی جدید
در معرفت سازی انقلاب اسلامی فراتر از ظرفیت شناسی محدود و تقلیلگرایی مادی دنیای مدرن در توصیف و تبیین و تفسیر پدیدهها و حقایق انسانی متکی برجهان بینی توحیدی و منابع متقن وحیانی وارد میشود. جامعه سازی در قاموس انقلاب اسلامی به این معنا است که انقلاب اسلامی قادر است با ایجاد تحول بنیادین در نظام ارزشی، جهتهای آرمانی و طراحی ایجاد فرایندها، نظامات و نهادها، مختصات جامعه انسانی را بازتعریف کند. در این نگاه به انقلاب اسلامی موقعیت و اهمیت روزافزون علوم انسانی بازشناخته میشود و ضرورت تحول در علوم انسانی موجود که به لحاظ وجود محتواهای مسموم ذاتاً بیگانه با حقیقت انقلاب اسلامی است، بیش از پیش اهمیت مییابد. بررسی ریشههای تاریخی دشمنیهای استکبار و ازجملهی آنها تلاش برای زدودن علم از جامعه دینی و ایجاد فضای تضاد جدی بین علم و دین مؤید این ادعا است. از اینسو اندیشمندان پرافتخار و علمای برجستهی دینیمان که مکتب تربیتی اسلام اینها را به جامعه تحویل داده است، همواره با روشنگریهای علمی و فعالانه و بهصورت حیاتبخش در مقابل این جریان استکباری ایستادهاند. موفقیت مکتب همهجانبه اسلام در تحقق آرمانشهر اسلامی را میتوان در تربیت انسانهای پیشرو و تراز و با نگرش توحیدی جستجو کرد. انسانهایی نظیر علمای ربانی که به تربیت افرادی مانند شهدای هشت سال دفاع مقدس و فرماندهان شهید پرداختند که دنیای مادی و دستگاه فکر غربی هنوز هم که هنوز است، عاجز از تحلیل این انسان تربیتشده در مکتب علوم انسانی دینی است و این به خاطر شدت عظمت این ماجرا است. جهان مادی در تحلیل این واقعیت که امام خمینی (ره) با نفس مسیحاییاش انسانهایی را تربیت کند که با آن وضعیت اتحاد جهان و بههمپیوستگی همهی امکانات شرق و غرب برای دفاع از آرمان اسلامی خویش اینگونه الگویی از زندگی، اخلاق و مدیریت توحیدی را ارائه میدهد، عاجز مانده استونمی تواند عظمت اش را درک و منعکس کند. بهراستیکه شهدای ما، این انسانهای باعظمت که یکی از آنها برای روسفید کردن بشریت کافی است محصول علوم انسانی دینی ما هستند، بلکه اساساً خود انقلاب اسلامی نیز در راستای همان علوم انسانی بود که بر مبنای آن حکومت دینی را تشکیل داد. برگزارکنندگان همایش تحول در علوم انسانی دانشگاه تبریز با عنایت به این مبانی مستحکم و با توجه به نقش تأثیرگذار آذربایجان در برهههای مختلف انقلاب اسلامی و دارا بودن الگوهای علمی عظیم در این خطه و با آگاهی از ظرفیتهای گران بهای دانشگاهی و جامعهی فقاهت استان اقدام به برگزاری این همایش نمودند و بر این موارد در جهت تحول در علوم انسانی تأکید میورزند: ناکارآمدی علوم انسانی موجود در کشور که بعضاً تا حد متون وحیانی توسط عدهای پرستیده و تقدیس میشود در خود جهان علمی غرب به اثبات رسیده است و مؤید آن بحرانهای پیدرپی معرفتی، فکری و اجتماعی و سیاسی در غرب در دهههای گذشته است. عدم کارآمدی علوم انسانی سکولار برای پاسخگویی به مسائل آن جوامع خود اندیشمندان غربی را با چالشها و تردیدهای اساسی روبهرو کرده است. ظهور جنبشهای اجتماعی جنبش ضد والاستریت، نحلههای پستمدرن و ضد مدرنیته در حوزهی معرفت و بحرانهای اقتصادی عظیم از نشانههای این چالش و بحران مشروعیت است. اتکای اندیشه انقلاب اسلامی بر کتاب و سنت بهعنوان منبع خدشهناپذیر، عمیق و پایانناپذیر معرفت از یکسو و برخورداری از روش اجتهادی که جولانگاه وسیع عقل و پایهی پویایی مستمر اندیشه اسلامی در مواجهه با مسائل و اقتضائات جدید است، ظرفیت و امکان منحصر به فردی برای مواجههی انتقادی با علوم انسانی سکولار و سازمان دادن علوم انسانی جدید اسلامی در اختیار دانشوران و پژوهشگران مسلمان قرار میدهد. اعتماد به نفس و خودباوری دانشوران اسلامی، خروج از حالت انفعال یا تقابل متعصبانه در برابر علوم انسانی سکولار، تلاش و مجاهدت خستگیناپذیر علمی و ایمانی، صبوری و پرهیز از شتابزدگی و ایجاد انتظار و توقع فوری در جامعهی علمی و دیگر مخاطبان، در اولویت قرار دادن کار جمعی و کار گروهی نسبت به فعالیتهای فردی، انجام کار علمی به شکل تخصصی و توأمان، تقویت فضای بینرشتهای در علوم انسانی و انجام کار نظاممند و جهادی از الزامات این امر است
به اعتقاد ما مسیر تحول در علوم انسانی «پیچیده»، «زمانبر» و متکی به «ارادهی خودجوش و حقیقی» تکتک دانشوران و عالمان مسلمان است و صورتی «فرایندی» دارد و نگاه پروژه وار به تحول در علوم انسانی و پیگیری آن با ابزار بخشنامه و آییننامه و دستور، آفتزا و آسیبرسان است.
دغدغه مواجهه انتقادی با علوم انسانی سکولار با هدف ایجاد تحول در علوم انسانی مدرن و سکولار غرب که از پیش از انقلاب در جمع عالمان و متفکران مانند شهید صدر، مرحوم علامه طباطبایی، شهید مطهری و... به محور اندیشه ورزی آنان بدل شد، امروز دغدغه و مایهی عزم جمع کثیری از دانشوران مسلمان در حوزه و دانشگاه با در اختیار داشتن تجربههای گذشته خصوصاً تجربه سیساله انقلاب اسلامی است؛ بنابراین، مسئله کادر سازی و تربیت و پرورش نیروی انسانی کیفی و مستعد و باانگیزه و پشتکار، از لوازم و ضرورتهای در اولویت برای به ثمر نشاندن نهضت مقدس تحول در علوم انسانی سکولار و تأسیس علوم انسانی اسلامی است. تولید و تدوین مبانی فلسفی و پارادیمی هر یک از حوزههای تخصصی در علوم انسانی (جامعهشناسی، سیاست، اقتصاد و...) بازخوانی میراث عظیم فکری و معرفتی اندیشمندان مسلمان در ایران و در دنیای اسلام و بازسازی آنها در سازمانهای نظری و تئوریک امروزی فهم. نقد ساختاری و بنیادین متون اصلی و آثار متفکران مرجع علوم انسانی غرب. تبدیل کردن نظریهسازی و نظریهپردازی به مسئله اول و اساسی در علوم انسانی، خصوصاً معطوف به مسائل و نیازهای فکری و عملی کشور از اهم کارهای ضروری در این حوزه است. توجه و تمرکز بر پایاننامهها و رسالههای ارشد و دکتری به لحاظ شکلی و محتوایی در فضای علوم انسانی بهعنوان یکی از سرمایههای اصلی و طبیعیترین مسیرهای تولید علم انسانی اسلامی باید موردتوجه قرار بگیرد. همهی ما میدانیم که در راه صعب و بزرگ و پر چالشی گام نهادهایم و در آغاز آن هستیم اما اعتماد به وعدهی صدق پروردگار، تجربهی پیروز و عینی سی و چند ساله جمهوری اسلامی در ساخت مستحکم نظری و عملی نظام مردمسالاری دینی بهعنوان نظام الگو و الهامبخش و تفکر قالب در مصاف با اندیشه و عمل دنیای سکولار، وجود عزم و ارادهی جمع گستردهای از دانشوران مسلمان در حوزه و دانشگاه برای تحول در علوم انسانی موجود و حمایت فهیمانه و عمیق رهبر معظم انقلاب اسلامی دامظله العالی از فرایند تحول در علوم انسانی سرمایههای پرقدرت پیش روی ما است که جانها و دلها را آکنده از ایمان و انگیزه و امید برای تحقق این هدف مقدس کرده است.
تاریخ انتشار: ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۳:۰۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]